طبرستان، تبرستان، تپورستان، تپوریه یا تپوران بخشی از سرزمینهای میان کوههای البرز و دریای مازندران اطلاق میشدهاست و از لحاظ جغرافیایی شامل استان مازندران و بخشهایی از استانهای گلستان، شرق و شمال تهران، شمال سمنان و البرز میشدهاست. از قرن دهم نام مازندران بر این سرزمین گذاشته شد. تا پیش از آن مازندران سرزمینی نیمهاساطیری محسوب میشد که در شاهنامه و دیگر حماسهها و اساطیر ایران نامش رفته بود؛ اما طبرستان همیشه خطهای تاریخی محسوب میشدهاست. تا بیش از یک سده پس از تازش تازیان بازماندگان ساسانیان در طبرستان با عنوان اسپهبدان فرمان میراندند. منسوب به طبرستان را امروزه طبری (یا تبری) میخوانند.
اصل کتاب به زبان طبری مفقود است و آن گونه که پیداست، زبان اثر یحتمل چیزی میان پهلوی و زبان محلی گرگان و طبرستان بود که در آن ایام به عنوان زبان ادبی در مازندران رواج داشت. به جز نسخههای ترجمهشده به فارسی، مهمترین منابع اولیهای که از نسخهٔ اصلی این کتاب نام بردهاند، قابوسنامه و تاریخ طبرستان هستند.
نویسندهٔ مرزباننامه، مرزبان بن رستم، در نخستین فصل کتاب، دربار باوندیان را به تصویر میکشد که برادرش، شهریار سوم بر تخت نشسته و با توجه به تحریکات وزیر خود، به مرزبان مشکوک است. مرزبان ضمن روایت حکایاتی که در فصول بعدی کتاب آمده، سعی میکند به برادر راه و رسم حکومت را بیاموزد و او را از نیرنگهای وزیرش برحذر دارد.
داستانهای مرزباننامه نمادین هستند و در این حکایات از زبان حیوانات نقدهای اجتماعی و سیاسی قابل توجهی بیان شدهاست. مرزبان بن رستم در این کتاب اندیشههای اخلاقی و سیاسی خود را بیان کرده و به بررسی جایگاه الهی پادشاهان پرداختهاست. البته دستورالعملهای او متناسب با حکومتهای محلی کوچکی که در آن میزیست میباشد.
وُشمگیر پسر زیار دومین فرمانروای زیاریان است که پس از کشته شدن برادرش مرداویج به حکومت رسید. وی پیش از مرگ مرداویج، از جانب او فرمانروای ری بود. وشمگیر پس از بر تخت نشستن دچار درگیری با سامانیان و بوییان شد. در این درگیریها و نبردها سرزمینهای ری، گرگان و اصفهان را از دست داد و تنها منطقهٔ طبرستان در قلمروش باقی ماند.
وشمگیر جنگهای بسیاری خصوصاً با بوییان داشت که بیشتر حالت دفاعی و حفظ حدود پایتختش را داشتند. بوییان نیز با سماجت برای تسخیر سرزمینهای اندک وشمگیر میجنگیدند. وشمگیر خیلی زود تبعیت از سامانیان را پذیرفت و در ۹۳۶ میلادی گرگان را به ماکان بن کاکی سپرد. پس از مرگ ماکان در یکی از درگیریها، حسن فیروزان نیز به دشمنان او افزوده شد.
دلیل تغییر موضع سامانیان ترس از قدرت یافتن بوییان بود. آنها سعی میکردند بوییان را سرگرم مبارزه با وشمگیر کنند تا از پیشرفت به مرزهای شرقی فارغ باشند و به عبارتی دولت زیاری دیوار حایلی بین دو دودمان دیگر بود بدین جهت وشمگیر تا پایان زندگیش در حال دفاع در برابر بوییان بود و طبرستان و گرگان بارها بین این دو دست به دست شد. وشمگیر برای در امان ماندن از این جنگها حتی حاضر شد با خلیفهعباسیان رابطه برقرار کند. او به واسطهٔ سامانیان از خلیفه خواست که وساطت کند و از بوییان بخواهد که از تعرض به سرزمینهایش دست بردارند. وی سرانجام در سال ۳۵۶ هجری در حالی که مشغول آماده شدن برای یکی دیگر از اینگونه نبردها بود، توسط یک گراز کشته شد و پسرش بیستون به جای او نشست.
گرگان که سابقاً استرآباد نام داشت، شهری است که مرکز استان گلستان میباشد. این شهر دارای تنوع قومیتی فراوانی است ولی بومیان آن از مردم طبری هستند. این شهر در منطقه باستانی جرجان حضور داشته و از مناطق پراهمیت طبرستان بودهاست. شهر گرگان و منطقه پیرامونش از نیمه سال ۱۳۷۶ خورشیدی از استان مازندران جدا شده و به صورت رسمی به استان گلستان موسوم شدند. مازندرانیان گرگان با لهجه گرگانی سخن میگویند. ترکمنها، سیستانیها، فارسها، ترکها و... هماکنون در این شهر حضور گسترده دارند.
مجموعه تاریخی فرحآباد مجموعهای از بناهای تاریخی مربوط به بقایای شهر قدیمی فرحآباد است که در کنار راه ساری-فرحآباد داخل فرح آباد قرار دارد. این ابنیه در زمان شاه عباس صفوی بنا شده و در آن زمان بندری پر رونق محسوب میشده است. در دوران صفوی به دلیل رونق فراوان به آنجا دارالسرور و دارالسلطنه گفته میشد و یکی از اقامتگاههای سلطنتی بوده.
حسن یزدانی (زادهٔ ۷ دی ۱۳۷۳ در جویبار) کشتیگیر آزادکار جویباری است. او دارنده مدال نقره مسابقات قهرمانی کشتی جهان ۲۰۱۵ در وزن ۷۰ کیلوگرم و مدال طلای المپیک ۲۰۱۶ ریو در وزن ۷۴ کیلوگرم است. او همچنین در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ به همراه تیم ملی کشتی ایران در مسابقات جام جهانی کشتی شرکت کرد و هر سه بار به همراه تیم ملی ایران به مقام قهرمانی رسید. حسن یزدانی در اولین مسابقات المپیک خود بزرگان وزن هفتاد کیلو را از پیش برداشته و در فینالی نوستالوژیک قهرمان پرتجربه روسی را در واپسین ثانیهها شکست داد. او بدین طریق طلسم ناموفقیتهای چندین سالهٔ کشتی آزاد ایران را شکست.
رستم پسر زال یکی از اسطورههای ایرانی ِشاهنامه است. رستم در این مینیاتور، که اثری از عادل عدیلی است، در حال کشتن اژدها است. رستم در «داستان هفتخوان رستم» برای نجات دادن کیکاووس از مازندران با اژدهایی میجنگد. اسب رستم، رخش نیز در این پیکار نقش برجستهای داشتهاست.
اکبر جوجه، نام رستورانی زنجیرهای و نیز لقب علیاکبر کلبادی بنیانگذار این رستورانها و ابداع کننده این غذاست. این نام اکنون به صورت نام یک غذای مازندرانی درآمده است. ابتدا جوجههای محلی یک روز در آب و لیمو خوابانده میشود و سپس با روغن سرخ میشوند و به همراه برنج زعفرانی و مقداری رب انار شیرین سرو میشود.
قورباغه درختی سبز (به طبری: داروگ) قورباغهای از خانوادهٔ قورباغههای درختی (Hylidae)، از جنس لیتورا (Litoria) (قورباغههای برگی استرالیایی) است. در باورهای محلی این حیوان هرگاه کشته شود یا آواز بخواند، باران میبارد. از این مسئله در شعری فارسی به نام «داروگ» از نیما یوشیج استفاده شده که دارای شهرت بسیاری میباشد.
که مازندران شهر ما یاد باد
همیشه بر و بومش آباد باد
که در بوستانش همیشه گلست
به کوه اندرون لاله و سنبلست
هوا خوشگوار و زمین پرنگار
نه گرم و نه سرد و همیشه بهار