نفت خام: تفاوت میان نسخهها
خنثیسازی ویرایش 24657510 توسط Saeedbiotech (بحث) برچسب: خنثیسازی |
Saeedbiotech (بحث | مشارکتها) جز تولید کننده بیولوژیکی نفت خام |
||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
== اندازهگیری == |
== اندازهگیری == |
||
نفت را با [[بشکه (یکا)|بشکه]] (bbl) (برل) میسنجند. حجم هر بشکه حدود ۱۵۹ لیتر میباشد. |
نفت را با [[بشکه (یکا)|بشکه]] (bbl) (برل) میسنجند. حجم هر بشکه حدود ۱۵۹ لیتر میباشد. |
||
= تولید کننده بیولوژیکی نفت خام = |
|||
امروزه علاوه بر تولید بیواتانول ، ابتکارات انرژی سبز ، تحقیق روی بسیاری دیگر از سوخت های زیستی آغاز شده است. به قطرات روغن مترشحه که به صورت حباب هایی از حاشیه سلول ها ظاهر شده اند توجه کنید. این کلنی جلبک سبز در طول رشد هیدروکربن های با زنجیره بلند ترشح می کند که درجه غلظت نفت خام را دارند. [http://bio-engineering.ir/botryococcus-braunii/ در B. braunii حدود 30درصد وزن خشک سلولی از مواد نفتی تشکیل شده است و علاقه فزاینده ای در کاربرد این جلبک و دیگر جلبک های تولید کننده روغن به عنوان منابع تجدیدپذیر نفت خام] وجود داشته است. |
|||
حتی شواهدی از از مطالعات بیومارکری وجود دارد که برخی از ذخایر نفتی شناخته شده به جای تجزیه میکروبی مواد ، از جلبک های سبزی منشا می گیرند که در زمان قدیم در بستر دریاچه ها رشد کرده اند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سعید کارگر|کد زبان=fa|تاریخ=|وبگاه=مهندسی علوم زیستی|نشانی=تولید کننده بیولوژیکی نفت خام|عنوان=http://bio-engineering.ir/botryococcus-braunii/}}</ref> |
|||
== نگارخانه == |
== نگارخانه == |
نسخهٔ ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۸:۲۷
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
نَفت خام یا پترولیوم مایعی غلیظ و افروختنی بهرنگ قهوهای سیر یا سبز تیره یا سیاه است که در لایههای بالایی بخشهایی از پوستهٔ کره زمین یافت میشود. نفت شامل آمیزهٔ پیچیدهای از هیدروکربنهایی گوناگون است. بیشتر این هیدروکربنها از زنجیرهٔ آلکان هستند؛ ولی ممکن است از دید ظاهر، ترکیب یا خلوص تفاوتهای زیادی داشته باشند. نفت را طلاى سياه مينامند. نفت جز سوخت هاى فسيلى به حساب مى آيد و تجديد ناپذير است.
واژهشناسی
ریشهٔ واژهٔ «نفت» از واژهٔ اوستایی «نپتا» گرفته شدهاست. کلدانیان و اعراب آن را از زبان مادی گرفته و «نفتا» خواندهاند.[۱] در برخی منابع قدیمی به صورت «نفط» نیز آمدهاست. در فرانسه نیز «Naphte» گفته میشود و پیش از آن تا سال ۱۲۱۳ میلادی «Napte» گفته میشد که از واژهٔ لاتین «Naphta» برگرفته شده بود. ریشهٔ این کلمه واژه یونانی «Naphtha» بهمعنی روغن شرقی میباشد.
کلمهٔ نفت در زبان انگلیسی «پترولیوم» (Petroleum)نامیده میشود که از دو کلمهٔ «پترا» (Petro)(معادل یونانی واژهٔ سنگ) و کلمهٔ «اولئوم» (Oleum)(روغن) تشکیل شدهاست.
نفت مایعی است که عمدتاً از دو عنصر آلی هیدروژن و کربن تشکیل شده و دارای مقادیر کمتری از عناصر سنگین مانند نیتروژن، اکسیژن و گوگرد میباشد و بهصورت طبیعی در زیر زمین و بهصورت استثنایی در روی زمین بصورت چشمه یافت میشود.
تاریخچه
اقوام متمدن دوران باستان، بهویژه سومریها، آشوریها و بابلیها، در حدود چهارهزار و پانصد سال پیش در سرزمین بینالنهرین (عراق امروزی) با برخی از مواد نفتی که از دریاچه قیر بهدست میآمد، آشنایی داشتند. آنان از خود قیر بهعنوان مادهٔ غیرقابل نفوذ برای عایقکاری کشتیها استفاده میکردند. در قرون وسطی دانشمندان مسلمان با تولید نفت سفید و نفت ضروری از آن برای چراغها استفاده کردند و خیابانها و حمامهای شهر بغداد به وسیله قیر و ماسه پوشانده میشد. اولین میدان نفتی دنیا در باکو در قرن نهم ساخته شد که به گفته مارکو پولو که در قرن سیزده به آنجا سفر کرده محصولات آن با صدها کشتی حمل میشد. در داستانها آمدهاست که نوح نیز کشتی خود را با قیر پوشاند تا آب به درون آن نفوذ نکند[نیازمند منبع].
اولین چاه اکتشافی مدرن نفت در سال ۱۷۴۵ در فرانسه و اولین چاه استخراج نفت توسط کلنل دریک در سال ۱۸۵۹ در پنسیلوانیا حفاری شد.[۱]
با توسعه و پیشرفت تکنولوژی حفاری در اواسط قرن نوزدهم و تکنولوژی تقطیر و پالایش نفت در اواخر قرن نوزدهم و استفاده از آن در موارد غیر سوختی، جهش حیرتآوری بوجود آمد. بطوریکه امروزه صنایع پتروشیمی نفش اساسی و بنیادی در رفع نیاز عمومی جامعه به عهده دارد.
منشأ
بیشتر دانشمندان منشأ تشکیل نفت را گیاهان و موجودات آلی موجود در اقیانوسهای اولیه میدانند. به دلیل وجود یک سلسله خواص خاص که تنها مولکولهای آلی، مشمول آنها میشوند.
باقیماندهٔ جانوران و گیاهانی (اعم از جلبکها و مرجانها) که میلیونها سال قبل (قبل از پدید آمدن دایناسورها) در محیط دریا (آب) زندگی میکردهاند، طی میلیونها سال توسط لپههای گل و رسوبات مدفون شدهاند و تحت فشار و دمای بالا، نبود اکسیژن و مدت زمان طولانی تبدیل به نفت و گاز گردیده و در صورت وجود این شرایط همراه با سنگ مخزن مناسب و پوش سنگ، طی مدت زمان بسیار طولانی نفت مهاجرت نموده و به مقدار زیاد در حوضچهٔ نفتی جمع میگردد.
نفت خام حالت روغنی دارد و به شکلهای جامد (قیرهای نفتی) و مایع دیده میشود. برخی اوقات به تمام اشکال نفت هیدروکربن نیز گفته میشود. اگر نفت در لایهای رسوبی جمع گردد بهآن محل «حوضچهٔ نفتی» میگویند. از مجموع چندین حوضچهٔ نفتی، یک «میدان نفتی» حاصل میشود. به سنگ متخلخل دربرگیرندهٔ نفت که قابلیت تولید نفت را داشته باشد، «سنگ مخزن» میگویند.
اکتشاف
تا قبل از حفر نخستین چاه نفتی به کمک وسایل جدید حفاری، این ماده مهم فقط از چشمههای سطحی نفت، یا چاههای کم عمق که به وسیله دست حفر میشد، استخراج میگردید و موارد استفاده از نفت خام نیز محدود بود.[۲] از زمان پیدایش نفت تا امروز فعالیتهای اکتشافی برای کشف ذخایر جدید نفت و گاز و تأمین تقاضای بازارهای نفت و همچنین جایگزینی حجمهای تولید شده، بصورت مستمر در جریان است. امروز با پیشرفت تکنیکهای اکتشافی جدید، دقت فعالیتهای اکتشافی بیشتر شده و شانس بیشتری برای موفقیت وجود دارد، اما با وجود این پیشرفتها، اکتشاف هنوز بصورت یک فعالیت با ریسک بالا باقی ماندهاست. قدیمیترین نظریه برای اکتشاف نفت، نظریه طاقدیس (Anticline Theory) است. کاربرد این نظریه برای یافتن نفت در قله طاقدیسها ابزار موفقی بود. این نظریه به عنوان نظریه اصلی برای اکتشافات مهم نفتی در بسیاری از نقاط دنیا از جمله مسجد سلیمان ایران مورد استفاده قرار گرفت. نفت در سال ۱۸۸۰ در رسوبات دریایی پنسیلوانیا کشف شد که ارتباطی با ساختارهای طاقدیسی نداشت و تجمع نفت و ایجاد نفتگیر صرفاً ناشی از تغییر رخساره رسوبات بود؛ بنابراین مشخص شد که ذخایر نفتی میتوانند در حوزههای غیر چین خورده هم وجود داشته باشند. در نتیجه مفهوم نفتگیرهای چینهای (Stratigraphic Traps) با این کشف وارد عرصه مفاهیم نفت شد. تا اواسط دهه ۱۹۲۰، تهیه و استفاده از نقشههای سطحی و طاقدیسها ابزار اصلی اکتشافات نفتی بود و یافتن نفتگیرهای چینهای به صورت تصادفی رخ میداد. یک منطقهٔ انتخاب شده را با مطالعهٔ نمونههای سنگی و لرزهنگاری مشخص میکنند. اندازهگیریها انجام میشود و اگر مکان از نظر میزان ذخیره نفت موجود و ملاحظات اقتصادی، موفقیتآمیز باشد، حفاری آغاز میشود. بالای چاه ساختاری به نام «دکل حفاری» برای جادادن وسایل و لولههای مورد استفاده در چاه ساخته میشود. زمانی که حفاری تمام میشود، پس از تکمیل چاه حفرشده، یک جریان ثابتی از نفت را به سطح زمین خواهد آورد. به سنگهایی که غالباً از سنگهای رستی (شیل) یا انیدریت تشکیلشده و خاصیت پلاستیک دارند و قسمت بالایی مخزن نفت همانند پوششی قرار میگیرند، «سنگ پوششی» گفته میشود.
پالایش
نفت بهصورت خام نمیتواند مورد استفاده قرار گیرد و باید در پالایشگاه نفت در برج تقطیر مورد جداسازی بر اساس اختلاف چگالی قرار گیرد.
انواع نفت خام
ارزش نفت خام معمولاً بر اساس دو معیار وزن مخصوص و میزان گوگرد تقسیمبندی میشود. نفتهایی که وزن مخصوص، گرانروی و چگالی پایینتری دارند نفت سبک و نفتهایی که وزن مخصوص، گرانروی و چگالی بالاتری دارند نفت سنگین نامیده میشوند. نفتهایی که گوگرد آنها کمتر است نیز نفت شیرین و نفتهای دارای گوگرد بیشتر نفت ترش نامیده میشوند که معمولاً نفتهای میادین جوان، به دلیل پختگی اندک، سنگین تر هستند و میزان گوگردشان بالاست. استخراج، جابجایی و پالایش نفتهای سبک و شیرین سادهتر و کمهزینهتر است و میزان بیشتری از محصولاتی چون بنزین، نفتا، نفت سفید و سوختهای جت برگرفته از نفت سفید، و گازوئیلهای مرغوب را میتوان از آنها به دست آورد، به همین دلیل این نوع نفتها بیشتر مورد علاقه پالایشگاهها بوده و قیمت بالاتری دارند. شاخصهای بینالمللی تعیین قیمت نفت یعنی وست تگزاس اینترمیدیت و برنت از نوع نفت سبک و شیرین هستند. اما میزان نفتهای ترش و سنگین در ذخایر نفتی دنیا بسیار بیشتر است.
اندازهگیری
نفت را با بشکه (bbl) (برل) میسنجند. حجم هر بشکه حدود ۱۵۹ لیتر میباشد.
تولید کننده بیولوژیکی نفت خام
امروزه علاوه بر تولید بیواتانول ، ابتکارات انرژی سبز ، تحقیق روی بسیاری دیگر از سوخت های زیستی آغاز شده است. به قطرات روغن مترشحه که به صورت حباب هایی از حاشیه سلول ها ظاهر شده اند توجه کنید. این کلنی جلبک سبز در طول رشد هیدروکربن های با زنجیره بلند ترشح می کند که درجه غلظت نفت خام را دارند. در B. braunii حدود 30درصد وزن خشک سلولی از مواد نفتی تشکیل شده است و علاقه فزاینده ای در کاربرد این جلبک و دیگر جلبک های تولید کننده روغن به عنوان منابع تجدیدپذیر نفت خام وجود داشته است.
حتی شواهدی از از مطالعات بیومارکری وجود دارد که برخی از ذخایر نفتی شناخته شده به جای تجزیه میکروبی مواد ، از جلبک های سبزی منشا می گیرند که در زمان قدیم در بستر دریاچه ها رشد کرده اند.[۲]
نگارخانه
جستارهای وابسته
- وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران
- پالایشگاه نفت
- اکتشاف و حفاری چاههای نفت
- اوپک
- گاز
- مهندسی نفت
- اقتصاد نفت
- صنعت نفت ایران
- وابسپارش گرمایی
- فهرست کشورها بر پایه ذخایر نفتی
پانویس
- ↑ نفت در زبانهای گوناگون
- ↑ سعید کارگر. [تولید کننده بیولوژیکی نفت خام «http://bio-engineering.ir/botryococcus-braunii/»] مقدار
|نشانی=
را بررسی کنید (کمک). از پارامتر ناشناخته|وبگاه=
صرف نظر شد (|وبگاه=
پیشنهاد میشود) (کمک); پیوند خارجی در|title=
وجود دارد (کمک)
منابع
- رضا طاهری از مروارید تا نفت (تاریخ خلیج فارس)، نشر نخستین
- صنایع شیمایی، شیمی نفت، تاریخچهٔ نفت.
- دو قرن سکوت (نوشتهٔ زرین کوب).
- سرگذشت نفت.
- زمینشناسی نفت (نوشتهُ رضایی).
پیوند به بیرون
- ژاک رامن (۱۳۵۳). «استفاده از نفت و مشتقات آن در روزگار باستان». هنر و مردم. ش. ۱۴۴. ترجمهٔ مسعود رجبنیا. ص. ۳۸–۴۳. دریافتشده در ۱۲ اسفند ۱۳۹۳.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ نفت خام موجود است. |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به نفت خام در ویکیگفتاورد موجود است. |