پرش به محتوا

سانحه سقوط بالگرد در ورزقان: تفاوت میان نسخه‌ها

مختصات: ۳۸°۴۳′۸″ شمالی ۴۶°۳۹′۱۷″ شرقی / ۳۸٫۷۱۸۸۹°شمالی ۴۶٫۶۵۴۷۲°شرقی / 38.71889; 46.65472
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
Daredeviil (بحث | مشارکت‌ها)
۳۴۷ ویرایش‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
خط ۱۴۷: خط ۱۴۷:
* {{پرچمک|آمریکا}} [[وزارت امور خارجه آمریکا]] اعلام کرد که از این حادثه آگاه است. به گفته کاخ سفید، [[جو بایدن]]، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در جریان این حادثه قرار گرفت.<ref>{{Cite web |url=https://aje.io/2sog0w?update=2911134 |title=US comments on reports of accident |date=19 May 2024 |publisher=[[Al Jazeera]] |access-date=19 May 2024}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=اولین واکنش بایدن به سانحه سقوط بالگرد رئیس‌جمهور|نشانی=http://fararu.com/fa/news/736958/اولین-واکنش-بایدن-به-سانحه-سقوط-بالگرد-رئیس-جمهور|وبگاه=fa|تاریخ=2024-05-21|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa|نام=Fararu {{!}} فرارو {{!}} اخبار روز ایران و|نام خانوادگی=جهان}}</ref>متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت شادی مردم ایران از مرگ ابراهیم رئیسی را «قطعاً درک می‌کند».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در روز ۸ تیر|نشانی=https://www.iranintl.com/liveblog/Raisi-May19|وبگاه=ایران اینترنشنال|بازبینی=2024-05-23|کد زبان=fa}}</ref>
* {{پرچمک|آمریکا}} [[وزارت امور خارجه آمریکا]] اعلام کرد که از این حادثه آگاه است. به گفته کاخ سفید، [[جو بایدن]]، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در جریان این حادثه قرار گرفت.<ref>{{Cite web |url=https://aje.io/2sog0w?update=2911134 |title=US comments on reports of accident |date=19 May 2024 |publisher=[[Al Jazeera]] |access-date=19 May 2024}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=اولین واکنش بایدن به سانحه سقوط بالگرد رئیس‌جمهور|نشانی=http://fararu.com/fa/news/736958/اولین-واکنش-بایدن-به-سانحه-سقوط-بالگرد-رئیس-جمهور|وبگاه=fa|تاریخ=2024-05-21|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa|نام=Fararu {{!}} فرارو {{!}} اخبار روز ایران و|نام خانوادگی=جهان}}</ref>متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت شادی مردم ایران از مرگ ابراهیم رئیسی را «قطعاً درک می‌کند».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در روز ۸ تیر|نشانی=https://www.iranintl.com/liveblog/Raisi-May19|وبگاه=ایران اینترنشنال|بازبینی=2024-05-23|کد زبان=fa}}</ref>
* {{پرچمک|اتحادیه اروپا}} [[شارل میشل]]، رئیس شورای اروپا در شبکه اجتماعی [[توییتر|اِکْس]] نوشت: «ما همراه با کشورهای عضو اتحادیه اروپا و شرکا، وضعیت را از نزدیک زیر نظر داریم.»<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= اتحادیه اروپا: گزارش‌ها دربارهٔ حادثه بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران را دنبال می‌کنیم|نشانی=https://www.sharghdaily.com/fa/tiny/news-931308|بازبینی=|اثر= |تاریخ=۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ |ناشر= شرق|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>
* {{پرچمک|اتحادیه اروپا}} [[شارل میشل]]، رئیس شورای اروپا در شبکه اجتماعی [[توییتر|اِکْس]] نوشت: «ما همراه با کشورهای عضو اتحادیه اروپا و شرکا، وضعیت را از نزدیک زیر نظر داریم.»<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= اتحادیه اروپا: گزارش‌ها دربارهٔ حادثه بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران را دنبال می‌کنیم|نشانی=https://www.sharghdaily.com/fa/tiny/news-931308|بازبینی=|اثر= |تاریخ=۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ |ناشر= شرق|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>
{{پرچمک|هلند}}{{پرچمک|سوئد}}در عین حال، [[خیرت ویلدرس]]، رهبر [[حزب برای آزادی]] ([[هلند]]) و [[چارلی وایمرز]] عضو منتخب [[سوئد]] در [[پارلمان اروپا]] در پاسخ به توییت وی در [[توییتر|ایکس]] نوشتند «به نام من نیست» (Not n my name.)<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=https://x.com/weimers/status/1792515831227662730?s=46&t=_qdFeAiesb3SNcwq7gz3aA
*{{پرچمک|هلند}} در عین حال، [[خیرت ویلدرس]]، رهبر [[حزب برای آزادی]] ([[هلند]]) و [[چارلی وایمرز]] عضو منتخب [[سوئد]] در [[پارلمان اروپا]] در پاسخ به توییت وی در [[توییتر|ایکس]] نوشتند «به نام من نیست» (Not n my name.)<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=https://x.com/weimers/status/1792515831227662730?s=46&t=_qdFeAiesb3SNcwq7gz3aA
|عنوان=توییت چارلی وایمرز در پاسخ به اظهارات رئیس شورای اروپا |ناشر=ایکس|تاریخ=۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳|تاریخ بازبینی=۳ خرداد ۱۴۰۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=https://x.com/geertwilderspvv/status/1792474240798568701?s=46&t=_qdFeAiesb3SNcwq7gz3aA|عنوان=توییت خیرت ویلدرس در پاسخ به اظهارات رئیس شورای اروپا |ناشر=ایکس|تاریخ=۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳|تاریخ بازبینی=۳ خرداد ۱۴۰۳}}</ref>
|عنوان=توییت چارلی وایمرز در پاسخ به اظهارات رئیس شورای اروپا |ناشر=ایکس|تاریخ=۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳|تاریخ بازبینی=۳ خرداد ۱۴۰۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=https://x.com/geertwilderspvv/status/1792474240798568701?s=46&t=_qdFeAiesb3SNcwq7gz3aA|عنوان=توییت خیرت ویلدرس در پاسخ به اظهارات رئیس شورای اروپا |ناشر=ایکس|تاریخ=۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳|تاریخ بازبینی=۳ خرداد ۱۴۰۳}}</ref>
* {{پرچمک|روسیه}} [[ماریا زاخارووا]]، سخنگوی [[وزارت امور خارجه (روسیه)|وزارت امور خارجه روسیه]] با بیان اینکه اطلاعات مربوط به سانحه بالگرد حامل مقامات بلندپایه ایران از جمله رئیس‌جمهور این کشور را از نزدیک رصد می‌کنیم؛ افزود: «امیدواریم سرنشینان بالگرد در سلامت باشند و خطری جانشان را تهدید نکند. روسیه آماده کمک به جستجوی بالگرد مفقود شده حامل رئیس‌جمهور ایران و تحقیقات دربارهٔ علت این حادثه است.»<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= واکنش روسیه به سقوط بالگرد حامل «سید ابراهیم رئیسی»|نشانی=https://mehrnews.com/x34XNT|بازبینی=|اثر= |تاریخ=۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ |ناشر= خبرگزاری مهر|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= واکنش روسیه به حادثه بالگرد حامل سیدابراهیم رئیسی|نشانی=https://donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-4071220|بازبینی=|اثر= |تاریخ=۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ |ناشر= دنیای اقتصاد|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>
* {{پرچمک|روسیه}} [[ماریا زاخارووا]]، سخنگوی [[وزارت امور خارجه (روسیه)|وزارت امور خارجه روسیه]] با بیان اینکه اطلاعات مربوط به سانحه بالگرد حامل مقامات بلندپایه ایران از جمله رئیس‌جمهور این کشور را از نزدیک رصد می‌کنیم؛ افزود: «امیدواریم سرنشینان بالگرد در سلامت باشند و خطری جانشان را تهدید نکند. روسیه آماده کمک به جستجوی بالگرد مفقود شده حامل رئیس‌جمهور ایران و تحقیقات دربارهٔ علت این حادثه است.»<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= واکنش روسیه به سقوط بالگرد حامل «سید ابراهیم رئیسی»|نشانی=https://mehrnews.com/x34XNT|بازبینی=|اثر= |تاریخ=۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ |ناشر= خبرگزاری مهر|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= واکنش روسیه به حادثه بالگرد حامل سیدابراهیم رئیسی|نشانی=https://donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-4071220|بازبینی=|اثر= |تاریخ=۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ |ناشر= دنیای اقتصاد|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>

نسخهٔ ‏۲۳ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۵۱

Map
حادثه
تاریخ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳
۱۹ مه ۲۰۲۴؛ ۲۸ روز پیش (۲۰۲۴-19}})
محل حادثهاوزی، بخش مرکزی شهرستان ورزقان، شهرستان ورزقان، آذربایجان شرقی، ایران
۳۸°۴۳′۸″ شمالی ۴۶°۳۹′۱۷″ شرقی / ۳۸٫۷۱۸۸۹°شمالی ۴۶٫۶۵۴۷۲°شرقی / 38.71889; 46.65472
هواگرد
نوعبالگرد بل ۲۱۲[۱]
شرکت هواپیمایی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
شماره دم۶–۹۲۲۱[۲]
مبدا پروازسد خداآفرین، ایران
مقصدپالایشگاه نفت تبریز، ایران
سرنشینان۸
مسافرین۵
خدمه۳
کشته‌شدگان۸
بازماندگان۰

سانحه سقوط بالگرد ورزقان حادثه سقوط بالگرد بل ۴۱۲ [۳][۴][۵][۶][۷] و در برخی منابع بل ۲۱۲ [۸] حامل ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور وقت جمهوری اسلامی ایران است که در زمان طی مسیر خود از سد خداآفرین تا تبریز در ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ در نزدیکی روستای اوزی ورزقان رخ داد. در این سانحه ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور وقت، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه وقت، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی، سید محمدعلی آل هاشم امام جمعه وقت تبریز، سیدمهدی موسوی رئیس یگان حفاظت رئیس‌جمهوری و سه خلبان[۹] بالگرد جان خود را از دست دادند.[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]

رئیسی برای افتتاح سد خداآفرین و سد قیز قلعه‌سی به استان آذربایجان شرقی سفر کرده بود که در مسیر بازگشت بالگرد حامل وی دچار سانحه شد.[۱۴][۱۵][۱۶][۱۷]

عملیات امداد و نجات به‌دلیل زمین‌های جنگلی انبوه و شرایط نامساعد جوی مانند باران و مه شدید با مشکلاتی مواجه بود.[۱۸][۱۹] در عملیات جست‌وجو از پهپادها، تیم‌های امداد و نجات، سگ‌های زنده‌یاب و برنامه کوپرنیک کمک گرفته شد.[۱۹][۲۰][۲۱][۲۲]در نهایت پس از گذشت ۱۵ ساعت از سانحه لاشه بالگرد و جسد سرنشینان پیدا شد.[۲۳]

پیش از حادثه

رئیسی به همراه علی‌اف در مرز ایران–آذربایجان در روز حادثه. امیرعبداللهیان نیز ساعتی پیش از کشته شدن، در تصویر دیده می‌شود.

رئیسی که صبح ۳۰ اردیبهشت برای افتتاح سد قیز قلعه‌سی به نقطه مرزی جمهوری آذربایجان و ایران رفته بود، این سد را به‌همراه الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان افتتاح کرد.[۲۴] این سد، سومین پروژه مشترک ایران و آذربایجان بر روی رودخانه ارس است.[۲۵] روز پیش از حادثه، سازمان هواشناسی ایران برای وضع آب‌وهوای این منطقه هشدار نارنجی باران و مه صادر کرده بود.[۲۶][۲۷]

شرح حادثه

پس از افتتاح سد قیز قلعه‌سی و خداآفرین، سید ابراهیم رئیسی، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، محمدعلی آل‌هاشم امام جمعه تبریز و مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی به همراه فرمانده یگان حفاظت رئیس‌جمهور در حوالی ساعت ۱۳ با بالگرد به مقصد تبریز به راه افتادند.[۲۸] این بالگرد جزء کاروانی متشکل از سه بالگرد بود که دو فروند از آن‌ها که حامل مهرداد بذرپاش وزیر راه و علی‌اکبر محرابیان وزیر نیرو بودند که به سلامت به تبریز رسیدند.[۲۹][۳۰]ولی بالگرد حامل رئیسی در فاصلهٔ ۲ کیلومتری جنوب‌غرب روستای ورزقان سقوط کرد.[۳۱] محل سقوط در منطقهٔ جنگلی دیزمار شناسایی شد که در شمال ورزقان واقع در استان آذربایجان شرقی قرار دارد.[۳۲]

پس از کشف بقایای بالگرد، ادعا شد که بالگرد با کوه برخورد کرده و پس از آن منفجر شده است. برخی اجساد پیداشده دارای سوختگی شدید بودند و برخی از آنها به درون دره پرتاب شده بودند.[۳۳][۱۹][۲۹][۳۴][۳۵] برخی متخصصان فنی نیز گفته‌اند بالگرد ابتداء در هوا منفجر شده و سپس سقوط کرده است[۳۶][۳۷]

امداد و نجات

۴۰ تیم واکنش سریع و پهپادهایی به محدوده سقوط اعزام شده‌اند اما عملیات امداد و نجات به‌دلیل شرایط نامساعد جوی با مشکلات مواجه شد و خبری از سلامت این افراد در دسترس نبود.[۲۹][۳۰] تصاویر ماهواره‌ای مؤسسه پلنت (به انگلیسی: Planet) از محل احتمالی سانحه بالگرد حامل رئیسی نشان می‌داد که شرایط آب‌وهوایی به شدت نامساعد است، به‌طوری که مه و ابر منطقه را احاطه کرده بود.[۳۸][۳۹]

سخنگوی دولت علی بهادری جهرمی حدود ساعت ۲۰ اعلام کرد هنوز «هیچ خبر جدیدی» نیست.[۴۰] تا آن زمان به گزارش ایرنا، ۴۰ تیم امداد و جست‌وجوی تخصصی هلال احمر به همراه ۱۵ تیم از آذربایجان شرقی و استان‌های همجوار در حال جست‌وجو بودند.[۴۱] راضیه عالیشوندی، رئیس اتاق عملیات هلال احمر گفت: «چهار تیم به مختصاتی که سازمان هوا و فضا از محل وقوع حادثه داده است، نزدیک شده‌اند اما به‌دلیل وضعیت آب و هوا و مسیر به سختی کارشان پیش می‌رود.»[۴۲][۴۳]

عبدالقادر اورال اوغلو، وزیر حمل و نقل ترکیه، با اشاره به قرار گرفتن ایران در منطقه مسئولیت واکنش اضطراری ترکیه، گفت مقامات ترکیه با شنیدن خبر سقوط هلیکوپتر ایرانی، سیگنال‌ها را برسی کردند اما سیگنالی از هلیکوپتر دچار سانحه دریافت نکرده‌اند که نشان می‌دهد هوانورد، یا سیستم سیگنال را روشن نکرده است، یا چنین سیستمی نداشته.[۴۴]

سرانجام پس از گذشت حدود ۱۵ ساعت از سانحه حوالی ساعت ۵:۳۰ بامداد ۳۱ اردیبهشت عملیات جستجو برای یافتن بالگرد با پیدا شدن لاشه آن در حالی که تمامی سرنشینان کشته شده بودند به پایان رسید.[۲۳]

بر اساس اعلام برخی از منابع پهپاد بیرقدار آکینجی مختصات سقوط هلیکوپتر را یافته و به ایران گزارش داده است.[۳۳][۴۵][۴۶][۴۷][۴۸][۴۹] فرایند عملیات جستجوی پهپاد بیرقدار آکینجی توسط رسانه‌های ترکیه به صورت زنده پخش شد. این عملیات نزدیک به یک میلیون نفر بیننده داشت.[۵۰] ولی ستاد کل نیروهای مسلح اعلام کرد پهپاد ترکیه به دلیل نداشتن تجهیزات تشخیص و کنترل «نقاط زیرِ ابر» موفق به اعلام دقیق محل سانحه بالگرد نشده است. بر اساس این اطلاعیه در ساعات اولیه صبح روز دوشنبه نقطه دقیق حادثه توسط پهپادهای ایرانی مجهز به رادار «سار» که از مأموریت در شمال اقیانوس هند فراخوانده شده بودند، کشف شد.[۵۱]

صبح فردای حادثه، اجساد کشته‌شدگان به تبریز منتقل شد.[۳۳]

درخواست کمک از کشورهای خارجی

ترکیه و روسیه

در پی این حادثه ایران از ترکیه و روسیه درخواست کمک کرد. در همین رابطه ترکیه اقدام به فرستادن پهپاد بیرقدار آکینجی و یک فروند بالگرد از نوع کوگار با قابلیت دید در شب به ایران کرد.[۵۲] همچنین ترکیه اعلام کرد ۳۲ پرسنل جستجو و نجات کوهنورد و ۶ وسیله نقلیه از مدیریت استانی وان و ارزروم برای رسیدن به منطقه مورد نظر فرستاده شدند.[۵۳][۵۴][۵۵][۵۶] همچنین در پی بروز این سانحه پوتین با سفیر ایران در روسیه دیدار داشته[۵۷] و پس از آن دفتر ریاست جمهوری روسیه از آماده‌سازی بالگرد و ۶۰ امدادگر برای جستجوی هلیکوپتر رئیس‌جمهور ایران خبر داد.[۵۸]

آمریکا

به گفته وزارت خارجه آمریکا، ایران پس از سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی از از آمریکا درخواست کمک کرده بود. اما آمریکا بیشتر به دلایل لجستیکی قادر به ارائه کمک نبوده و این درخواست را رد کرد.[۵۹]

اتحادیه اروپا

یانتس لنارچیچ، کمیسر اتحادیه اروپا در امور بشردوستانه و مدیریت بحران اعلام کرد: «با توجه به حادثه بالگرد حامل رئیس‌جمهور و وزیر خارجه ایران و بنا به درخواست تهران به کمک، ما در حال فعال کردن خدمات نقشه‌برداری واکنش سریع ماهواره‌ای کوپرنیک (به انگلیسی: Copernicus EMS) اتحادیه اروپا هستیم.»[۶۰][۶۱][۲۹][۶۲]

تلفات

در ابتدا گفته شده بود که در این سانحه، ۹ تن کشته شدند.[۶۳] اما بعداً تعداد کشته‌ها ۸ نفر اعلام شدند.[۶۴] اسامی آنها به شرح زیر است:

  1. سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور[۶۳]
  2. سید محمدعلی آل‌هاشم، نماینده ولی‌فقیه و امام جمعه تبریز[۶۳]
  3. مالک رحمتی، استاندار آذربایجان شرقی[۶۳]
  4. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه[۶۳]
  5. سرتیپ دوم پاسدار سید مهدی موسوی، فرمانده یگان حفاظت رئیس‌جمهور[۶۳]
  6. سرهنگ سید طاهر مصطفوی، خلبان[۶۵][۶۶]
  7. سرهنگ محسن دریانوش، کمک خلبان[۶۵][۶۶]
  8. سرگرد بهروز قدیمی، مهندس پرواز[۶۶]

ابهامات و اخبار ضدونقیض

جزئی بودن حادثه

در ابتدا برخی از رسانه‌ها اعلام کردند که بالگرد حامل رئیس‌جمهور به دلیل مه‌آلود بودن هوای منطقه شمال آذربایجان شرقی بر زمین نشسته و کاروان او به صورت زمینی راهی تبریز شده است. خبرگزاری مهر در گزارشی اعلام کرده بود به دلیل شرایط نامساعد جوی، بالگرد حامل رئیس‌جمهور فرود اضطراری داشته و قرار است به صورت زمینی مسیر بین خداآفرین و تبریز را طی کنند.[۶۷][۶۸] همچنین خبرگزاری فارس با اعلام خبر سلامت رئیسی و هیئت همراه او نوشت: «دقایقی پیش بالگرد حامل رئیس‌جمهور به‌دلیل مه‌آلود بودن هوای منطقه شمال آذربایجان شرقی بر زمین نشسته و هم‌اکنون کاروان رئیس‌جمهور به‌صورت زمینی راهی تبریز شده است.»[۶۹][۷۰] حتی برخی از منابع محلی مدعی شدند که بالگرد حادثه‌دیده احتمالاً متعلق به همراهان رئیس‌جمهور بوده است و رئیسی در بالگرد حضور نداشته. سپس همان رسانه‌ها به نقل از برخی مقام‌های ایران از «فرود سخت» بالگرد حامل رئیسی خبر دادند اما بلافاصله همان رسانه‌هایی این اخبار را منتشر کرده بودند، به نقل از مقام‌های دیگر دولتی و نظامی آن‌ها را تکذیب کردند.[۷۱]

هوای منطقه هنگام حادثه

غلامحسین اسماعیلی در روایت روز سه‌شنبه خود بیان کرد که هوا در هنگام پرواز بسیار خوب و بدون هیچ اختلال جوی بوده است.[۷۲][۷۳] و به گزارش یورونیوز فارسی با بررسی آب و هوای آن زمان از روی نقشه‌ها و سوابق اینترنتی مشخص می‌شود که ادعای او مبنی بر صاف بودن هوا در آن زمان در منطقه سد قیز قلعه‌سی درست است.[۷۳] اسماعیلی همچنین می‌گوید: «بعد از ۴۵ دقیقه از حرکت در دره مجاور منطقه معدن مس سونگون لکه ابری که مانند سفره ای در آسمان بگسترانند دیده شد، هیچ هوای مه آلودی نبود و در یک منطقه محدود لکه ابری روی این دره قرار داشت اما از نظر ارتفاع پروازی به گونه ای بود که با این ابرها مواجه شدیم و حتی قدری هم پایین‌تر از ابرها بودیم.»[۷۲] با بررسی سوابق آب و هوایی مربوط به آن زمان، می‌بینیم که بارش محدودی در آن منطقه در ساعت ۱۳:۳۰ به وقت ایران وجود داشته است.[۷۳]

اما، کلنل استیو گینارد، خلبان سابق جنگنده در گفتگو با شبکه ای‌بی‌سی آمریکا ادعا می‌کند که در زمان حادثه هوا مه‌آلود بوده است. تصاویری هم که چند کاربر شبکه‌های اجتماعی از لحظه بلند شدن هلیکوپترها به اشتراک گذاشته‌اند، آسمانی ابری را نشان می‌دهد.[۷۳]

اسماعیلی می‌گوید: «سه بالگرد پشت سر هم پرواز می‌کردند و خلبان مصطفوی که خلبان بالگرد حامل رئیس‌جمهور بود به عنوان فرمانده میدان به بقیه خلبانان اعلام می‌کند که بالای ابرها حرکت کنند. بعد از ۳۰ ثانیه ادامه مسیر از بالای ابرها، خلبان بالگرد شماره ۳ متوجه می‌شود که بالگرد وسطی نیست و دیگر بالگرد حامل رئیس‌جمهور را ندیدیم.»[۷۲] یکی از موضوعاتی که کاربران شبکه‌های اجتماعی به آن بسیار اشاره کردند این است که چه‌طور با وجود این که سه هلیکوپتر پشت سر هم پرواز می‌کردند، خلبان هلیکوپتر سوم پس از سی ثانیه متوجه غیبت هلیکوپتر میانی، یعنی هلیکوپتر ابراهیم رئیسی شده است.[۷۳]

تماس با سرنشینان پس از حادثه

رئیس دفتر ابراهیم رئیسی می‌گوید که با محمدعلی آل‌هاشم، امام جمعه تبریز که در هلیکوپتر آقای رئیسی حضور داشته، تا سه ساعت بعد از حادثه در تماس بوده است. غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر ابراهیم رئیسی می‌گوید: «محمدعلی آل هاشم، امام جمعه تبریز، تا چند ساعت پس از حادثه به تماس‌های گرفته‌شده به تلفن خلبان پاسخ می‌داده است. دوباره که من تماس گرفتم، آقای آل‌هاشم گفت حالم خوب نیست و متوجه نشدم چه شده است و نمی‌دانم کجا هستم. لابلای درخت‌ها هستم و هیچ‌کسی را نمی‌بینم و تنها هستم. مشخصه جنگل و درخت را داد».[۷۴][۷۳]

محسن منصوری، معاون اجرایی ابراهیم رئیسی در اخبار ساعت ۲۱ روز حادثه مدعی شده بود با دو نفر از همراهان رئیس‌جمهور که یکی از آنها کادر پرواز بوده در چند نوبت ارتباط برقرار کرده‌اند[۷۵] که میان صحبت‌های او و رئیس دفتر ابراهیم رئیسی که می‌گوید پس از سانحه فقط موفق به تماس به آل هاشم شده‌اند تناقض وجود دارد.[۷۳]

مسئله‌دیگری که کاربران شبکه‌های مجازی به آن به دفعات اشاره کرده‌اند این است که آقای اسماعیلی مدعی شده است که تلفن همراه کاپیتان مصطفوی، خلبان پرواز در دست آقای آل‌هاشم بوده است که مبهم و عجیب است.[۷۳] روزنامه هم‌میهن در این رابطه نوشت: «چگونه کسی می‌تواند چنین سقوطی را تجربه کند و همچنان دسترسی به تلفن همراه خودش داشته باشد، چه رسد به اینکه تلفن همراه خلبان در دسترس او باشد و پاسخ هم داده باشد. آن هم تلفن کس دیگری که می‌گوید اصلاً آنها را نمی‌بیند.»[۳۶]

عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز گفته است: «گوشی یکی از سرنشینان بالگرد رئیس‌جمهوری تا ساعت هفت و هشت شب روشن بود و توانستیم با استفاده از آنتن‌دهی آن اطلاعات خوب و دقیق‌تری از محدوده بگیریم و در اختیار گروه‌های امدادی و تیم‌های پهپادی کشور ترکیه که قبلاً با هماهنگی مجوز دریافت کرده بودند، قرار دهیم.»[۷۶] حال مشخص نیست چرا با وجود این سیگنال‌ها یافتن محل سقوط تا این حد طولانی شده است.

عدم مشاهده دود در محل حادثه

غلامحسین اسماعیلی می‌گوید وقتی توانستیم محل حادثه را پیدا کنیم، اوضاع و احوال اجساد نشان می‌داد که آن‌ها بلافاصله پس از حادثه کشته شدند، اما آقای آل‌هاشم چند ساعتی پس از حادثه جان باخته بود و با او در تماس بودیم و در ان منطقه پس از ناپدید شدن بالگرد رئیس‌جمهور هیچ‌گونه صدای انفجار، و آتش مشاهده نکردیم این درحالی است که اصغر عباسقلی‌زاده فرمانده سپاه پاسداران آذربایجان شرقی پس از پیدا شدن اجساد گفته بود برخی از پیکرها متأسفانه سوخته‌اند و قابل شناسایی نیستند و همچنین منصور ارضی، مداح نزدیک به علی خامنه‌ای، نیز در مراسمی ادعا کرد که جسد رئیسی سوخته بود.[۷۷][۷۳] تصاویری که از صحنه سقوط منتشر شده، چند جسد به نظر سوخته می‌رسند اما یک جسد که به پشت افتاده به نظر می‌رسد که کاملاً سالم است. همین امر باعث پدیدار شدن تناقضاتی می‌شود که اگر انفجار صورت گرفته است چطور برای سایرین قابل رویت نبوده یا اگر بنابر اظهارات آقای اسماعیلی انفجاری نبوده، چرا پیکرها سوخته‌اند[۷۳]

کادر پرواز

صبا و مهرداد بختیاری، خواهر و برادر منوچهر بختیاری، زندانی سیاسی و پدر پویا بختیاری (از جانباختگان آبان ۱۳۹۸)، با انتشار عکسی اعلام کردند که بهروز قدیمی، تکنسین این پرواز، پسرعمهٔ آن‌ها بوده است.[۷۶][۷۸]

اولین مشاهده لاشه بالگرد

در ترکیه، خبرگزاری دولتی آناتولی اعلام کرد لاشه بالگرد حامل رئیسی در مختصات اعلامی پهپاد آکینجی این کشور پیدا شده است[۴۵][۷۹] اما ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد پهپاد ترکیه‌ای به دلیل «نداشتن تجهیزات تشخیص و کنترل نقاط زیر ابر» موفق به اعلام دقیق محل سقوط بالگرد نشد و در نهایت به کشور ترکیه بازگشت بلکه یک پهپاد ایرانی از شمال اقیانوس هند به ایران بازگشت و این محل را کشف کرد.[۷۶] این در حالی است که تصاویر پهپاد ترکیه‌ای به صورت اینترنتی پخش می‌شد و بیش از ۱ میلیون نفر به صورت آنلاین این تصاویر را مشاهده کردند.[۸۰] موقعیت پهپاد نیز از طریق سامانه‌های پیگیری پرواز قابل مشاهده بود. پهپاد ترکیه‌ای پس از پایان عملیات، بر روی دریاچهٔ وان دور افتخار زد و ستارهٔ پرچم ترکیه را رسم کرد.[۸۱]

رسانه‌های داخلی اعلام کردند ورزشکاران موتورسواری کراس اولین نفراتی بودند که به محل سقوط و لاشهٔ بالگرد رسیدند.[۸۲]

توطئه خارجی

روزنامه جمهوری اسلامی روز پنج‌شنبه سوم خرداد در مطلبی تحلیلی با بیان فرضیات مختلف از احتمال توطئه خارجی در سقوط بالگرد خبر داد. این موضوع در حالی بود که یک مقام ارشد دولت جو بایدن به شبکه ان‌بی‌سی نیوز گفته است «هیچ دخالت خارجی‌ای» در سقوط بالگرد حامل ابراهیم رئیسی وجود نداشته است. همچنین مقامات اسرایلی اعلام کردند که هیچ نقشی در سقوط هلیکوپتر نداشته‌اند.[۳۷][۳۶]

پیامدها

مقالهٔ اصلی: مرگ و تشیع سید ابراهیم رئیسی

طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی، در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس‌جمهور، معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را برعهده می‌گیرد. در این مدت شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس‌جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود[۸۳] بر همین اساس محمد مخبر با فرمان خامنه‌ای به سمت مدیریت قوهٔ مجریه منصوب شد.[۸۴][۸۵][۸۶] محمد مخبر نیز بر اساس اصل ۱۳۵ قانون اساسی ایران علی باقری کنی را به سرپرستی وزارت خارجه منصوب کرد[۳۳][۸۷][۸۸]و با موافقت شورای نگهبان بنا شد در ۸ تیر انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار شود.[۸۹]

همه امتحانات دانش‌آموزان کشور برای یک هفته لغو شد[۹۰] و سازمان سنجش و ارزشیابی نظام آموزش طی اطلاعیه ای از تعویق نوبت دوم آزمون سراسری سال ۱۴۰۳ که قرار بود ۷ و ۸ تیرماه برگزار شود خبرداد و آزمون سراسری به روزهای ۲۱ و ۲۲ تیرماه سال ۱۴۰۳ موکول شد.[۹۱]

واکنش‌ها به سانحه

مجله شارلی ابدو: خدا وجود دارد و شر ملاها را از سر ما کم می‌کند.

واکنش به مرگ او ایرانیان به ویژه در فضای مجازی به دو صورت بود، گروهی از ایرانیان پس از این حادثه به شادی پرداختند و حامیان حکومت به عزاداری مشغول شدند.[۹۲] و در شبکه‌های اجتماعی با «شهید» نامیدن ابراهیم رئیسی از «مردمی بودن» او سخن گفتند.[۹۳]مخالفان جمهوری اسلامی و آسیب‌دیدگان اعتراضات ۱۴۰۱، با خرسندی از این حادثه یاد کرده و تصاویری از خوشحالی و سرور خود منتشر کرده‌اند.[۹۴] بسیاری از بازیگران سینما، تئاتر و تلویزیون در داخل ایران در واکنش به خبر مرگ او به دلیل شرایط امنیتی حاکم بر کشور سکوت اختیار کردند. اما برخی هنرمندان خارج از کشور با توجه به نداشتن ملاحظات امنیتی عکس‌العمل‌های آزادتری در ابراز عقاید خود داشتند.[۹۵]کشورهایی نیز عزای عمومی اعلام کردند. جمعیتی که برای آنان عزای عمومی اعلام شده است در ۸ کشور یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون نفر است.[۹۶]

این حادثه بین کاربران فارسی‌زبان در شبکه‌های اجتماعی واکنش‌های طنزآمیز گسترده‌ای برانگیخت.[۹۷][۹۸][۹۹]

داخلی

کشورهایی که به دلیل درگذشت رئیسی رئیس‌جمهور ایران عزای عمومی اعلام کردند.
  • صدا و سیما مراسم‌های دعا برای حادثه سقوط بالگرد را به‌صورت زنده پخش کرد و خبرگزاری فارس به خوانندگان توصیه کرد برای سلامتی رئیسی دعا کنند.[۱۰۰]
  • خبرگزاری آناتولی در بخش‌های خبری خود تصاویر مربوط به پهپاد آکینجی که برای عملیات یافتن لاشه هلیکوپتر آمده بود را به‌صورت زنده نشان می‌داد.[۱۰۱][۱۰۲]
  • دادستان تهران به برخی از رسانه‌هایی که اقدام به پخش اخبار «کذب» کرده‌اند تذکر داد.[۱۰۳]
  • سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران، اظهار امیدواری کرد و گفت: «ملت ایران نگران و دلواپس نباشند، هیچ اختلالی در کار کشور به وجود نمی‌آید.»[۱۰۴]
  • سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به سازمان نیروهای مسلح دستور داد که برای تفحص و امدادرسانی در سانحه بالگرد حامل سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور و همراهان وی از کلیه امکانات، تجهیزات و ظرفیت‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فراجا استفاده شود.[۱۰۵]
  • سید محمد خاتمی پنجمین رئیس‌جمهور ایران: «با نگرانی در این شرایط خاص کشور، اخبار نگران کننده در مورد سقوط بالگرد رئیس‌جمهور و همراهان را پیگیری و برای سلامت ایشان و همراهان دعا می‌کنم.»[۱۰۶]
  • انجمن خانواده‌های جانباختگان پرواز پی‌اس۷۵۲ با انتشار بیانه‌ای گفت «در شب هجدهم دی‌ماه ۱۳۹۸ ابراهیم رییسی از اعضای شورای عالی امنیت ملی در حکومت اسلامی بود. او نه تنها در باز گذاشتن آسمان ایران و شلیک به پرواز PS752 نقش داشت بلکه از نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تقدیر کرد و به عنوان رئیس قوهٔ قضاییه تمام تلاشش را به کار بست تا تلاش خانواده‌ها در ایران برای یافتن حقیقت با بن‌بست مواجه شود.»[۱۰۷]
  • سازمان حقوق بشری هه‌نگاو در واکنش به مرگ ابراهیم رئیسی در سقوط بالگرد نوشت: «در بهترین حالت باید اعضا چنین هیئت مرگ و سازمان‌دهندگان جنایت‌های وسیع جمهوری اسلامی را پشت میله دادگاه‌های جنایت علیه بشریت دید.»[۱۰۸]
  • شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران با اشاره به مرگ ابراهیم رئیسی در بیانیه‌ای نوشت «امیدوار است کسانی که در کودک‌کشی به ویژه در ایران دستی داشته‌اند در دادگاهی مردمی و عادلانه به سزای اعمال خود برسند».[۱۰۸]

بین‌المللی

  • ایالات متحده آمریکا وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که از این حادثه آگاه است. به گفته کاخ سفید، جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در جریان این حادثه قرار گرفت.[۱۰۹][۱۱۰]متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت شادی مردم ایران از مرگ ابراهیم رئیسی را «قطعاً درک می‌کند».[۱۱۱]
  • اتحادیه اروپا شارل میشل، رئیس شورای اروپا در شبکه اجتماعی اِکْس نوشت: «ما همراه با کشورهای عضو اتحادیه اروپا و شرکا، وضعیت را از نزدیک زیر نظر داریم.»[۱۱۲]
  • هلند در عین حال، خیرت ویلدرس، رهبر حزب برای آزادی (هلند) و چارلی وایمرز عضو منتخب سوئد در پارلمان اروپا در پاسخ به توییت وی در ایکس نوشتند «به نام من نیست» (Not n my name.)[۱۱۳][۱۱۴]
  • روسیه ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه با بیان اینکه اطلاعات مربوط به سانحه بالگرد حامل مقامات بلندپایه ایران از جمله رئیس‌جمهور این کشور را از نزدیک رصد می‌کنیم؛ افزود: «امیدواریم سرنشینان بالگرد در سلامت باشند و خطری جانشان را تهدید نکند. روسیه آماده کمک به جستجوی بالگرد مفقود شده حامل رئیس‌جمهور ایران و تحقیقات دربارهٔ علت این حادثه است.»[۱۱۵][۱۱۶]
  • پاکستان شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان با ابراز نگرانی از گزارش‌های اخیر مبنی بر سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران و همراهانش، گفت فکر و دعای او با رئیس‌جمهور رئیسی و ملت ایران است.[۱۱۷]دولت پاکستان ۱ روز عزای عمومی اعلام کرد.[۱۱۸]
  • عراق محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق پس از این حادثه به وزارت کشور، هلال احمر عراق و طرف‌های مرتبط برای ارائه امکانات موجود به جمهوری اسلامی ایران برای یافتن بالگرد رئیس‌جمهوری ایران که در شمال ایران ناپدیده شده، دستور داد.[۱۱۹]دولت عراق ۱ روز عزای عمومی اعلام کرد.[۱۲۰]
  • تاجیکستان رستم امامعلی رئیس مجلس ملی تاجیکستان در پیام تسلیت گفت: «خبر دلخراش سقوط بالگرد و جان باختن سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و هیئت همراه ایشان موجب اندوه عمیق ما شد. در ارتباط با این فاجعه سنگین، از طرف خود و نمایندگان مجلس ملی جمهوری تاجیکستان، مراتب همدردی عمیق و صمیمانه خود را به شما و مردم برادر ایران عرض نموده، برای همه بستگان و خویشاوندان شهدا صبر جمیل خواهانم.»[۱۲۱]دولت تاجیکستان ۲ روز عزای عمومی اعلام کرد.[۱۲۲]
  • جمهوری آذربایجان الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان پس از این حادثه در شبکه اجتماعی اِکْس نوشت: «دعای ما از خداوند متعال با رئیس‌جمهور ابراهیم رئیسی و هیئت همراه وی است. جمهوری آذربایجان به عنوان کشوری همسایه، دوست و برادر آماده ارائه انواع حمایت‌ها می‌باشد.»[۱۲۳]
  • ترکیه رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در پیامی اعلام کرد: «از سانحه هوایی که برای رئیس‌جمهور ایران پیش آمده بسیار متأسف هستیم» همچنین وزارت امور خارجه ترکیه نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تحولات درخصوص سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران را با نگرانی دنبال می‌کنیم. امیدواریم رئیس‌جمهور و مسئولان ایرانی سلامت باشند.»[۱۲۴]دولت ترکیه ۱ روز عزای عمومی اعلام کرد.[۱۲۵]
  • هند نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند ضمن اظهار تأسف از این سانحه، اعلام کرد: «ما در این ساعت سخت با مردم ایران اعلام همبستگی می‌کنیم و برای رئیس‌جمهور و اطرافیانش دعا می‌کنیم»[۱۲۶] دولت هند ۱ روز عزای عمومی اعلام کرد.[۱۲۷]
  • کوبا میگل دایاز-کانل رئیس‌جمهور کوبا همبستگی خود با رهبر ایران و بهترین امیدها و آرزوهای خود برای یافتن رئیس‌جمهور ایران و همراهان وی را ابراز کرد.[۱۲۸]
  • عمان دولت عمان در بیانیه‌ای اعلام کرد که با نگرانی شدید ناپدید شدن بالگرد رئیس‌جمهور ایران را دنبال می‌کند و آماده پشتیبانی و همکاری با ایران است.[۱۲۸]
  • لبنان وزارت امور خارجه لبنان اعلام کرد: «ما بر همدردی خود با دولت و مردم ایران در این مصیبت تأکید می‌کنیم و برای رئیس‌جمهور ایران و اطرافیانش آرزوی سلامتی داریم.»[۱۲۸]دولت لبنان ۳ روز عزای عمومی اعلام کرد.[۱۲۹]
  • ونزوئلا وزیر امور خارجه ونزوئلا اعلام کرد که رئیس‌جمهور نیکلاس مادورو از نزدیک حوادث مربوط به سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی را دنبال می‌کند.[۱۲۸]
  • مصر گروه اخوان المسلمین ضمن ابراز تاسف نسبت به ناپدیدشدن بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران و هیئت همراه وی، برای آنان آرزوی سلامتی کرد.[۱۲۸]
  • یمن محمد عبدالسلام سخنگوی انصارالله یمن از حادثه پیش آمده ابراز تاسف کرد.[۱۲۸]
  • عراق سید عمار حکیم، رئیس جریان حکمت ملی عراق در پیامی نسبت به اخبار مربوط به وضعیت ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران و هیئت وزارتی و دولتی همراهش ابراز نگرانی کرد.[۱۲۸]
  • سازمان ملل متحد سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد امروز یکشنبه و به دنبال حادثه سقوط بالگرد حامل سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور اسلامی ایران با صدور بیانیه ای اعلام کرد: آنتونیو گوترش با نگرانی اخبار مربوط به وقوع سانحه برای بالگرد رئیس‌جمهور ایران را پیگیری می‌کند.[۱۲۸]
  • سوریه وزارت خارجه سوریه با انتشار بیانیه ای ضمن ابراز نگرانی از حادثه فرود اضطراری بالگرد حامل ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور اسلامی ایران اعلام کرد تلاش‌های‌های نهادها و تیم‌های امداد و نجات برای دسترسی به محل این حادثه را دنبال می‌کند.[۱۲۸]دولت سوریه ۳ روز عزای عمومی در این کشور اعلام کرد.[۱۳۰]
  • اردن وزارت خارجه اردن از حادثه رخ داده، ابراز نگرانی کرد.[۱۲۸]
  • اقلیم کردستان نچیروان ادریس بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق ضمن ابراز نگرانی دربارهٔ وضعیت سلامتی رئیس‌جمهور کشورمان برای سلامتی وی و همراهانش دعا کرد.[۱۲۸]
  • کویت وزارت خارجه کویت با صدور بیانیه ای از حادثه پیش آمده ابراز نگرانی کرد.[۱۲۸]
  • قطر «ماجد الانصاری» سخنگوی وزارت خارجه قطر ضمن ابراز نگرانی و آرزوی سلامتی برای رئیس‌جمهور از آمادگی این کشور در پشتیبانی این سانحه خبر داد.[۱۲۸]
  • جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) طی بیانیه‌ای اعلام کرد: ما در جنبش مقاومت اسلامی حماس با اهتمام و نگرانی فراوان پیگیر اخبار مربوط به حادثه فرود اضطراری بالگرد هستیم.[۱۲۸]
  • عربستان سعودی وزارت خارجه عربستان با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «با نگرانی فراوان اخبار منتشرشده از سوی رسانه‌ها در خصوص بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران را دنبال می‌کنیم.»[۱۲۸]
  • وزارت امور خارجه ارمنستان با صدور بیانیه ای اعلام کرد: فکر و دعای ما با رئیس‌جمهور، امیرعبداللهیان وزیر و همه افراد حاضر در صحنه است. در حالی که عملیات امداد و نجات ادامه دارد، ارمنستان به عنوان همسایه نزدیک و دوست ایران آماده حمایت‌های لازم است.
  • لیتوانی گابریلیوس لندزبرگیس وزیر امور خارجه لیتوانی با انتشار پستی در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «وقتی جمهوری اسلامی در حال ارسال پهپادهایی برای استفاده علیه غیرنظامیان اوکراین است، نمی‌توان برایشان پیام تسلیت فرستاد.»[۱۳۱]

تهدید و بازداشت شهروندان

فردای پس از حادثه سقوط بالگرد و اعلام کشته شدن رئیسی، حامیان جمهوری اسلامی در حالی در میدان ولیعصر تجمع کردند که پیش‌تر، نهادهای قضایی و امنیتی دربارهٔ تبعات ابراز واکنش‌های متفاوت با موضع رسمی حکومت، مردم را تهدید به واکنش سخت کرده بودند.

مقام‌های قضایی، امنیتی و پلیس فتا[۱۳۲] روزنامه‌نگاران و کاربران فضای مجازی را به‌علت واکنش به مرگ رئیسی و سقوط بالگرد با عنوان اقدام به «توهین» یا «مخدوش ساختن امنیت روانی جامعه و تشویش اذهان عمومی» تهدید به برخورد شدید کردند.[۱۳۳][۱۳۴] محمد موحدی آزاد، دادستان کل کشور، طی بخشنامه‌ای کاربران رسانه‌های اجتماعی را تهدید به «برخورد سریع، مؤثر و بازدارنده» کرد.[۱۳۳] برخی هنرمندان، ورزشکاران و فعالان از تماس نهادهای امنیتی همچون وزارت اطلاعات خبر دادند و اعلام کردند که از آنها خواسته شده توییت‌ها یا پست‌های خود را حذف کرده و طی روزهای پیش رو مطلبی منتشر نکنند.[۱۳۵] رضا ببرنژاد، برادر دادخواه مهدی ببرنژاد از کشته‌شدگان خیزش زن، زندگی، آزادی به‌علت انتشار ویدیوی رقص برادرش توسط اطلاعات سپاه در قوچان بازداشت شد.[۱۳۶][۱۳۷] شقایق محمدی، همسر حسین مرادمند، بازیکن فوتبال تیم استقلال به‌دلیل انتشار بخشی از شعر حافظ با عنوان «ظالم نَبَرد راه به منزل» توسط وزارت اطلاعات احضار شد.[۱۳۳] اکبر یوسفی شهروند ملکانی به‌علت انتشار یک استوری با عنوان «امیدوارم جنگل آسیبی ندیده باشد» بازداشت و پس از یک روز با قرار وثیقه آزاد شد.[۱۳۸]

پلیس فتا برای ۸۰ سایت به اتهام توهین به سقوط بالگرد رئیسی به‌دلیل انتشار مصادیق توهین‌آمیز و شایعه دربارهٔ سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور و همراهانش پرونده تشکیل داد.[۱۳۹][۱۴۰]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ "Bell 212: The missing helicopter carrying Iran's president". Al Jazeera. Retrieved 20 May 2024.
  2. ↑ "Islamic Republic of Iran Air Force 6-9221 | ASN accident description". Aviation-safety.net (به انگلیسی). Flight Safety Foundation. Retrieved 20 May 2024.
  3. ↑ "İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin düşen helikopteri 30 yaşında | SavunmaSanayiST" (به ترکی استانبولی). 2024-05-20. Retrieved 2024-05-23.
  4. ↑ "İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin düşen Bell 412 helikopteri hakkında bilgiler ortaya çıktı! - SavunmaTR" (به ترکی استانبولی). 2024-05-20. Retrieved 2024-05-23.
  5. ↑ «مشخصات هلی‌کوپتر حامل ابراهیم رئیسی و همراهان؛ بل 412 را بشناسید». روزنامه هفت صبح. ۲۰۲۴-۰۵-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۳.
  6. ↑ Entekhab.ir، پایگاه خبری تحلیلی انتخاب | (۱۴۰۳/۰۳/۰۱–۲۳:۰۳). «بل ۴۱۲؛ هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی چه مدلی بود و چه ویژگی‌هایی دارد؟». fa. دریافت‌شده در 2024-05-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  7. ↑ «بالگرد حامل ابراهیم رئیسی از چه نوعی بود؟». تجارت نیوز. ۲۰۲۴-۰۵-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۳.
  8. ↑ Zarracina، George Petras and Javier. «Iran's President Ebrahim Raisi dies in Vietnam-era Bell 212 helicopter crash on mountain». USA TODAY (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۳.
  9. ↑ «اسامی شهدای سانحه سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهوری». ایسنا. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  10. ↑ «تصاویر پهپادی از لحظه کشف هلیکوپتر رئیسی». تابناک. ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  11. ↑ Fassihi, Farnaz (19 May 2024). "Helicopter Carrying Iran's President Has Crashed, State Media Reports". The New York Times. Archived from the original on 19 May 2024. Retrieved 19 May 2024.
  12. ↑ "'No signs of helicopter's occupants being alive': Red Crescent". Al Jazeera. 20 May 2024. Archived from the original on 2024-05-20. Retrieved 20 May 2024.
  13. ↑ «سید ابراهیم رییسی به شهادت رسید». خبرگزاری مهر. ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  14. ↑ Reuters.com. "Helicopter carrying Iran's President Raisi crashes, search under way" (به انگلیسی).
  15. ↑ "Helicopter carrying Iran's president suffers a 'hard landing,' state TV says without further details". Associated Press (به انگلیسی). 19 May 2024. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |urltrad=، |subscription= و |coauthors= (help).
  16. ↑ "Helicopter in group carrying Iran's President Raisi makes rough landing, says minister". Reuters (به انگلیسی). 19 May 2024. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |urltrad=، |subscription= و |coauthors= (help)
  17. ↑ «Qiz-Qalasi Dam symbol of cooperation between Tehran, Baku». Mehr News Agency (19 May 2024).
  18. ↑ «وزیر کشور:منتظریم گروه‌های امدادی به‌محل حادثه بالگرد رئیس‌جمهور برسند». خبرگزاری صداوسیما. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  19. ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ ۱۹٫۲ Raice, Shayndi; Eqbali, Aresu (19 May 2024). "Iran Says Helicopter Carrying Its President Is Missing After 'Difficult Landing'". The Wall Street Journal. Archived from the original on 19 May 2024. Retrieved 19 May 2024. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «WSJInfo» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  20. ↑ "EU activates mapping service to aid search effort". BBC News. 19 May 2024. Archived from the original on 19 May 2024. Retrieved 19 May 2024.
  21. ↑ "Iranian president Ebrahim Raisi and foreign minister killed in helicopter crash – live updates". The Guadian.
  22. ↑ Radford, Antoinette; Andone, Dakin; Shen, Michelle; Almasy, Steve; and Meyer, Matt (19 May 2024). "Live updates: Iranian President Raisi involved in helicopter crash". CNN. Archived from the original on 19 May 2024. Retrieved 19 May 2024.
  23. ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ «پایان عملیات جستجوی بالگرد رئیس‌جمهور/ شهادت آیت‌الله رئیسی و تیم همراه». ایسنا. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  24. ↑ "Ceremony to commission "Khudafarin" hydroelectric complex and inaugurate "Giz Galasi" hydroelectric complex was held with participation of Azerbaijani and Iranian Presidents". Azerbaijan State News Agency. 19 May 2024. Retrieved 20 May 2024.
  25. ↑ «افتتاح سد قیزقلعه‌سی با حضور رؤسای جمهور ایران و آذربایجان - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۱۹.
  26. ↑ «روایت خبرنگار تسنیم از منطقه سانحه بالگرد رئیس‌جمهور + فیلم - تسنیم». خبرگزاری تسنیم. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۱۹.
  27. ↑ «روایت خبرنگار تسنیم از منطقه سانحه بالگرد رئیس‌جمهور + فیلم - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۱۹.
  28. ↑ Catherine Frammery (20 mai 2024). "En Iran, neuf morts dans un vieil hélicoptère, des questions bien plus nombreuses". Le Temps (به فرانسوی). Retrieved 20 May 2024. {{cite web}}: Check date values in: |year= (help); Cite has empty unknown parameters: |urltrad=، |subscription= و |coauthors= (help).
  29. ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ ۲۹٫۲ ۲۹٫۳ «بالگرد حامل رئیس‌جمهور دچار سانحه شد+ اسامی همراهان». ایرنا. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «:0» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  30. ↑ ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ «اعزام پهپادها و تیم‌های امدادی هلال احمر به محل حادثه برای بالگرد کاروان همراه رئیس‌جمهور». 19 مه 2024. ایسنا. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۲۴.
  31. ↑ "اخبار حادثه سقوط بالگرد/ شهادت رئیس‌جمهور، وزیر خارجه و همراهان". خبرگزاری مهر. 20 May 2024.
  32. ↑ "President Raisi's helicopter crashes in Iran: What we know so far". الجزیره. ۲۰ مه ۲۰۲۴. Retrieved 20 May 2024.
  33. ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ ۳۳٫۲ ۳۳٫۳ «با پیداشدن لاشه بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران؛ کشته شدن ابراهیم رئیسی و هیئت همراه تأیید شد». euronews. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «:2» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  34. ↑ "Iranian president Ebrahim Raisi and foreign minister killed in helicopter crash – live updates". The Guadian. 20 May 2024. Retrieved 20 May 2024.
  35. ↑ "Death in the fog: the grim search for Raisi's helicopter". France 24. 2024-05-20. Retrieved 2024-05-20.
  36. ↑ ۳۶٫۰ ۳۶٫۱ ۳۶٫۲ ««ابهامات» سقوط بالگرد رئیسی و «احتمال توطئه» در دو روزنامه تهران». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۰۵-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۳.
  37. ↑ ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ «طرح احتمال «توطئه خارجی» در سقوط بالگرد رئیسی از سوی روزنامه جمهوری اسلامی». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۴-۰۵-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۳.
  38. ↑ «تصاویر ماهواره‌ای از منطقه احتمالی سانحه بالگرد ابراهیم رئیسی». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۹ مه ۲۰۲۴. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۲۴.
  39. ↑ "Iran's hard-line president still missing after likely helicopter crash in foggy, mountainous region". Associated Press News. 2024-05-20. Archived from the original on 19 May 2024. Retrieved 2024-05-20.
  40. ↑ «سخنگوی دولت: هیچ خبر جدیدی نداریم». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۹ مه ۲۰۲۴. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۲۴.
  41. ↑ «ادامه بارندگی در محل سانحه». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۹ مه ۲۰۲۴. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۲۴.
  42. ↑ «رئیس اتاق عملیات هلال احمر: به دلیل وضعیت بد آب‌وهوا و مسیر، امداد و نجات به‌سختی پیش می‌رود». 19 مه 2024. بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۲۴.
  43. ↑ Motamedi, Maziar (2024-05-19). "Search under way after helicopter carrying Iran's president Raisi crashes". Al Jazeera (به انگلیسی). Archived from the original on 19 May 2024. Retrieved 2024-05-19.
  44. ↑ "Iran announces five days of mourning after President Raisi's death". Al Jazeera. 2024-05-21. Archived from the original on 21 May 2024. Retrieved 2024-05-21.
  45. ↑ ۴۵٫۰ ۴۵٫۱ https://www.aa.com.tr/tr/gundem/akinci-iha-iran-cumhurbaskani-reisi-yi-tasiyan-helikopterin-enkaz-bolgesini-tespit-edip-yurda-dondu/3224322
  46. ↑ https://m.haber7.com/dunya/haber/3425566-akinci-iha-dunyada-bir-ilki-basardi
  47. ↑ https://www.hamshahrionline.ir/news/853444/فوری-پهپاد-آکینجی-سرنخی-از-محل-دقیق-سانحه-بالگرد-حامل-رئیس
  48. ↑ https://www.aa.com.tr/fa/ایران/پهپاد-آکینجی-با-موفقیت-محل-سقوط-بالگرد-حامل-رئیس-جمهور-ایران-را-شناسایی-کرد/3225024
  49. ↑ "Türkiye's Akinci UAV identifies source of heat suspected to be crash site of Iranian president's helicopter". aa.com.tr (به ترکی استانبولی). Anadolu Agency. 2024-05-20. Archived from the original on 20 May 2024. Retrieved 2024-05-20.
  50. ↑ https://www.entekhab.ir/fa/news/784541/یک-میلیون-بیننده-به-صورت-زنده-عملیات-جستجوی-پهپاد-ترکیه-برای-یافتن-بالگرد-رئیسی-را-تماشا-کردند
  51. ↑ «اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح دربارهٔ حضور ناموفق پهپاد ترکیه در ایران». www.isna.ir.
  52. ↑ "Türkiye's Akinci UAV identifies source of heat suspected to be crash site of Iranian president's helicopter". aa.com.tr (به ترکی استانبولی). Anadolu Agency. 2024-05-20. Archived from the original on 20 May 2024. Retrieved 2024-05-20.
  53. ↑ https://www.eghtesadnews.com/بخش-اخبار-سایر-رسانه-ها-61/647926-کمک-های-ترکیه-راهی-ایران-شدند
  54. ↑ https://www.trt.net.tr/persian/yrn/2024/05/19/lm-amdgy-trkhyh-bry-khmkh-bh-mlyt-jstjwy-hlykhwptr-hml-ry-ysy-w-hmrhn-2141377
  55. ↑ https://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/4071233-درخواست-ایران-از-ترکیه-برای-بالگرد-دید-در-شب
  56. ↑ https://www.iranintl.com/202405206452
  57. ↑ https://www.asriran.com/fa/news/967874/دستیار-پوتین-تمام-ظرفیت‌های-روسیه-برای-کمک-به-ایران-آماده-است
  58. ↑ https://www.asriran.com/fa/news/967874/دستیار-پوتین-تمام-ظرفیت‌های-روسیه-برای-کمک-به-ایران-آماده-است
  59. ↑ «بالگرد حامل رئیسی؛ ایران از آمریکا "درخواست کمک کرده بود" – DW – ۱۴۰۳/۲/۳۱». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  60. ↑ «کمیسر اتحادیه‌اروپا در امور بشردوستانه و مدیریت بحران: فعال شدن نقشه‌برداری ماهواره‌ای اروپا برای تشخیص محل سقوط بالگرد». خبرگزاری مهر. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  61. ↑ «اتحادیه اروپا یک سامانه را برای یافتن رئیسی فعال کرد». همشهری آنلاین. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  62. ↑ "EU unterstützt Iran bei der Suche". zentralplus.ch. Zentralplus. 2024-05-20. Retrieved 2024-05-20.
  63. ↑ ۶۳٫۰ ۶۳٫۱ ۶۳٫۲ ۶۳٫۳ ۶۳٫۴ ۶۳٫۵ «اسامی شهدای حادثه سقوط بالگرد +جزئیات». www.khabaronline.ir. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۰.
  64. ↑ «پیکر رئیس‌جمهور دچار سوختگی نشده است /شهدا ۸ نفر هستند /پیکرها در حال انتقال به تبریز است». www.khabaronline.ir. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۰.
  65. ↑ ۶۵٫۰ ۶۵٫۱ «تصاویر ۲ خلبان شهید شده در حادثه بالگرد حامل رئیس‌جمهور». www.khabaronline.ir. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۰.
  66. ↑ ۶۶٫۰ ۶۶٫۱ ۶۶٫۲ «اسامی ۳ خلبان شهید شده در سانحه بالگرد رئیس‌جمهور». www.khabaronline.ir. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۰.
  67. ↑ «فرود اضطراری هلیکوپتر حامل رئیس‌جمهور». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۴-۰۵-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۰.
  68. ↑ «دلیل سفر زمینی رئیس‌جمهور به تبریز مشخص شد». اقتصادنیوز به نقل از مهر. ۲۰۲۴-۰۵-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۰.
  69. ↑ https://www.moniban.ir/بخش-سیاسی-3/215849-خبرگزاری-فارس-رئیسی-سالم-است-او-به-صورت-زمینی-راهی-تبریز-شده
  70. ↑ https://hammihanonline.ir/بخش-تیتر-یک-14/16388-ارسباران
  71. ↑ «چرا رسانه‌های ایران از ابتدای سانحه برای بالگرد حامل رئیسی این قدر اخبار ضدونقیض منتشر کردند؟». euronews. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  72. ↑ ۷۲٫۰ ۷۲٫۱ ۷۲٫۲ ایران، عصر (۱۴۰۳/۰۳/۰۱–۱۷:۲۱). «شرح حادثه سقوط بالگرد رئیسی از زبان رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور». fa. دریافت‌شده در 2024-05-22. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  73. ↑ ۷۳٫۰۰ ۷۳٫۰۱ ۷۳٫۰۲ ۷۳٫۰۳ ۷۳٫۰۴ ۷۳٫۰۵ ۷۳٫۰۶ ۷۳٫۰۷ ۷۳٫۰۸ ۷۳٫۰۹ ««سقوط مشکوک» بالگرد رئیس‌جمهوری ایران؛ چرا روایت رئیس دفتر او بر ابهامات حادثه می‌افزاید؟». euronews. ۲۰۲۴-۰۵-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  74. ↑ «رئیس دفتر رئیسی: به تلفن خلبان بالگرد که زنگ زدیم، امام جمعه تبریز جواب داد». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  75. ↑ AGENCY، خبرگزاری صدا و سیما | IRIB NEWS (۱۴۰۳/۰۲/۳۰–۲۱:۵۱). «برقراری تماس با دو همراهان رئیس‌جمهور در بالگرد». fa. دریافت‌شده در 2024-05-22. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  76. ↑ ۷۶٫۰ ۷۶٫۱ ۷۶٫۲ «روایت جدید مقامات: پهپاد بازگشته از اقیانوس هند بالگرد رئیسی را یافت». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۴-۰۵-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  77. ↑ «منصور ارضی، مداح دفتر خامنه‌ای: بدن رئیسی مانند فاطمه زهرا سوخته بود». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۴-۰۵-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  78. ↑ «کادر هلی کوپتر رئیسی چه کسانی بودند و سوابقاشان چه بود؟». ایندیپندنت فارسی. ۲ خرداد ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۴۰۳.
  79. ↑ «اصرار حکومت بر نقش نداشتن خارجی‌ها در پیدا کردن لاشه بالگرد رئیسی». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۴-۰۵-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  80. ↑ «چگونه عملیات پهپاد ترکی که گفتند یک میلیون بیننده داشته در کمتر از دو ساعت انکار شد». عصر ایران. ۲ خرداد ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۴۰۳.
  81. ↑ «پهپاد آکینجی و رسم پرچم ترکیه بر فراز دریاچه وان (عکس)». عصر ایران. ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۴۰۳.
  82. ↑ «ناگفته‌های اولین نفراتی (موتورسواران) که به هلیکوپتر سقوط‌کرده رئیسی رسیدند». خبرآنلاین. ۱ خرداد ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۴۰۳.
  83. ↑ https://davoudabadi.ir/page/9107245/اصل-131-قانون-اساسی-جمهوری-اسلامی-ایران
  84. ↑ https://www.ekhtebar.ir/محمد-مخبر-دزفولی؛-جانشین-رئیسجمهور-ا/
  85. ↑ https://iranwire.com/fa/features/129671-۵۰-روز-فرصت-برای-بقا-درباره-محمد-مخبر-چه-میدانیم/
  86. ↑ https://www.bbc.com/persian/articles/cv225zej9m3o
  87. ↑ https://www.iranintl.com/202405209206
  88. ↑ https://mfa.gov.ir/portal/newsview/745551
  89. ↑ «موافقت شورای نگهبان با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ۸ تیر». ایسنا. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  90. ↑ «برنامه جدید امتحانات نهایی اعلام شد». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  91. ↑ «برگزاری نوبت دوم کنکور به تعویق افتاد». ایسنا. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  92. ↑ «واکنش حکومت به نمایش شادمانی مردم در پی مرگ رئیسی؛ از تهدید نهاد رسمی تا خط و نشان حامیان حکومت در فضای مجازی». صدای آمریکا. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  93. ↑ «واکنش‌ها به سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران؛ چرا عده‌ای از کشته شدن ابراهیم رئیسی خوشحال هستند؟». euronews. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  94. ↑ «واکنش‌ها به مرگ ابراهیم رئیسی همزمان با اعلام ۵ روز عزای عمومی در ایران». بی‌بی‌سی فارسی.
  95. ↑ «مرگ رئیسی؛ تعطیل سراسری چهارشنبه و لغو امتحانات دانش‌آموزان – DW – ۱۴۰۳/۲/۳۱». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  96. ↑ ایران، عصر (۱۴۰۳/۰۲/۳۱–۲۳:۰۰). «کدام کشورها در همبستگی با ایران عزای عمومی اعلام کردند؟». fa. دریافت‌شده در 2024-05-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  97. ↑ «واکنش‌های طنز به مرگ رئیسی؛ از آنگوزمان و پرپکانی «سید الاغ پیغمبر» تا آزادی از «شر آخوند» به دست خدا». صدای آمریکا. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  98. ↑ «شوخ‌طبعی، وقت‌شناسی جمعی و تبدیل تراژدی حکومتی به کمدی». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۴-۰۵-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  99. ↑ «ابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهور «شهید» یا «ظالمی» که راه به منزل نبرد». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۲.
  100. ↑ Badshah, Nadeem; Lowe, Yohannes; Murray, Jessica; Badshah (now), Nadeem; Murray (earlier), Jessica (2024-05-19). "Helicopter carrying Iran's president crashes in mountains, official says – Middle East live". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Retrieved 2024-05-19.
  101. ↑ https://www.aa.com.tr/fa/ایران/پهپاد-آکینجی-با-موفقیت-محل-سقوط-بالگرد-حامل-رئیس-جمهور-ایران-را-شناسایی-کرد/3225024
  102. ↑ https://www.aa.com.tr/fa/ایران/سلجوق-بایراکدار-پهپاد-آکینجی-درحال-پایش-منطقه-است/3224257
  103. ↑ «تذکر دادستانی تهران به برخی افراد رسانه‌ای». همشهری آنلاین. ۱۹ مه ۲۰۲۴. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۲۴.
  104. ↑ «دعای رهبر انقلاب برای سلامتی رئیس‌جمهور در دیدار جمعی از خانواده‌های سپاهیان پاسدار». khamenei.ir. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  105. ↑ «سرلشکر باقری به نیروهای مسلح دستور داد همه ظرفیت‌های ارتش، سپاه و فراجا برای امدادرسانی به بالگرد حامل رئیس‌جمهور به کارگرفته شود». ایسنا. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  106. ↑ «واکنش سید محمد خاتمی به حادثه برای بالگرد رئیسی». انتخاب. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  107. ↑ reera_user (۲۰۲۴-۰۵-۲۰). «بیانیه انجمن خانواده‌های جانباختگان پرواز پی‌اس۷۵۲ در مورد مرگ ابراهیم رئیسی». The Association of Families of Flight PS752 Victims / PS752 انجمن خانواده‌های جانباختگان پرواز | PS752Justice. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  108. ↑ ۱۰۸٫۰ ۱۰۸٫۱ «برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در روز ۸ تیر». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  109. ↑ "US comments on reports of accident". Al Jazeera. 19 May 2024. Retrieved 19 May 2024.
  110. ↑ جهان، Fararu | فرارو | اخبار روز ایران و (۲۰۲۴-۰۵-۲۱). «اولین واکنش بایدن به سانحه سقوط بالگرد رئیس‌جمهور». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  111. ↑ «برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در روز ۸ تیر». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۳.
  112. ↑ «اتحادیه اروپا: گزارش‌ها دربارهٔ حادثه بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران را دنبال می‌کنیم». شرق. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  113. ↑ «توییت چارلی وایمرز در پاسخ به اظهارات رئیس شورای اروپا». ایکس. ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۴۰۳.
  114. ↑ «توییت خیرت ویلدرس در پاسخ به اظهارات رئیس شورای اروپا». ایکس. ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۴۰۳.
  115. ↑ «واکنش روسیه به سقوط بالگرد حامل «سید ابراهیم رئیسی»». خبرگزاری مهر. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  116. ↑ «واکنش روسیه به حادثه بالگرد حامل سیدابراهیم رئیسی». دنیای اقتصاد. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  117. ↑ «واکنش نخست‌وزیر پاکستان به سقوط بالگرد رئیس‌جمهوری ایران - همشهری آنلاین». www.hamshahrionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۱۹.
  118. ↑ ایران، عصر (۱۴۰۳/۰۲/۳۱–۲۳:۰۰). «کدام کشورها در همبستگی با ایران عزای عمومی اعلام کردند؟». fa. دریافت‌شده در 2024-05-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  119. ↑ «دستور نخست‌وزیر عراق برای کمک به ایران برای یافتن بالگرد حامل رئیس‌جمهور». ایسنا. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  120. ↑ ایران، عصر (۱۴۰۳/۰۲/۳۱–۲۳:۰۰). «کدام کشورها در همبستگی با ایران عزای عمومی اعلام کردند؟». fa. دریافت‌شده در 2024-05-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  121. ↑ AGENCY، خبرگزاری صدا و سیما | IRIB NEWS (۱۴۰۳/۰۲/۳۱–۲۰:۵۵). «رئیس مجلس ملی تاجیکستان شهادت آیت‌الله رئیسی و همراهان او را تسلیت گفت». fa. دریافت‌شده در 2024-05-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  122. ↑ ایران، عصر (۱۴۰۳/۰۲/۳۱–۲۳:۰۰). «کدام کشورها در همبستگی با ایران عزای عمومی اعلام کردند؟». fa. دریافت‌شده در 2024-05-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  123. ↑ «واکنش «علی‌اف» به سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران». خبرگزاری مهر. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  124. ↑ «اردوغان: از سانحه هوایی که برای رئیس‌جمهور ایران پیش آمده بسیار متأسف هستیم». ایرنا. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  125. ↑ ایران، عصر (۱۴۰۳/۰۲/۳۱–۲۳:۰۰). «کدام کشورها در همبستگی با ایران عزای عمومی اعلام کردند؟». fa. دریافت‌شده در 2024-05-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  126. ↑ «اعلام همبستگی نخست‌وزیر هند با مردم ایران». ایرنا. ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  127. ↑ ایران، عصر (۱۴۰۳/۰۲/۳۱–۲۳:۰۰). «کدام کشورها در همبستگی با ایران عزای عمومی اعلام کردند؟». fa. دریافت‌شده در 2024-05-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  128. ↑ ۱۲۸٫۰۰ ۱۲۸٫۰۱ ۱۲۸٫۰۲ ۱۲۸٫۰۳ ۱۲۸٫۰۴ ۱۲۸٫۰۵ ۱۲۸٫۰۶ ۱۲۸٫۰۷ ۱۲۸٫۰۸ ۱۲۸٫۰۹ ۱۲۸٫۱۰ ۱۲۸٫۱۱ ۱۲۸٫۱۲ ۱۲۸٫۱۳ ۱۲۸٫۱۴ «واکنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۴-۰۵-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۰.
  129. ↑ ایران، عصر (۱۴۰۳/۰۲/۳۱–۲۳:۰۰). «کدام کشورها در همبستگی با ایران عزای عمومی اعلام کردند؟». fa. دریافت‌شده در 2024-05-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  130. ↑ ایران، عصر (۱۴۰۳/۰۲/۳۱–۲۳:۰۰). «کدام کشورها در همبستگی با ایران عزای عمومی اعلام کردند؟». fa. دریافت‌شده در 2024-05-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  131. ↑ «بلاگ| در پی مرگ ابراهیم رئیسی و دیگر سرنشینان بالگرد؛ با تصمیم مقامات، جمهوری اسلامی جایگزین او را در تاریخ ۸ تیر ماه انتخاب می‌کند». صدای آمریکا. ۲۰۲۴-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  132. ↑ «پلیس فتا کاربران فضای مجازی را تهدید کرد پس از مرگ رئیسی احساسات را تحریک نکنند». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  133. ↑ ۱۳۳٫۰ ۱۳۳٫۱ ۱۳۳٫۲ «تهدید روزنامه‌نگاران و کاربران فضای مجازی پس از مرگ رئیسی». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  134. ↑ «واکنش حکومت به نمایش شادمانی مردم در پی مرگ رئیسی؛ از تهدید نهاد رسمی تا خط و نشان حامیان حکومت در فضای مجازی». صدای آمریکا. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  135. ↑ «بازداشت یک شهروند در ملکان به دلیل اظهارنظر دربارهٔ مرگ رییسی». ایران‌وایر.
  136. ↑ فردا، رادیو (۲۰۲۴-۰۵-۲۱). «واکنش خانواده‌های دادخواه به مرگ رئیسی؛ برادر رضا ببرنژاد بازداشت شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  137. ↑ «فشار نهادهای امنیتی به کاربران شبکه‌های مجازی؛ توهین نکنید، پست تسلیت بگذارید». ایران وایر.
  138. ↑ MJ (۲۰۲۴-۰۵-۲۰). «اکبر یوسفی در ملکان بازداشت شد». خبرگزاری هرانا. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  139. ↑ «پلیس فتا برای مدیران ده‌ها سایت با عنوان «توهین» به سقوط بالگرد رئیسی پرونده تشکیل داد». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
  140. ↑ «تشکیل پرونده پلیس فتا برای ۸۰ سایت به اتهام توهین به سقوط بالگرد رئیسی». شرق. ۲۰۲۴-۰۵-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سانحه_سقوط_بالگرد_در_ورزقان&oldid=39575070»