پرش به محتوا

یوروپا یونیورسالیس ۴: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
←‏بسته‌های گسترشی: «محتوای» جدید برای پول کشیدن از مردم دیروز معرفی شد:)
نجات ۳۰ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0.8.2
برچسب‌ها: برگردانده‌شده IABotManagementConsole [1.2]
خط ۳۰: خط ۳۰:
در ''یوروپا یونیورسالیس ۴''، بازیکن نقش یک حاکم تاریخی از پیش تایین‌شده را بر عهده می‌گیرد و می‌توان از سال ۱۴۴ تا ۱۸۲۱ از میان حاکمان کشورهای گوناگون انتخاب کرد. تمرکز نوع گیم‌پلی بستگی به خود بازیکن دارد، اما به‌طور کلی بازی بر پایه سیستم نقاط پادشاهی است که بازیکن با انجام دادن کارهای خاصی آن را به‌دست می‌آورد.{{sfn|Covington|2013|p=۷۴–۷۵}}
در ''یوروپا یونیورسالیس ۴''، بازیکن نقش یک حاکم تاریخی از پیش تایین‌شده را بر عهده می‌گیرد و می‌توان از سال ۱۴۴ تا ۱۸۲۱ از میان حاکمان کشورهای گوناگون انتخاب کرد. تمرکز نوع گیم‌پلی بستگی به خود بازیکن دارد، اما به‌طور کلی بازی بر پایه سیستم نقاط پادشاهی است که بازیکن با انجام دادن کارهای خاصی آن را به‌دست می‌آورد.{{sfn|Covington|2013|p=۷۴–۷۵}}


در بازی، [[دین]]‌های شناخته‌شده‌ای مانند [[کاتولیک]]، [[ارتدکس]]، [[پروتستان]]، [[تسنن]]، [[شیعه]] و [[مزدیسنا]] و دیگر دین‌ها مانند [[بودیسم]]، [[شینتو]]، [[زنده‌انگاری]] و گونه‌های مختلف [[پاگانیسم]] وجود دارند و هر کدام به گروه‌های خود تقسیم می‌شوند، به‌طور نمونه کاتولیک، ارتدکس و پروتستان در گروه مسیحیت و تسنن، شیعه و [[اباضیه]] در گروه دین‌های مسلمان قرار دارند. هر دین برای بازیکن سودهایی برای خود دارد. به‌طور نمونه، دین کاتولیک از سیستم [[پاپ]] بهره می‌برد که در هر دوره‌ای از زمان کشوری کنترل آن را در دست می‌گیرد که برای آن کشور سودهایی دارد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://eu4.paradoxwikis.com/Religion| عنوان = Religion- Europa Universalis IV| ناشر = EUIV WIKI| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 29 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210829092819/https://eu4.paradoxwikis.com/Religion}}</ref>
در بازی، [[دین]]‌های شناخته‌شده‌ای مانند [[کاتولیک]]، [[ارتدکس]]، [[پروتستان]]، [[تسنن]]، [[شیعه]] و [[مزدیسنا]] و دیگر دین‌ها مانند [[بودیسم]]، [[شینتو]]، [[زنده‌انگاری]] و گونه‌های مختلف [[پاگانیسم]] وجود دارند و هر کدام به گروه‌های خود تقسیم می‌شوند، به‌طور نمونه کاتولیک، ارتدکس و پروتستان در گروه مسیحیت و تسنن، شیعه و [[اباضیه]] در گروه دین‌های مسلمان قرار دارند. هر دین برای بازیکن سودهایی برای خود دارد. به‌طور نمونه، دین کاتولیک از سیستم [[پاپ]] بهره می‌برد که در هر دوره‌ای از زمان کشوری کنترل آن را در دست می‌گیرد که برای آن کشور سودهایی دارد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://eu4.paradoxwikis.com/Religion| عنوان = Religion- Europa Universalis IV| ناشر = EUIV WIKI| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 29 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210829092819/https://eu4.paradoxwikis.com/Religion| تاریخ بایگانی = 29 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210829092819/https://eu4.paradoxwikis.com/Religion}}</ref>


گیم‌پلی بازی توسط رویدادهایی (Event) که معمولاً پیش می‌آید تحت تأثیر قرار می‌گیرد. این رویدادها می‌توانند سودمند یا آسیب‌زننده باشند. برخی از این رویدادها برای کشورهای ویژه‌ای بنا بر تاریخشان پیش می‌آید اما دیگر رخدادها برای چاشنی در بازی افزوده شده‌اند که تمامی کشورها آن را دارند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://eu4.paradoxwikis.com/List_of_event_lists|عنوان = List of event lists|ناشر = Eu4 Paradoxwiki|بازبینی = 30 اوت 2021|archive-date = 4 ژوئن 2021|archive-url = https://web.archive.org/web/20210604185246/https://eu4.paradoxwikis.com/List_of_event_lists}}</ref> بازیکنان می‌توانند میان تک‌نفره بازی‌کردن ضد [[هوش مصنوعی]] یا بازی کردن چندنفره با چندین بازیکن انسان و هوش مصنوعی با [[شبکه محلی]] انتخاب کنند.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://eu4.paradoxwikis.com/Multiplayer| عنوان = Multiplayer| ناشر = Eu4 Paradoxwiki| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 4 مارس 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210304063203/https://eu4.paradoxwikis.com/Multiplayer}}</ref> حالت تک‌نفره بازی یک حالت به عنوان «آیرون‌من» (Ironman) دارد که چندین گزینه مانند انتخاب درجه سختی بازی را غیرفعال می‌کند و ذخیره کردن روند بازی را متوقف می‌کند، به این معنی که اشتباهات برگشت‌ناپذیر هستند. با این وجود تنها راه گرفتن «اچیومنت» های بازی در حالت آیرون‌من است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://eu4.paradoxwikis.com/Ironman|عنوان = Ironman|ناشر = Eu4 Paradoxwiki|بازبینی = 30 اوت 2021|archive-date = 16 آوریل 2021|archive-url = https://web.archive.org/web/20210416114957/https://eu4.paradoxwikis.com/Ironman}}</ref>
گیم‌پلی بازی توسط رویدادهایی (Event) که معمولاً پیش می‌آید تحت تأثیر قرار می‌گیرد. این رویدادها می‌توانند سودمند یا آسیب‌زننده باشند. برخی از این رویدادها برای کشورهای ویژه‌ای بنا بر تاریخشان پیش می‌آید اما دیگر رخدادها برای چاشنی در بازی افزوده شده‌اند که تمامی کشورها آن را دارند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://eu4.paradoxwikis.com/List_of_event_lists|عنوان = List of event lists|ناشر = Eu4 Paradoxwiki|بازبینی = 30 اوت 2021|archive-date = 4 ژوئن 2021|archive-url = https://web.archive.org/web/20210604185246/https://eu4.paradoxwikis.com/List_of_event_lists|تاریخ بایگانی = 4 ژوئن 2021|پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210604185246/https://eu4.paradoxwikis.com/List_of_event_lists}}</ref> بازیکنان می‌توانند میان تک‌نفره بازی‌کردن ضد [[هوش مصنوعی]] یا بازی کردن چندنفره با چندین بازیکن انسان و هوش مصنوعی با [[شبکه محلی]] انتخاب کنند.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://eu4.paradoxwikis.com/Multiplayer| عنوان = Multiplayer| ناشر = Eu4 Paradoxwiki| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 4 مارس 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210304063203/https://eu4.paradoxwikis.com/Multiplayer| تاریخ بایگانی = 4 مارس 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210304063203/https://eu4.paradoxwikis.com/Multiplayer}}</ref> حالت تک‌نفره بازی یک حالت به عنوان «آیرون‌من» (Ironman) دارد که چندین گزینه مانند انتخاب درجه سختی بازی را غیرفعال می‌کند و ذخیره کردن روند بازی را متوقف می‌کند، به این معنی که اشتباهات برگشت‌ناپذیر هستند. با این وجود تنها راه گرفتن «اچیومنت» های بازی در حالت آیرون‌من است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://eu4.paradoxwikis.com/Ironman|عنوان = Ironman|ناشر = Eu4 Paradoxwiki|بازبینی = 30 اوت 2021|archive-date = 16 آوریل 2021|archive-url = https://web.archive.org/web/20210416114957/https://eu4.paradoxwikis.com/Ironman|تاریخ بایگانی = 16 آوریل 2021|پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210416114957/https://eu4.paradoxwikis.com/Ironman}}</ref>


=== حکومت ===
=== حکومت ===
خط ۵۵: خط ۵۵:


== توسعه ==
== توسعه ==
نخستین بررسی‌ها برای ساخت یوروپا یونیورسالیس ۴، مدت کوتاهی پس از منتشر کردن آخرین [[محتوای قابل دانلود]] برای بازی ''[[یوروپا یونیورسالیس ۳]]'' صورت گرفت. ساخت بازی در سپتامبر ۲۰۱۱ آغاز شد.<ref>{{cite web |url=https://news.softpedia.com/news/Gamescom-2012-Hands-Off-Europa-Universalis-IV-286591.shtml |title=Gamescom 2012 Hands-Off: Europa Universalis IV |website=[[سافت‌پدیا|Softpedia]] |first=Andrei |last=Dumitrescu |date=15 August 2012 |access-date=27 آوریل 2021 |archive-date=27 آوریل 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210427154443/https://news.softpedia.com/news/Gamescom-2012-Hands-Off-Europa-Universalis-IV-286591.shtml}}</ref> این بازی برای نخستین بار به صورت رسمی در اوت ۲۰۱۲ معرفی شد.''یوروپا یونیورسالیس ۴'' توسط [[پارادوکس دولوپمنت استودیو]]، یک شرکت فرعی [[پارادوکس اینتراکتیو]] ساخته شد. این بازی توسط [[یوهان اندرسون (بازی‌ساز)|یوهان اندرسون]] و توماس یوهانسون، طراح اصلی ساخته شد. پس از ساخت ''[[یوروپا یونیورسالیس ۳]]''، استودیوی ساخت تصمیم گرفت که نسخه جدید با نسخه‌های پیشین تفاوت زیادی نداشته باشد. به جای آن، تصمیم گرفته شد که عناصر و مکانیک‌هایی که از پیش در بازی بودند را توسعه دهند که البته مانع افزودن مکانیک‌های نو نشد. یکی از مکانیک‌های جدید امتیازهای پادشاهی بود که حاکمان کشورها با آن سنجیده می‌شدند. این سیستم از بازی دیگر پارادوکس، ''[[پادشاهان صلیبی ۲]]'' در سال ۲۰۱۲ گرفته شد. تغییرات مشابهی برای سیستم تجارت بازی نیز در نظر گرفته شد که در این نسخه برای راحتی بازیکنان خلاصه‌تر شده بود. در انتها، بزرگترین تغییر [[موتور بازی]] کلازویت انجین بود که از گرافیک‌های سه بعدی پشتیبانی می‌کرد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.gram.pl/news/2012/12/31/najbardziej-oczekiwana-przeze-mnie-gra-europa-universalis-iv.shtml| عنوان = Najbardziej oczekiwana przeze mnie gra – Europa Universalis IV| نام = Łukasz| نام خانوادگی = Wiśniewski| زبان = لهستانی| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 24 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210824080518/https://www.gram.pl/news/2012/12/31/najbardziej-oczekiwana-przeze-mnie-gra-europa-universalis-iv.shtml}}</ref>
نخستین بررسی‌ها برای ساخت یوروپا یونیورسالیس ۴، مدت کوتاهی پس از منتشر کردن آخرین [[محتوای قابل دانلود]] برای بازی ''[[یوروپا یونیورسالیس ۳]]'' صورت گرفت. ساخت بازی در سپتامبر ۲۰۱۱ آغاز شد.<ref>{{cite web |url=https://news.softpedia.com/news/Gamescom-2012-Hands-Off-Europa-Universalis-IV-286591.shtml |title=Gamescom 2012 Hands-Off: Europa Universalis IV |website=[[سافت‌پدیا|Softpedia]] |first=Andrei |last=Dumitrescu |date=15 August 2012 |access-date=27 آوریل 2021 |archive-date=27 آوریل 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210427154443/https://news.softpedia.com/news/Gamescom-2012-Hands-Off-Europa-Universalis-IV-286591.shtml}}</ref> این بازی برای نخستین بار به صورت رسمی در اوت ۲۰۱۲ معرفی شد.''یوروپا یونیورسالیس ۴'' توسط [[پارادوکس دولوپمنت استودیو]]، یک شرکت فرعی [[پارادوکس اینتراکتیو]] ساخته شد. این بازی توسط [[یوهان اندرسون (بازی‌ساز)|یوهان اندرسون]] و توماس یوهانسون، طراح اصلی ساخته شد. پس از ساخت ''[[یوروپا یونیورسالیس ۳]]''، استودیوی ساخت تصمیم گرفت که نسخه جدید با نسخه‌های پیشین تفاوت زیادی نداشته باشد. به جای آن، تصمیم گرفته شد که عناصر و مکانیک‌هایی که از پیش در بازی بودند را توسعه دهند که البته مانع افزودن مکانیک‌های نو نشد. یکی از مکانیک‌های جدید امتیازهای پادشاهی بود که حاکمان کشورها با آن سنجیده می‌شدند. این سیستم از بازی دیگر پارادوکس، ''[[پادشاهان صلیبی ۲]]'' در سال ۲۰۱۲ گرفته شد. تغییرات مشابهی برای سیستم تجارت بازی نیز در نظر گرفته شد که در این نسخه برای راحتی بازیکنان خلاصه‌تر شده بود. در انتها، بزرگترین تغییر [[موتور بازی]] کلازویت انجین بود که از گرافیک‌های سه بعدی پشتیبانی می‌کرد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.gram.pl/news/2012/12/31/najbardziej-oczekiwana-przeze-mnie-gra-europa-universalis-iv.shtml| عنوان = Najbardziej oczekiwana przeze mnie gra – Europa Universalis IV| نام = Łukasz| نام خانوادگی = Wiśniewski| زبان = لهستانی| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 24 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210824080518/https://www.gram.pl/news/2012/12/31/najbardziej-oczekiwana-przeze-mnie-gra-europa-universalis-iv.shtml| تاریخ بایگانی = 24 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210824080518/https://www.gram.pl/news/2012/12/31/najbardziej-oczekiwana-przeze-mnie-gra-europa-universalis-iv.shtml}}</ref>


وظیفه یوهانسون «نرم کردن» ژانر [[وارگیم راهبرد کلان]] بود زیرا در آن دوران این ژانر فقط ویژه بازیکنان حرفه‌ای شناخته می‌شد. از این رو تغییرات رابط کاربری، بازی برای بازیکنان خواناتر شد. اندرسون در عوض اظهار داشت که می‌خواهد بازی‌ای درست کند که خود بتواند آن را تجربه کند و این چیزی بود که در روند ساخت به او کمک می‌کرد. او همچنین خاطر نشان کرد که ''یوروپا یونیورسالیس ۴'' از لحاظ پیچیدگی تفاوت بازی با قسمت‌های پیشین تفاوتی ندارد. اندرسون همچنین تصمیم گرفت که سیستم رخدادهای تاریخی را برگرداند، به‌طور مثال اگر در انگلستان شرایط بحرانی رخ بدهد ممکن است شرایطی مانند [[جنگ رزها]] پیش بیاید.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.eurogamer.net/articles/2013-02-15-europa-universalis-4-preview-the-whole-world-in-your-hands| عنوان = Europa Universalis 4 preview: The whole world in your hands?| نام = Paul| نام خانوادگی = Dean| ناشر = Eurogamer| تاریخ = 2013-02-15| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 26 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210826064254/https://www.eurogamer.net/articles/2013-02-15-europa-universalis-4-preview-the-whole-world-in-your-hands}}</ref> از روی دیگر نحوه اداره کردن امپراتوری‌ها متعادل شد تا بازی فقط امپراتوری‌های روی تخته نباشد. علی‌رغم شباهت‌ها با سری ''[[تمدن (سری)|تمدن]]'' در اداره کردن امپراتوری‌ها، ''یوروپا یونیورسالیس ۴'' هدف خاصی برای بازیکن قرار نمی‌دهد. یوهانسون آن را به یک بازی سندباکس مقایسه کرد که بازیکن می‌تواند هر هدفی برای خود داشته باشد.
وظیفه یوهانسون «نرم کردن» ژانر [[وارگیم راهبرد کلان]] بود زیرا در آن دوران این ژانر فقط ویژه بازیکنان حرفه‌ای شناخته می‌شد. از این رو تغییرات رابط کاربری، بازی برای بازیکنان خواناتر شد. اندرسون در عوض اظهار داشت که می‌خواهد بازی‌ای درست کند که خود بتواند آن را تجربه کند و این چیزی بود که در روند ساخت به او کمک می‌کرد. او همچنین خاطر نشان کرد که ''یوروپا یونیورسالیس ۴'' از لحاظ پیچیدگی تفاوت بازی با قسمت‌های پیشین تفاوتی ندارد. اندرسون همچنین تصمیم گرفت که سیستم رخدادهای تاریخی را برگرداند، به‌طور مثال اگر در انگلستان شرایط بحرانی رخ بدهد ممکن است شرایطی مانند [[جنگ رزها]] پیش بیاید.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.eurogamer.net/articles/2013-02-15-europa-universalis-4-preview-the-whole-world-in-your-hands| عنوان = Europa Universalis 4 preview: The whole world in your hands?| نام = Paul| نام خانوادگی = Dean| ناشر = Eurogamer| تاریخ = 2013-02-15| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 26 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210826064254/https://www.eurogamer.net/articles/2013-02-15-europa-universalis-4-preview-the-whole-world-in-your-hands| تاریخ بایگانی = 26 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210826064254/https://www.eurogamer.net/articles/2013-02-15-europa-universalis-4-preview-the-whole-world-in-your-hands}}</ref> از روی دیگر نحوه اداره کردن امپراتوری‌ها متعادل شد تا بازی فقط امپراتوری‌های روی تخته نباشد. علی‌رغم شباهت‌ها با سری ''[[تمدن (سری)|تمدن]]'' در اداره کردن امپراتوری‌ها، ''یوروپا یونیورسالیس ۴'' هدف خاصی برای بازیکن قرار نمی‌دهد. یوهانسون آن را به یک بازی سندباکس مقایسه کرد که بازیکن می‌تواند هر هدفی برای خود داشته باشد.


این بازی در ۱۳ اوت ۲۰۱۳ توسط پارادوکس اینتراکتیو برای سکوهای [[ویندوز]]، [[مکینتاش]] و [[یونیکس]] منتشر شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://archive.is/MNFpF|عنوان =Europa Universalis IV Tech Info| ناشر = Gamespot}}</ref> این بازی از طریق سامانه دیجیتال انتشار بازی [[استیم]] نیز منتشر شد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.pcgamer.com/europa-universalis-4-demo-released-steam-workshop-support-confirmed/| عنوان = Europa Universalis 4 demo released, Steam Workshop support confirmed| نام = Phil| نام خانوادگی = Savage| ناشر = PC Gamer| تاریخ = ۲۰۱۳-۰۸-۰۸| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 26 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210826071438/https://www.pcgamer.com/europa-universalis-4-demo-released-steam-workshop-support-confirmed/}}</ref>
این بازی در ۱۳ اوت ۲۰۱۳ توسط پارادوکس اینتراکتیو برای سکوهای [[ویندوز]]، [[مکینتاش]] و [[یونیکس]] منتشر شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://archive.is/MNFpF|عنوان =Europa Universalis IV Tech Info| ناشر = Gamespot}}</ref> این بازی از طریق سامانه دیجیتال انتشار بازی [[استیم]] نیز منتشر شد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.pcgamer.com/europa-universalis-4-demo-released-steam-workshop-support-confirmed/| عنوان = Europa Universalis 4 demo released, Steam Workshop support confirmed| نام = Phil| نام خانوادگی = Savage| ناشر = PC Gamer| تاریخ = ۲۰۱۳-۰۸-۰۸| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 26 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210826071438/https://www.pcgamer.com/europa-universalis-4-demo-released-steam-workshop-support-confirmed/| تاریخ بایگانی = 26 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210826071438/https://www.pcgamer.com/europa-universalis-4-demo-released-steam-workshop-support-confirmed/}}</ref>


پس از عرضه بازی، توسعه و نگهداری بازی همانگونه که در ''[[پادشاهان صلیبی ۲]]'' با [[محتوای قابل دانلود]] پولی که گاه‌به‌گاه عرضه می‌شد انجام شد و به‌روزرسانی‌های رایگان که ویژگی‌های نو می‌افزود نیز در کنار آن عرضه می‌شد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.strategygamer.com/articles/crusader-kings-2-dlc-too-much-crusader-kings-3/| وبگاه = Strategy Gamer| تاریخ = ۵ آوریل ۲۰۱۸| عنوان = Paradox, It's Time for Crusader Kings 2 to End| نام = T.J.| نام خانوادگی = Hafer| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 17 ژانویه 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210117231340/https://www.strategygamer.com/articles/crusader-kings-2-dlc-too-much-crusader-kings-3/}}</ref> در تاریخ آوریل ۲۰۲۱، تا کنون ۱۷ بسته گسترشی اصلی برای بازی منتشر شده‌اند و محتواهای قابل دانلود دیگری که گرافیک را بهبود می‌دهند یا موسیقی متن تازه اضافه می‌کنند نیز منتشر شده‌اند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=https://www.strategygamer.com/articles/europa-universalis-iv-dlc-buying-guide/ |عنوان=Europa Universalis IV: DLC Buying Guide |وبگاه=Strategy Gamer |نام=T.J. |نام خانوادگی=Hafer |تاریخ=11 December 2018 |access-date=11 December 2018 |archive-date=16 نوامبر 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181116032053/https://www.strategygamer.com/articles/europa-universalis-iv-dlc-buying-guide/}}</ref>
پس از عرضه بازی، توسعه و نگهداری بازی همانگونه که در ''[[پادشاهان صلیبی ۲]]'' با [[محتوای قابل دانلود]] پولی که گاه‌به‌گاه عرضه می‌شد انجام شد و به‌روزرسانی‌های رایگان که ویژگی‌های نو می‌افزود نیز در کنار آن عرضه می‌شد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.strategygamer.com/articles/crusader-kings-2-dlc-too-much-crusader-kings-3/| وبگاه = Strategy Gamer| تاریخ = ۵ آوریل ۲۰۱۸| عنوان = Paradox, It's Time for Crusader Kings 2 to End| نام = T.J.| نام خانوادگی = Hafer| بازبینی = 30 اوت 2021| archive-date = 17 ژانویه 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210117231340/https://www.strategygamer.com/articles/crusader-kings-2-dlc-too-much-crusader-kings-3/| تاریخ بایگانی = 17 ژانویه 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210117231340/https://www.strategygamer.com/articles/crusader-kings-2-dlc-too-much-crusader-kings-3/}}</ref> در تاریخ آوریل ۲۰۲۱، تا کنون ۱۷ بسته گسترشی اصلی برای بازی منتشر شده‌اند و محتواهای قابل دانلود دیگری که گرافیک را بهبود می‌دهند یا موسیقی متن تازه اضافه می‌کنند نیز منتشر شده‌اند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=https://www.strategygamer.com/articles/europa-universalis-iv-dlc-buying-guide/ |عنوان=Europa Universalis IV: DLC Buying Guide |وبگاه=Strategy Gamer |نام=T.J. |نام خانوادگی=Hafer |تاریخ=11 December 2018 |access-date=11 December 2018 |archive-date=16 نوامبر 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181116032053/https://www.strategygamer.com/articles/europa-universalis-iv-dlc-buying-guide/ |بازبینی=29 اكتبر 2021 |تاریخ بایگانی=16 نوامبر 2018 |پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20181116032053/https://www.strategygamer.com/articles/europa-universalis-iv-dlc-buying-guide/ }}</ref>


== بسته‌های گسترشی ==
== بسته‌های گسترشی ==
خط ۸۵: خط ۸۵:
|-
|-


|'''''فتح بهشت'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/241369/Expansion__Europa_Universalis_IV_Conquest_of_Paradise/| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Conquest of Paradise - Steam| تاریخ = ۲۳ اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823141415/https://store.steampowered.com/app/241369/Expansion__Europa_Universalis_IV_Conquest_of_Paradise/}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.paradoxplaza.com/europa-universalis-iv-conquest-of-paradise| عنوان = Europa Universalis IV: Conquest of Paradise| تاریخ = ۲۳ اوت ۲۰۲۱| ناشر = Paradoxplaza| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 5 مارس 2016| archive-url = https://web.archive.org/web/20160305124247/https://www.paradoxplaza.com/europa-universalis-iv-conquest-of-paradise}}</ref>
|'''''فتح بهشت'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/241369/Expansion__Europa_Universalis_IV_Conquest_of_Paradise/| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Conquest of Paradise - Steam| تاریخ = ۲۳ اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823141415/https://store.steampowered.com/app/241369/Expansion__Europa_Universalis_IV_Conquest_of_Paradise/| تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823141415/https://store.steampowered.com/app/241369/Expansion__Europa_Universalis_IV_Conquest_of_Paradise/}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.paradoxplaza.com/europa-universalis-iv-conquest-of-paradise| عنوان = Europa Universalis IV: Conquest of Paradise| تاریخ = ۲۳ اوت ۲۰۲۱| ناشر = Paradoxplaza| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 5 مارس 2016| archive-url = https://web.archive.org/web/20160305124247/https://www.paradoxplaza.com/europa-universalis-iv-conquest-of-paradise| تاریخ بایگانی = 5 مارس 2016| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20160305124247/https://www.paradoxplaza.com/europa-universalis-iv-conquest-of-paradise}}</ref>


|۱٫۴
|۱٫۴
خط ۹۷: خط ۹۷:
|-
|-


|'''''ثروت ملل'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی= https://store.steampowered.com/app/279620/Expansion__Europa_Universalis_IV_Wealth_of_Nations/?curator_clanid=4678173| عنوان= Expansion - Europa Universalis IV: Wealth of Nations| تاریخ= اوت ۲۰۲۱| بازبینی= 23 اوت 2021| archive-date= 23 اوت 2021| archive-url= https://web.archive.org/web/20210823123809/https://store.steampowered.com/app/279620/Expansion__Europa_Universalis_IV_Wealth_of_Nations/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''ثروت ملل'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی= https://store.steampowered.com/app/279620/Expansion__Europa_Universalis_IV_Wealth_of_Nations/?curator_clanid=4678173| عنوان= Expansion - Europa Universalis IV: Wealth of Nations| تاریخ= اوت ۲۰۲۱| بازبینی= 23 اوت 2021| archive-date= 23 اوت 2021| archive-url= https://web.archive.org/web/20210823123809/https://store.steampowered.com/app/279620/Expansion__Europa_Universalis_IV_Wealth_of_Nations/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی= 23 اوت 2021| پیوند بایگانی= https://web.archive.org/web/20210823123809/https://store.steampowered.com/app/279620/Expansion__Europa_Universalis_IV_Wealth_of_Nations/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۶
|۱٫۶
خط ۱۰۵: خط ۱۰۵:
|{{Ya}}
|{{Ya}}


|''ثورت ملل'' که پس از [[ثروت ملل|کتابی]] نوشته [[آدام اسمیت]] نام‌گذاری شده‌است، برای [[جمهوری دریایی|جمهوری‌های دریایی]] در بازی مکانیک‌های نوینی می‌افزاید. برجسته‌ترین ویژگی‌ها شامل [[شرکت اجاره‌ای|شرکت‌های اجاره‌ای]]، دزدان دریایی و ساخت‌وساز کانال‌های [[کانال سوئز|سوئز]]، [[کانال پاناما|پاناما]] و [[کانال کیل]] است. به‌روزرسانی ۱٬۶ که در کنار این بسته منتشر شد مکانیک‌های نوینی مانند به رقیب شناختن کشورها، سیسات‌ها و گونه‌های جدید کشتی به بازی افزود. <ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.pcgamer.com/europa-universalis-4s-wealth-of-nations-expansion-detailed-by-paradox/|عنوان = Europa Universalis 4's Wealth of Nations expansion detailed by Paradox|ناشر = [[Pc Gamer]]| نام = Phil| نام خانوادگی = Savage | تاریخ = ۲۷ ژانویه ۲۰۱۴}}</ref>
|''ثورت ملل'' که پس از [[ثروت ملل|کتابی]] نوشته [[آدام اسمیت]] نام‌گذاری شده‌است، برای [[جمهوری دریایی|جمهوری‌های دریایی]] در بازی مکانیک‌های نوینی می‌افزاید. برجسته‌ترین ویژگی‌ها شامل [[شرکت اجاره‌ای|شرکت‌های اجاره‌ای]]، دزدان دریایی و ساخت‌وساز کانال‌های [[کانال سوئز|سوئز]]، [[کانال پاناما|پاناما]] و [[کانال کیل]] است. به‌روزرسانی ۱٬۶ که در کنار این بسته منتشر شد مکانیک‌های نوینی مانند به رقیب شناختن کشورها، سیسات‌ها و گونه‌های جدید کشتی به بازی افزود. <ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.pcgamer.com/europa-universalis-4s-wealth-of-nations-expansion-detailed-by-paradox/| عنوان = Europa Universalis 4's Wealth of Nations expansion detailed by Paradox| ناشر = [[Pc Gamer]]| نام = Phil| نام خانوادگی = Savage| تاریخ = ۲۷ ژانویه ۲۰۱۴| بازبینی = 29 اكتبر 2021| تاریخ بایگانی = 18 سپتامبر 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210918153157/https://www.pcgamer.com/europa-universalis-4s-wealth-of-nations-expansion-detailed-by-paradox/}}</ref>
|-
|-


|'''''رس پابلیکا'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/279623/Expansion__Europa_Universalis_IV_Res_Publica/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Res Publica| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123817/https://store.steampowered.com/app/279623/Expansion__Europa_Universalis_IV_Res_Publica/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''رس پابلیکا'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/279623/Expansion__Europa_Universalis_IV_Res_Publica/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Res Publica| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123817/https://store.steampowered.com/app/279623/Expansion__Europa_Universalis_IV_Res_Publica/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823123817/https://store.steampowered.com/app/279623/Expansion__Europa_Universalis_IV_Res_Publica/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۷
|۱٫۷
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:
|-
|-


|'''''هنر رزم'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/310031/Expansion__Europa_Universalis_IV_Art_of_War/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Art of War| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123815/https://store.steampowered.com/app/310031/Expansion__Europa_Universalis_IV_Art_of_War/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''هنر رزم'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/310031/Expansion__Europa_Universalis_IV_Art_of_War/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Art of War| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123815/https://store.steampowered.com/app/310031/Expansion__Europa_Universalis_IV_Art_of_War/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823123815/https://store.steampowered.com/app/310031/Expansion__Europa_Universalis_IV_Art_of_War/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۸
|۱٫۸
خط ۱۳۲: خط ۱۳۲:
|-
|-


|'''''ال‌دورادو'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/338160/Expansion__Europa_Universalis_IV_El_Dorado/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: El Dorado| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123808/https://store.steampowered.com/app/338160/Expansion__Europa_Universalis_IV_El_Dorado/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''ال‌دورادو'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/338160/Expansion__Europa_Universalis_IV_El_Dorado/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: El Dorado| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123808/https://store.steampowered.com/app/338160/Expansion__Europa_Universalis_IV_El_Dorado/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823123808/https://store.steampowered.com/app/338160/Expansion__Europa_Universalis_IV_El_Dorado/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۱۰
|۱٫۱۰
خط ۱۴۴: خط ۱۴۴:
|-
|-


|'''''عقل سلیم'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/338163/Expansion__Europa_Universalis_IV_Common_Sense/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Common Sense| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123814/https://store.steampowered.com/app/338163/Expansion__Europa_Universalis_IV_Common_Sense/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''عقل سلیم'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/338163/Expansion__Europa_Universalis_IV_Common_Sense/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Common Sense| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123814/https://store.steampowered.com/app/338163/Expansion__Europa_Universalis_IV_Common_Sense/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823123814/https://store.steampowered.com/app/338163/Expansion__Europa_Universalis_IV_Common_Sense/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۱۲
|۱٫۱۲
خط ۱۵۶: خط ۱۵۶:
|-
|-


|'''''کازاک‌ها'''''<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://store.steampowered.com/app/373370/Expansion__Europa_Universalis_IV_The_Cossacks/?curator_clanid=4678173|عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: The Cossacks|تاریخ = اوت ۲۰۲۱|بازبینی = 23 اوت 2021|archive-date = 23 اوت 2021|archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123811/https://store.steampowered.com/app/373370/Expansion__Europa_Universalis_IV_The_Cossacks/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''کازاک‌ها'''''<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://store.steampowered.com/app/373370/Expansion__Europa_Universalis_IV_The_Cossacks/?curator_clanid=4678173|عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: The Cossacks|تاریخ = اوت ۲۰۲۱|بازبینی = 23 اوت 2021|archive-date = 23 اوت 2021|archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123811/https://store.steampowered.com/app/373370/Expansion__Europa_Universalis_IV_The_Cossacks/?curator_clanid=4678173|تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021|پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823123811/https://store.steampowered.com/app/373370/Expansion__Europa_Universalis_IV_The_Cossacks/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۱۴
|۱٫۱۴
خط ۱۶۸: خط ۱۶۸:
|-
|-


|'''''مره نوسترام'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/436120/Expansion__Europa_Universalis_IV_Mare_Nostrum/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Mare Nostrum| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123818/https://store.steampowered.com/app/436120/Expansion__Europa_Universalis_IV_Mare_Nostrum/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''مره نوسترام'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/436120/Expansion__Europa_Universalis_IV_Mare_Nostrum/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Mare Nostrum| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123818/https://store.steampowered.com/app/436120/Expansion__Europa_Universalis_IV_Mare_Nostrum/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823123818/https://store.steampowered.com/app/436120/Expansion__Europa_Universalis_IV_Mare_Nostrum/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۱۶
|۱٫۱۶
خط ۱۸۰: خط ۱۸۰:
|-
|-


|'''''حقوق انسان'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/486570/Expansion__Europa_Universalis_IV_Rights_of_Man/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Rights of Man| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123812/https://store.steampowered.com/app/486570/Expansion__Europa_Universalis_IV_Rights_of_Man/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''حقوق انسان'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/486570/Expansion__Europa_Universalis_IV_Rights_of_Man/?curator_clanid=4678173| عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Rights of Man| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123812/https://store.steampowered.com/app/486570/Expansion__Europa_Universalis_IV_Rights_of_Man/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823123812/https://store.steampowered.com/app/486570/Expansion__Europa_Universalis_IV_Rights_of_Man/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۱۸
|۱٫۱۸
خط ۱۹۴: خط ۱۹۴:
|-
|-


|'''''فرمان آسمان'''''<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://store.steampowered.com/app/538020/Expansion__Europa_Universalis_IV_Mandate_of_Heaven/?curator_clanid=4678173|عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Mandate of Heaven|تاریخ = اوت ۲۰۲۱|بازبینی = 23 اوت 2021|archive-date = 23 اوت 2021|archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123811/https://store.steampowered.com/app/538020/Expansion__Europa_Universalis_IV_Mandate_of_Heaven/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''فرمان آسمان'''''<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://store.steampowered.com/app/538020/Expansion__Europa_Universalis_IV_Mandate_of_Heaven/?curator_clanid=4678173|عنوان = Expansion - Europa Universalis IV: Mandate of Heaven|تاریخ = اوت ۲۰۲۱|بازبینی = 23 اوت 2021|archive-date = 23 اوت 2021|archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123811/https://store.steampowered.com/app/538020/Expansion__Europa_Universalis_IV_Mandate_of_Heaven/?curator_clanid=4678173|تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021|پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823123811/https://store.steampowered.com/app/538020/Expansion__Europa_Universalis_IV_Mandate_of_Heaven/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۲۰
|۱٫۲۰
خط ۲۰۸: خط ۲۰۸:
|-
|-


|'''''روم سوم'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/625050/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Third_Rome/?curator_clanid=4678173| عنوان = Immersion Pack - Europa Universalis IV: Third Rome| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 30 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210830080049/https://store.steampowered.com/app/625050/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Third_Rome/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''روم سوم'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/625050/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Third_Rome/?curator_clanid=4678173| عنوان = Immersion Pack - Europa Universalis IV: Third Rome| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 30 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210830080049/https://store.steampowered.com/app/625050/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Third_Rome/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی = 30 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210830080049/https://store.steampowered.com/app/625050/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Third_Rome/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۲۲
|۱٫۲۲
خط ۲۲۲: خط ۲۲۲:
|-
|-


|'''''گهواره تمدن'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی= https://store.steampowered.com/app/721340/Expansion__Europa_Universalis_IV_Cradle_of_Civilization/?curator_clanid=4678173| عنوان= Expansion - Europa Universalis IV: Cradle of Civilization| تاریخ= اوت ۲۰۲۱| بازبینی= 23 اوت 2021| archive-date= 23 اوت 2021| archive-url= https://web.archive.org/web/20210823123816/https://store.steampowered.com/app/721340/Expansion__Europa_Universalis_IV_Cradle_of_Civilization/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''گهواره تمدن'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی= https://store.steampowered.com/app/721340/Expansion__Europa_Universalis_IV_Cradle_of_Civilization/?curator_clanid=4678173| عنوان= Expansion - Europa Universalis IV: Cradle of Civilization| تاریخ= اوت ۲۰۲۱| بازبینی= 23 اوت 2021| archive-date= 23 اوت 2021| archive-url= https://web.archive.org/web/20210823123816/https://store.steampowered.com/app/721340/Expansion__Europa_Universalis_IV_Cradle_of_Civilization/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی= 23 اوت 2021| پیوند بایگانی= https://web.archive.org/web/20210823123816/https://store.steampowered.com/app/721340/Expansion__Europa_Universalis_IV_Cradle_of_Civilization/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۲۳
|۱٫۲۳
خط ۲۳۶: خط ۲۳۶:
|-
|-


|'''''رول بریتانیا'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی= https://store.steampowered.com/app/760070/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Rule_Britannia/?curator_clanid=4678173| عنوان= Immersion Pack - Europa Universalis IV: Rule Britannia| تاریخ= اوت ۲۰۲۱| بازبینی= 23 اوت 2021| archive-date= 23 اوت 2021| archive-url= https://web.archive.org/web/20210823123813/https://store.steampowered.com/app/760070/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Rule_Britannia/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''رول بریتانیا'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی= https://store.steampowered.com/app/760070/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Rule_Britannia/?curator_clanid=4678173| عنوان= Immersion Pack - Europa Universalis IV: Rule Britannia| تاریخ= اوت ۲۰۲۱| بازبینی= 23 اوت 2021| archive-date= 23 اوت 2021| archive-url= https://web.archive.org/web/20210823123813/https://store.steampowered.com/app/760070/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Rule_Britannia/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی= 23 اوت 2021| پیوند بایگانی= https://web.archive.org/web/20210823123813/https://store.steampowered.com/app/760070/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Rule_Britannia/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۲۵
|۱٫۲۵
خط ۲۵۰: خط ۲۵۰:
|-
|-


|'''''درمه'''''<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://store.steampowered.com/app/827240/Expansion__Europa_Universalis_IV_Dharma/?curator_clanid=4678173>|عنوان=Expansion - Europa Universalis IV: Dharma|تاریخ=اوت ۲۰۲۱|بازبینی=30 اوت 2021|archive-date=30 اوت 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210830080049/https://store.steampowered.com/app/827240/Expansion__Europa_Universalis_IV_Dharma/?curator_clanid=4678173%3E}}</ref>
|'''''درمه'''''<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://store.steampowered.com/app/827240/Expansion__Europa_Universalis_IV_Dharma/?curator_clanid=4678173>|عنوان=Expansion - Europa Universalis IV: Dharma|تاریخ=اوت ۲۰۲۱|بازبینی=30 اوت 2021|archive-date=30 اوت 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210830080049/https://store.steampowered.com/app/827240/Expansion__Europa_Universalis_IV_Dharma/?curator_clanid=4678173%3E|تاریخ بایگانی=30 اوت 2021|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210830080049/https://store.steampowered.com/app/827240/Expansion__Europa_Universalis_IV_Dharma/?curator_clanid=4678173%3E}}</ref>


|۱٫۲۶
|۱٫۲۶
خط ۲۶۴: خط ۲۶۴:
|-
|-


|'''''عصر طلایی'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/960920/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Golden_Century/?curator_clanid=4678173| عنوان = Immersion Pack - Europa Universalis IV: Golden Century| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123816/https://store.steampowered.com/app/960920/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Golden_Century/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''عصر طلایی'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://store.steampowered.com/app/960920/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Golden_Century/?curator_clanid=4678173| عنوان = Immersion Pack - Europa Universalis IV: Golden Century| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123816/https://store.steampowered.com/app/960920/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Golden_Century/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823123816/https://store.steampowered.com/app/960920/Immersion_Pack__Europa_Universalis_IV_Golden_Century/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۲۸
|۱٫۲۸
خط ۲۷۸: خط ۲۷۸:
|-
|-


|'''''امپراتور'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی=https://store.steampowered.com/app/1259360/Expansion__Europa_Universalis_IV_Emperor/?curator_clanid=4678173| عنوان=Expansion - Europa Universalis IV: Emperor| تاریخ=اوت ۲۰۲۱| بازبینی=23 اوت 2021| archive-date=23 اوت 2021| archive-url=https://web.archive.org/web/20210823123810/https://store.steampowered.com/app/1259360/Expansion__Europa_Universalis_IV_Emperor/?curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''امپراتور'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی=https://store.steampowered.com/app/1259360/Expansion__Europa_Universalis_IV_Emperor/?curator_clanid=4678173| عنوان=Expansion - Europa Universalis IV: Emperor| تاریخ=اوت ۲۰۲۱| بازبینی=23 اوت 2021| archive-date=23 اوت 2021| archive-url=https://web.archive.org/web/20210823123810/https://store.steampowered.com/app/1259360/Expansion__Europa_Universalis_IV_Emperor/?curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی=23 اوت 2021| پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210823123810/https://store.steampowered.com/app/1259360/Expansion__Europa_Universalis_IV_Emperor/?curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۳۰
|۱٫۳۰
خط ۲۸۴: خط ۲۸۴:
«اتریش»
«اتریش»


|۹ ژوئن ۲۰۲۰<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.zoomg.ir/game-news/315847-europa-universalis-iv-emporer-expansion/| عنوان = تاریخ انتشار بسته Emporer بازی Europa Universalis IV مشخص شد| ناشر = زومجی| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123811/https://www.zoomg.ir/game-news/315847-europa-universalis-iv-emporer-expansion/}}</ref>
|۹ ژوئن ۲۰۲۰<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.zoomg.ir/game-news/315847-europa-universalis-iv-emporer-expansion/| عنوان = تاریخ انتشار بسته Emporer بازی Europa Universalis IV مشخص شد| ناشر = زومجی| تاریخ = اوت ۲۰۲۱| بازبینی = 23 اوت 2021| archive-date = 23 اوت 2021| archive-url = https://web.archive.org/web/20210823123811/https://www.zoomg.ir/game-news/315847-europa-universalis-iv-emporer-expansion/| تاریخ بایگانی = 23 اوت 2021| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20210823123811/https://www.zoomg.ir/game-news/315847-europa-universalis-iv-emporer-expansion/}}</ref>


|{{Ya}}
|{{Ya}}
خط ۲۹۲: خط ۲۹۲:
|-
|-


|'''''لویاتان'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی= https://store.steampowered.com/app/1416420/Expansion__Europa_Universalis_IV_Leviathan/?snr=1_16_16_creator_curator-tabs&curator_clanid=4678173| عنوان= Expansion - Europa Universalis IV: Leviathan| تاریخ= اوت ۲۰۲۱| بازبینی= 23 اوت 2021| archive-date= 23 اوت 2021| archive-url= https://web.archive.org/web/20210823123813/https://store.steampowered.com/app/1416420/Expansion__Europa_Universalis_IV_Leviathan/?snr=1_16_16_creator_curator-tabs&curator_clanid=4678173}}</ref>
|'''''لویاتان'''''<ref>{{یادکرد وب| نشانی= https://store.steampowered.com/app/1416420/Expansion__Europa_Universalis_IV_Leviathan/?snr=1_16_16_creator_curator-tabs&curator_clanid=4678173| عنوان= Expansion - Europa Universalis IV: Leviathan| تاریخ= اوت ۲۰۲۱| بازبینی= 23 اوت 2021| archive-date= 23 اوت 2021| archive-url= https://web.archive.org/web/20210823123813/https://store.steampowered.com/app/1416420/Expansion__Europa_Universalis_IV_Leviathan/?snr=1_16_16_creator_curator-tabs&curator_clanid=4678173| تاریخ بایگانی= 23 اوت 2021| پیوند بایگانی= https://web.archive.org/web/20210823123813/https://store.steampowered.com/app/1416420/Expansion__Europa_Universalis_IV_Leviathan/?snr=1_16_16_creator_curator-tabs&curator_clanid=4678173}}</ref>


|۱٫۳۱
|۱٫۳۱
خط ۳۱۶: خط ۳۱۶:
|{{Na}}
|{{Na}}


|''ریشه‌ها'' که پس از [[خاستگاه آفریقایی متأخر انسان امروزی|نظریه خاستگاه انسان از آفریقا]] نام‌گذاری شده بر ماموریت‌ها و رویدادهای جدید برای کشورهای [[امپراتوری مالی]]، [[امپراتوری سنغای]], [[پادشاهی کنگو]], [[امپراتوری اتیوپی]], [[سلطنت اجوران]], [[سلطنت کیلوا]] و [[پادشاهی موتاپا]] تمرکز دارد. این پک همچنین برای دین [[یهودیت]] در بازی ویژگی‌هایی افزوده است. از جمله دیگر تغییرات می‌توان از مدل‌های سربازان، مدل‌های مبلغان و آهنگ‌های دارای پس‌زمینه آفریقایی نام برد. به‌روزرسانی رایگان ۱٬۳۲ که همراه با این بسته گسترشی عرضه می‌شود، بناها، کشورهای قابل تشکیل و تغییرات نقشه‌ای و ویژگی‌هایی به منطقه [[آفریقای سیاه]] می‌افزاید.<ref>{{Cite web|last=Robinson|first=Joe|date=2021-10-19|title=Europa Universalis 4 gets more DLC next month|url=https://www.pcgamesn.com/europa-universalis-iv/next-dlc-origins|access-date=2021-10-20|website=PCGamesN|language=en}}</ref>
|''ریشه‌ها'' که پس از [[خاستگاه آفریقایی متأخر انسان امروزی|نظریه خاستگاه انسان از آفریقا]] نام‌گذاری شده بر ماموریت‌ها و رویدادهای جدید برای کشورهای [[امپراتوری مالی]]، [[امپراتوری سنغای]], [[پادشاهی کنگو]], [[امپراتوری اتیوپی]], [[سلطنت اجوران]], [[سلطنت کیلوا]] و [[پادشاهی موتاپا]] تمرکز دارد. این پک همچنین برای دین [[یهودیت]] در بازی ویژگی‌هایی افزوده است. از جمله دیگر تغییرات می‌توان از مدل‌های سربازان، مدل‌های مبلغان و آهنگ‌های دارای پس‌زمینه آفریقایی نام برد. به‌روزرسانی رایگان ۱٬۳۲ که همراه با این بسته گسترشی عرضه می‌شود، بناها، کشورهای قابل تشکیل و تغییرات نقشه‌ای و ویژگی‌هایی به منطقه [[آفریقای سیاه]] می‌افزاید.<ref>{{Cite web|last=Robinson|first=Joe|date=2021-10-19|title=Europa Universalis 4 gets more DLC next month|url=https://www.pcgamesn.com/europa-universalis-iv/next-dlc-origins|access-date=2021-10-20|website=PCGamesN|language=en|archive-date=22 اكتبر 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211022165148/https://www.pcgamesn.com/europa-universalis-iv/next-dlc-origins}}</ref>


|-
|-

نسخهٔ ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۵۳

یوروپا یونیورسالیس ۴
توسعه‌دهنده(ها)پارادوکس دولوپمنت استودیو
ناشر(ها)پارادوکس اینتراکتیو
کارگردان(ـان)جیک لایپر-ریچی
تهیه‌کننده(ها)لیندا کیبی
طراح(ـان)یوهان آندرسون
برنامه‌نویس(ـان)نیکلاس استریست
هنرمند(ان)فردریک تول
آهنگساز(ان)آندریاس والدتوف
سرییوروپا یونیورسالیس
موتورپارادوکس دولوپمنت استودیو
سکو(ها)مایکروسافت ویندوز، مک‌اواس، لینوکس[۱]
تاریخ(های) انتشار
  • ج: ۱۳ اوت ۲۰۱۳
ژانر(ها)تک‌نفره، چندنفره
حالت(ها)بازی ویدئویی تک‌نفره
بازی ویدئویی چندنفره ویرایش این در ویکی‌داده
پیشینیوروپا یونیورسالیس ۳

یوروپا یونیورسالیس ۴ (به انگلیسی: Europa Universalis IV) یک بازی ویدئویی وارگیم راهبرد کلان است که توسط کمپانی سوئدی پارادوکس دولوپمنت استودیو ساخته و توسط پارادوکس اینتراکتیو منتشر شده‌است. نخستین نمایش از این بازی در ۲۰۱۳ برای سکوهای ویندوز، مکینتاش و یونیکس دیده شد.یوروپا یونیورسالیس ۴ از لحاظ شمارشی نسخه چهارم و از لحاظ زمانی نسخه پنجم (پس از یوروپا یونیورسالیس: روم) سری یوروپا یونیورسالیس است. بازیکن کنترل هر حکومتی میان سال‌های ۱۴۴۴ تا ۱۸۲۱ را در دست می‌گیرد و تلاش می‌کند که با به کار گرفتن اداره مناطق کشور، توسعه مناطق و تجارت، شکل‌دادن روابط دیپلماسی و عملیات‌های نظامی به قدرت برسند. بازی برروی یک برد که به استان‌های گوناگون تقسیم شده شکل گرفته‌است.

یوروپا یونیورسالیس ۴ به شکل خلاقانه‌ای مکانیسم‌های نسخه پیشین، یوروپا یونیورسالیس ۳ را گسترش داده‌است. علاوه بر موتور نوساز بازی، مکانیسم‌های تازه گیم‌پلی به بازی افزوده شده‌اند که بیشتر از بسته‌های گسترشی نسخه پیشین الهام گرفته شده‌اند و در میان نسخه‌های مجموعه نوآورانه واقع شده‌است. میان دیگر چیزها، رشد فناوری کشور و تثبیت‌سازی کشور با نقطه‌های پادشاهی انجام می‌شوند و نحوه کار کردن تجارت میان کشورها نیز تغییر کرده‌است.

یوروپا یونیورسالیس ۴ در پارادوکس دولوپمنت استودیو که کارمندان اصلی آن یوهان اندرسون و توماس اندرسون هستند ساخته شده‌است. هدف اصلی توسعه‌دهندگان ساده‌سازی رابط کاربری بازی و راحت‌تر کردن بازی برای بازیکنان جدید بود. تغییرات اعمال‌شده منجر به واکنش مثبت منتقدان شد که گیم‌پلی، تغییرات در مجموعه و محیط دیداری را ستودند.یوروپا یونیورسالیس ۴ میان کاربرانی که از شبکه استیم استفاده می‌کنند نیز به محبوبیت قابل توجهی رسیده‌است.

گیم‌پلی

آغاز بازی در سال ۱۴۴۴. بخارهای رو نقشه نشان‌دهنده مناطق کشف‌نشده‌است.

یوروپا یونیورسالیس ۴ یک بازی استراتژی هم‌زمان است و بازیکن در لحظه در بازی حضور دارد؛[۲] با این وجود توسعه‌دهندگان ترجیح می‌دهند به علت سامانه شبکه فنی آن را یک بازی وارگیم راهبرد کلان خطاب کنند.[۳] بازی با یک برد یک می‌توان در آن زوم کرد آغاز می‌شود؛ بخشی از آن قابل مشاهده نیست زیرا هنوز کشف نشده‌اند و بخش‌هایی که کشف شده‌اند و قابل مشاهده نیستند در بخار پوشانده شده‌اند. در بالای صفحه می‌توان وضعیت کنونی کشور و معیارهای گوناگون مانند اعتبار و دیگر چیزها را می‌توان مشاهده نمود. در پایین صفحه یک نوار ابزار برای مشاهده رخدادهای گوناگون در جهان بازی قرار دارد.[۴] علاوه بر این می‌توان صفحاتی برای جنبه‌های خاص مدیریت کشور باز نمود.[۵]

در یوروپا یونیورسالیس ۴، بازیکن نقش یک حاکم تاریخی از پیش تایین‌شده را بر عهده می‌گیرد و می‌توان از سال ۱۴۴ تا ۱۸۲۱ از میان حاکمان کشورهای گوناگون انتخاب کرد. تمرکز نوع گیم‌پلی بستگی به خود بازیکن دارد، اما به‌طور کلی بازی بر پایه سیستم نقاط پادشاهی است که بازیکن با انجام دادن کارهای خاصی آن را به‌دست می‌آورد.[۶]

در بازی، دین‌های شناخته‌شده‌ای مانند کاتولیک، ارتدکس، پروتستان، تسنن، شیعه و مزدیسنا و دیگر دین‌ها مانند بودیسم، شینتو، زنده‌انگاری و گونه‌های مختلف پاگانیسم وجود دارند و هر کدام به گروه‌های خود تقسیم می‌شوند، به‌طور نمونه کاتولیک، ارتدکس و پروتستان در گروه مسیحیت و تسنن، شیعه و اباضیه در گروه دین‌های مسلمان قرار دارند. هر دین برای بازیکن سودهایی برای خود دارد. به‌طور نمونه، دین کاتولیک از سیستم پاپ بهره می‌برد که در هر دوره‌ای از زمان کشوری کنترل آن را در دست می‌گیرد که برای آن کشور سودهایی دارد.[۷]

گیم‌پلی بازی توسط رویدادهایی (Event) که معمولاً پیش می‌آید تحت تأثیر قرار می‌گیرد. این رویدادها می‌توانند سودمند یا آسیب‌زننده باشند. برخی از این رویدادها برای کشورهای ویژه‌ای بنا بر تاریخشان پیش می‌آید اما دیگر رخدادها برای چاشنی در بازی افزوده شده‌اند که تمامی کشورها آن را دارند.[۸] بازیکنان می‌توانند میان تک‌نفره بازی‌کردن ضد هوش مصنوعی یا بازی کردن چندنفره با چندین بازیکن انسان و هوش مصنوعی با شبکه محلی انتخاب کنند.[۹] حالت تک‌نفره بازی یک حالت به عنوان «آیرون‌من» (Ironman) دارد که چندین گزینه مانند انتخاب درجه سختی بازی را غیرفعال می‌کند و ذخیره کردن روند بازی را متوقف می‌کند، به این معنی که اشتباهات برگشت‌ناپذیر هستند. با این وجود تنها راه گرفتن «اچیومنت» های بازی در حالت آیرون‌من است.[۱۰]

حکومت

در یوروپا یونیورسالیس ۴ کشورها به استان‌های گوناگونی تقسیم شده‌اند. این استان‌ها هر کدام منبعی برای درآمد از طریق تولیدات و تجارت هستند و می‌توان در آن یگان‌های ارتش را آماده کرد. بازیکن در هر کدام از این استان‌ها می‌تواند ساختمان‌های گوناگونی (مانند دادگاه، معبد، دانشگاه، قلعه برای محافظت و کلیسا) بسازد که هر کدام سودهای خودشان را دارند. هر ساختمانی در بازی رده‌بندی ویژه خود را دارد و بر پایه گونه و استفاده‌شان تقسیم می‌شوند.[۱۱]

مدیریت کشور با استفاده از یک سیستم نوین به نام «امتیازهای پادشاهی» انجام می‌شود. کشور توسط حاکمانی که توسط بازیکن کنترل می‌شوند و به مرور زمان تغییر می‌کنند اداره می‌شود. هر حاکمی با مهارت‌های اداری، دیپلماتی و نظامی سنجیده می‌شود که اثربخشی حاکم و سرعت به‌دست آوردن امتیازهای پادشاهی را اثر می‌دهد. به خاطر آن، بازیکن می‌تواند تصمیماتی بگیرد که از جمله آن‌ها می‌توان به ساخت ساختمان‌ها و استخدام ارتشبد و دریاسالاران و اجرای اصلاحات حکومتی اشاره نمود. یک معیار دیگر در بازی «تصمیم‌های ملی» است که توسط بازیکن انجام می‌شوند و پیراینده و تعدیل‌کننده‌های گوناگونی برای کشور ایجاد می‌نمایند. بازیکن نیز می‌تواند مشاور استخدام کند که سودهایی برای کشور ایجاد می‌کند.[۱۲]

از امتیازهای پادشاهی می‌توان برای ارتقای سطح فناوری کشور استفاده کرد. بر خلاف نسخه‌های پیشین یوروپا یونیورسالیس فناوری از اقتصاد کشور تأثیر نمی‌گیرد. فناوری در بازی به سه دسته تقسیم می‌شود: فناوری اداری که سیاست‌های کشوری، ساختمان‌های نو برای ساخت، ایده را باز می‌کند؛ فناوری دیپلماتیک که تجارت و سطح ناوگان کشور را ارتقا می‌دهد و فناوری نظامی که سطح ارتش‌ها را ارتقاء می‌دهد و گونه‌های تازه سربازان را باز می‌کند. ایده‌ها، که با روند فناوری باز می‌شوند، معیارهای جدیدی به کشور می‌افزاید.[۱۳]

بازیکن باید ثبات کشور را نگه دارد. ثبات کشور با معیارهایی که میان -۳ تا ۳ است نشان داده می‌شود. اگر ثبات بالای صفر باشد احتمال شورش در کشور پایین می‌آید و میزان درآمد کشور بالاتر می‌رود اما اگر زیر صفر باشد احتمال شورش بالاتر می‌رود و اثرگذاری مالیات از استان‌ها کاهش می‌یابد. برخلاف نسخه‌های پیشین که افزودن ثبات کشور از بودجه کشور تأمین می‌شد در یوروپا یونیورسالیس ۴ ثبات کشور با امتیازهای پادشاهی اداری صورت می‌گیرد. شورش‌های در کشور معمولاً به علت تفاوت‌های دین یک استان با دین حکومت است. بازیکن باید شورشگرایانی که شکل‌های متفاوتی (مانند ملی‌گرایان، جدایی‌خواهان، دین‌گرایان یا رعیت‌ها) دارند را سرکوب کند.[۱۴]

اقتصاد و تجارت

نقشه مناطق و مسیرهای تجاری.

بازیکن کنترل اقتصاد و بودجه کشور را در طول بازی در دست دارد. درآمدهای کشور از طریق تولیدات، تجارت و مالیات به دست می‌آید و هزینه‌ها شامل نگه‌داری ارتش و ناوگان و پرداخت توسعه فناوری و موارد مشابه است. بازیکن می‌تواند بودجه را با کاهش هزینه‌ها کنترل کند و می‌تواند وام بگیرد. برخلاف نسخه‌های پیشین سری که وام باید در مدت زمان معینی پرداخت می‌شد، در یوروپا یونیورسالیس ۴ بازیکن می‌تواند زمان پرداخت آن را به تعویق بی‌اندازد.[۱۵]

سیستم تجارت در یوروپا یونیورسالیس ۴ نسبت به نسخه‌های پیشین نیز تغییر کرده‌است. پیش از این تجارت فقط در مناطق تجاری صورت می‌گرفت اما در یوروپا یونیورسالیس ۴ تجارت به صورت «راه‌های تجاری» دور جهان در حال گردش است. بازیکن می‌تواند از تجارت برای افزایش درآمد کشور استفاده کند و می‌تواند به مناطق تجاری بازرگان بفرستد. درآمد یک بازیکن از تجارت بستگی به مواردی همچو فاصله از نقاط تجاری و سیاست‌های تجاری یک کشور دارد.[۱۵]

دیپلماسی و جنگ

در یوروپا یونیورسالیس ۴ دیپلماسی نقش کلیدی‌ای دارد. کشورها در بازی از طریق روابط دیپلماتیک با یک دیگر مرتبط هستند که می‌تواند منجر به اتحاد، توافق‌های گوناگون یا جنگ شود. روابط میان کشورها میزانی میان -۲۰۰ تا ۲۰۰ دارد. بستگی به نوع کشور، بازیکن می‌تواند اعلان جنگ کند، با کشورهای دیگر وارد اتحاد نظلمی شود، فعالیت‌هایی برای کشف اطلاعات دشمن انجام دهد، با دودمان حاکم کشورهای دیگر وارد اتحاد شخصی شود، فعالیت‌های اقتصادی علیه کشور دیگری (از جمله تحریم) و موارد مشابه انجام دهد.[۱۶] در موارد ویژه‌ای، بازیکن می‌تواند کنترل مقام پاپ یا حکم‌رانی امپراتوری روم مقدس را در دست بگیرد.[۱۶]

اگر بازیکن بدون داشتن کاسوس بلی به کشوری حمله کند ثبات و اعتبار کشور خدشه‌دار می‌شود. هنگام جنگ، بازیکن کنترل ناوگان و ارتشی را در دست دارد که بستگی به شرایط کشور دارد. ارتش‌ها شامل نیروهای پیاده‌نظام، سواره‌نظام و توپخانه و ناوگان شامل کشتی‌های سنگین و سبک، گالی و کشتی‌های ترابری برای سربازان است. ارتش‌های کوچک‌تر می‌توانند جمع شوند و ارتش‌های بزرگ‌تر تشکیل بدهند یا برعکس. وقتی که دو ارتش دشمن در یک استان به یکدیگر برخورد می‌کنند منجر به یک نبرد میان دو ارتش می‌شود.نتیجه نبرد بستگی به روحیه جمعی ارتش‌ها و سطح فناوری نظامی دو ارتش دارد. ارتشی که تمامی روحیه خود را از دست بدهد از صحنه نبرد فرار می‌کند. یک حمله موفق به یک استان دشمن منجر به محاصره آن می‌شود که اگر موفق واقع شود بازیکن آن استان را «اشغال» می‌کند و اگر آن استان قلعه داشته باشد ممکن است محاصره برای مدتی به طول انجامد. در توافق‌های صلح میان کشورها عامل اصلی گرفتن استان‌ها است. هرچند امکان گرفتن پول، توافق‌های تجاری یا جدا کردن کشوری از دشمن نیز وجود دارد.[۱۷]

توسعه

نخستین بررسی‌ها برای ساخت یوروپا یونیورسالیس ۴، مدت کوتاهی پس از منتشر کردن آخرین محتوای قابل دانلود برای بازی یوروپا یونیورسالیس ۳ صورت گرفت. ساخت بازی در سپتامبر ۲۰۱۱ آغاز شد.[۱۸] این بازی برای نخستین بار به صورت رسمی در اوت ۲۰۱۲ معرفی شد.یوروپا یونیورسالیس ۴ توسط پارادوکس دولوپمنت استودیو، یک شرکت فرعی پارادوکس اینتراکتیو ساخته شد. این بازی توسط یوهان اندرسون و توماس یوهانسون، طراح اصلی ساخته شد. پس از ساخت یوروپا یونیورسالیس ۳، استودیوی ساخت تصمیم گرفت که نسخه جدید با نسخه‌های پیشین تفاوت زیادی نداشته باشد. به جای آن، تصمیم گرفته شد که عناصر و مکانیک‌هایی که از پیش در بازی بودند را توسعه دهند که البته مانع افزودن مکانیک‌های نو نشد. یکی از مکانیک‌های جدید امتیازهای پادشاهی بود که حاکمان کشورها با آن سنجیده می‌شدند. این سیستم از بازی دیگر پارادوکس، پادشاهان صلیبی ۲ در سال ۲۰۱۲ گرفته شد. تغییرات مشابهی برای سیستم تجارت بازی نیز در نظر گرفته شد که در این نسخه برای راحتی بازیکنان خلاصه‌تر شده بود. در انتها، بزرگترین تغییر موتور بازی کلازویت انجین بود که از گرافیک‌های سه بعدی پشتیبانی می‌کرد.[۱۹]

وظیفه یوهانسون «نرم کردن» ژانر وارگیم راهبرد کلان بود زیرا در آن دوران این ژانر فقط ویژه بازیکنان حرفه‌ای شناخته می‌شد. از این رو تغییرات رابط کاربری، بازی برای بازیکنان خواناتر شد. اندرسون در عوض اظهار داشت که می‌خواهد بازی‌ای درست کند که خود بتواند آن را تجربه کند و این چیزی بود که در روند ساخت به او کمک می‌کرد. او همچنین خاطر نشان کرد که یوروپا یونیورسالیس ۴ از لحاظ پیچیدگی تفاوت بازی با قسمت‌های پیشین تفاوتی ندارد. اندرسون همچنین تصمیم گرفت که سیستم رخدادهای تاریخی را برگرداند، به‌طور مثال اگر در انگلستان شرایط بحرانی رخ بدهد ممکن است شرایطی مانند جنگ رزها پیش بیاید.[۲۰] از روی دیگر نحوه اداره کردن امپراتوری‌ها متعادل شد تا بازی فقط امپراتوری‌های روی تخته نباشد. علی‌رغم شباهت‌ها با سری تمدن در اداره کردن امپراتوری‌ها، یوروپا یونیورسالیس ۴ هدف خاصی برای بازیکن قرار نمی‌دهد. یوهانسون آن را به یک بازی سندباکس مقایسه کرد که بازیکن می‌تواند هر هدفی برای خود داشته باشد.

این بازی در ۱۳ اوت ۲۰۱۳ توسط پارادوکس اینتراکتیو برای سکوهای ویندوز، مکینتاش و یونیکس منتشر شد.[۲۱] این بازی از طریق سامانه دیجیتال انتشار بازی استیم نیز منتشر شد.[۲۲]

پس از عرضه بازی، توسعه و نگهداری بازی همانگونه که در پادشاهان صلیبی ۲ با محتوای قابل دانلود پولی که گاه‌به‌گاه عرضه می‌شد انجام شد و به‌روزرسانی‌های رایگان که ویژگی‌های نو می‌افزود نیز در کنار آن عرضه می‌شد.[۲۳] در تاریخ آوریل ۲۰۲۱، تا کنون ۱۷ بسته گسترشی اصلی برای بازی منتشر شده‌اند و محتواهای قابل دانلود دیگری که گرافیک را بهبود می‌دهند یا موسیقی متن تازه اضافه می‌کنند نیز منتشر شده‌اند.[۲۴]

بسته‌های گسترشی

شماری از محتواهای قابل دانلود توسط پارادوکس اینتراکتیو برای بازی عرضه شده‌اند.

تمامی دی‌ال‌سی‌ها انتخابی هستند. بزرگ‌ترین دی‌ال‌سی‌ها به شکل بسته‌های گسترشی (Expansion) عرضه می‌شوند که به شکل بزرگی مکانیسم‌ها و ویژگی‌های بازی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. همچنین پک‌های چاشنی (Flavor packs) برای بازی کردن به عنوان کشورهای تایین شده و رخدادهای آن کشور قرار دارد. پک‌های موسیقی نیز برای تنوع موسیقی پیش‌زمینه نیز ارائه شدند. همچنین ای‌بوک‌هایی (e-book) توسط پارادوکس اینتراکتیو عرضه شده‌اند که برروی خود بازی هیچ تأثیری ندارد.

در مارس ۲۰۲۱ پارادوکس اینتراکتیو یک سیستم اشتراکی برای محتواهای قابل دانلود بازی معرفی کرد.[۲۵]

شرکت پارادوکس اینتراکتیو برای یوروپا یونیورسالیس ۴ بسته‌های گسترشی زیر را تهیه کرده‌است:

نام به‌روزرسانی رایگان روز عرضه بسته گسترشی کامل اطلاعات
فتح بهشت[۲۶][۲۷] ۱٫۴ ۱۱ ژانویه ۲۰۱۴ Yes فتح بهشت بر جهان نو تمرکز دارد. این محتوای قابل دانلود برای کشورهای قبیله‌ای، به‌ویژه سرخ‌پوستان ایالات متحده آمریکا مکانیسم‌های تازه‌ای اضافه می‌کند. همچنین یک ژنراتور افزوده شده‌است که با استفاده از آن نقشه آمریکای شمالی و جنوبی به‌طور کامل تغییر می‌کند. به‌روزرسانی ۱٬۴ همچنین منطاق استعماری، کشورهای تحت‌الحمایه و کشورهای نو و ویژگی‌های کوچک و درست کردن باگ‌ها را به بازی آورد.[۲۸]
ثروت ملل[۲۹] ۱٫۶ ۲۹ مه ۲۰۱۴ Yes ثورت ملل که پس از کتابی نوشته آدام اسمیت نام‌گذاری شده‌است، برای جمهوری‌های دریایی در بازی مکانیک‌های نوینی می‌افزاید. برجسته‌ترین ویژگی‌ها شامل شرکت‌های اجاره‌ای، دزدان دریایی و ساخت‌وساز کانال‌های سوئز، پاناما و کانال کیل است. به‌روزرسانی ۱٬۶ که در کنار این بسته منتشر شد مکانیک‌های نوینی مانند به رقیب شناختن کشورها، سیسات‌ها و گونه‌های جدید کشتی به بازی افزود. [۳۰]
رس پابلیکا[۳۱] ۱٫۷ ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴ Yes رس پابلیکا, که در لاتین به معنای «امور عمومی» است، ریشه واژه جمهوری است. این بسته گسترشی بر تجارت و حکومت در بازی تمرکز دارد. مکانیسم‌های تازه‌ای برای سیستم انتخابات جمهوری‌ها، و رخدادهایی برای جمهوری هلند و سیستم آن معرفی شده‌اند. حکومت جمهوری دیکتاتوری نیز معرفی شده‌است. به‌روزرسانی ۱٬۷ نیز گروه‌های ایده تازه. برای جمهوری‌های دریایی حزب‌های گوناگونی افزوده‌است.[۳۲]
هنر رزم[۳۳] ۱٫۸ ۳۰ اکتبر ۲۰۱۴ Yes هنر رزم, که پس از کتابی با همین نام نوشته سون تزو نام‌گذاری شده‌است، بر مکانیسم‌های نظامی تمرکز دارد. این بسته گسترشی دوران جنگ سی‌ساله و عصر ناپلئون را گسترش می‌دهد و دیپلماسی (به ویژه دیپلماسی مربوط به جنگ و پیمان‌های صلح), مکانیک کشورهای تبعه، و گزینه‌های جدید برای جنگ به راه انداختن را به بازی می‌افزاید. به‌روزرسانی ۱٬۸ میان چیزهای دیگر نحوه کار کردن شورش‌ها، مناطق تجاری و بهبود هوش مصنوعی بازی و بهبود گیم‌پلی بازی را به بازی افزود. بیش از ۹۰۰ استان به بازی، به ویژه در مناطقی که پیش‌تر فاقد جزئیات بودند، مانند آسیا و آفریقا افزوده شد.[۳۴]
ال‌دورادو[۳۵] ۱٫۱۰ ۲۶ فوریه ۲۰۱۵ Yes ال‌دورادو, که پس از ال‌دورادوی اسطوره‌ای نام‌گذاری شده‌است، بیشتر بر کشورهای آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی تمرکز دارد. این شامل بهبودهای دین‌های آزتک، اینتی و مایا، یک شمار «عذاب» برای قبایل آمریکای مرکزی، مکانیک‌های بهبودیافته و رخدادهای گوناگون است. اکتشاف و استعمار مناطق گوناگون نیز بهبود یافته‌است - به‌طور مثال، پیمان تردسییاس به بازی افزوده‌شده‌است و می‌توان برای اکتشاف ترا اینکوگنیتا و جستجو برای هفت شهر طلا کنکیستادور استخدام کرد. یک سیستم طراحی کشور دلخواه نیز افزوده شده‌است. در به‌روزرسانی ۱٬۱ برای کشورهای آمریکای جنوبی و آمریکای مرکزی رویدادهای تازه‌ای افزوده‌شده و در همان مناطق زمین بهبود یافته و گیم‌پلی بهبودهای کلی پیدا کرده‌است.[۳۶]
عقل سلیم[۳۷] ۱٫۱۲ ۹ ژوئن ۲۰۱۵ Yes عقل سلیم, که پس از رساله‌ای با همین نام نوشته توماس پین نام‌گذاری شده‌است، برروی دیپلماسی و دین و توسعه داخلی کشور تمرکز دارد. گبم‌پلی دین‌ها تغییر کرده‌است، به‌ویژه پروتستان و بودیسم و حکومت دینی نیز به بازی افزوده شده‌است. مجلس‌ها به بازی افزوده شده‌اند و یک حکومت مجلسی به پادشاهی انگلستان داده شده‌است. به‌روزرسانی ۱٬۱۲ که در کنار بسته منتشر شد ۵ دین به منطقه آسیا افزوده شده و سیستم صلح کشورها تغییر کرده‌است، و نحوه کار استحکامات قلعه‌ها و تاراج استان‌ها به کل از نو ساخته شد. شمار ساختمان‌های قابل ساخت در یک استان کمتر اما هر شمار باارزش‌تر شد.[۳۸]
کازاک‌ها[۳۹] ۱٫۱۴ ۱ دسامبر ۲۰۱۵ Yes کازاک‌ها, که پس از سربازان کازاک اروپای شرقی و استپ اوراسیا نام‌گذاری شده، سیستم نو «طبقه‌بندی» را افزود، مکانیسم‌های دین تنگری تغییر یافته‌اند و برای حکومت‌های استپی حکومت جدید افزوده شده‌است. دیگر ویژگی‌ها شامل تهدید برای جنگ و آموختن فناوری از کشورهای دیگر و سیستم کارت‌های پیروزی است. به‌روزرسانی ۱٬۱۴ رابط کاربری را بهبود داد و نحوه کار کردن سربازان مزدور را تغییر داد.[۴۰]
مره نوسترام[۴۱] ۱٫۱۶ ۵ آوریل ۲۰۱۶ Yes مره نوسترام, که در زبان لاتبن به معنای «دریای ما» است نام رومی برای دریای مدیترانه بود. همان‌طور که از نامش پیداست، این بسته گسترشی بر جنگ دریایی، تجارت و جاسوسی تمرکز دارد. در این بسته گسترشی امکان محاصره استان‌ها با استفاده از کشتی یا شکار کشتی‌های دیگر وجود دارد. امکان ساخت اتحادیه تجاری و پیشنهاد کوندوتیرو به کشورهای دیگر برای پول نیز وجود دارد. ,یک ویژگی جدید به عنوان جدول زمانی نیز افزوده شده‌است که با استفاده از آن می‌توان از ابتدای بازی تا جایی که بازیکن پیش رفته‌است پیشرفت کشور خود و پیشرفت جهان بازی را ببیند. به‌روزرسانی ۱٬۱۶ که در کنار بسته منتشر شد، چندین حالت نقشه تازه، سیستم جدید برای ایالت‌ها و مناطق بازی، سیستم فساد در کشور و استان‌های جدید در آفریقا و ایرلند افزود.[۴۲]
حقوق انسان[۴۳] ۱٫۱۸

«پروس»

۱۱ اکتبر ۲۰۱۶ Yes حقوق انسان از کتابی با این نام نوشته توماس پین الهام گرفته شده‌است. سیستم قدرت‌های بزرگ جهانی که در آن هشت کشور برتر بازی از لحاظ توسعه کشوری به عنوان «قدرت بزرگ» شناخته می‌شوند و به گزینه‌های دیپلماتیک جدیدی دسترسی دارند معرفی شده‌است. همچنین برای پادشاهی پروس و امپراتوری عثمانی حکومت ویژه خودشان معرفی شده‌است و مکانیسم‌های نوینی برای جمهوری‌های انقلابی، شخصیت‌های حاکمان و خاصیت حاکمان افزوده شده‌اند. به‌روزرسانی ۱٬۱۸ مکانیسمی به نام نهاد (Institution) به بازی افزوده‌است که شاخصی برای فناوری است و سیستم فناوری خود دچار تغییراتی شده‌است.[۴۴]
فرمان آسمان[۴۵] ۱٫۲۰

«مینگ»

۶ آوریل ۲۰۱۷ Yes فرمان آسمان, که از مفهوم سیاسی چینی باستان فرمان آسمان الهام گرفته‌است، بر منطقه آسیای شرقی و مکانیسم تازه «امپراتوری چین» تمرکز دارد و مکانیسم‌های تازه‌ای مانند شایسته‌سالاری، قابلیت استفاده از بنر توسط کشورهای منچو، و سیستم جدید حکومت شوگونی به بازی افزوده شده‌اند. یک سیستم جدید «عصرها» هستند که بر دوران مشخص تاریخی تمرکز دارند. به‌روزرسانی ۱٬۲۰ سیستم «عصرها» را به‌طور رایگان اما بدون هیچگونه مزیتی به بازی خام می‌افزاید و مکانیک‌هایی مانند میزان خرابی استان‌ها و میزان مطلق‌گرایی نیز به بازی افزوده شدند.[۴۶]
روم سوم[۴۷] ۱٫۲۲

«روسیه»

۱۴ ژوئن ۲۰۱۷ Red XN روم سوم به این مفهوم که دوک‌نشین بزرگ مسکو (و بعدتر امپراتوری روسیه) وارثان امپراتوری بیزانس هستند اشاره دارد، بنابراین مفهوم روسیه روم سوم است. این بسته حکومت تزاری، دین ارتدکس را گسترش می‌دهد و گروه ایده «جبه سیبری» برای روسیه را به بازی می‌افزاید. به‌روزرسانی ۱٬۲۲ برای کشورهای فرهنگ روس چاشنی اضافه کرد.[۴۸]
گهواره تمدن[۴۹] ۱٫۲۳

«ایران»

۶ نوامبر ۲۰۱۷ Yes گهواره تمدن نام خود را از این می‌گیرد که هلال حاصلخیز خانه یکی از باستانی‌ترین گهواره‌های تمدن است. این بسته سیاست‌های تجاری، حرفه‌ای‌گری نظامی و تمرین نظامی برای ارتش‌ها و مکتب‌های فلسفی مسلمان به بازی می‌افزاید و کشورهای سلطنت مملکوک و ایران صفوی حکومت‌های خود را گرفتند. به‌روزرسانی ۱٬۲۳ بیش از ۸۰ استان به منطقه خاورمیانه و ۵ کالای تجاری جدید به بازی افزود.[۵۰]
رول بریتانیا[۵۱] ۱٫۲۵

«انگلستان»

۲۰ مارس ۲۰۱۸ Red XN رول بریتانیا از آهنگ توماس آرنی، فرمانروایی کن، بریتانیا! الهام گرفته‌است. این بسته دین انگلیکان، ماموریت‌های گوناگون برای کشورهای بریتانیایی، و دکترین‌های دریایی را به بازی افزود. به‌روزرسانی ۱٬۲۵ به جزایر بریتانیا و پادشاهی فرانسه استان‌های جدیدی افزود و سیستم مأموریت نوینی برای بازی معرفی شد.[۵۲]
درمه[۵۳] ۱٫۲۶

«گورکانیان»

۶ سپتامبر ۲۰۱۸ Yes درمه پس از مفهوم حاضر در ادیان هندی مانند هندوئیسم، بودیسم، و آیین سیک نام‌گذاری شده‌است. این بسته مکانیک اصلاحات حکومتی، یک سیستم سیاست از نو ساخته‌شده و شمار زیادی از مأموریت و چاشنی برای کشورهای هندی معرفی کرده‌است. به‌روزرسانی ۱٬۲۶ همچنین یک نقشه نوساز از آسیای جنوبی را آورد و نحوه کار سیاست‌ها تغییر کرد.[۵۴]
عصر طلایی[۵۵] ۱٫۲۸

«اسپانیا»

۱۱ دسامبر ۲۰۱۸ Red XN عصر طلایی نام خود را از عصر طلایی اسپانیا می‌گیرد. این بسته برروی ماموریت‌ها و چاشنی برای کشورهای شبه‌جزیره ایبری و مغرب تمرکز دارد و مکانیسم‌های جدیدی برای استعمار و دزدان دریایی افزوده شده‌است. به‌روزرسانی ۱٬۲۸ برای کشورهای ایبریایی و آفریقای شمالی ماموریت‌ها و رویدادهای جدیدی می‌افزاید.[۵۶]
امپراتور[۵۷] ۱٫۳۰

«اتریش»

۹ ژوئن ۲۰۲۰[۵۸] Yes امپراتور به سیستم امپراتوری روم مقدس تغییرات بسیاری افزود و سیستم‌های انقلاب و کلیسای کاتولیک و شورای ترنت کاملاً از نو ساخته شدند. در به‌روزرسانی ۱٬۳۰ سراسر اروپا نقشه را دچار دگرگونی زیادی شد، انقلاب صنعتی به بازی افزوده شد، سیستم طبقاتی از نو ساخته شد، سیستم سربازان مزدوری نیز از نو ساخته شد. برای کشورهای گوناگونی نیز مأموریت و ریودادهای چاشنی افزوده شد.[۵۹]
لویاتان[۶۰] ۱٫۳۱

«ماجاپاهیت»

۲۷ آوریل ۲۰۲۱ Yes لویاتان, که پس از کتابی با همین نام نوشته توماس هابز، بر این تمرکز می‌کند که به بازیکن برای «بلند» بازی کردن گزینه‌های مختلفی بدهد. این بسته گسترشی بر توسعه در استان‌ها و سیستم جدید کشورهای استعماری و سیستم خدمت انجام داد. به‌روزرسانی ۱٬۳۱ در مناطق آمریکای شمالی، آسیای جنوب‌شرقی و اقیانوسیه تغییراتی انجام داد و بازی‌کردن به‌عنوان بومیان جزیره استرالیا و مردم جزایر اقیانوس آرام فراهم شد.[۶۱]
ریشه‌ها ۱٬۳۲

«آفریقا»

۱۱ نوامبر ۲۰۲۱ Red XN ریشه‌ها که پس از نظریه خاستگاه انسان از آفریقا نام‌گذاری شده بر ماموریت‌ها و رویدادهای جدید برای کشورهای امپراتوری مالی، امپراتوری سنغای, پادشاهی کنگو, امپراتوری اتیوپی, سلطنت اجوران, سلطنت کیلوا و پادشاهی موتاپا تمرکز دارد. این پک همچنین برای دین یهودیت در بازی ویژگی‌هایی افزوده است. از جمله دیگر تغییرات می‌توان از مدل‌های سربازان، مدل‌های مبلغان و آهنگ‌های دارای پس‌زمینه آفریقایی نام برد. به‌روزرسانی رایگان ۱٬۳۲ که همراه با این بسته گسترشی عرضه می‌شود، بناها، کشورهای قابل تشکیل و تغییرات نقشه‌ای و ویژگی‌هایی به منطقه آفریقای سیاه می‌افزاید.[۶۲]

ماد

علاوه بر بسته‌های گسترشی بازی، مادهای شخص ثالث در وبگاه‌هایی مانند ورکشاپ استیم در دسترس هستند.[۶۳] مادها می‌توانند زمینه بازی را تغییر دهند، ویژگی‌هایی را حذف یا اضافه کنند و گرافیک بازی را بهبود ببخشند. مادهای پرطرفدار این بازی شامل «خط زمانی گسترش‌یافته» (Extended Timeline) که بازی را از سال ۲ تا ۹۹۹۹ میلادی گسترش می‌دهد، اثربخشی از بازی تاج‌وتخت به نام «ترانه آتش و یخ» و مادهایی که کاملاً بازی را تغییر می‌دهند نیز وجود دارند، است.[۶۳]

منابع

  1. ↑ "Europa Universalis IV - Steam Store". 23 August 2021. Archived from the original on 30 April 2018. Retrieved 23 August 2021.
  2. ↑ "Europa Universalis IV (PC)" (به لهستانی). Archived from the original on 6 November 2017. Retrieved 19 August 2021.
  3. ↑ Covington 2013, p. 4.
  4. ↑ Covington 2013, p. 18–30.
  5. ↑ Covington 2013, p. 31.
  6. ↑ Covington 2013, p. 74–75.
  7. ↑ «Religion- Europa Universalis IV». EUIV WIKI. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  8. ↑ «List of event lists». Eu4 Paradoxwiki. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  9. ↑ «Multiplayer». Eu4 Paradoxwiki. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  10. ↑ «Ironman». Eu4 Paradoxwiki. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  11. ↑ Covington 2013, p. 56–57.
  12. ↑ Covington 2013, p. 31–33, 49.
  13. ↑ Covington 2013, p. 39–47.
  14. ↑ Covington 2013, p. 50–53.
  15. ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ Covington 2013, p. 36–38.
  16. ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ Covington 2013, p. 62–65.
  17. ↑ Covington 2013, p. 43, 66–73.
  18. ↑ Dumitrescu, Andrei (15 August 2012). "Gamescom 2012 Hands-Off: Europa Universalis IV". Softpedia. Archived from the original on 27 April 2021. Retrieved 27 April 2021.
  19. ↑ Wiśniewski, Łukasz. "Najbardziej oczekiwana przeze mnie gra – Europa Universalis IV" (به لهستانی). Archived from the original on 24 August 2021. Retrieved 30 August 2021. {{cite web}}: More than one of |تاریخ بایگانی= و |archive-date= specified (help); More than one of |پیوند بایگانی= و |archive-url= specified (help)
  20. ↑ Dean، Paul (۲۰۱۳-۰۲-۱۵). «Europa Universalis 4 preview: The whole world in your hands?». Eurogamer. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  21. ↑ «Europa Universalis IV Tech Info». Gamespot.
  22. ↑ Savage، Phil (۲۰۱۳-۰۸-۰۸). «Europa Universalis 4 demo released, Steam Workshop support confirmed». PC Gamer. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  23. ↑ Hafer، T.J. (۵ آوریل ۲۰۱۸). «Paradox, It's Time for Crusader Kings 2 to End». Strategy Gamer. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  24. ↑ Hafer، T.J. (۱۱ دسامبر ۲۰۱۸). «Europa Universalis IV: DLC Buying Guide». Strategy Gamer. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ نوامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۸. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |بازبینی= و |access-date= داده‌شده است (کمک)
  25. ↑ Wales, Matt (2021-03-18). "Paradox launches optional Europa Universalis 4 subscription service today". Eurogamer (به انگلیسی). Archived from the original on 23 April 2021. Retrieved 2021-04-23.
  26. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Conquest of Paradise - Steam». ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  27. ↑ «Europa Universalis IV: Conquest of Paradise». Paradoxplaza. ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  28. ↑ Hafer, T.J. (January 18, 2014). "Europa Universalis IV: Conquest of Paradise Review". PC Gamer. Archived from the original on 15 March 2021. Retrieved August 30, 2020.
  29. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Wealth of Nations». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  30. ↑ Savage، Phil (۲۷ ژانویه ۲۰۱۴). «Europa Universalis 4's Wealth of Nations expansion detailed by Paradox». Pc Gamer. بایگانی‌شده از اصلی در 18 سپتامبر 2021. دریافت‌شده در 29 اكتبر 2021. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  31. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Res Publica». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  32. ↑ Davies, Ryan (August 7, 2014). "Europa Universalis IV: Res Publica Review". Game Grin. Archived from the original on 15 March 2021. Retrieved August 30, 2020.
  33. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Art of War». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  34. ↑ Parrish, Peter (October 30, 2014). "Europa Universalis IV Patch 1.8 accompanies Art of War release". PC Invasion. Archived from the original on 15 March 2021. Retrieved August 30, 2020.
  35. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: El Dorado». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  36. ↑ Hafer, T.J. (February 21, 2015). "The Lost Cities and Secret Bears of Europa Universalis IV: El Dorado". IGN. Archived from the original on 15 March 2021. Retrieved August 30, 2020.
  37. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Common Sense». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  38. ↑ Hannley, Sean (July 16, 2015). "Review: Europa Universalis IV: Common Sense". Hardcore Gamer. Archived from the original on 15 March 2021. Retrieved August 30, 2020.
  39. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: The Cossacks». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  40. ↑ Roberts, Samuel (November 12, 2015). "Europa Universalis IV's Cossacks expansion gets release date". PC Gamer. Archived from the original on 15 March 2021. Retrieved August 30, 2020.
  41. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Mare Nostrum». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  42. ↑ Morrison, Angus (March 1, 2016). "Rule the waves in EU4's new xpac, Mare Nostrum". PC Gamer. Archived from the original on 15 March 2021. Retrieved August 30, 2020.
  43. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Rights of Man». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  44. ↑ Bonacchi, Stefano (October 21, 2016). "Europa Universalis IV: Rights of Man Patch 1.18 Revolutionizes EU4 Gameplay". Game Skinny. Archived from the original on 27 August 2021. Retrieved August 30, 2020.
  45. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Mandate of Heaven». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  46. ↑ O'Connor, Alice (April 6, 2017). "Europa Universalis IV: Mandate of Heaven released". Rock Paper Shotgun. Archived from the original on 31 October 2020. Retrieved August 30, 2020.
  47. ↑ «Immersion Pack - Europa Universalis IV: Third Rome». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  48. ↑ Barrett, Ben (June 15, 2017). "Europa Universalis IV is improving the Russian empire with Third Rome expansion, out now". PCGamesN. Archived from the original on 10 May 2021. Retrieved August 30, 2020.
  49. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Cradle of Civilization». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  50. ↑ Bailey, Dustin (October 3, 2017). "Europa Universalis IV expands on the Middle East with Cradle of Civilization DLC". PCGamesN. Archived from the original on 27 August 2021. Retrieved August 30, 2020.
  51. ↑ «Immersion Pack - Europa Universalis IV: Rule Britannia». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  52. ↑ Apolon (February 10, 2018). "Europa Universalis 4: Rule Britannia Will Transform The British Isles". Player One. Archived from the original on 27 August 2021. Retrieved August 30, 2020.
  53. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Dharma». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از > اصلی در ۳۰ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  54. ↑ Caldwell, Brendan (September 7, 2018). "Europa Universalis IV packs its trunk for Dharma expansion". Rock Paper Shotgun. Archived from the original on 23 January 2021. Retrieved August 30, 2020.
  55. ↑ «Immersion Pack - Europa Universalis IV: Golden Century». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  56. ↑ Rodriguez, Jason (December 15, 2018). "Europa Universalis IV: Golden Century Review". PC Invasion. Archived from the original on 27 August 2021. Retrieved August 30, 2020.
  57. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Emperor». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  58. ↑ «تاریخ انتشار بسته Emporer بازی Europa Universalis IV مشخص شد». زومجی. اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  59. ↑ Talbot, Carrie (June 9, 2020). "Europa Universalis 4: Emperor arrives today – here's what it adds". PCGamesN. Archived from the original on 30 January 2021. Retrieved August 30, 2020.
  60. ↑ «Expansion - Europa Universalis IV: Leviathan». اوت ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۱. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  61. ↑ Wales, Matt (2021-03-30). "Europa Universalis 4's Leviathan expansion gets April release date". Eurogamer (به انگلیسی). Archived from the original on 23 April 2021. Retrieved 2021-04-23.
  62. ↑ Robinson, Joe (2021-10-19). "Europa Universalis 4 gets more DLC next month". PCGamesN (به انگلیسی). Archived from the original on 22 اكتبر 2021. Retrieved 2021-10-20. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  63. ↑ ۶۳٫۰ ۶۳٫۱ Brown, Fraser (16 May 2017). "Best Europa Universalis 4 mods". Rock, Paper, Shotgun. Archived from the original on 12 November 2020. Retrieved 30 August 2021.

کتاب‌شناسی

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=یوروپا_یونیورسالیس_۴&oldid=33481036»