سرزمین بختیاری

سرزمین بختیاری که به عنوان کوهای بختیاری هم شناخته میشود نام سرزمینی تاریخی بود که از شرق به کهگیلویه و بویراحمد از غرب به لرستان از شمال به اصفهان و از جنوب به خوزستان امتداد داشت.

سرزمین بختیاری بر اساس دانشنامه ایرانیکا

محدوده

سرزمین بختیاری در دوره های مختلف دارای وسعتی یکسان نبوده و در دوره ایلخان های مختلف کوچک و بزرگ می‌شده ولی عمدتا به وسعت آن افزوده میشد.

سرزمین چارمحال توسط حسینقلی خان از ظلسلطان حاکم اصفهان خریداری شد و به سرزمین بختیاری افزوده شده.

منطقه فریدن:فریدن از گذشته های دور سرزمین ایلاقی بختیاری بوده هم اکنون بختیاری ها بزرگترین گروه قومی آن را تشکیل می دهند انتساب خوانین شهر ها روستاها و ایلات آن اکثرا توسط ایلخان بختیاری انجام میگرفت.ودر ذکر سفرنامه نویسان عمدتا جز سرزمین بختیاری بوده.

دانشنامه ایرانیکا :وسعت این سرزمین را از شرق شامل رامهرمز از جنوب غرب شامل دزفول از شمال شرق تا حوالی شهرکرد و از شمال شرق غرب ناحیه فریدن ذکر می‌کند و وسعت آن را ۷۵۰۰۰کیلومتر مربع تخمین می زند.

علیقلی خان سردار اسعد: از خوانین بزرگ بختیاری که خود زمانی ایلخانی هم بوده‌اند در این باره بیان داشته‌اند: حدود بختیاری از طرف شمال اصفهان و لرستان، از طرف مشرق به جبال کوه‌کیلویه [کهگیلویه]، از طرف مغرب به خوزستان و از طرف جنوب به بهبهان و ممسنی منتهی می‌شود.

پیشینه

بختیاری در تمام تاریخ زادگاه و بخشی از تمدن های بزرگ بوده و در دوران مختلف به نام های آنزان اوکسین ایلام ایلمایی کاسیت خوزستان شناخته می‌شده است تا قبل از قدرت گرفت ایلخانان بختیاری خود بخشی از لربزرگ بود و سپس از باقی لر بزرگ متمایز شده و به عنوان سرزمین بختیاری شناخته شده.

همچنین هوسه معتقد است بختیاری ها بقایای همان اوکسین هایی هستند که اسکندر مقدونی با آنها مبارزه کرد.در این باره سردار اسعد بختیاری می نویسد اوجیاها(اوکسین ها)که در کوهستان های بین شوش و فارس می زیستند امروزه به بختیاری معروفند.

آب هوا

آب و هوای ییلاق. این منطقه به علت داشتن کوههای مرتفع متعدد  دارای زمستانهای سرد و تابستانهای کوتاه و معتدل است که بدین ترتیب از آب و هوای معتدل کوهستانی برخوردار می‌باشد. در اکثر نقاطی که ارتفاع آنها از دو هزار متر بیشتر است دوره سرما در حدود چهار تا پنج ماه ادامه می‌یابد. هوای این منطقه از اوایل پاییز تغییر می‌کند و از اواسط آبان یخبندان آغاز می‌شود. قبل از شروع سرما بارانهای متغیر و پراکنده می‌بارد و در نقاط مختلف، از اوایل مهر تا آبان این بارانها شروع می‌شود و از این هنگام به بعد، برفهای سنگین و پیاپی می‌بارد. در پایان دوره یخبندان ، دوباره زمان بارانهای متغیر فرامی‌رسد. اعتدال هوا معمولاً از اوایل اردیبهشت آغاز می‌شود و تا اواخر خرداد ادامه می‌یابد. در چهارمحال و بختیاری گرمترین روزهای سال از تیر شروع شده، تا اوایل مرداد ادامه دارد.

آب هوای قشلاق:تابستان این جلگه، بویژه در بخش‌های جنوبی علاوه بر گرمای شدید، دارای رطوبت نسبی بسیار است که امکان زیست را دشوار می‌کند و در نتیجه آب و هوای آن نسبت به آب و هوای بخش‌های کوهستانی ییلاق تفاوت بسیاری دارد. زمستانهای آن ملایم و اغلب مرطوب و دارای بارش‌های نامنظم است که در رشد و نمو پوشش گیاهی نقش مهمی دارد؛ مثلاً در ایستگاه شوشتر که یکی از مهمترین مناطق قشلاقی به شمار می‌رود و ارتفاع متوسط آن ۱۵۰ متر است درجه حرارت متوسط است.

مردم شناسی

جمعیت و زبان غالب در اکثرا شهرستان های بختیاری، لری بختیاری است.

برآورد ترکیب زبانی در سرزمین بختیاری زبان درصد گویش بختیاری    ۸۹% ترکی    ۷% فارسی    ۴%

لرها بختیاری.در شهرستان های دزفول هفتکل رامهرمز گتوند لالی اندیکا مسجدسلیمان ایذه باغملک دژپارت کوهرنگ اردل فارسان کیار لردگان فلارد خانمیرزا بروجن فریدونشهر فریدن الیگودرز جمعیت غالب می باشند.

چارمحال: در چارمحال که شامل شهرستان (بروجن سامان بن شهرکرد)می شود،مردم به سه زبان لری بختیاری به ترکی و فارسی تکلم می کنند.

فریدن: هرچند بختیاری ها بزرگترین گروه قومی و جمعیت غالب در فریدن بزرگ را تشکیل‌ می دهند،فریدن بزرگ خود شامل شهرستان های(چادگان، بوئین و میاندشت،فریدونشهر،فریدن) می‌شود ولی در بسیاری از روستاها مردم به زبان ترکی سخن می گویند و در برخی از روستاها ارمنی ها گرجی زندگی می کنند.

حکمرانان

دودمان آسترکی:

• میربهرام
• میربختیار
• میرعزیز
• میر بابک شاه
• میرتاجمیرخان(اولین ایلخان رسمی)

دودمان کیانرسی:

محمد تقی خان کیانرسی

دودمان زراسوند:

حسینقلی خان بختیاری