پژو پارس

پژو پارس
اطلاعات اجمالی
تولیدکننده	ایران خودرو
نام‌های دیگر	پژو پرشیا پژو سفیر (عربستان)
تاریخ تولید	۱۳۷۸(ه‍. ش)-اکنون
مکان مونتاژ	تهران، ایران (از سال ۱۹۹۹) قاهره، مصر (ای‌ای‌وی) (از سال ۲۰۰۷) تی‌یس، سنگال (سنیران اتو) (از سال ۲۰۱۲)
بدنه و شاسی
کلاس	خودروی اندازه متوسط
نوع بدنه	سدان ۴ در
خودروهای مرتبط	پژو ۴۰۵ پژو ۴۰۶ سیتروئن زانتیا
طرح	خودروهای موتور جلو-محور جلو
مشخصات فنی
موتور	۱٫۸ لیتر ۸ سوپاپ PSA XU7 ۱٫۸ لیتر ۱۶ سوپاپ PSA XU7 ۱٫۶ لیتر ۱۶ سوپاپ TU5JP4
ابعاد
فاصله بین دو محور	۲٬۶۶۹ میلیمتر (۱۰۵٫۱ اینچ)
طول	۴٬۴۹۸ میلیمتر (۱۷۷٫۱ اینچ)
عرض	۱٬۷۰۴ میلیمتر (۶۷٫۱ اینچ)
ارتفاع	۱٬۴۱۰ میلیمتر (۵۶ اینچ)
گاه‌شناسی
مدل پیشین	پژو ۴۰۵

پژو پارس یا پرشیا خودرویی محصول ایران خودرو است. این خودرو فیس لیفت (تغییر چهره یافته) پژو ۴۰۵ است که در طرح ظاهری آن از بدنه پژو ۴۰۶ و پژو ۶۰۵ الهام گرفته شده‌است. خودرو پژو پارس با نام داخلی ایکس۹ (به انگلیسی: X9) درابتدا با نام پژو پرشیا به بازار عرضه شد ولی چندی بعد ایران خودرو که قصد صادرات پارس به بازار عربستان را داشت، به دلیل عدم وجود حرف پ در زبان عربی نام خودرو را به پژو سفیر تغییر داد. اما پس از اینکه این خودرو نتوانست مجوز صادرات به بازار عربستان را پاس کند، نامش به پژو پارس تغییر یافت. پژو پارس تاکنون در انواع پارس سال XU7 L3، پارس ELX با موتور ۱۶ سوپاپ XU7 L4، پارس ELX با موتور XUM 1905cc و پارس ال ایکس با موتور TU5 تولید و عرضه شده‌است.

پیشرانه

پیشرانهٔ (ال۳) پژو پارس معمولی مدل ۱۳۸۴

پیشرانهٔ موتور پژو پارس معمولی همان XU7JP پژو-سیتروئن است که در اروپا LFZ و در ایران ال۳ (به انگلیسی: L3) خوانده می‌شود. ال۳ یک پیشرانهٔ ۴ سیلندر خطی به حجم ۱٫۸ لیتر با تنفس طبیعی (به انگلیسی: naturally-aspirated (به اختصار N/A)) و سوخت رسانی تزریقی (به انگلیسی: fuel injection) است که دارای میل سوپاپ تکی از بالا (به انگلیسی: SOHC) و ۸ سوپاپ و حداکثر توان ۱۰۰ اسب بخار در ۶۰۰۰ دور در دقیقه و حداکثر گشتاور ۱۵۳ نیوتن/متر در ۳۰۰۰ دور در دقیقه است. این پیشرانه توسط یک رایانهٔ ساژم مدل اس‌ال۹۶ (به انگلیسی: SAGEM SL96) (در مدل‌های قدیمی) کاربری و هدایت می‌شود. این پیشرانه پیش از پارس، سمند و ۴۰۵ توسط پژو-سیتروئن در پژو ۳۰۶ ۱٫۸آی ۸ سوپاپ، سیتروئن زانتیا ۱٫۸آی ۸ سوپاپ (که در ایران عرضه نشد) و سیتروئن سارا ۱٫۸آی ۸ سوپاپ بکار برده شده بود. این پیشرانه به همراه مبدل کاتالیزور اصلی دارای سطح استاندارد یورو۲ (به لاتین: Euro II) است. از دیگر موارد قابل ذکر: طراحی قدیمی بدنه مربوط به دهه ۹۰ میلادی که البته با وجود گذشت ۲۰ سال همچنان زیبا بنظر می‌رسد، موتور قدیمی با مصرف بالا و عملکرد بد ترمزها در سرعتهای بالا است. اطلاعات فنی این خوردرو: حداکثر توان ۱۰۰ اسب بخار و حداکثر گشتاور ۱۵۳ نیوتن/متر.

نمای داخلی

شباهت عینی فضای داخلی پارس با پژو ۴۰۵ می‌تواند یک امتیاز منفی برای این خودرو باشد به طوری که داشبورد در داخل کابین تقریباً همان در پژو ۴۰۵ است البته با کمی تغییرات. گاهی اوقات نمی‌توان تفاوت چند میلیون تومانی این خودرو را با پژو ۴۰۵ درک کرد ولی به هرحال راحتی بیشتر صندلی‌ها، فرمان پذیری برتر کلیدهای روی فرمان سیستم تهویه هوای اتوماتیک، طراحی مناسب غربیلک فرمان، عملکرد بهتر جعبه دنده و کلاچ از جمله چهره خودرو تغییراتی هستند که این برتری نسبی را برای این خودرو فراهم کرده‌است.

داشبورد جدید

پس از تولید سال‌ها پژو پارس با داشبورد قدیم و امکانات پایین شرکت ایران خودرو تصمیم گرفت که تغییراتی در داشبورد و داخل آن دهد که در این مدل امکاناتی چون تعبیه ۲ کیسه هوا، سیستم صوتی پیشرفته با بلو توث و USB و AUX,دریچه کولر برای سر نشینان عقب، کولر اتوماتیک، سنسور دنده عقب و… که در مدل‌های LX و ELX دارای تنظیم برقی پشتی صندلی و بعضی تیپ‌ها غربیلک فرمان چرمی را نیز دارا می‌باشد. این مدل از سال ۱۳۹۳ شروع به تولید شده‌است که از سری داشبورد قدیم یک دوره تولید شده و سپس قطع تولید شد.

پارس ال ایکس(LX)

این مدل از پارس از سال ۱۳۹۰ با موتور TU5 تولید می‌شود و مصرف سوخت آن در داخل شهر هر ۱۰۰ کیلومتر ۹ و در خارج شهر ۶ لیتر می‌باشد. این مدل در دو نوع جعبه دنده اتوماتیک و دستی بر روی پژو پارس تولید می‌شد که گیربکس اتو ماتیک آن از سال ۹۲ قطع شد ولی گیربکس دستی آن هنوز هم تولید می‌شود. در این خودرو همچون ELX از رینگ‌های آلومینیومی استفاده شده و دارای ترمزهای دیسکی در هر ۴ چرخ به همراه ABS و EBD است

موتور این خودرو همان پژو ۲۰۶ تیپ پنج است. با این تفاوت که قدرتش ۱۰۸ اسب بخار است در حالی که موتور پژو ۲۰۶ تیپ پنج ۱۱۰ اسب بخار است. استفاده از این موتور باعث بهبود مصرف سوخت این خودرو شده اما از سوی دیگر، گشتاور ضعیف تر tu5 و ضریب دنده‌های نه چندان مناسب در دنده‌های سبک، سبب افت کشش خودرو گردیده‌است. به دلیل کوچکتر بودن موتور ۲۰۶ نسبت به ۴۰۵، در درون کاپوت این خودرو همانند پژو ۴۰۵ اس ال ایکس کمی فضای خالی به چشم می‌آید. این خودرو با دو کلاس ۲۸۵۱۳ و ۲۸۵۱۵ در ایران خودرو به تولید می‌رسد. حداکثر سرعت این مدل از پارس طبق اعلام شرکت سازنده ۱۹۰ کیلومتر برساعت است.

انواع کلاس‌های پژو پارس ال ایکس و تفاوت‌های آنها

• پژو پارس LX کلاس۱۷ که به تازگی به اضافه شده‌است با رینگ فولادی به جای رینگ آلومنیومی می‌باشد یعنی * پژو پارس LX کلاس ۱۶٬۱۵٬۱۳ هرسه دارای رینگ آلومنیومی ۱۵ اینچی می‌باشند.
• پژو پارس LX کلاس ۲۸۵۱۵و۲۸۵۱۷ سیستم اتولاک (قفل شدن درها پس از حرکت)
• پژو پارس LX کلاس ۲۸۵۱۵و۲۸۵۱۷ مستر لاک (با یک دکمه همه درها قفل و باز می‌شوند)
• پژو پارس LX کلاس ۲۸۵۱۵و۲۸۵۱۷ اتوفلاشر (در ترمزهای شدید با کاهش ناگهانی سرعت، فلاشرها روشن می‌شوند)
• پژو پارس LX کلاس ۲۸۵۱۵و۲۸۵۱۷ تایمر چراغ سقف
• پژو پارس LX کلاس ۲۸۵۱۵و۲۸۵۱۷ آگاه کردن راننده از وضعیت باز و بسته شدن درب خودرو توسط چراغ‌های راهنما و چراغ سقفی و LED داخل
• پژو پارس LX کلاس ۲۸۵۱۵و۲۸۵۱۷ جلوآمپر و سیستم اخطار سرقت ساده با استفاده از بوق خودرو بجای آژیر دزدگیر

نکته: پژو پارس LX کلاس ۲۸۵۱۳ مجهز به سیستم مالتی پلکس می‌باشند و امکانات بالا را ندارند.

پارس ۱۶ سوپاپ

این نمونه که به اندازهٔ ELX مجهز و آراسته نیست، تنها یک پارس بهبودیافته در زمینه‌های پیشرانه و ترمز عقب است. پارس ۱۶ سوپاپ از پیشرانهٔ پرقدرت‌تر ۱۶ سوپاپه Xu7jp4L4 و ترمزهای دیسکی در عقب سود می‌برد، اما ای‌بی‌اس حتی به صورت اختیاری هم توسط ایران خودرو ارائه نمی‌شد. تولید ۱۶ سوپاپ تنها در سال ۱۳۸۲ صورت پذیرفت و بلافاصله با ELX جایگزین شد. بسیاری از منتقدان صنعت خودروی ایران بر این باورند که تولید و عرضهٔ نمونهٔ ۱۶ سوپاپ، یک پژوهش موردی تشنگی بازار ایران برای نمونهٔ مجهزتر و پرقدرت‌تری از پارس بوده‌است. این خودرو بواسطهٔ وزن کمتر نسبت به زانتیا ۱۸۰۰و ELX از شتاب بهتری برخوردار است و به دلیل سادگی قطعات استهلاک کمتری دارد اما هنوز هم در مقابل زانتیا۲۰۰۰ در شتاب و سرعت حرفی برای گفتن ندارد.

سامانهٔ ترمز

بعنوان بهبودی نسبت به پارس، پارس ۱۶ سوپاپ از ترمزهای دیسکی توپُر در عقب سود می‌برد، اما بر خلاف ELX دارای ئی‌بی‌دی نیست. ۱۶ سوپاپ از همان تقویت کنندهٔ خلأ (به انگلیسی: vacuum booster) سیلندر اصلی، توزیع‌کننده و خطوط هیدرولیک پارس معمولی استفاده می‌کند.

۱۶ سوپاپ‌های دولتی

پژو پارس ۱۶ سوپاپ بعنوان خودروی همراه (بدرقه) تشریفات دولت ایران

شتاب و سرعت مؤثر بهبود یافتهٔ پارس ۱۶ سوپاپ که بواسطهٔ حضور پیشرانهٔ ال۴ بدست آمده بود، توجه مقامات دولتی ایران که همواره به‌دنبال خودروهای خدمت ارزان اما پرتوان هستند را به خود جلب کرد. حجم زیادی از تولید پارس‌های ۱۶ سوپاپ تحویل ادارات دولتی، مجلس و قضات دادگستری شد و همچنین به عنوان خودروی بدرقه (به انگلیسی: escort) تشریفات دولت ایران نیز بکار می‌رود.

تفاوت‌های ظاهری

پارس ۱۶ سوپاپ هیچ تفاوت ظاهری با پارس معمولی ندارد. تنها در صورتی که از پشت و از زاویهٔ کمی پایین‌تر به قسمت داخلی چرخ‌های عقب آن نگاه کنید، با کمی دقت می‌توانید شلنگ ترمز هیدرولیک هر طرف که به صورت خمیده و آویزان از اکسل به سمت قسمت زیرین پیستون ترمز دیسکی همان طرف رفته را مشاهده کنید. بجای این شلنگ، یک لولهٔ نازک در پارس معمولی (مانند ۴۰۵) به‌طور مستقیم و از بالا وارد محفظهٔ ترمز کاسه‌ای می‌شود که در نگاه به پشت خودرو نمایی ندارد. این سریع‌ترین و مطمئن‌ترین روش برای تفکیک پارس ۱۶ سوپاپ از پارس معمولی بدون نیاز به بازکردن درب موتور است.

پارس ELX

در مقایسه با پارس، امکانات اضافی پارسELX شامل صفحهٔ ادوات هوشمند با امکانات مختلف از جمله سنجش مصرف سوخت لحظه‌ای و کلی، تلمتیکس فارسی چند منظوره، دزدگیر، حسگرهای کمک به پارک، صندلی‌های برقی ورزشی ریکارو به همراه گرم‌کن و سردکن، داشبورد طرح چوب، آفتابگیر چراغ‌دار سرنشین، پیشرانهٔ پر قدرت‌تر ۱۶ سوپاپه، ترمزهای دیسکی در هر ۴ چرخ به همراه ای‌بی‌اس و ئی‌بی‌دی و بالاخره رینگ‌های آلومینیومی است. حرف ئی (به انگلیسی: E) در ابتدای نام ELX اشاره به گروه خودروهای تجملی مدیران (به انگلیسی: executive sedans) دارد.

پیشرانه

پیشرانهٔ Xu7jp4L4 پارس ELX مدل ۱۳۸۳

پیشرانهٔ عاریه‌ای ELX همان XU7JP4 پژو-سیتروئن است که در اروپا LFY و در ایران ال۴ (به انگلیسی: L4) خوانده می‌شود. ال۴ یک پیشرانهٔ ۴ سیلندر خطی به حجم ۱٫۸ لیتر با تنفس طبیعی (به انگلیسی: naturally-aspirated (به اختصار N/A)) و سوخت رسانی تزریقی چند نقطه‌ای (به انگلیسی: multi-point fuel injection(به اختصار MPFI)) است که دارای میل سوپاپ دوتایی از بالا (به انگلیسی: DOHC) و ۱۶ سوپاپ با تنظیم خودکار هیدرولیکی و حداکثر توان ۱۱۰ اسب بخار در ۵۵۰۰ دور در دقیقه و حداکثر گشتاور ۱۵۵ نیوتن/متر در ۴۲۵۰ دور در دقیقه است. این پیشرانه توسط یک رایانهٔ بُوش از خانوادهٔ مُترُنیک به مدل ام‌پی ۷٫۳ (به انگلیسی: Bosch Motronic MP 7.3) کاربری و هدایت می‌شود. این پیشرانه پیش از ELX توسط پژو-سیتروئن در پژو ۴۰۶ ال‌اکس ۱٫۸آی، سیتروئن زانتیا اس‌اکس ۱٫۸آی ۱۶ سوپاپ (مشابه زانتیا ۱۸۰۰ ارائه شده توسط سایپا و سیتروئن سارا وی‌تی‌اس ۱٫۸آی ۱۶ سوپاپ) بکار برده شده بود. این پیشرانه به همراه مبدل کاتالیزور اصلی دارای سطح استاندارد یورو۳ (به لاتین: Euro III) است.

سامانهٔ ترمز

ترمز ELX مجهز به ای‌بی‌اس و ئی‌بی‌دی (به انگلیسی: ABS/EBD) از نوع دومدارهٔ فرمان‌یار (به انگلیسی: servo-assisted dual-circuit) و هدایت شده توسط رایانه است که با شمارهٔ مدل ام‌کی۲۰-ئی (به انگلیسی: MK20-E) توسط تکلان توس تحت امتیاز و نظارت کنتیننتال تِوس (به آلمانی: Continental Teves AG) تولید می‌شود. گشتایش هر ۴ چرخ توسط حسگرهای الغایی-مغناطیسی دورشمار در مرکز چرخ‌ها به صورت قیاسی اندازه‌گیری شده و پس از رقمی‌شدن (به انگلیسی: digitize) در رایانهٔ ای‌بی‌اس/ئی‌بی‌دی بررسی می‌شوند. این سامانه به دیسک‌های پره‌دار هوا-خنک در جلو و دیسک‌های توپُر در عقب جفت شده‌است. کلیپرها توسط تکلان توس، لوکاس و گِرلینگ تولید می‌شوند.

تفاوت‌های ظاهری

چون ELX دارای تایرهایی هم اندازهٔ سیتروئن زانتیا است (‎185/65R15) که قطر آن ۶۲٫۱۲ سانتی‌متر (۲۴٫۴۶ اینچ) است، بالاتر می‌ایستد. قاب پشتی آینه بغل‌های ELX دارای قسمت رنگی در بالا هستند، در حالی که پارس معمولی و پارس ۱۶ سوپاپ پشت آینهٔ کاملاً رنگی دارند. ELX آنتن رادیویی کوتاه‌تری دارد. چراغ سوم ترمز عقب ELX در بالای شیشه قرار گرفته و از نوع آرایهٔ ال‌ئی‌دی است، در حالی که در پارس معمولی و پارس ۱۶ سوپاپ این چراغ در پایین شیشه و از نوع لامپی است. چهار حسگر کمک به پارک (که بگونهٔ ناشیانه‌ای بزرگ و برجسته طراحی شده‌اند) روی سپر عقب مشخص هستند. دیسک‌های ترمز عقب ELX از لابلای پره‌های رینگ آلومینیومی آن خودنمایی می‌کنند. ردیف بالایی چراغ‌های عقب در ELXهای تیره رنگ با سایهٔ تیره و در ELXهای با رنگ بدنهٔ روشن نیمه شفاف هستند، درحالیکه این قسمت در پارس معمولی و پارس ۱۶ سوپاپ صورتی رنگ می‌باشد.

• 

  رینگ ۱۵ اینچی آلومینیومی اسپیدلاین تورینی (۲۱۲۰) ELX

• 

  صفحهٔ ادوات ELX

• 

  تلمتیکس فارسی ELX

• 

  صندلی برقی ریکارو ELX

• 

  قطعات مومو نصب شده در یک پژو پارس ELX مدل ۱۳۸۳

پارس ELX با پیشرانه XUM

تولید این مدل در سال ۱۳۹۳ و پس از توقف تولید مدل L4 (معروف به موتور زانتیا) آغاز گردید.موتور این خودرو در واقع یک نمونه ارتقا یافته از موتور XU7 بود که حجم آن به ۱۹۰۵ لیتر افزایش یافته بود و مصرف آن نیز بهینه تر شده بود. با این حال، از این مدل در نزد ایران خودرو ELX 2000 نامبرده می‌شود.داشبورد این مدل همان مدل مورد استفاده در مدل‌های سال و ال ایکس است. با توجه به عرضه مدل ال ایکس با قدرت مشابه و مصرف سوخت و قیمت کمتر، بیشتر مشتریان این خودرو ناوگان‌های دولتی بودند.تولید XUM تا سال ۱۳۹۶ ادامه داشت.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Peugeot Pars». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۱ مهٔ ۲۰۰۹.
• وب سایت ماشین بازار (۲۰ دی ۱۳۹۰). «مشخصات فنی پژو پارس». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۱ فروردین ۱۳۹۲.