ژوزه ساراماگو
| ژوزه ساراماگو | ||||
|---|---|---|---|---|
 خوزه د سوسا ساراماگو | ||||
| زادروز | ۱۶ نوامبر ۱۹۲۲ آزینهاگا،[۲] پرتغال | |||
| مرگ | ۱۸ ژوئن ۲۰۱۰ میلادی (۸۷ سال)[۱] لاس پالماس، اسپانیا | |||
| ملیت |  پرتغالی
| |||
| پیشه | نویسنده | |||
| سال‌های نویسندگی | ۲۰۱۰–۱۹۴۷ | |||
| همسر(ها) | آیدا رئیس Ilda Reis پیلار دل ریو Pilar del Río | |||
| فرزندان | ویولانته دوس رئیس ساراماگو Violante dos Reis Saramago | |||
| صفحه در دادگان فیلم‌ها | ||||
| ||||
ژوزه ساراماگو (به پرتغالی: José de Sousa Saramago) نویسندهٔ پرتغالی (زادهٔ ۱۶ نوامبر ۱۹۲۲ و درگذشته ۱۸ ژوئن ۲۰۱۰) برندهٔ جایزهٔ نوبل ادبیات در سال ۱۹۹۸ میلادی است.
او گرچه از سال ۱۹۶۹ به حزب کمونیست پرتغال پیوست و همچنان به آرمان‌های آن وفادار بوده‌است اما هیچگاه ادبیات را به خدمت ایدئولوژی در نیاورده‌است.[۳]
محتویات
زندگی‌نامه[ویرایش]
ساراماگو در دهکده‌ای کوچک در شمال لیسبون در خانواده‌ای کشاورز به دنیا آمد، او دو سال بعد به همراه خانواده به لیسبون رفت و تحصیلات دبیرستانی خود را برای امرار معاش نیمه تمام گذاشت و به شغل‌های مختلفی نظیر آهنگری، مکانیکی و کارگری روزمزدی پرداخت. پس از مدتی نیز به مترجمی و نویسندگی در روزنامه ارگان حزب کمونیست پرتغال مشغول شد. اگرچه اولین رمان او به نام کشورگناه در ۱۹۴۷ به چاپ رسید ولی ناکامی او برای کسب رضایت ناشر برای چاپ کتاب دومش موجب شد رمان‌نویسی را کنار بگذارد، تا این که با انتشار کتاب بالتازار و بلموندا در سال ۱۹۸۲ و ترجمه آن به انگلیسی در ۱۹۸۸ شهرت به سراغ او آمد، رمانی تاریخی که به انحطاط دربار پرتغال در قرن شانزدهم می‌پردازد.
سبک ادبی[ویرایش]
منحصربه‌فردترین ویژگی آثار ساراماگو عدم کاربرد نشانگان سجاوندی به صورت متداول و استفاده از جملات بسیار طولانی است، که گاه در درون آن زمان نیز تغییر می‌کند. او از میان علائم نگارشی تنها از نقطه و ویرگول استفاده می‌کند و از سایر علامات که مثلاً جمله سئوالی را مشخص می‌کند یا آن را در گیومه می‌گذارد و… مطلقاً می‌پرهیزد. گفتگوهای شخصیت‌های داستان را پشت سرهم می‌نویسد و مشخص نمی‌کند که کدام جمله را چه کسی گفته و به ندرت یک پاراگراف را تمام می‌کند.
اگرچه بسیاری از منتقدان ادبی[نیازمند منبع] ساراماگو را در ردیف نویسندگان پیرو سبک رئالیسم جادویی قرار داده وآثار او را با نویسندگان اسپانیایی زبان آمریکای لاتین مقایسه می‌کنند اما او خود را ادامه دهنده ادبیات اروپا و تأثیرپذیری خود را بیشتر از گوگول و سروانتس می‌داند.
ساراماگو گاه در دل داستان‌های خود از جملات طعنه آمیزی استفاده می‌کند که ذهن خواننده را از حوادث تخیلی و غالباً تاریخی داستان خود به واقعیت‌های جامعه امروز معطوف می‌کند. نوک پیکان کنایه‌های ساراماگو معمولاً مقدسات مذهبی، حکومتهای خودکامه و نابرابری‌های اجتماعی است. رویکرد ساراماگو علیه مذهب آنچنان در رمان‌ها و مقالات او آشکار است که وزیر کشور پرتغال در سال ۱۹۹۲ در پی انتشار کتاب انجیل به روایت عیسی مسیح نام او را از لیست نامزدهای جایزه ادبی اروپا حذف کرد و این کتاب را توهینی به جامعه کاتولیک پرتغال خواند، ساراماگو پس از آن به همراه همسر اسپانیایی‌اش به تبعیدی خودخواسته به لانزاروته جزیره‌ای آتشفشانی در جزایر قناری در اقیانوس اطلس رفت و تا آخر عمر در آنجا اقامت گزید.
ساراماگو به همراه ژان مورو عضو هیئت داوران پنجاه و چهارمین دورهٔ جشنواره بین‌المللی فیلم سن سباستین بود.[۴]
کتاب‌شناسی[ویرایش]
- ۲۰۱۱ - دفتر یادداشت (به پرتغالی: Caderno)
- ۲۰۰۸ - سفر فیل (به پرتغالی: A Viagem do Elefante)
- ۲۰۰۵ - وقفه در مرگ (به پرتغالی: As Intermitências da Morte)
- ۲۰۰۴ - بینایی (به پرتغالی: Ensaio sobre a Lucidez)
- ۲۰۰۳ - همزاد (به پرتغالی: O Homem Duplicado)
- ۲۰۰۱ – غار (به پرتغالی: A Caverna)
- ۱۹۹۷ - همه نام‌ها (به پرتغالی: Todos os Nomes)
- ۱۹۹۵ – کوری (به پرتغالی: Ensaio sobre a Cegueira)
- ۱۹۹۱ – انجیل به روایت عیسی مسیح (به پرتغالی: O Evangelho Segundo Jesus Cristo)
- ۱۹۸۹ – تاریخ محاصره لیسبون (به پرتغالی: História do Cerco de Lisboa)
- ۱۹۸۶ - بلم سنگی (به پرتغالی: A Jangada de Pedra)
- ۱۹۸۶ - سال مرگ ریکاردو ریس (به پرتغالی: O Ano da Morte de Ricardo Reis)
- ۱۹۸۲ - بالتازار و بلموندا (به پرتغالی: Memorial do Convento)
- ۱۹۷۷ - مبانی نقاشی و خطاطی (به پرتغالی: Manual de Pintura e Caligrafia)
آثار ترجمه شده به فارسی[ویرایش]
- کنتاوروس. ژوزه ساراماگو. ترجمهٔ نازنین دیهیمی. تهران: نشر چشمه، ۱۳۹۰. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۹-۰۸۸-۵
- آناخوسیفا. ترجمه کیومرث پارسای نشرچلچله۱۳۹۶
- کوری. ترجمه: زهره افتخاری. نشر: تهران، آتیسا، ۱۳۹۶
اقتباس سینمایی[ویرایش]
فیلم دشمن به کارگردانی دنیس ویلنیو اقتباس ادبی از رمان همزاد (۲۰۰۴) است. فیلم سینمایی کوری به بازیگری مارک روفالو اقتباس ادبی از رمان کوری است
درگذشت و تشییع جنازه[ویرایش]
ساراماگو از لوسمی رنج می‌برد. او در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۰، در سن ۸۷ سالگی، درگذشت.[۵] خانواده اش گفتند که او صبحانه و صبح جمعه با همسرش و مترجم پیلار دل ریو صحبت می‌کرد و پس از آن شروع به خندیدن کرد و درگذشت.[۶] گاردین او را «بهترین نوازنده پرتغالی نسلش» توصیف کرد، در حالی که فرناندا ابردشتات از نیویورک تایمز می‌گوید او «تقریباً به همان اندازه برای کمونیسم بی رحمانه اش شناخته شده‌است».
.[۷] ساراماگو نوشته‌های خود را تا زمان مرگ خود ادامه داد. اخیراً انتشار او، Claraboia، در سال ۲۰۱۱ پس از مرگ او منتشر شد. ساراماگو یک سال قبل از مرگش از پنومونی رنج می‌برد. به نظر می‌رسید که او به‌طور کامل بهبود پیدا کرده بود، او در آگوست سال ۲۰۱۰ قصد داشت در جشنواره بین‌المللی کتاب ادینبورگ شرکت کند.
پانویس[ویرایش]
- ↑ بی‌بی‌سی
- ↑ دهکده‌ای کوچک در شمال لیسبون
- ↑ بی‌بی‌سی
- ↑ ایسنا
- ↑ Lea, Richard (18 June 2010). "Nobel laureate José Saramago dies, aged 87". The Guardian. London. Retrieved 18 June 2010.
- ↑ "Nobel-wiining[sic] novelist Saramago dies aged 87". The Hindu. Chennai. 18 June 2010. Retrieved 18 June 2010.
- ↑ Eberstadt, Fernanda (18 June 2010). "José Saramago, Nobel Prize-Winning Writer, Dies". The New York Times. Retrieved 18 June 2010.
منابع[ویرایش]
- مشیری، مینو. «مقدمهٔ مترجم». ژوزه ساراماگو. در کوری. ترجمهٔ مینو مشیری. ویراستار محمدرضا جعفری. چاپ سیزدهم. تهران: نشر علم، ۱۳۸۵. ۱. ISBN 964-405-069-X.
- بالتازار و بلموندا، ترجمه: مصطفی اسلامیه، مقدمه مترجم
- «در دانشگاهی در اسپانیا؛ قبادی و ساراماگو دربارهٔ موسیقی صحبت می‌کنند». خبرگزاری ایسنا. بازبینی‌شده در ۲۱ ژانویه ۲۰۰۷.
- «ژوزه ساراماگو نویسنده برنده جایزه نوبل در سن ۸۷ سالگی درگذشت». یورو نیوز. بازبینی‌شده در ۱۸ جون ۲۰۱۰.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به ژوزه ساراماگو در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ژوزه ساراماگو موجود است. |
برندگان جایزهٔ نوبل ۱۹۹۸ | ||
|---|---|---|
| شیمی: |  | |
| اقتصاد: | ||
| ادبیات: | ||
| صلح: | ||
| فیزیک: | ||
| فیزیولوژی و پزشکی: | ||
- آنارشیستهای اهل پرتغال
- برندگان جایزه کاموئش
- برندگان جایزه نوبل ادبیات
- برندگان جایزه نوبل اهل پرتغال
- بیخدایان اهل پرتغال
- بیخدایان سده ۲۰ (میلادی)
- درگذشتگان ۲۰۱۰ (میلادی)
- درگذشتگان به علت سرطان خون
- رماننویسان سده ۲۰ (میلادی) بر پایه ملیت
- رماننویسان سده ۲۱ (میلادی)
- رماننویسان مرد اهل پرتغال
- زادگان ۱۹۲۲ (میلادی)
- سوسیالیستهای اهل پرتغال
- سیاستمداران حزب کمونیست پرتغال
- فعالان بیخدایی
- کمونیستهای اهل پرتغال
- لیبرترینهای اهل پرتغال
- مرگها بر اثر سرطان در پرتغال
- نمایشنامهنویسان اهل پرتغال
- نمایشنامهنویسان مرد
- نمایشنامهنویسان سده ۲۰ (میلادی)
- نویسندگان اهل پرتغال
- نویسندگان پرتغالیزبان
- نویسندگان پستمدرن
- نویسندگان سبک رئالیسم جادویی
