پرش به محتوا

سایکو اکتیو: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 29588347 از Amir smt (بحث)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خنثی‌سازی ویرایش 29588333 از Amir smt برای نام بردن از یک گونه و یک رده دربرگیرندهٔ چندین ترکیب نیاز نیست صفحه را پر از «ها /ها/ها» کنیم. صفحه زشت ی‌شود. جدا از این این گونه نوشتن گرته‌برداری از شیوه دستوری زبان انگلیسی است گرامی(بحث)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۳۱: خط ۳۱:
}}]]
}}]]


== محرک‌ها ==
== محرک‌ ==
{{اصلی|محرک (دارو)}}
{{اصلی|محرک (دارو)}}


* '''آمفتامین‌ها'''
* '''آمفتامین‌'''
** [[آمفتامین]]
** [[آمفتامین]]
** [[مت‌آمفتامین]]
** [[مت‌آمفتامین]]




* '''فنیدات‌ها'''
* '''فنیدات‌'''
** [[متیل‌فنیدات]]
** [[متیل‌فنیدات]]




* '''تروپان‌ها'''
* '''تروپان‌'''
** [[کوکائین]]
** [[کوکائین]]




* '''کاتینون‌ها'''
* '''کاتینون‌'''
** [[کاتینون]] و [[کاتین (شیمی)|کاتین]]
** [[کاتینون]] و [[کاتین (شیمی)|کاتین]]




* '''گزانتین‌ها'''
* '''گزانتین‌'''
** [[کافئین]]
** [[کافئین]]



نسخهٔ ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۵۷

داروی فعال‌کننده روان یا روان انگیز یا سایکو اکتیو (به انگلیسی: Psychoactive drug) نوعی ترکیب شیمیایی است که عملکرد مغز را تغییر داده و باعث تغییراتی در ادراک، خلق، خودآگاهی یا رفتار می‌شود.[۱] این مواد را می‌توان برای مصارف پزشکی یا تفننی برای بهبود عامدانهٔ عملکرد یا تغییر خودآگاهی، برای مقاصد مناسکی، معنوی یا شمن‌باورانه یا برای تحقیقات به کار برد.

برخی از این داروها از سوی پزشک تجویز می‌شوند. نمونه‌های آن داروهای ضدافسردگی، داروهای ضداضطراب، داروهای ضدروان‌پریشی و داروهای محرک هستند. مصرف برخی از آنها کاملاً مجاز است و نیازی به نسخه دارویی ندارد؛ از میان آنها می‌توان به گزانتین‌ها که در قهوه، چای و شکلات یافت می‌شوند اشاره کرد.

البته لفظ «فعال کننده» در توصیف سایکواکتیو، شاید مخاطب را به این اشتباه بیاندازد که این ترکیبات شیمیایی باعث افزایش عملکرد نورون‌ها می‌شوند، (مانند محرک‌ها) درحالی که در واقعیت دارویی که وارد بدن شود و در نهایت روی روان تأثیر گذار باشد را سایکواکتیو می‌نامند.[۲] با این حال ترکیبات شیمیایی ضروری برای بدن مانند اکسیژن و آب که هم کاهش و افزایش بیش‌از حد آنها باعث نقض در عملکرد نورون‌ها می‌شود و در نهایت تأثیر خود را روی روان نمایان می‌کنند سایکواکتیو محسوب نمی‌شوند. زیرا سایکواکتیو هم نوعی دارو(Drug) محسوب می‌شود ولی موارد اشاره شده که نیاز بدن هستند و روی روان نیز تأثیر می‌گذراند دارو محسوب نمی‌شود. با این حال ترکیبات سایکواکتیو بسیار متنوع و طیف عظیمی از ترکیبات شیمیایی طبیعی و سنتتیک(مصنوعی و صنعتی) را شامل می‌شود و توهم‌زاها، محرک‌ها و سرکوب کننده‌ها سه ابر دسته سایکواکتیو محسوب می‌شوند.[۳]

تعدادی داروی فعال‌کننده روان - موادخیابانی و دارویی:

محرک‌






سرکوب کننده‌ها‌






  • تینودیازپین‌
    • متیزولام Metizolam
    • اتیزولام Etizolam
    • دزکلرو اتیزولام Deschloroetizolam


توهم‌زا

روان‌گردان‌





منفک کننده‌


هذیان‌آور

  • آلکالوئید‌ تروپان
  • آنتی‌هیستامین‌ آنتی‌کولینرژیک
  • متفرقه


انتئوژن‌

جستارهای وابسته

منابع

  1. "CHAPTER 1 Alcohol and Other Drugs". نسخه آرشیو شده. ISBN 0-7245-3361-3. Archived from the original on 28 March 2015. Retrieved 7 June 2017.
  2. https://web.archive.org/web/20150328060739/http://www.nt.gov.au/health/healthdev/health_promotion/bushbook/volume2/chap1/sect1.htm
  3. https://www.healthywa.wa.gov.au/Articles/A_E/Drug-information

پیوند به بیرون