سرطان لوزالمعده: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۵۲: خط ۵۲:
میزان اندکی از سرطان‌هایی که در بافت تولیدکننده [[هورمون]] ([[دستگاه درون‌ریز]]) لوزالمعده ایجاد می‌شوند، ویژگی‌های بالینی متفاوتی دارند و به آنها تومورهای نوراندوکرین لوزالمعده می‌گویند که گاهی به اختصار "PanNETs" نوشته می‌شود. هر دو گروه بیشتر (اما نه منحصراً) در افراد بالای ۴۰ سال رخ می‌دهند و در مردان کمی شایع‌تر هستند، اما برخی از زیرگروه‌های نادر بیشتر در زنان یا کودکان رخ می‌دهند.<ref name=Harris-2013>{{cite book| vauthors = Harris RE | title= Epidemiology of Chronic Disease| chapter-url=https://books.google.com/books?id=KJLEIvX4wzoC&pg=PA182| year=2013| publisher=Jones & Bartlett| isbn=978-0-7637-8047-0| pages=181–190| chapter= Epidemiology of pancreatic cancer| url-status=live| archive-url= https://web.archive.org/web/20160624065516/https://books.google.com/books?id=KJLEIvX4wzoC&pg=PA182| archive-date=24 June 2016| df=dmy-all}}</ref><ref name=pmid22997445>{{cite journal | vauthors = Öberg K, Knigge U, Kwekkeboom D, Perren A | collaboration = ESMO Guidelines Working Group | title = Neuroendocrine gastro-entero-pancreatic tumors: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up | journal = Annals of Oncology | volume = 23 Suppl 7 | issue = suppl 7 | pages = vii124-30 | date = October 2012 | pmid = 22997445 | doi = 10.1093/annonc/mds295 | doi-access = free }} ([https://archive.today/20141226153737/http://annonc.oxfordjournals.org/content/23/suppl_7/vii124/T5.expansion.html Table 5] outlines the proposed TNM staging system for PanNETs.)</ref>
میزان اندکی از سرطان‌هایی که در بافت تولیدکننده [[هورمون]] ([[دستگاه درون‌ریز]]) لوزالمعده ایجاد می‌شوند، ویژگی‌های بالینی متفاوتی دارند و به آنها تومورهای نوراندوکرین لوزالمعده می‌گویند که گاهی به اختصار "PanNETs" نوشته می‌شود. هر دو گروه بیشتر (اما نه منحصراً) در افراد بالای ۴۰ سال رخ می‌دهند و در مردان کمی شایع‌تر هستند، اما برخی از زیرگروه‌های نادر بیشتر در زنان یا کودکان رخ می‌دهند.<ref name=Harris-2013>{{cite book| vauthors = Harris RE | title= Epidemiology of Chronic Disease| chapter-url=https://books.google.com/books?id=KJLEIvX4wzoC&pg=PA182| year=2013| publisher=Jones & Bartlett| isbn=978-0-7637-8047-0| pages=181–190| chapter= Epidemiology of pancreatic cancer| url-status=live| archive-url= https://web.archive.org/web/20160624065516/https://books.google.com/books?id=KJLEIvX4wzoC&pg=PA182| archive-date=24 June 2016| df=dmy-all}}</ref><ref name=pmid22997445>{{cite journal | vauthors = Öberg K, Knigge U, Kwekkeboom D, Perren A | collaboration = ESMO Guidelines Working Group | title = Neuroendocrine gastro-entero-pancreatic tumors: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up | journal = Annals of Oncology | volume = 23 Suppl 7 | issue = suppl 7 | pages = vii124-30 | date = October 2012 | pmid = 22997445 | doi = 10.1093/annonc/mds295 | doi-access = free }} ([https://archive.today/20141226153737/http://annonc.oxfordjournals.org/content/23/suppl_7/vii124/T5.expansion.html Table 5] outlines the proposed TNM staging system for PanNETs.)</ref>
=== اِگزوکرین (برون‌ریز) ===
=== اِگزوکرین (برون‌ریز) ===
انواع برون‌ریز بیشتر از نوع آدنوکارسینوم است (گاهی عباراتی چون «تهاجمی» و «مجرایی» هم به نام اینگونه سرطان‌ها اضافه می‌شود)، که شایع‌ترین نوع سرطان لوزالمعده محسوب می‌شود و حدود ۸۵٪ از تمام سرطان‌های لوزالمعده را شامل می‌شود.<ref name="NEJM14" /> تقریباً همه اینها در مجاری لوزالمعده، و به صورت «آدنوکارسینوم مجرای لوزالمعده» (PDAC) آغاز می‌شوند.<ref>{{cite book|title=Handbook of Pancreatic Cancer|date=2009|publisher=Springer|location=New York|isbn=978-0-387-77497-8|page=288|url=https://books.google.com/books?id=NmBB5ZoKkk4C&pg=PA288|access-date=12 June 2016|url-status=live| archive-url= https://web.archive.org/web/20170910175002/https://books.google.com/books?id=NmBB5ZoKkk4C&pg=PA288|archive-date=10 September 2017}}</ref> این در حالی است که بافتی که از آن نشأت می‌گیرد - اپیتلیوم مجرای لوزالمعده - کمتر از ۱۰٪ از غدهٔ لوزالمعده را از نظر حجم سلولی تشکیل می‌دهد، زیرا تنها از مجاری لوله‌ای‌شکل (یک سیستم مجرایی گسترده اما مویرگی‌مانند که به بیرون شاخه شاخه می‌شود) تشکیل شده است.<ref name="DeVita2011">{{cite book|author= Govindan R |title=DeVita, Hellman, and Rosenberg's Cancer: Cancer: Principles & Practice of Oncology |edition=9th |date= 2011|publisher=Lippincott Williams & Wilkins|isbn=978-1-4511-0545-2|at= Chapter 35: Cancer of the Pancreas: Surgical Management}} Online edition, with updates to 2014</ref> این سرطان از سلول‌های مجاری حمل‌کننده ترشحات (مانند آنزیم‌ها و بی کربنات) به بیرون لوزالمعده ایجاد می‌شود. حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از آدنوکارسینوم‌ها در سرِ لوزالمعده رخ می‌دهد.<ref name="NEJM14" />

شایع‌ترین نوع بعدی، کارسینوم [[سلول سنتروآسینار|سلول آسینار]] لوزالمعده، در آن دسته از سلول‌هایی تشکیل می‌شود که سازندهٔ آنزیم هستند و ۵ درصد از سرطان‌های برون‌ریز را شامل می‌شود.<ref name="Tobias">{{cite book |vauthors=Tobias JS, Hochhauser D |title= [[Cancer and its Management]] |page=297 |year= 2014 |publisher= John Wiley & Sons |edition= 7th |isbn= 978-1-118-46871-5}}</ref> همچون سرطان‌های غدد درون‌ریز «عملکردی» که در زیر توضیح داده شده است، کارسینوم سلول آسینار ممکن است باعث تولید بیش از حد مولکول‌های خاص - در این مورد آنزیم‌های گوارشی - شود که ممکن است علائمی مانند بثورات پوستی و درد مفاصل را ایجاد نماید.

سیست‌آدنوکارسینوم لوزالمعده ۱٪ از سرطان‌های لوزالمعده را تشکیل می‌دهند و پیش آگهی بهتری نسبت به سایر انواع برون‌ریز دارد.<ref name="Tobias" />

پانکراتوبلاستوم نوع نادری است که بیشتر در دوران کودکی رخ می‌دهد و پیش آگهی نسبتاً خوبی دارد. سایر سرطان‌های برون‌ریز شامل [[کارسینوم آدنوسکواموس|کارسینوم‌های آدنوسکواموس]]، [[کارسینوم سلول نگینی|کارسینوم‌های سلول نگینی]]، کارسینوم‌های هپاتوئید، کارسینوم‌های کلوئیدی، کارسینوم‌های [[آناپلازی|تمایزنیافته]] و کارسینوم‌های تمایز نیافته با [[سلول ژانت|سلول‌های ژانت]] [[استئوکلاست|استئوکلاست‌مانند]] هستند. تومور جامد پاپیلاری کاذب یک بدخیمی با درجه پایین نادر است که بیشتر در زنان جوان‌تر روی می‌دهد و عموماً پیش آگهی بسیار خوبی دارد.<ref name="NEJM14" /><ref name="JHM-SGPCRC">{{cite web |publisher= Johns Hopkins Medicine |website= The Sol Goldman Pancreas Cancer Research Center |url= http://pathology.jhu.edu/pancreas/BasicTypes2.php?area=ba |title= Types of Pancreas Tumors |date= 2012 |access-date= 18 November 2014 |url-status= live |archive-url= https://web.archive.org/web/20141008022815/http://pathology.jhu.edu/pancreas/BasicTypes2.php?area=ba |archive-date= 8 October 2014 |df= dmy-all }}</ref>

[[نئوپلاسم کیستیک موسینوس لوزالمعده|بدخیمی‌های کیستیک موسینوس لوزالمعده]] گروه وسیعی از تومورهای لوزالمعده هستند که پتانسیل بدخیم متفاوتی دارند. با افزایش قدرت تشخیصی و رایج شدن سی‌تی اسکن‌ها، این نوع تومورها به میزا بسیار بیشتری از قبل شناسایی می‌شوند، و بحث در مورد بهترین روش ارزیابی و درمان آنها ادامه دارد، با توجه به اینکه بسیاری از آنها خوش‌خیم هستند.<ref>{{cite journal | vauthors = Farrell JJ, Fernández-del Castillo C | title = Pancreatic cystic neoplasms: management and unanswered questions | journal = Gastroenterology | volume = 144 | issue = 6 | pages = 1303–15 | date = June 2013 | pmid = 23622140 | doi = 10.1053/j.gastro.2013.01.073 }}</ref>

=== نوراندوکرین (درون‌ریز) ===
=== نوراندوکرین (درون‌ریز) ===
تعداد بسیار اندکی از تومورهایی که در سایر نقاط لوزالمعده ایجاد می‌شوند، عمدتاً تومورهای نوراندوکرین (درون‌ریز) لوزالمعده (PanNETs) هستند.<ref name=nomenclature>The PanNET denomination is in line with [[WHO]] guidelines for the classification of tumors of the digestive system {{cite web |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/nlmcatalog/101553728 |title=WHO classification of tumours of the digestive system – NLM Catalog – NCBI |access-date=7 September 2017 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170909110134/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/nlmcatalog/101553728 |archive-date=9 September 2017 }} published in 2010. Historically, PanNETs have also been referred to by a variety of terms, and are still commonly called "pancreatic endocrine tumors". See: {{cite journal | vauthors = Klimstra DS, Modlin IR, Coppola D, Lloyd RV, Suster S | title = The pathologic classification of neuroendocrine tumors: a review of nomenclature, grading, and staging systems | journal = Pancreas | volume = 39 | issue = 6 | pages = 707–12 | date = August 2010 | pmid = 20664470 | doi = 10.1097/MPA.0b013e3181ec124e | s2cid = 3735444 | doi-access = free }}<!-- likely to remain a valid source for nomenclature until the 2010 WHO classification of digestive system tumors is superseded --></ref> تومورهای نوراندوکرین درون‌ریز (NETs) گروه متنوعی از تومورهای [[تومور خوش‌خیم|خوش‌خیم]] یا بدخیم هستند که از سلول‌های نوراندوکرین غدد درون‌ریز بدن به وجود می‌آیند که مسئول یکپارچه‌سازی و هماهنگی [[دستگاه عصبی]] و غدد درون‌ریز هستند. تومورهای نوراندوکرین درون‌ریز (NETs) ممکن است در بیشتر اعضا و احشای‌های بدن، از جمله لوزالمعده رشد کنند که البته در لوزالمعده انواع مختلف بدخیم آن [[بیماری نادر|نادر]] هستند. تومورهای نوراندوکرین لوزالمعده‌ها بسته به میزان تولید هورمون به دو نوع «عملکردی» (فعال) و «غیر عملکردی» (غیرفعال) دسته‌بندی می‌شوند. انواع فعال هورمون‌هایی مانند [[انسولین]]، [[گاسترین]] و [[گلوکاگون]] را به مقدار زیاد در جریان خون ترشح می‌کنند که منجر به علائم مهم و خطرناکی مانند [[هیپوگلیسمی|افت قند خون]] می‌شود، اما خوبی‌شان آن است که منجر به تشخیص نسبتاً زودهنگام سرطان می‌شوند. رایج‌ترین انواع تومورهای نوراندوکرین (درون‌ریز) لوزالمعده فعال [[انسولینما]] و [[گاسترینوما]] هستند که نام آن‌ها برگرفته از هورمون‌هایی است که ترشح می‌کنند. انواع غیرعملکردی هورمون‌ها را به مقدار کافی ترشح نمی‌کنند تا علائم بالینی آشکار ایجاد کنند، بنابراین تومورهای غیرعملکردی نوراندوکرین لوزالمعده تنها پس از گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن تشخیص داده می‌شوند.<ref name="Burns2012"/>
تعداد بسیار اندکی از تومورهایی که در سایر نقاط لوزالمعده ایجاد می‌شوند، عمدتاً تومورهای نوراندوکرین (درون‌ریز) لوزالمعده (PanNETs) هستند.<ref name=nomenclature>The PanNET denomination is in line with [[WHO]] guidelines for the classification of tumors of the digestive system {{cite web |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/nlmcatalog/101553728 |title=WHO classification of tumours of the digestive system – NLM Catalog – NCBI |access-date=7 September 2017 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170909110134/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/nlmcatalog/101553728 |archive-date=9 September 2017 }} published in 2010. Historically, PanNETs have also been referred to by a variety of terms, and are still commonly called "pancreatic endocrine tumors". See: {{cite journal | vauthors = Klimstra DS, Modlin IR, Coppola D, Lloyd RV, Suster S | title = The pathologic classification of neuroendocrine tumors: a review of nomenclature, grading, and staging systems | journal = Pancreas | volume = 39 | issue = 6 | pages = 707–12 | date = August 2010 | pmid = 20664470 | doi = 10.1097/MPA.0b013e3181ec124e | s2cid = 3735444 | doi-access = free }}<!-- likely to remain a valid source for nomenclature until the 2010 WHO classification of digestive system tumors is superseded --></ref> تومورهای نوراندوکرین درون‌ریز (NETs) گروه متنوعی از تومورهای [[تومور خوش‌خیم|خوش‌خیم]] یا بدخیم هستند که از سلول‌های نوراندوکرین غدد درون‌ریز بدن به وجود می‌آیند که مسئول یکپارچه‌سازی و هماهنگی [[دستگاه عصبی]] و غدد درون‌ریز هستند. تومورهای نوراندوکرین درون‌ریز (NETs) ممکن است در بیشتر اعضا و احشای‌های بدن، از جمله لوزالمعده رشد کنند که البته در لوزالمعده انواع مختلف بدخیم آن [[بیماری نادر|نادر]] هستند. تومورهای نوراندوکرین لوزالمعده‌ها بسته به میزان تولید هورمون به دو نوع «عملکردی» (فعال) و «غیر عملکردی» (غیرفعال) دسته‌بندی می‌شوند. انواع فعال هورمون‌هایی مانند [[انسولین]]، [[گاسترین]] و [[گلوکاگون]] را به مقدار زیاد در جریان خون ترشح می‌کنند که منجر به علائم مهم و خطرناکی مانند [[هیپوگلیسمی|افت قند خون]] می‌شود، اما خوبی‌شان آن است که منجر به تشخیص نسبتاً زودهنگام سرطان می‌شوند. رایج‌ترین انواع تومورهای نوراندوکرین (درون‌ریز) لوزالمعده فعال [[انسولینما]] و [[گاسترینوما]] هستند که نام آن‌ها برگرفته از هورمون‌هایی است که ترشح می‌کنند. انواع غیرعملکردی هورمون‌ها را به مقدار کافی ترشح نمی‌کنند تا علائم بالینی آشکار ایجاد کنند، بنابراین تومورهای غیرعملکردی نوراندوکرین لوزالمعده تنها پس از گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن تشخیص داده می‌شوند.<ref name="Burns2012"/>

نسخهٔ ‏۲ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۱۷

سرطان لوزالمعده
(سرطان پانکراس)
نموداری که موقعیت لوزالمعده را در پشت معده نشان می‌دهد (که در این تصویر به رنگ زرد دیده می‌شود)
تخصص
نشانه‌ها
دورهٔ معمول آغازسن بالای ۴۰ سال[۲]
عوامل خطر
روش تشخیص
پیشگیریعدم استعمال دخانیات، محدود کردن مصرف الکل، حفظ وزن بدن در محدوده طبیعی و سالم، کاهش مصرف گوشت قرمز[۵]
درمان
پیش‌آگهیمیزان بقای پنج ساله ۱۳٪[۶]
فراوانی۳۹۳٬۸۰۰ (۲۰۱۵)[۷]
مرگ‌ها۴۱۱٬۶۰۰ (۲۰۱۵)[۸]
طبقه‌بندی و منابع بیرونی

سرطان لوزالمعده یا سرطان پانکراس (به انگلیسی: Pancreatic cancer) نوعی سرطان است که در اثر تکثیر و رشد کنترل‌نشدهٔ سلول‌های باقت غدهٔ لوزالمعده (که پشت معده قرار دارد) پدید می‌آید و یک توده تشکیل می‌شود. این سلول‌های سرطانی توانایی حمله به دیگر بخش‌های بدن را دارند.[۹] چندین نوع متفاوت از سرطان لوزالمعده وجود دارد.

رایج‌ترین نوع که آدنوکارسینوم لوزالمعده نام دارد، ۹۰٪ موارد را شامل می‌شود[۱۰] و عبارت «سرطان لوزالمعده» گاهی فقط برای اشاره به این نوع سرطان استفاده می‌شود.[۱۱] این آدنوکارسینوم‌ها از بخشی از لوزالمعده شروع می‌کنند که مسئول ساخت آنزیم‌های گوارشی است.[۱۱] چندین نوع سرطان دیگر که در مجموع به آنها «غیر آدنوکارسینومی» می‌گویند نیز ممکن است از این سلول‌ها ایجاد شوند.[۱۱]

۲–٪۱ از سرطان‌های لوزالمعده تومورهای نورواندوکرین هستند که از سلول‌های تولیدکنندهٔ هورمون لوزالمعده به وجود می‌آیند.[۱۱] در کل، میزان تهاجمی بودن این تومورها کمتر از آدنوکارسینوم‌ها است.[۱۱]

علائم و نشانگان رایج‌ترین نوع سرطان لوزالمعده شامل این موارد است: زردی پوست، درد شکم یا درد پشت، کاهش وزن غیرتعمدی و بی‌دلیل، کم رنگی مدفوع، ادرار تیره و بی اشتهایی.[۱] معمولاً در مراحل اولیهٔ بیمارِی، علائمی وجود ندارد و علائمی که شاخص قطعی بیماری هستند و به اندازه‌ای خاص هستند که بتوانند ما را به سرطان لوزالمعده مشکوک کنند، معمولاً زمانی بروز پیدا می‌کنند که بیماری به مرحلهٔ پیشرفتهٔ خود رسیده است.[۱][۲] در هنگام تشخیص سرطان لوزالمعده، معمولاً بیماری به نقاط دیگر بدن نیز گسترش یافته است.[۱۱][۱۲]

سرطان لوزالمعده به‌ندرت در سنین پایین‌تر از ۴۰ سالگی رخ می‌دهد و بیش از نیمی از موارد آدنوکارسینوم لوزالمعده افراد بالای ۷۰ سال هستند.[۲] عوامل خطر سرطان لوزالمعده شامل این موارد می‌شوند: استعمال دخانیات، مرض چاقی، دیابت و شرایط ژنتیکی خاص و نادر.[۲] حدود ۲۵ درصد موارد با کشیدن سیگار مرتبط است[۳] و ۵–۱۰٪ ناشی از ژن‌های به ارث رسیده هستند.[۲]

سرطان لوزالمعده معمولاً به کمک ترکیبی از این روش‌ها تشخیص داده می‌شود: تصویربرداری پزشکی مانند سونوگرافی یا سی‌تی اسکن، آزمایش خون، و آزمایش نمونه‌های بافت.[۳][۴] این بیماری به چند مرحله تقسیم می‌شود، از مرحلهٔ اولیه (مرحلهٔ ۱) تا مرحلهٔ آخر (مرحلهٔ ۵).[۱۲] انجام غربالگری سرطان در جمعیت عمومی مؤثر تشخیص داده نشده است.[۱۳] خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده در میان افراد غیر سیگاری و افرادی که وزن مناسبی دارند و مصرف گوشت قرمز یا فرآوری‌شده را محدود می‌کنند، کمتر است.[۵] با این حال، این خطر برای مردان بیشتر است، به خصوص در صورت مصرف بسیار زیاد گوشت قرمز.[۱۴] با این حال، این یافته مورد بحث است، زیرا مثلاً مطالعه‌ای که توسط ژورنال بین‌المللی سرطان در سال ۲۰۱۳ انجام شد، هیچ رابطه آماری معنی‌داری بین مصرف گوشت قرمز و سرطان لوزالمعده پیدا نکرد، همچنین هیچ ارتباطی با جنس مذکر هم یافت نشد و تنها ارتباط مثبتی بین مصرف گوشت قرمز با خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده در زنان مشاهده شد؛ آن هم پس از محدودیت کردن مطالعه به مواردی که حضور سلول‌های سرطانی در بافت لوزالمعده با بررسیِ میکروسکوپی تأیید شده بود.[۱۵] خطر ابتلا به این بیماری در افراد سیگاری بلافاصله پس از ترک کاهش می‌یابد و تقریباً پس از ۲۰ سال احتمال ابتلای آن‌ها با بقیهٔ افراد برابر می‌شود.[۱۱] مدیریت درمانی سرطان لوزالمعده با جراحی، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی، مراقبت تسکینی یا ترکیبی از این موارد انجام می‌شود.[۱] گزینه‌های درمانی تا حدی بر اساس مرحله سرطان است.[۱] جراحی تنها درمانی است که ممکن است آدنوکارسینوم لوزالمعده را درمان کند،[۱۲] و همچنین ممکن است به‌منظور بهبود کیفیت زندگی در آنهایی که احتمال درمان قطعی ندارند، انجام شود.[۱][۱۲] مدیریت درد و تجویز داروهای کمک‌کننده به هضم غذا بعضاً لازم هستند.[۱۲] برای همهٔ موارد مبتلا به این بیماری توصیه می‌شود، حتی برای کسانی که تحت مراقبت با هدف درمان قطعی هستند.[۱۶]

سرطان لوزالمعده یکی از کشنده‌ترین انواع سرطان در سطح جهان است و یکی از کمترین میزان بقا را دارد. در سال ۲۰۱۵، انواع سرطان لوزالمعده منجر به مرگ ۴۱۱٬۶۰۰ نفر در سراسر جهان شد.[۸] سرطان لوزالمعده پنجمین علتِ شایعِ مرگِ ناشی از سرطان در بریتانیا[۱۷] و سومین علتِ شایعِ مرگِ ناشی از سرطان در ایالات متحده آمریکا است.[۱۸] این بیماری اغلب در کشورهای توسعه‌یافته رخ می‌دهد و این کشورها در سال ۲۰۱۲ شاهد ۷۰ درصد از موارد جدید این بیماری بوده‌اند.[۱۱] آدنوکارسینوم لوزالمعده معمولاً پیش‌آگهی بسیار بدی دارد. پس از تشخیص بیماری، حدود ۲۵٪ از مبتلایان، یک سال زنده می‌مانند و ۱۲٪ به مدت پنج سال زنده می‌مانند.[۶][۱۱] اگر سرطان زود تشخیص داده شود، میزان بقای پنج ساله تا حدود ۲۰٪ افزایش می‌یابد.[۱۹] سرطان‌های نورواندوکرین نتایج بهتری دارند. پس از گذشت ۵ سال از تشخیص و درمان، ۶۵ درصد از افرادی مبتلا زنده هستند، اگرچه میزان بقا بسته به نوع تومور به‌طور قابل توجهی متفاوت است.[۱۱]

انواع

لوزالمعده وظایف زیادی دارد که توسط سلول‌های غدد درون‌ریز در جزایر لانگرهانس و سلول‌های آسینارِ برون‌ریز انجام می‌شود. سرطان لوزالمعده ممکن است در هر یک از این موارد ایجاد شود و عملکرد آنها را مختل کند.
میزان خطر نسبی بدخیمی‌های مختلف لوزالمعده. سرطان‌های لوزالمعده به رنگ قرمز/صورتی نشان داده شده است.[۲۰]

انواع متعدد سرطان لوزالمعده را می‌توان به دو گروه کلی تقسیم کرد. اکثریت قریب به اتفاق موارد (حدود ۹۵٪) در بخشی از لوزالمعده رخ می‌دهد که آنزیم‌های گوارشی را تولید می‌کند که به عنوان جزء برون‌ریز شناخته می‌شود. انواع مختلفی از سرطان‌های برون‌ریز لوزالمعده شرح داده شده است، اما تشخیص و درمان آن‌ها اشتراک فراوانی دارد. میزان اندکی از سرطان‌هایی که در بافت تولیدکننده هورمون (دستگاه درون‌ریز) لوزالمعده ایجاد می‌شوند، ویژگی‌های بالینی متفاوتی دارند و به آنها تومورهای نوراندوکرین لوزالمعده می‌گویند که گاهی به اختصار "PanNETs" نوشته می‌شود. هر دو گروه بیشتر (اما نه منحصراً) در افراد بالای ۴۰ سال رخ می‌دهند و در مردان کمی شایع‌تر هستند، اما برخی از زیرگروه‌های نادر بیشتر در زنان یا کودکان رخ می‌دهند.[۲۱][۲۲]

اِگزوکرین (برون‌ریز)

انواع برون‌ریز بیشتر از نوع آدنوکارسینوم است (گاهی عباراتی چون «تهاجمی» و «مجرایی» هم به نام اینگونه سرطان‌ها اضافه می‌شود)، که شایع‌ترین نوع سرطان لوزالمعده محسوب می‌شود و حدود ۸۵٪ از تمام سرطان‌های لوزالمعده را شامل می‌شود.[۲] تقریباً همه اینها در مجاری لوزالمعده، و به صورت «آدنوکارسینوم مجرای لوزالمعده» (PDAC) آغاز می‌شوند.[۲۳] این در حالی است که بافتی که از آن نشأت می‌گیرد - اپیتلیوم مجرای لوزالمعده - کمتر از ۱۰٪ از غدهٔ لوزالمعده را از نظر حجم سلولی تشکیل می‌دهد، زیرا تنها از مجاری لوله‌ای‌شکل (یک سیستم مجرایی گسترده اما مویرگی‌مانند که به بیرون شاخه شاخه می‌شود) تشکیل شده است.[۲۴] این سرطان از سلول‌های مجاری حمل‌کننده ترشحات (مانند آنزیم‌ها و بی کربنات) به بیرون لوزالمعده ایجاد می‌شود. حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از آدنوکارسینوم‌ها در سرِ لوزالمعده رخ می‌دهد.[۲]

شایع‌ترین نوع بعدی، کارسینوم سلول آسینار لوزالمعده، در آن دسته از سلول‌هایی تشکیل می‌شود که سازندهٔ آنزیم هستند و ۵ درصد از سرطان‌های برون‌ریز را شامل می‌شود.[۲۵] همچون سرطان‌های غدد درون‌ریز «عملکردی» که در زیر توضیح داده شده است، کارسینوم سلول آسینار ممکن است باعث تولید بیش از حد مولکول‌های خاص - در این مورد آنزیم‌های گوارشی - شود که ممکن است علائمی مانند بثورات پوستی و درد مفاصل را ایجاد نماید.

سیست‌آدنوکارسینوم لوزالمعده ۱٪ از سرطان‌های لوزالمعده را تشکیل می‌دهند و پیش آگهی بهتری نسبت به سایر انواع برون‌ریز دارد.[۲۵]

پانکراتوبلاستوم نوع نادری است که بیشتر در دوران کودکی رخ می‌دهد و پیش آگهی نسبتاً خوبی دارد. سایر سرطان‌های برون‌ریز شامل کارسینوم‌های آدنوسکواموس، کارسینوم‌های سلول نگینی، کارسینوم‌های هپاتوئید، کارسینوم‌های کلوئیدی، کارسینوم‌های تمایزنیافته و کارسینوم‌های تمایز نیافته با سلول‌های ژانت استئوکلاست‌مانند هستند. تومور جامد پاپیلاری کاذب یک بدخیمی با درجه پایین نادر است که بیشتر در زنان جوان‌تر روی می‌دهد و عموماً پیش آگهی بسیار خوبی دارد.[۲][۲۶]

بدخیمی‌های کیستیک موسینوس لوزالمعده گروه وسیعی از تومورهای لوزالمعده هستند که پتانسیل بدخیم متفاوتی دارند. با افزایش قدرت تشخیصی و رایج شدن سی‌تی اسکن‌ها، این نوع تومورها به میزا بسیار بیشتری از قبل شناسایی می‌شوند، و بحث در مورد بهترین روش ارزیابی و درمان آنها ادامه دارد، با توجه به اینکه بسیاری از آنها خوش‌خیم هستند.[۲۷]

نوراندوکرین (درون‌ریز)

تعداد بسیار اندکی از تومورهایی که در سایر نقاط لوزالمعده ایجاد می‌شوند، عمدتاً تومورهای نوراندوکرین (درون‌ریز) لوزالمعده (PanNETs) هستند.[۲۸] تومورهای نوراندوکرین درون‌ریز (NETs) گروه متنوعی از تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم هستند که از سلول‌های نوراندوکرین غدد درون‌ریز بدن به وجود می‌آیند که مسئول یکپارچه‌سازی و هماهنگی دستگاه عصبی و غدد درون‌ریز هستند. تومورهای نوراندوکرین درون‌ریز (NETs) ممکن است در بیشتر اعضا و احشای‌های بدن، از جمله لوزالمعده رشد کنند که البته در لوزالمعده انواع مختلف بدخیم آن نادر هستند. تومورهای نوراندوکرین لوزالمعده‌ها بسته به میزان تولید هورمون به دو نوع «عملکردی» (فعال) و «غیر عملکردی» (غیرفعال) دسته‌بندی می‌شوند. انواع فعال هورمون‌هایی مانند انسولین، گاسترین و گلوکاگون را به مقدار زیاد در جریان خون ترشح می‌کنند که منجر به علائم مهم و خطرناکی مانند افت قند خون می‌شود، اما خوبی‌شان آن است که منجر به تشخیص نسبتاً زودهنگام سرطان می‌شوند. رایج‌ترین انواع تومورهای نوراندوکرین (درون‌ریز) لوزالمعده فعال انسولینما و گاسترینوما هستند که نام آن‌ها برگرفته از هورمون‌هایی است که ترشح می‌کنند. انواع غیرعملکردی هورمون‌ها را به مقدار کافی ترشح نمی‌کنند تا علائم بالینی آشکار ایجاد کنند، بنابراین تومورهای غیرعملکردی نوراندوکرین لوزالمعده تنها پس از گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن تشخیص داده می‌شوند.[۲۹]

همچون سایر تومورهای نوراندوکرین درون‌ریز، تاریخچه اصطلاحات و طبقه‌بندی این تومورها پیچیده است.[۲۸] این سرطان‌های لوزالمعده گاهی «سرطان سلول جزیره‌ای» نامیده می‌شوند،[۳۰] اگرچه اکنون معلوم شده است که برخلاف تصور قبلی، در واقع از سلول‌های جزایر لانگرهانس نشات نمی‌گیرند.[۲۹]

علائم و نشانه‌ها

یرقان ممکن است علامتی از انسداد مجرای صفراوی ناشی از سرطان لوزالمعده باشد.

از آنجایی که معمولاً در مراحل اولیه سرطان لوزالمعده علائم قابل تشخیصی وجود ندارد، این بیماری معمولاً زمانی تشخیص داده می‌شود که سرطان فراتر از لوزالمعده گسترش یافته است.[۴] این موضوع یکی از دلایل اصلی میزان اندک بقای مبتلایان است. تومورهایِ نورواندوکرینِ فعالِ لوزالمعده در این مورد استثنا هستند؛ چرا که تولید بیش از حد هورمون‌های فعال مختلف در این تومورها منجر به شکل‌گیری علائم (که به نوع هورمون بستگی دارد) می‌شود.[۳۱]

علائم رایج آدنوکارسینوم لوزالمعده عبارتند از:

  • درد در قسمت بالایی شکم یا پشت که اغلب از جلو (اطراف معده) به پشت می‌زند. محل درد می‌تواند نشان دهنده بخشی از لوزالمعده باشد که تومور در آن قرار دارد. درد ممکن است در شب بدتر شود و در طول زمان افزایش یابد تا شدید و بی‌وقفه شود.[۲۵] درد همچنین ممکن است با خم شدن به جلو کمی تسکین یابد. در بریتانیا، حدود نیمی از موارد جدید سرطان لوزالمعده پس از مراجعه افراد به بخش اورژانس بیمارستان برای شکم‌درد یا زردی پوست تشخیص داده می‌شود. در بیش از دو سوم افراد، درد شکم علامت اصلی است، که ۴۶٪ آنها زردی پوست (یرقان) هم دارند. در ۱۳٪ مبتلایان، زردی پوست با درد شکم همراه نیست.[۱۲]
  • یرقان یا زردی، که در سفیدی چشم‌ها یا پوست، با یا بدون درد، دیده می‌شود و گاهی همراه با ادرار تیره است. این علامت زمانی ایجاد می‌شود که سرطان در سرِ لوزالمعده باشد و مجرای صفراوی مشترک را هنگام عبور از لوزالمعده مسدود کند.[۳۲]
  • کاشکسی یا کاهشِ وزنِ غیرقابل توضیح و غیر تعمدی، که به‌دلیل بی‌اشتهایی است، یا به سبب اختلال در عملکرد برون‌ریز لوزالمعده که منجر به سوءهاضمه می‌شود.[۱۲]
  • تومور لوزالمعده ممکن است بر روی احشای مجاور فشار بیاورد و فرآیندهای گوارشی را مختل و تخلیه معده را دشوار کند، که این فرایند گاهی باعث تهوع و احساس پُری می‌شود. چربی هضم‌نشده منجر به مدفوع بدبو و چرب می‌گردد که به سختی دفع می‌شود.[۱۲] یبوست نیز شایع است.[۳۳]
  • دست‌کم ۵۰ درصد از افراد مبتلا به آدنوکارسینوم لوزالمعده در زمان تشخیص دیابت دارند.[۲] در حالی که ابتلا به دیابت طولانی‌مدت یک عامل خطر شناخته‌شده برای سرطان لوزالمعده است (به عوامل خطر مراجعه کنید)، سرطان، خود می‌تواند باعث دیابت شود، در این صورت دیابت نوظهور گاهی نشانه اولیه بیماری در نظر گرفته می‌شود.[۳۴] افراد بالای ۵۰ سال که برای نخستین بار به دیابت مبتلا می‌شوند، ظرفِ سه سال آتی، هشت برابر بیشتر از افراد عادی خطر ابتلا به آدنوکارسینوم لوزالمعده دارند و پس از آن خطرِ نسبیِ ابتلا کاهش می‌یابد.[۱۲]

یافته‌های دیگر

  • سندرم تروسو - که در آن لخته‌های خون به‌طور خودبه‌خود در رگ‌های خونی پورتال (ترومبوز وریدپورت)، سیاهرگ‌های عمقی اندام‌ها (ترومبوز سیاهرگی عمقی)، یا سیاهرگ‌های سطحی (ترومبوز سیاهرگی سطحی) در هر نقطه از بدن تشکیل می‌شوند - ممکن است با سرطان لوزالمعده و در حدود ۱۰ درصد موارد آن دیده شوند.[۳]
  • افسردگی بالینی مرتبط با سرطان لوزالمعده در حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد موارد سرطان لوزالمعده گزارش شده است و می‌تواند مانعی برای مدیریت بهینه آن باشد. افسردگی گاهی پیش از تشخیص سرطان لوزالمعده ظاهر می‌شود و نشان می‌دهد که ممکن است توسط بیولوژی بیماری ایجاد شود.[۳]
  • سایر تظاهرات شایع این بیماری عبارتند از: ضعف و خستگی زودرس، خشکی دهان، مشکلات خواب، و توده قابل لمس شکمی.[۳۳]

علائم گسترش سرطان

سطح مقطع کبد انسان در کالبدگشایی، نشان‌دهنده جای‌گیری وسیع تومور (نقاط کم رنگ) است که تومورهای ثانویه ناشی از سرطان لوزالمعده هستند.
  • گسترش سرطان لوزالمعده به سایر اندام‌ها (متاستاز) نیز ممکن است علائمی ایجاد کند. معمولاً آدنوکارسینوم لوزالمعده ابتدا به گره‌های لنفاوی مجاور و بعداً به کبد یا حفره صفاقی، روده بزرگ یا ریه‌ها گسترش می‌یابد.[۳] سرطان لوزالمعده به‌طور غیرمعمول، به استخوان‌ها یا مغز هم ممکن است سرایت کند.[۳۵]
  • تومورهای شکل‌گرفته در لوزالمعده نیز ممکن است سرطان‌های ثانویه باشند که از سایر قسمت‌های بدن پخش شده‌اند. البته این موضوع نامعمول است و تنها در حدود ۲ درصد موارد سرطان لوزالمعده دیده می‌شود. تومور کلیه شایع‌ترین سرطانی است که به لوزالمعده سرایت می‌کند و پس از آن سرطان روده بزرگ و سپس ملانوما، سرطان پستان و سرطان ریه قرار دارند. در چنین مواردی، چه به امید درمان قطعی و چه برای کاهش علائم، ممکن است جراحی روی لوزالمعده انجام شود.[۳۶]

عوامل خطرساز

عوامل خطرساز بروز آدنوکارسینوم لوزالمعده به شرح زیر است:[۲][۱۱][۱۲][۳۷][۳۸]

  • سن، جنس و قومیت – خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد. بیشتر موارد این سرطان پس از ۶۵ سالگی رخ می‌دهد[۱۱] و بروز آن پیش از ۴۰ سالگی نامعمول است. این بیماری در مردان کمی بیشتر از زنان دیده می‌شود.[۱۱] در ایالات متحده آمریکا، میزان وقوع آن در سیاه‌پوستان آمریکا بیش از ۱٫۵ برابر شایع‌تر است، اگرچه بروز این سرطان در قارهٔ آفریقا کم است.[۱۱]
  • استعمال دخانیات شناخته‌شده‌ترین عامل خطر قابل اجتناب برای سرطان لوزالمعده است که خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را تقریباً دوبرابر می‌کند، این خطر با تعداد سیگارهای مصرفی و سالهای مصرف سیگار افزایش می‌یابد. این خطر پس از ترک سیگار به آرامی کاهش می‌یابد و حدود ۲۰ سال طول می‌کشد تا تقریباً به میزان ابتلای غیرسیگاری‌ها بازگردد.[۳۹]
  • چاقیشاخص توده بدنی بیش از ۳۵ خطر نسبی بروز را نیم برابر بیشتر می‌کند.[۱۲][۴۰]
  • سابقهٔ خانوادگی – ۵ تا ۱۰ درصد موارد سرطان لوزالمعده یک زمینهٔ ارثی دارد که در آن افراد مبتلا، سابقه خانوادگی سرطان لوزالمعده را دارند.[۲][۴۱] اگر بیش از یک نفر از بستگان درجه یک مبتلا به این بیماری باشند، خطر بروز به‌شدت افزایش می‌یابد، و اگر آن عضو خانواده پیش از ۵۰ سالگی به سرطان مبتلا شده باشند، خطر ابتلا در عضو دیگر خانواده دچار افزایش اندکی می‌شود.[۴] بسیاری از ژن‌های درگیر هنوز شناسایی نشده‌اند.[۲][۴۲] پانکراتیت ارثی خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده در طول زندگی را به میزان ۳۰ تا ۴۰ درصد تا حوالی ۷۰ سالگی افزایش می‌دهد.[۳] غربالگری برای کشف سرطان لوزالمعده در مراحل اولیه ممکن است به دلایل پژوهشی به افراد مبتلا به پانکراتیت ارثی پیشنهاد شود.[۴۳] برخی از افراد ممکن است تصمیم بگیرند که لوزالمعده خود را برای جلوگیری از ایجاد سرطان در آینده با جراحی خارج کنند.[۳]
  • سرطان لوزالمعده با سایر سندرم‌های ارثی نادر مرتبط است: سندرم پوتز-جگرز به دلیل جهش در ژن سرکوب‌گر تومور STK11 (بسیار نادر، اما یک عامل خطرساز بسیار قوی)؛ سندرم خال دیسپلاستیک (یا سندرم خال‌های متعدد آتیپیک خانوادگی و سندرم ملانوم، FAMMM-PC) به دلیل جهش در ژن سرکوب‌گر تومور پی۱۶، آتاکسی-تلانژکتازی اتوزومال مغلوب و جهش‌های ارثی اتوزومال غالب در ژن‌های در BRCA2 و PALB2؛ سرطان روده بزرگ ارثی غیرپولیپی (موسوم به سندرم لینچ) و پولیپ‌های آدنوماتوز خانوادگی. بروز تومور نورواندوکرین لوزالمعده با نئوپلازی متعدد غدد درون‌ریز نوع ۱ و بیماری فون هیپل لندائو مرتبط است.[۲][۳][۴]
  • پانکراتیت مزمن خطر ابتلا را تقریباً سه برابر می‌کند، و همچون دیابت، پانکراتیت نوظهور ممکن است نشانه وجود یک تومور باشد.[۳] خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده در افراد مبتلا به پانکراتیت خانوادگی زیاد است.[۳][۴۲]
  • دیابت یک عامل خطرساز برای سرطان لوزالمعده است و (همان‌طور که در بخش علائم و نشانه‌ها ذکر شد) دیابت نوظهور ممکن است نشانه اولیه این سرطان باشد. افرادی که بیش از ۱۰ سال مبتلا به دیابت نوع ۲ بوده باشند، ممکن است در مقایسه با افراد بدون دیابت، ۵۰ درصد بیشتر در معرض خطر این سرطان باشند.[۳] در سال ۲۰۲۱، ونتوری گزارش داد که لوزالمعده قادر به جذب مقدار زیادی سزیم رادیواکتیو (سزیم-۱۳۴ و سزیم-۱۳۷) است که باعث پانکراتیت مزمن و احتمالاً سرطان لوزالمعده با آسیب به جزایر لوزالمعده می‌شود و سبب بروز دیابت نوع ۳سی (پانکراتوژنیک) می‌شود.[۴۴] پانکراتیت مزمن، سرطان لوزالمعده و دیابت در جمعیت‌های آلوده به سزیم رادیواکتیو، به ویژه کودکان و نوجوانان، پس از حوادث هسته ای فوکوشیما و چرنوبیل افزایش یافت. در عین حال، بیماری‌های لوزالمعده، دیابت و سزیم رادیواکتیو محیطی در سراسر جهان در حال افزایش است.
  • هنوز به‌طور واضح ثابت نشده است که رژیم غذایی خاصی (جدای از مسالهٔ چاقی) خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را افزایش دهد.[۲][۴۵] برخی عوامل غذایی که مطابق شواهد خطر بروز این سرطان را کمی افزایش می‌دهند، عبارتند از: گوشت‌های فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس، گوشت قرمز و گوشت‌های پخته‌شده در دمای بسیار بالا (همچون سرخ کردن، یا هرگونه کبابی کردن روی آتش یا اجاق خانگی).[۴۵][۴۶]

پیشگیری و غربالگری

جدای از سیگار نکشیدن، انجمن سرطان آمریکا حفظ وزن بدن در محدوده طبیعی و افزایش مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل و در عین حال کاهش مصرف گوشت قرمز و گوشت‌های فرآوری‌شده (مثل سوسیس و کالباس) را توصیه می‌کند، اگرچه هنوز شواهد متداومی وجود ندارد که نشان دهد این کار به‌طور خاص از بروز سرطان لوزالمعده پیشگیری می‌کند یا میزان آن را کاهش می‌دهد.[۴۷] یک مقاله مروری در سال ۲۰۱۴ از پژوهش‌های پیشین به این نتیجه رسید که شواهدی وجود دارد که مصرف مرکبات و کورکومین خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را کاهش می‌دهد، و همچنین مصرف غلات کامل، اسید فولیک، سلنیم و ماهی‌های سرخ‌نشده هم اثرات مفیدی در این زمینه دارند.[۴۸]

در جمعیت عمومی، غربالگری گروه‌های بزرگ مؤثر در نظر گرفته نمی‌شود و حتی ممکن است مضر باشد (مطابق آنچه تا سال ۲۰۱۹ می‌دانیم)،[۴۹] اگرچه تکنیک‌های جدیدتر و غربالگری گروه‌های هدفمند در حال بررسی و ارزیابی هستند.[۵۰][۵۱] با این همه، غربالگری منظم با سونوگرافی آندوسکوپی و تصویربرداری ام‌آرآی/سی‌تی‌اسکن برای افرادی که در معرض خطر بالای سرطان لوزالمعده ارثی هستند، توصیه می‌شود.[۴][۵۲][۵۱][۵۳]

یک فراتحلیل در سال ۲۰۱۹ نشان داد که مصرف آسپرین ممکن است طر بروز سرطان لوزالمعده را کاهش دهد، اما هیچ ارتباط معنی‌داری با مرگ‌ومیر سرطان لوزالمعده یافت نشد.[۵۴]

درمان

همان‌طور که گفته شد لوزالمعده پشت معده قرار دارد و توسط اندام‌های دیگر همچون کبد و کیسه صفرا احاطه شده‌است و این اندام‌ها مانع دسترسی پزشک به توده سرطانی و خارج کردن آن می‌شوند. از سوی دیگر تومورهای سرطان لوزالمعده عروق خونی خیلی کمی دارند بنابراین شیمی درمانی که تنها گزینه باقی‌مانده برای بیمار مبتلا به سرطان لوزالمعده است نیز تأثیری محدود خواهد داشت. اخیراً دستگاهی برای تحویل موضعی دارو طراحی شده‌است که تحولی عظیم در درمان سرطان کشنده لوزالمعده به‌شمار می‌آید. این دستگاه را لورا ایندلفی (Laura Indolfi) که یک کارآفرین پزشکی است با همکاری دانشگاه MIT و بیمارستان عمومی ماساچوست (MGH) ساخته‌است.[۵۵]

پیامدها

پیامدهای سرطان لوزالمعده بر اساس مرحله بالینی، تا سال ۲۰۱۴[۵۶]
مرحله بالینی میزان بقای ۵ ساله در آمریکا (%)
برای مواردی که مابین ۱۹۹۲–۱۹۹۸ تشخیص داده شدند
سرطان‌های بخش برون‌ریز لوزالمعده تومورهای نورواندوکرین که با جراحی درمان شدند
IA / I ۱۴ ۶۱
IB ۱۲
IIA / II ۷ ۵۲
IIB ۵
III ۳ ۴۱
IV ۱ ۱۶

آدنوکارسینوم لوزالمعده و سایر سرطان‌های ناشایع بخش برون‌ریز این غده، پیش آگهی بسیار ضعیفی دارند، زیرا معمولاً در مراحل پایانی تشخیص داده می‌شوند، یعنی هنگامی که سرطان به صورت موضعی پیشرفته است یا به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است.[۲] پیامد بیماری در موردِ تومورهای نوراندوکرین بسیار بهتر است: بسیاری از آنها خوش‌خیم و کاملاً بدون علائم بالینی هستند، و حتی مواردی که با جراحی قابل درمان نیستند، میانگین بقای پنج ساله ۱۶٪ دارند،[۵۶] اگرچه چشم‌انداز بیماری به میزانِ قابل توجهی بسته به نوع تومور، متفاوت است.[۳۱]

برای آدنوکارسینوم لوزالمعده پیشرفته و متاستاتیک، که مجموعاً بیش از ۸۰ درصد موارد را نشان می‌دهند، کارآزمایی‌های متعددی که رژیم‌های شیمی‌درمانی را مقایسه می‌کنند، افزایش زمان بقا را نشان داده‌اند، اما نه بیش از یک سال.[۲][۵۷] به‌طور کلی بقای پنج ساله برای سرطان لوزالمعده در ایالات متحده از ۲٪ در موارد تشخیص داده شده در ۱۹۷۵–۱۹۷۷، و ۴٪ در تشخیص‌های ۱۹۸۷–۱۹۸۹، به ۶٪ در ۲۰۰۳–۲۰۰۹ افزایش یافته است.[۵۸] در کمتر از ۲۰ درصد موارد آدنوکارسینوم لوزالمعده با تشخیص رشد موضعی سرطان و اندازهٔ کوچک (کمتر از ۲ سانتی‌متر در مرحله T1)، حدود ۲۰ درصد آمریکایی‌ها تا پنج سال زنده می‌مانند.[۱۹]

حدود ۱۵۰۰ ژن با عاقبت آدنوکارسینوم لوزالمعده مرتبط هستند. برخی از اینها ژن‌های نامطلوب هستند، که بیان بیش از حدشان، به پیامد بد بیماری مربوط است، مثل گیرنده فاکتور رشد هپاتوسیت و MUC-1، و برخی دیگر ژن‌های مطلوبند که بیان زیادشان با بقای بیشتر مبتلایان مرتبط است، مثل فاکتور رونویسی PELP-1.[۵۹][۶۰]

توزیع

مرگ و میر ناشی از سرطان لوزالمعده به ازای هر میلیون نفر در سال ۲۰۱۲
  ۰–۴
  ۵–۶
  ۷–۹
  ۱۰–۱۵
  ۱۶–۲۵
  ۲۶–۳۳
  ۳۴–۷۰
  ۷۱–۱۲۱
  ۱۲۲–۱۶۲
  ۱۶۳–۲۳۵

در سال ۲۰۱۵، انواع سرطان لوزالمعده منجر به مرگ ۴۱۱٬۶۰۰ نفر در سراسر جهان شد.[۸] تخمین سال ۲۰۱۴، آن بود که ۴۶٬۰۰۰ نفر در ایالات متحده آمریکا به سرطان لوزالمعده مبتلا شوند و ۴۰٬۰۰۰ نفر آنها، بر اثر این سرطان جان خود را از دست بدهند.[۲] اگرچه سرطان لوزالمعده تنها ۲٫۵ درصد موارد جدید سرطان‌ها را در کل را تشکیل می‌دهد، اما این سرطان مسئول ۶ درصد مرگ و میر ناشی از سرطان در هر سال است.[۶۱] این هفتمین علت مرگ ناشی از سرطان در سراسر جهان است.[۱۱] سرطان لوزالمعده پنجمین علت شایع مرگ ناشی از سرطان در بریتانیا[۱۷] و سومین علت شایع در ایالات متحده آمریکا است.[۱۸]

در سطح جهانی، سرطان لوزالمعده یازدهمین سرطان شایع در زنان و دوازدهمین سرطان شایع در مردان است.[۱۱] اکثر موارد ثبت‌شده در کشورهای توسعه‌یافته رخ می‌دهد.[۱۱] میانگین خطر بروز این بیماری در شهروندان ایالات متحده در طول عمر حدود ۱ در ۶۷ (یا ۱٫۵٪) است،[۶۲] که کمی بیشتر از این رقم در بریتانیا است.[۶۳] این بیماری در مردان شایع‌تر از زنان است،[۲][۱۱] اگرچه این تفاوت جنسیتی در میزان بروز در دهه‌های اخیر کاهش یافته است، که احتمالاً نشان‌دهنده افزایش مصرف سیگار زنان در سنین پائین است. در ایالات متحده، خطر برای آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار بیش از ۵۰٪ بیشتر از سفیدپوستان است، اما این میزان در آفریقا و شرق آسیا بسیار کمتر از آمریکای شمالی یا اروپا است، ایالات متحده آمریکا، اروپای مرکزی و شرقی، و آرژانتین و اروگوئه همگی دارای نرخ‌های بالایی هستند.[۱۱]

تومورهای نورواندوکرین

میزان بروز سالانه تومورهای نورواندوکرین لوزالمعده (PanNETs) شناخته شده، لندک است (حدود ۵ در هر یک میلیون نفر در سال) که غالبا از انواع غیرفعال (غیرترشحی) تومور هستند.[۲۶] حدود ۴۵٪ تا ۹۰٪ از تومورهای نورواندوکرین لوزالمعده از انواع غیرفعال هستند.[۲۲][۲۹] در بررسی‌های کالبدگشایی در بسیاری از مواقع تومورهای نورواندوکرین‌های کوچکی کشف می‌شود که نشان می‌دهد شیوع تومورهایی که بی اثر و بدون علامت باقی می‌مانند، ممکن است نسبتاً بالا باشد.[۲۹] به‌طور کلی تصور می‌شود که تومورهای نورواندوکرین‌ها حدود ۱ تا ۲ درصد از کل تومورهای لوزالمعده را تشکیل دهند.[۲۶] تعریف و طبقه‌بندی تومورهای نورواندوکرین در طول زمان تغییر کرده است و بر آنچه در مورد همه‌گیرشناسی و اثرات بالینی آنها می‌دانیم، تأثیر گذاشته است.[۶۴]

برای تحقیق

تحقیقات جدید و در جریانِ سرطان لوزالمعده شامل مطالعات ژنتیکی و تشخیص زودهنگام، درمان در مراحل مختلف سرطان، استراتژی‌های جراحی و درمان‌های هدفمند مانند مهار فاکتورهای رشد، درمان‌های مبتنی بر سیستم ایمنی و واکسن‌ها هستند.[۶۵][۶۶][۶۷][۶۸][۶۹] برخی از بررسی‌های جدید نشان می‌دهد اسیدهای صفراوی ممکن است در سرطان‌زایی سرطان لوزالمعده نقش داشته باشند.[۷۰]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ "Pancreatic Cancer Treatment (PDQ®) Patient Version". National Cancer Institute. National Institutes of Health. 17 April 2014. Archived from the original on 5 July 2014. Retrieved 8 June 2014.
  2. ۲٫۰۰ ۲٫۰۱ ۲٫۰۲ ۲٫۰۳ ۲٫۰۴ ۲٫۰۵ ۲٫۰۶ ۲٫۰۷ ۲٫۰۸ ۲٫۰۹ ۲٫۱۰ ۲٫۱۱ ۲٫۱۲ ۲٫۱۳ ۲٫۱۴ ۲٫۱۵ ۲٫۱۶ ۲٫۱۷ ۲٫۱۸ Ryan DP, Hong TS, Bardeesy N (September 2014). "Pancreatic adenocarcinoma". The New England Journal of Medicine. 371 (11): 1039–49. doi:10.1056/NEJMra1404198. PMID 25207767.
  3. ۳٫۰۰ ۳٫۰۱ ۳٫۰۲ ۳٫۰۳ ۳٫۰۴ ۳٫۰۵ ۳٫۰۶ ۳٫۰۷ ۳٫۰۸ ۳٫۰۹ ۳٫۱۰ ۳٫۱۱ Wolfgang CL, Herman JM, Laheru DA, Klein AP, Erdek MA, Fishman EK, Hruban RH (September 2013). "Recent progress in pancreatic cancer". CA: A Cancer Journal for Clinicians. 63 (5): 318–48. doi:10.3322/caac.21190. PMC 3769458. PMID 23856911.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ Vincent A, Herman J, Schulick R, Hruban RH, Goggins M (اوت 2011). "Pancreatic cancer" (PDF). Lancet. 378 (9791): 607–20. doi:10.1016/S0140-6736(10)62307-0. PMC 3062508. PMID 21620466. Archived from the original (PDF) on 12 January 2015.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ "Can pancreatic cancer be prevented?". American Cancer Society. 11 June 2014. Archived from the original on 13 November 2014. Retrieved 13 November 2014.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ "Five-Year Pancreatic Cancer Survival Rate Increases to 12%". PANCAN. 2023. Archived from the original on 4 March 2023. Retrieved 3 March 2023.
  7. Vos T, Allen C, Arora M, Barber RM, Bhutta ZA, Brown A, et al. (GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators) (October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". The Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ Wang H, Naghavi M, Allen C, Barber RM, Bhutta ZA, Carter A, et al. (GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators) (October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". The Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.
  9. "What Is Cancer? Defining Cancer". National Cancer Institute, National Institutes of Health. 7 March 2014. Archived from the original on 25 June 2014. Retrieved 5 December 2014.
  10. Unless otherwise specified in boxes, reference is: Pishvaian MJ, Brody JR (March 2017). "Therapeutic Implications of Molecular Subtyping for Pancreatic Cancer". Oncology. 31 (3): 159–66, 168. PMID 28299752.
  11. ۱۱٫۰۰ ۱۱٫۰۱ ۱۱٫۰۲ ۱۱٫۰۳ ۱۱٫۰۴ ۱۱٫۰۵ ۱۱٫۰۶ ۱۱٫۰۷ ۱۱٫۰۸ ۱۱٫۰۹ ۱۱٫۱۰ ۱۱٫۱۱ ۱۱٫۱۲ ۱۱٫۱۳ ۱۱٫۱۴ ۱۱٫۱۵ ۱۱٫۱۶ ۱۱٫۱۷ ۱۱٫۱۸ World Cancer Report. World Health Organization. 2014. Chapter 5.7. ISBN 978-92-832-0429-9.
  12. ۱۲٫۰۰ ۱۲٫۰۱ ۱۲٫۰۲ ۱۲٫۰۳ ۱۲٫۰۴ ۱۲٫۰۵ ۱۲٫۰۶ ۱۲٫۰۷ ۱۲٫۰۸ ۱۲٫۰۹ ۱۲٫۱۰ Bond-Smith G, Banga N, Hammond TM, Imber CJ (May 2012). "Pancreatic adenocarcinoma". BMJ. 344 (may16 1): e2476. doi:10.1136/bmj.e2476. PMID 22592847. S2CID 206894869.
  13. "Draft Recommendation Statement: Pancreatic Cancer: Screening". US Preventive Services Task Force. Retrieved 11 February 2019.
  14. Larsson, S. C.; Wolk, A. (2012). "Red and processed meat consumption and risk of pancreatic cancer: meta-analysis of prospective studies". British Journal of Cancer. 106 (3): 603–607. doi:10.1038/bjc.2011.585. PMC 3273353. PMID 22240790.
  15. Rohrmann, Sabine; et al. (2013). "Meat and fish consumption and risk of pancreatic cancer: Results from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition". International Journal of Cancer. 132 (3): 617–624. doi:10.1002/ijc.27637. PMID 22610753. S2CID 2613568.
  16. Bardou M, Le Ray I (December 2013). "Treatment of pancreatic cancer: A narrative review of cost-effectiveness studies". Best Practice & Research Clinical Gastroenterology. 27 (6): 881–92. doi:10.1016/j.bpg.2013.09.006. PMID 24182608.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ "Cancer facts and figures – Why we exist". Pancreatic Cancer Research Fund. Retrieved 5 April 2019.
  18. ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ "Pancreatic Cancer – Cancer Stat Facts". SEER (به انگلیسی). Retrieved 4 April 2019.
  19. ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ "Pancreatic Cancer Treatment (PDQ®) Health Professional Version". National Cancer Institute. National Institutes of Health. 21 February 2014. Archived from the original on 22 October 2014. Retrieved 24 November 2014. "The highest cure rate occurs if the tumor is truly localized to the pancreas; however, this stage of disease accounts for less than 20% of cases. In cases with localized disease and small cancers (<2 cm) with no lymph-node metastases and no extension beyond the capsule of the pancreas, complete surgical resection is still associated with a low actuarial five-year survival rate of 18% to 24%."
  20. Wang Y, Miller FH, Chen ZE, Merrick L, Mortele KJ, Hoff FL; et al. (2011). "Diffusion-weighted MR imaging of solid and cystic lesions of the pancreas". Radiographics. 31 (3): E47-64. doi:10.1148/rg.313105174. PMID 21721197.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link). Diagram by Mikael Häggström, M.D.
  21. Harris RE (2013). "Epidemiology of pancreatic cancer". Epidemiology of Chronic Disease. Jones & Bartlett. pp. 181–190. ISBN 978-0-7637-8047-0. Archived from the original on 24 June 2016.
  22. ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ Öberg K, Knigge U, Kwekkeboom D, Perren A, et al. (ESMO Guidelines Working Group) (October 2012). "Neuroendocrine gastro-entero-pancreatic tumors: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up". Annals of Oncology. 23 Suppl 7 (suppl 7): vii124-30. doi:10.1093/annonc/mds295. PMID 22997445. (Table 5 outlines the proposed TNM staging system for PanNETs.)
  23. Handbook of Pancreatic Cancer. New York: Springer. 2009. p. 288. ISBN 978-0-387-77497-8. Archived from the original on 10 September 2017. Retrieved 12 June 2016.
  24. Govindan R (2011). DeVita, Hellman, and Rosenberg's Cancer: Cancer: Principles & Practice of Oncology (9th ed.). Lippincott Williams & Wilkins. Chapter 35: Cancer of the Pancreas: Surgical Management. ISBN 978-1-4511-0545-2. Online edition, with updates to 2014
  25. ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ۲۵٫۲ Tobias JS, Hochhauser D (2014). Cancer and its Management (7th ed.). John Wiley & Sons. p. 297. ISBN 978-1-118-46871-5.
  26. ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ ۲۶٫۲ "Types of Pancreas Tumors". The Sol Goldman Pancreas Cancer Research Center. Johns Hopkins Medicine. 2012. Archived from the original on 8 October 2014. Retrieved 18 November 2014.
  27. Farrell JJ, Fernández-del Castillo C (June 2013). "Pancreatic cystic neoplasms: management and unanswered questions". Gastroenterology. 144 (6): 1303–15. doi:10.1053/j.gastro.2013.01.073. PMID 23622140.
  28. ۲۸٫۰ ۲۸٫۱ The PanNET denomination is in line with WHO guidelines for the classification of tumors of the digestive system "WHO classification of tumours of the digestive system – NLM Catalog – NCBI". Archived from the original on 9 September 2017. Retrieved 7 September 2017. published in 2010. Historically, PanNETs have also been referred to by a variety of terms, and are still commonly called "pancreatic endocrine tumors". See: Klimstra DS, Modlin IR, Coppola D, Lloyd RV, Suster S (August 2010). "The pathologic classification of neuroendocrine tumors: a review of nomenclature, grading, and staging systems". Pancreas. 39 (6): 707–12. doi:10.1097/MPA.0b013e3181ec124e. PMID 20664470. S2CID 3735444.
  29. ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ ۲۹٫۲ ۲۹٫۳ Burns WR, Edil BH (March 2012). "Neuroendocrine pancreatic tumors: guidelines for management and update". Current Treatment Options in Oncology. 13 (1): 24–34. doi:10.1007/s11864-011-0172-2. PMID 22198808. S2CID 7329783.
  30. The Medical Subject Headings indexing system refers to "islet cell carcinoma", which is subdivided into gastrinoma, glucagonoma, somatostatinoma, and VIPoma. See: 2014 MeSH tree at "Pancreatic Neoplasms [C04.588.322.475]" بایگانی‌شده در ۱۹ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine 16 October 2014
  31. ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ "Islet Cell Tumors of the Pancreas / Endocrine Neoplasms of the Pancreas". The Sol Goldman Pancreas Cancer Research Center. Johns Hopkins Medicine. 2012. Archived from the original on 5 January 2015. Retrieved 5 January 2015.
  32. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Cruz وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  33. ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ Alberts SR, Goldberg RM (2009). "Chapter 9: Gastrointestinal tract cancers". In Casciato DA, Territo MC (eds.). Manual of clinical oncology. Lippincott Williams & Wilkins. pp. 188–236. ISBN 978-0-7817-6884-9.
  34. Pannala R, Basu A, Petersen GM, Chari ST (January 2009). "New-onset diabetes: a potential clue to the early diagnosis of pancreatic cancer". The Lancet. Oncology. 10 (1): 88–95. doi:10.1016/S1470-2045(08)70337-1. PMC 2795483. PMID 19111249.
  35. "Chapter 15; Pancreas" (PDF). Manual for Staging of Cancer (2nd ed.). American Joint Committee on Cancer. pp. 95–98. Archived (PDF) from the original on 29 November 2014. See p. 95 for citation regarding "... lesser degree of involvement of bones and brain and other anatomical sites."
  36. Sperti C, Moletta L, Patanè G (October 2014). "Metastatic tumors to the pancreas: The role of surgery". World Journal of Gastrointestinal Oncology. 6 (10): 381–92. doi:10.4251/wjgo.v6.i10.381. PMC 4197429. PMID 25320654.
  37. "Causes of pancreatic cancer". NHS Choices. National Health Service, England. 7 October 2014. Archived from the original on 6 November 2014. Retrieved 5 December 2014.
  38. Anderson, Laura N.; Cotterchio, Michelle; Gallinger, Steven (5 February 2009). "Lifestyle, dietary, and medical history factors associated with pancreatic cancer risk in Ontario, Canada". Cancer Causes & Control. 20 (6): 825–34. doi:10.1007/s10552-009-9303-5. ISSN 0957-5243. PMC 3907069. PMID 19194662.
  39. Bosetti C, Lucenteforte E, Silverman DT, Petersen G, Bracci PM, Ji BT, et al. (July 2012). "Cigarette smoking and pancreatic cancer: an analysis from the International Pancreatic Cancer Case-Control Consortium (Panc4)". Annals of Oncology. 23 (7): 1880–88. doi:10.1093/annonc/mdr541. PMC 3387822. PMID 22104574.
  40. De Rubeis, Vanessa; Cotterchio, Michelle; Smith, Brendan T.; Griffith, Lauren E.; Borgida, Ayelet; Gallinger, Steven; Cleary, Sean; Anderson, Laura N. (1 September 2019). "Trajectories of body mass index, from adolescence to older adulthood, and pancreatic cancer risk; a population-based case–control study in Ontario, Canada". Cancer Causes & Control (به انگلیسی). 30 (9): 955–66. doi:10.1007/s10552-019-01197-9. ISSN 1573-7225. PMC 6685923. PMID 31230151.
  41. Peters ML, Tseng JF, Miksad RA (July 2016). "Genetic Testing in Pancreatic Ductal Adenocarcinoma: Implications for Prevention and Treatment". Clinical Therapeutics. 38 (7): 1622–35. doi:10.1016/j.clinthera.2016.03.006. PMID 27041411.
  42. ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ Reznik R, Hendifar AE, Tuli R (2014). "Genetic determinants and potential therapeutic targets for pancreatic adenocarcinoma". Frontiers in Physiology. 5: 87. doi:10.3389/fphys.2014.00087. PMC 3939680. PMID 24624093.
  43. Greenhalf W, Grocock C, Harcus M, Neoptolemos J (May 2009). "Screening of high-risk families for pancreatic cancer". Pancreatology. 9 (3): 215–22. doi:10.1159/000210262. PMID 19349734. S2CID 29100310.
  44. Venturi, Sebastiano (January 2021). "Cesium in Biology, Pancreatic Cancer, and Controversy in High and Low Radiation Exposure Damage—Scientific, Environmental, Geopolitical, and Economic Aspects". International Journal of Environmental Research and Public Health (به انگلیسی). 18 (17): 8934. doi:10.3390/ijerph18178934. PMC 8431133. PMID 34501532. Text was copied from this source, which is available under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
  45. ۴۵٫۰ ۴۵٫۱ "Cancer Facts and Figures 2014" (PDF). American Cancer Society. Archived (PDF) from the original on 18 December 2014. Retrieved 5 January 2015., p. 19, "Though evidence is still accumulating, consumption of red or processed meat, or meat cooked at very high temperatures, may slightly increase risk."
  46. Larsson SC, Wolk A (ژانویه 2012). "Red and processed meat consumption and risk of pancreatic cancer: meta-analysis of prospective studies". British Journal of Cancer. 106 (3): 603–07. doi:10.1038/bjc.2011.585. PMC 3273353. PMID 22240790.
  47. "Diet and activity factors that affect risks for certain cancers: Pancreatic cancer section". American Cancer Society. 20 August 2012. Archived from the original on 4 November 2014. Retrieved 4 November 2014.
  48. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Pericleous وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  49. Owens DK, Davidson KW, Krist AH, Barry MJ, Cabana M, Caughey AB, et al. (August 2019). "Screening for Pancreatic Cancer: US Preventive Services Task Force Reaffirmation Recommendation Statement". JAMA. 322 (5): 438–44. doi:10.1001/jama.2019.10232. PMID 31386141.
  50. He XY, Yuan YZ (August 2014). "Advances in pancreatic cancer research: moving towards early detection". World Journal of Gastroenterology. 20 (32): 11241–48. doi:10.3748/wjg.v20.i32.11241. PMC 4145762. PMID 25170208.
  51. ۵۱٫۰ ۵۱٫۱ Okano K, Suzuki Y (August 2014). "Strategies for early detection of resectable pancreatic cancer". World Journal of Gastroenterology. 20 (32): 11230–40. doi:10.3748/wjg.v20.i32.11230. PMC 4145761. PMID 25170207.
  52. Seufferlein T, Bachet JB, Van Cutsem E, Rougier P (October 2012). "Pancreatic adenocarcinoma: ESMO-ESDO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up". Annals of Oncology. 23 (Suppl 7): vii33–40. doi:10.1093/annonc/mds224. PMID 22997452.
  53. Goggins M, Overbeek KA, Brand R, Syngal S, Del Chiaro M, Bartsch DK, et al. (January 2020). "Management of patients with increased risk for familial pancreatic cancer: updated recommendations from the International Cancer of the Pancreas Screening (CAPS) Consortium". Gut. 69 (1): 7–17. doi:10.1136/gutjnl-2019-319352. PMC 7295005. PMID 31672839.
  54. Sun, J.; Li, Y.; Liu, L.; Jiang, Z.; Liu, G. (2019). "Aspirin use and pancreatic cancer risk: A systematic review of observational studies - PubMed". Medicine. 98 (51): e18033. doi:10.1097/MD.0000000000018033. PMC 6940047. PMID 31860953.
  55. «سخنرانی TED: تحولی بزرگ در درمان سرطان لوزالمعده». مجله فناوری‌های توان افزا و پوشیدنی. ۲۸ اسفند ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۷.
  56. ۵۶٫۰ ۵۶٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام cancer.org وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  57. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام thota وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  58. "Cancer Facts and Figures 2014" (PDF). American Cancer Society. Archived (PDF) from the original on 18 December 2014. Retrieved 5 January 2015., Table, p. 18, rates adjusted for normal life expectancy
  59. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام proteinatlas.org وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  60. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Uhlen eaan2507 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  61. Jemal A, Siegel R, Ward E, Murray T, Xu J, Thun MJ (2007). "Cancer statistics, 2007". CA: A Cancer Journal for Clinicians. 57 (1): 43–66. doi:10.3322/canjclin.57.1.43. PMID 17237035. S2CID 22305510.
  62. "What are the key statistics about pancreatic cancer?". American Cancer Society. 11 June 2014. Archived from the original on 11 November 2014. Retrieved 11 November 2014.
  63. "Pancreatic cancer statistics". Cancer Research UK. Archived from the original on 18 December 2014. Retrieved 18 December 2014.; "In 2010, in the UK, the lifetime risk of developing pancreatic cancer is 1 in 73 for men and 1 in 74 for women", noting "The lifetime risk ... has been calculated ... using the 'Current Probability' method; this is a different method used from most other cancer sites since the possibility of having more than one diagnosis of pancreatic cancer over the course of their lifetime is very low"
  64. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Lewis2014 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  65. Reznik R, Hendifar AE, Tuli R (2014). "Genetic determinants and potential therapeutic targets for pancreatic adenocarcinoma". Frontiers in Physiology. 5: 87. doi:10.3389/fphys.2014.00087. PMC 3939680. PMID 24624093.
  66. "Pancreatic cancer research". Cancer Research UK. Archived from the original on 18 February 2014. Retrieved 17 July 2014.
  67. "Australian Pancreatic Genome Initiative". Garvan Institute. Archived from the original on 26 July 2014. Retrieved 17 July 2014.
  68. Biankin AV, Waddell N, Kassahn KS, Gingras MC, Muthuswamy LB, Johns AL, et al. (November 2012). "Pancreatic cancer genomes reveal aberrations in axon guidance pathway genes". Nature. 491 (7424): 399–405. Bibcode:2012Natur.491..399.. doi:10.1038/nature11547. PMC 3530898. PMID 23103869.
  69. "What's new in pancreatic cancer research and treatment?". American Cancer Society. 2019. Retrieved 2 May 2019.
  70. Feng, Hui-Yi; Chen, Yang-Chao (2016-09-07). "Role of bile acids in carcinogenesis of pancreatic cancer: An old topic with new perspective". World Journal of Gastroenterology. 22 (33): 7463–7477. doi:10.3748/wjg.v22.i33.7463. ISSN 1007-9327. PMC 5011662. PMID 27672269.

پیوند به بیرون