کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

درخط

نسخهٔ ‏۲۷ اوت ۲۰۱۸، ساعت ۱۴:۰۱

کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی یکی از کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی است. این کمیسیون برای انجام وظایف محوله در محدودهٔ سیاست و روابط خارجى، دفاع، اطلاعات و امنیت تشکیل می‌شود.^[۱] «کمیته حقوق بشر»، «کمیته سیاست خارجی»، «کمیته امنیت داخلی» و «کمیته دفاع» چهار کمیته‌ای هستند که در زیرمجموعهٔ این کمیسیون به صورت تخصصی به بررسی مسائل مربوط به حوزه اختیارات کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی می‌پردازند. براساس قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی کمیسیون‌ امنیت ملی نیز همچون سایر کمیسیون‌ها باید با حضور حداقل ۱۹ و حداکثر ۲۳ نماینده تشکیل شود اما در برخی دوره‎های مجلس، این کمیسیون با حضور بیش از ۲۳ نماینده به فعالیت پرداخت. انتخاب رئیس کمیسیون، نواب رئیس، دبیران اول و دوم و همچنین سخنگوی کمیسیون هر سال با رأی اعضای کمیسیون امنیت ملی انجام می‌شود.^[۲] برگزاری جلسات مشترک علنی و محرمانه کمیسیون با مقام‌های عالی‌رتبه وزارت امور خارجه یا دستگاه‌های مسئول در عرصه سیاست خارجی ایران، یکی از ابزارهای دیپلماتیک نمایندگان برای تأثیرگذاری غیرمستقیم بر سیاست خارجی کشور است.^[۳]

از زمان تصویب قانون آیین‌نامه داخلی مجلس در دوره نخست تا دوره پنجم، تغییر عمده در ساختار کمیسیون‌ها به وجود نیامده بود. کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور تا پایان مجلس پنجم فعال و دایر بود. این کمیسیون برای انجام وظایف محوله در محدودهٔ سیاست داخلی، شوراها، امور غیرعمرانی شهرداری‌های و ثبت احوال فعال داشت. این در حالی بود که کمیسیون سیاست خارجی نیز در محدودهٔ سیاست خارجی فعال بود. در اواسط مجلس پنجم، راهبرد تدوین آیین‌نامه داخلی جدید به سمت فشرده‌سازی حوزه‌های تخصصی کمیسیون‌ها، کاهش تعداد آنها و ادغام کمیسیون‌های غیرضروری در کمیسیون مرتبط بود. با تغییراتی که در آیین‌نامه داخلی مجلس در ترکیب و حوزه‌های تخصصی کمیسیون‌ها اعمال شد، «کمیسیسون شوراها و امور داخلی کشور» و «کمیسیون سیاست خارجی» در همدیگر ادغام و کمیسیون جدیدی به نام «کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی» تشکیل شد. اما از آغاز سال دوم دوره هشتم، «کمیسیون شوراها و امور داخلی» از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی منفک شد و بار دیگر فعالیت مستقل را آغاز نمود.^[۴]

براساس نظریهٔ تکثرگرایی سیاسی، بازیگران عرصهٔ سیاست بین‌الملل متعدد و متکثر هستند که علاوه بر دولت‌ها، شامل بازیگران غیردولتی نیز می‌شود که این امر، ضرورت توجه به دیپلماسی عمومی و مدیریت افکار عمومی را برای سیاستگذاران افزایش داده‌است. فقدان تعامل پایدار کمیسیون امنیت ملی مجلس با نخبگان سیاسی، نظامی، اقتصادی و فکری، یکی از عوامل غفلت از دیپلماسی عمومی در روابط پارلمانی ایران است.^[۵] کمرنگ بودن نقش این کمیسیون در فعالیت‌های دیپلماتیک مجلس شورای اسلامی باعث شده تا راهکارهایی نظیر اصلاح قانون آیین‌نامه داخلی مجلس به منظور حضور نمایندگان باتجربه و متخصص در ترکیب کمیسیون مطرح گردد.^[۶]

فهرست رؤسای کمیسیون

ر	نام	آغاز تصدی	پایان تصدی	گرایش سیاسی	حزب سیاسی	دورهٔ مجلس
کمیسیون امور خارجه
۱	سید محمد خاتمی	۱۳۵۹	۱۳۶۱	—	جمهوری اسلامی	دوره نخست
۲	محمدعلی هادی نجف‌آبادی	۱۳۶۱	۱۳۶۳	—	جمهوری اسلامی	دوره نخست
۲	احمد عزیزی	۱۳۶۳	۱۳۶۶	—	—	دوره دوم
۳	محمود مروی سماورچی	۱۳۶۶	۱۳۶۷	—	جمهوری اسلامی	دوره دوم
۴	صادق خلخالی	۱۳۶۷	۱۳۶۸	جناح چپ	روحانیون مبارز	دوره سوم
۵	سعید رجائی خراسانی	۱۳۶۸	۱۳۷۱	جناح راست	—	دوره سوم
کمیسیون سیاست خارجه
۶	حسن روحانی	۱۳۷۱	۱۳۷۹	جناح راست	روحانیت مبارز	دوره چهارم
۶	حسن روحانی	۱۳۷۱	۱۳۷۹	جناح راست	روحانیت مبارز	دوره پنجم
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی
۷	محسن میردامادی	۱۳۷۹	۱۳۸۳	جناح اصلاح‌طلبان	جبهه مشارکت	دوره ششم
۸	علاءالدین بروجردی	۱۳۸۳	۱۳۹۷	جناح اصول‌گرایان	جبهه پیروان	دوره هفتم
						دوره هشتم
						دوره نهم
						دوره دهم
۹	حشمت‌الله فلاحت‌پیشه	۱۳۹۷	در حال تصدی	جناح اصول‌گرایان	—	دوره دهم

منبع:^[۷]^[۸]

پانویس

↑ «ماده ۵۳»، قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی.
↑ «آشنایی با کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس»، همشهری‌آنلاین.
↑ دلاورپور اقدم و دهقانی فیروزآبادی، «کاستی‌ها و راهکارهای…»، مجلس و راهبرد، ۴۱۴–۴۱۵.
↑ نژادخلیلی و حسینی، «سیر تطور کمیسیون‌ها از دور اول تا نهم…»، ۱۱–۱۲.
↑ دلاورپور اقدم و دهقانی فیروزآبادی، «کاستی‌ها و راهکارهای…»، مجلس و راهبرد، ۴۱۸–۴۱۹.
↑ دلاورپور اقدم و دهقانی فیروزآبادی، «کاستی‌ها و راهکارهای…»، مجلس و راهبرد، ۴۳۱.
↑ «بررسی تغییرات کمیسیون‌های تخصصی ۹ دوره مجلس…»، نامه نیوز.
↑ حسین عسگری، ««فلاحت‌پیشه» رئیس کمیسیون امنیت ملی…»، خبرگزاری مهر.

منابع

«آشنایی با کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس». همشهری‌آنلاین. ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۳. ۲۵۷۵۱۴. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۳۹۷.
«بررسی تغییرات کمیسیون‌های تخصصی ۹ دوره مجلس شورای اسلامی و هیئت رئیسه‌هایی که هر کمیسیون را اداره کردند+جدول». نامه نیوز. ۸ تیر ۱۳۹۲. ۵۰۰۵۴. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۳۹۷.
«قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۳۹۷.
حسین عسگری، حامد (۱۳۹۷). ««فلاحت‌پیشه» رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شد». خبرگزاری مهر. ۴۳۲۹۳۳۶. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۳۹۷. از پارامتر ناشناخته |ماه= صرف‌نظر شد (کمک)
دلاورپور اقدم، مصطفی؛ دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (۱۳۹۵). «کاستی‌ها و راهکارهای توانمندسازی دیپلماسی پارلمانی جمهوری اسلامی ایران». مجلس و راهبرد. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۲۳ (۸۸): ۴۰۷–۴۳۶. شاپا 2322-1860. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۳۹۷. از پارامتر ناشناخته |ماه= صرف‌نظر شد (کمک)
نژادخلیلی، مهدی؛ حسینی، سید حسین (۱۳۹۳). «ساختارشناسی مجلس شورای اسلامی (۲): سیر تطور کمیسیون‌ها از دور اول تا نهم مجلس شورای اسلامی». تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۱۳۶۹۷. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۳۹۷. از پارامتر ناشناخته |ماه= صرف‌نظر شد (کمک)

این یک مقالهٔ خرد ایران است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[1] «ماده ۵۳»، قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی.

[2] «آشنایی با کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس»، همشهری‌آنلاین.

[3] دلاورپور اقدم و دهقانی فیروزآبادی، «کاستی‌ها و راهکارهای…»، مجلس و راهبرد، ۴۱۴–۴۱۵.

[4] نژادخلیلی و حسینی، «سیر تطور کمیسیون‌ها از دور اول تا نهم…»، ۱۱–۱۲.

[5] دلاورپور اقدم و دهقانی فیروزآبادی، «کاستی‌ها و راهکارهای…»، مجلس و راهبرد، ۴۱۸–۴۱۹.

[6] دلاورپور اقدم و دهقانی فیروزآبادی، «کاستی‌ها و راهکارهای…»، مجلس و راهبرد، ۴۳۱.

[7] «بررسی تغییرات کمیسیون‌های تخصصی ۹ دوره مجلس…»، نامه نیوز.

[8] حسین عسگری، ««فلاحت‌پیشه» رئیس کمیسیون امنیت ملی…»، خبرگزاری مهر.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+'''کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی''' یکی از [[کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی]] است. این کمیسیون برای انجام وظایف محوله در محدودهٔ [[سیاست خارجی|سیاست و روابط خارجى]]، [[نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران|دفاع]]، [[اطلاعات طبقه‌بندی‌شده|اطلاعات]] و [[امنیت ملی|امنیت]] تشکیل می‌شود.<ref>{{پک/بن|ف=ماده ۵۳|ک=قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی|رف=rule}}</ref> «کمیته حقوق بشر»، «کمیته سیاست خارجی»، «کمیته امنیت داخلی» و «کمیته دفاع» چهار کمیته‌ای هستند که در زیرمجموعهٔ این کمیسیون به صورت تخصصی به بررسی مسائل مربوط به حوزه اختیارات کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی می‌پردازند. براساس ''قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی'' کمیسیون‌ امنیت ملی نیز همچون سایر کمیسیون‌ها باید با حضور حداقل ۱۹ و حداکثر ۲۳ نماینده تشکیل شود اما در برخی دوره‎های مجلس، این کمیسیون با حضور بیش از ۲۳ نماینده به فعالیت پرداخت. انتخاب رئیس کمیسیون، نواب رئیس، دبیران اول و دوم و همچنین سخنگوی کمیسیون هر سال با رأی اعضای کمیسیون امنیت ملی انجام می‌شود.<ref>{{پک/بن|ف=آشنایی با کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس|ک=همشهری‌آنلاین|رف=hamshahri}}</ref> برگزاری جلسات مشترک علنی و محرمانه کمیسیون با مقام‌های عالی‌رتبه [[وزارت امور خارجه ایران|وزارت امور خارجه]] یا دستگاه‌های مسئول در عرصه [[سیاست خارجی ایران]]، یکی از ابزارهای دیپلماتیک نمایندگان برای تأثیرگذاری غیرمستقیم بر سیاست خارجی کشور است.<ref>{{پک|دلاورپور اقدم|دهقانی فیروزآبادی|۱۳۹۵|ف=کاستی‌ها و راهکارهای…|ک=مجلس و راهبرد|ص=۴۱۴–۴۱۵}}</ref>
-'''کمیسیون [[امنیت ملی]] و [[سیاست خارجی]] مجلس شورای اسلامی''' یکی از [[کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی]] است. این کمیسیون برای انجام وظایف محوله در محدوده [[سیاست]] و روابط خارجی، سیاست داخلی، شوراها، [[شهرداری]]ها، اطلاعات و امنیت داخلی، دفاع و امنیت خارجی و [[ثبت احوال]] تشکیل می‌شود.<ref>ماده ۳۷ آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، با رعایت اصلاحات، اداره کل قوانین، اسفند ۱۳۸۲</ref>
-== اعضا ==
-=== مجلس دهم ===
-==== سال سوم ====
-{{گسترش بخش}}
+از زمان تصویب قانون آیین‌نامه داخلی مجلس در [[دوره نخست مجلس شورای اسلامی|دوره نخست]] تا [[دوره پنجم مجلس شورای اسلامی|دوره پنجم]]، تغییر عمده در ساختار کمیسیون‌ها به وجود نیامده بود. [[کمیسیون سیاست داخلی و شوراهای مجلس شورای اسلامی|کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور]] تا پایان مجلس پنجم فعال و دایر بود. این کمیسیون برای انجام وظایف محوله در محدودهٔ [[:en:Domestic policy|سیاست داخلی]]، شوراها، امور غیرعمرانی [[شهرداری در ایران|شهرداری‌های]] و [[سازمان ثبت احوال ایران|ثبت احوال]] فعال داشت. این در حالی بود که کمیسیون سیاست خارجی نیز در محدودهٔ سیاست خارجی فعال بود. در اواسط مجلس پنجم، راهبرد تدوین آیین‌نامه داخلی جدید به سمت فشرده‌سازی حوزه‌های تخصصی کمیسیون‌ها، کاهش تعداد آنها و ادغام کمیسیون‌های غیرضروری در کمیسیون مرتبط بود. با تغییراتی که در آیین‌نامه داخلی مجلس در ترکیب و حوزه‌های تخصصی کمیسیون‌ها اعمال شد، «کمیسیسون شوراها و امور داخلی کشور» و «کمیسیون سیاست خارجی» در همدیگر ادغام و کمیسیون جدیدی به نام «کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی» تشکیل شد. اما از آغاز سال دوم [[دوره هشتم مجلس شورای اسلامی|دوره هشتم]]، «کمیسیون شوراها و امور داخلی» از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی منفک شد و بار دیگر فعالیت مستقل را آغاز نمود.<ref>{{پک|نژادخلیلی|حسینی|۱۳۹۳|ف=سیر تطور کمیسیون‌ها از دور اول تا نهم…|ص=۱۱–۱۲}}</ref>
-==== سال دوم ====
-{{گسترش بخش}}
+براساس نظریهٔ ''[[تکثرگرایی سیاسی]]''، بازیگران عرصهٔ [[روابط بین‌الملل|سیاست بین‌الملل]] متعدد و متکثر هستند که علاوه بر دولت‌ها، شامل بازیگران غیردولتی نیز می‌شود که این امر، ضرورت توجه به [[دیپلماسی عمومی]] و مدیریت [[افکار عمومی]] را برای سیاستگذاران افزایش داده‌است. فقدان تعامل پایدار کمیسیون امنیت ملی مجلس با [[نخبه‌گرایی|نخبگان]] سیاسی، نظامی، اقتصادی و فکری، یکی از عوامل غفلت از دیپلماسی عمومی در روابط پارلمانی ایران است.<ref>{{پک|دلاورپور اقدم|دهقانی فیروزآبادی|۱۳۹۵|ف=کاستی‌ها و راهکارهای…|ک=مجلس و راهبرد|ص=۴۱۸–۴۱۹}}</ref> کمرنگ بودن نقش این کمیسیون در [[دیپلماسی|فعالیت‌های دیپلماتیک]] مجلس شورای اسلامی باعث شده تا راهکارهایی نظیر اصلاح قانون آیین‌نامه داخلی مجلس به منظور حضور نمایندگان باتجربه و متخصص در ترکیب کمیسیون مطرح گردد.<ref>{{پک|دلاورپور اقدم|دهقانی فیروزآبادی|۱۳۹۵|ف=کاستی‌ها و راهکارهای…|ک=مجلس و راهبرد|ص=۴۳۱}}</ref>
-==== سال اول ====
-اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در سال اول [[دوره دهم مجلس شورای اسلامی|مجلس دهم]]:<ref>{{یادکرد وب|عنوان=کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی |تاریخ بازبینی=۱۲ مرداد ۱۳۹۵ |ناشر=[[مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی]] |نشانی=http://rc.majlis.ir/fa/parliament_commission/national_sec_foreign_policy}}</ref>
+== فهرست رؤسای کمیسیون ==
-{{میان‌چین}}
-{|class="wikitable" style="margin: 1em auto 1em auto"
+{| class="wikitable" style="text-align:center"
-| align="center" style="background:#f0f0f0;"|'''ردیف'''
-| align="center" style="background:#f0f0f0;"|'''نام و نام خانوادگی'''
-| align="center" style="background:#f0f0f0;"|'''سمت'''
 |-
+! {{کوته‌نوشت|ر|ردیف}}
-| ۱        ||[[علاءالدین بروجردی]]||رئیس
+! نام
+! آغاز تصدی
+! پایان تصدی
+! گرایش سیاسی
+! [[فهرست احزاب در ایران|حزب سیاسی]]
+! دورهٔ مجلس
 |-
+! colspan=7| کمیسیون امور خارجه
-| ۲        ||[[کمال دهقانی فیروزآبادی]]||نایب رئیس اول
 |-
+! ۱
-| ۳        ||[[ابوالفضل حسن‌بیگی]]||نایب رئیس دوم
+| [[سید محمد خاتمی]]
+| ۱۳۵۹
+| ۱۳۶۱
+| {{ن/م}}
+| [[حزب جمهوری اسلامی|جمهوری اسلامی]]
+| rowspan=2| [[دوره نخست مجلس شورای اسلامی|دوره نخست]]
 |-
+! ۲
-| ۴        ||[[سید حسین نقوی حسینی]]||سخنگو
+| [[محمدعلی هادی نجف‌آبادی]]
+| ۱۳۶۱
+| ۱۳۶۳
+| {{ن/م}}
+| [[حزب جمهوری اسلامی|جمهوری اسلامی]]
 |-
+! ۲
-| ۵        ||[[محمدجواد جمالی نوبندگانی]]||دبیر اول
+| [[احمد عزیزی (سیاستمدار)|احمد عزیزی]]
+| ۱۳۶۳
+| ۱۳۶۶
+| {{ن/م}}
+| {{ن/م}}
+| rowspan=2| [[دوره دوم مجلس شورای اسلامی|دوره دوم]]
 |-
+! ۳
-| ۶        ||[[سید محسن علوی]]||دبیر دوم
+|[[محمود مروی سماورچی]]
+| ۱۳۶۶
+| ۱۳۶۷
+| {{ن/م}}
+| [[حزب جمهوری اسلامی|جمهوری اسلامی]]
 |-
+! ۴
-| ۷        ||[[مسعود گودرزی]]||عضو
+| [[صادق خلخالی]]
+| ۱۳۶۷
+| ۱۳۶۸
+| [[جناح چپ جمهوری اسلامی ایران|جناح چپ]]
+| [[مجمع روحانیون مبارز|روحانیون مبارز]]
+| rowspan=2| [[دوره سوم مجلس شورای اسلامی|دوره سوم]]
 |-
+! ۵
-| ۸        ||[[شهروز برزگر کلشانی]]||عضو
+| [[سعید رجائی خراسانی]]
+| ۱۳۶۸
+| ۱۳۷۱
+| [[جناح راست جمهوری اسلامی ایران|جناح راست]]
+| {{ن/م}}
 |-
+! colspan=7| کمیسیون سیاست خارجه
-| ۹        ||[[محمدمهدی برومندی]]||عضو
 |-
+! rowspan=2| ۶
-| ۱۰  ||[[سید قاسم جاسمی]]||عضو
+| rowspan=2| [[حسن روحانی]]
+| rowspan=2| ۱۳۷۱
+| rowspan=2| ۱۳۷۹
+| rowspan=2| [[جناح راست جمهوری اسلامی ایران|جناح راست]]
+| rowspan=2| [[جامعه روحانیت مبارز|روحانیت مبارز]]
+| [[دوره چهارم مجلس شورای اسلامی|دوره چهارم]]
 |-
+| [[دوره پنجم مجلس شورای اسلامی|دوره پنجم]]
-| ۱۱  ||[[کاظم جلالی]]||عضو
 |-
+! colspan=7| کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی
-| ۱۲  ||[[مجتبی ذوالنور]]||عضو
 |-
+! ۷
-| ۱۳  ||[[علیرضا رحیمی (سیاستمدار)|علیرضا رحیمی]]||عضو
+| [[محسن میردامادی]]
+| ۱۳۷۹
+| ۱۳۸۳
+| [[جناح اصلاح‌طلبان جمهوری اسلامی ایران|جناح اصلاح‌طلبان]]
+| [[جبهه مشارکت ایران اسلامی|جبهه مشارکت]]
+| [[دوره ششم مجلس شورای اسلامی|دوره ششم]]
 |-
+! rowspan=4| ۸
-| ۱۴  ||[[محمدابراهیم رضایی]]||عضو
+| rowspan=4| [[علاءالدین بروجردی]]
+| rowspan=4| ۱۳۸۳
+| rowspan=4| ۱۳۹۷
+| rowspan=4| [[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|جناح اصول‌گرایان]]
+| rowspan=4| [[جبهه پیروان خط امام و رهبری|جبهه پیروان]]
+| [[دوره هفتم مجلس شورای اسلامی|دوره هفتم]]
 |-
+| [[دوره هشتم مجلس شورای اسلامی|دوره هشتم]]
-| ۱۵  ||[[هادی شوشتری]]||عضو
 |-
+| [[دوره نهم مجلس شورای اسلامی|دوره نهم]]
-| ۱۶  ||[[مرتضی صفاری نطنزی]]||عضو
 |-
+| rowspan=2| [[دوره دهم مجلس شورای اسلامی|دوره دهم]]
-| ۱۷  ||[[حشمت‌الله فلاحت‌پیشه]]||عضو
 |-
+! ۹
-| ۱۸  ||[[ولی‌الله نانواکناری]]||عضو
+| [[حشمت‌الله فلاحت‌پیشه]]
-|-
+| ۱۳۹۷
-| ۱۹  ||[[علی نجفی|علی نجفی خوشرودی]]||عضو
+| ''در حال تصدی''
-|-
+| [[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|جناح اصول‌گرایان]]
-| ۲۰  ||[[اردشیر نوریان]]||عضو
+| {{ن/م}}
-|-
-| ۲۱  ||[[هاجر چنارانی]]||عضو
-|-
-| ۲۲  ||[[جواد کریمی قدوسی]]||عضو
-|-
-| ۲۳  ||[[مصطفی کواکبیان]]||عضو
 |}
-{{پایان میان‌چین}}
+''منبع'':<ref>{{پک/بن|ف=بررسی تغییرات کمیسیون‌های تخصصی ۹ دوره مجلس…|ک=نامه نیوز|رف=namehnews}}</ref><ref>{{پک|حسین عسگری|۱۳۹۷|ف=«فلاحت‌پیشه» رئیس کمیسیون امنیت ملی…|ک=خبرگزاری مهر}}</ref>
-=== مجلس نهم ===
-{{گسترش بخش}}
+== پانویس ==
+{{پانویس|۲}}
 == منابع ==
+* {{یادکرد وب |عنوان=آشنایی با کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس |نشانی=http://www.hamshahrionline.ir/details/257514 |ناشر=[[همشهری‌آنلاین]] |تاریخ=۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۳ |تاریخ بازبینی=۵ شهریور ۱۳۹۷ |id=۲۵۷۵۱۴ |ref=hamshahri}}
-{{پانویس}}
+* {{یادکرد خبر |عنوان=بررسی تغییرات کمیسیون‌های تخصصی ۹ دوره مجلس شورای اسلامی و هیئت رئیسه‌هایی که هر کمیسیون را اداره کردند+جدول |نشانی=http://namehnews.ir/fa/news/50054/برای-اولین-بار-از-سوی-نامه-منتشر-شد-بررسی-تغییرات-کمیسیون‌های-تخصصی-9-دوره-مجلس-شورای-اسلامی-و-هیئت-رئیسه‌هایی-که-هر-کمیسیون-را-اداره-کردند-جدول |خبرگزاری=نامه نیوز |تاریخ=۸ تیر ۱۳۹۲ |تاریخ بازبینی=۵ شهریور ۱۳۹۷ |id=۵۰۰۵۴ |ref=namehnews}}
+* {{یادکرد وب |عنوان=قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی |نشانی=http://rc.majlis.ir/fa/content/interior_rule |ناشر=[[مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی]] |تاریخ بازبینی=۵ شهریور ۱۳۹۷ |ref=rule}}
+* {{یادکرد خبر |نام خانوادگی=حسین عسگری |نام=حامد |عنوان=«فلاحت‌پیشه» رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شد |نشانی=https://www.mehrnews.com/news/4329336/فلاحت-پیشه-رئیس-کمیسیون-امنیت-ملی-و-سیاست-خارجی-مجلس-شد |خبرگزاری=[[خبرگزاری مهر]] |سال=۱۳۹۷ |ماه=۳ تیر |تاریخ بازبینی=۵ شهریور ۱۳۹۷ |id=۴۳۲۹۳۳۶}}
+* {{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی۱=دلاورپور اقدم |نام۱=مصطفی |نام خانوادگی۲=دهقانی فیروزآبادی |نام۲=سید جلال |پیوند نویسنده۲=سید جلال دهقانی فیروزآبادی |عنوان=کاستی‌ها و راهکارهای توانمندسازی دیپلماسی پارلمانی جمهوری اسلامی ایران |ژورنال=مجلس و راهبرد |مکان=[[تهران]] |ناشر=[[مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی]] |دوره=۲۳ |شماره=۸۸ |سال=۱۳۹۵ |ماه=زمستان |صفحات=۴۰۷–۴۳۶ |پیوند=http://nashr.majles.ir/article_185.html |تاریخ بازبینی=۵ شهریور ۱۳۹۷ |شاپا=۲۳۲۲-۱۸۶۰}}
+* {{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی۱=نژادخلیلی |نام۱=مهدی |نام خانوادگی۲=حسینی |نام۲=سید حسین |عنوان=ساختارشناسی مجلس شورای اسلامی (۲): سیر تطور کمیسیون‌ها از دور اول تا نهم مجلس شورای اسلامی |مکان=[[تهران]] |ناشر=[[مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی]] |سال=۱۳۹۳ |ماه=خرداد |پیوند=http://rc.majlis.ir/fa/news/show/896885 |تاریخ بازبینی=۵ شهریور ۱۳۹۷ |id=۱۳۶۹۷}}
 {{مجلس شورای اسلامی}}
 {{روابط خارجی ایران}}
@@ خط ۷۵: / خط ۱۲۶: @@
 [[رده:کمیسیون‌های مجلس شورای اسلامی]]
-[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]

ن ب و روابط خارجی ایران
آفریقا	سنگال • گامبیا • کنیا • غنا • آفریقای جنوبی • کومور • مصر • لیبی • مراکش • نیجریه • تونس • جیبوتی • اوگاندا • زیمبابوه • الجزایر
آمریکا	ایالات متحدهٔ آمریکا • کانادا • بولیوی • مکزیک • اروگوئه • برزیل •ونزوئلا • کوبا • گواتمالا • شیلی • آرژانتین
آسیا	اسرائیل • افغانستان (روابط تجاری) • پاکستان • تاجیکستان • ترکمنستان • ازبکستان • تایلند • ترکیه • چین • مالزی • ژاپن • کره شمالی • هند • قزاقستان • کره جنوبی • اندونزی • تایوان • ویتنام • مصر • لیبی • مراکش • کویت • امارات • بحرین • سوریه • عراق • یمن • عربستان سعودی • قطر • تونس • الجزایر • لبنان • عمان • اردن
اروپا	آلبانی • ایتالیا • بریتانیا • بلاروس • سوئیس • کوزوو • ارمنستان • جمهوری آذربایجان • روسیه • واتیکان • گرجستان (تاریخچه) • قبرس • صربستان • اوکراین • رومانی • مجارستان • لهستان • آلمان • هلند • دانمارک • فنلاند • فرانسه • سوئد • بلژیک• اتریش • اسپانیا • نروژ • استونی • لیتوانی • لتونی • پرتغال
اقیانوسیه	استرالیا • نیوزیلند
پیشین	یوگوسلاوی • روم
چندجانبه	آمریکای لاتین • اتحادیهٔ اروپا • جهان عرب
نهادهای مرتبط	وزارت امور خارجه • شورای عالی امنیت ملی • شورای راهبردی روابط خارجی • کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس
جستارهای وابسته	وزارت امور خارجه (ایران) • فهرست وزیران امور خارجه ایران • پروپاگاندا در ایران • فهرست وابسته‌های دیپلماتیک ایران / فهرست وابسته‌های دیپلماتیک در ایران • سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران • ایرانیان مقیم خارج • فهرست سفیران ایران