فضل‌الله اکبری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از فضل الله اکبری)
فضل‌الله اکبری گلپایگانی
زادهٔ۲ اردیبهشت ۱۳۰۰
گلپایگان
درگذشت۱۳ فروردین ۱۳۸۴ (۸۳ سال)
تهران
آرامگاهتهران
ملیتایرانی
پیشهاستاد دانشگاه
کارهای برجستهمعاون اسبق آموزشی و پژوهشی وزارت علوم و آموزش عالی (از سال ۱۳۵۰)، عضو هیئت علمی و نخستین رئیس دانشکده علوم اداری و مدیریت بازرگانی دانشگاه تهران (از سال ۱۳۴۳)

فضل‌الله اکبری (زاده: ۲ اردیبهشت ۱۳۰۰، گلپایگان - درگذشت: ۱۳ فروردین ۱۳۸۴، تهران) معاون اسبق آموزشی و پژوهشی وزارت علوم و آموزش عالی (از سال ۱۳۵۰)، عضو هیئت علمی و نخستین رئیس دانشکده علوم اداری و مدیریت بازرگانی دانشگاه تهران و نخستین دانشیار حسابداری و حسابرسی آن دانشگاه بود.[۱]

زندگی‌نامه[ویرایش]

فضل‌الله اکبری آموزش ابتدایی را در شهر گلپایگان و دوره دبیرستان را در اصفهان گذراند. همزمان با تحصیل در دوره دبیرستان به یادگیری علوم قدیمه نزد پدربزرگ مادریش حاج فخرالعلما پرداخت و پس از آن در اصفهان از حضور استادانی چون فضل‌الله همایی و برادر او استاد جلال همایی و آقای مبارکه‌ای بهره‌مند شد. وی حساب و ریاضی و حساب سیاق نقدی و جنسی را نزد پدربزرگ و پدر فرا گرفت. فضل‌الله اکبری بعد از دریافت دیپلم متوسطه، در دانشکده حقوق دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت و مدرک کارشناسی خود را از این دانشکده گرفت. سپس در شرکت ملی نفت استخدام شد و همزمان با حییم در تهیه فرهنگ لغات انگلیسی به فارسی همکاری داشت. پس از آن در مؤسسه علوم اداری و بازرگانی دانشکده حقوق دانشگاه تهران ادامه تحصیل داد و مدرک فوق لیسانس علوم اداری و بازرگانی را دریافت داشت. در پی آن با بهره‌مندی از بورس تحصیلی به آمریکا رفت و در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و دانشگاه استانفورد به تحصیل پرداخت و در رشته مدیریت بازرگانی با گرایش حسابداری دکترا دریافت کرد. بعد از دریافت مدرک دکترا به ایران بازگشت و در مؤسسه علوم اداری به تدریس پرداخت و در سال ۱۳۳۷ به عنوان اولین مدرس حسابداری با درجه دانشیاری به عضویت هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه تهران پذیرفته شد.[۱] اکبری دربارهٔ چگونگی برخورد با رشته حسابداری در آن سال‌ها چنین می‌گوید:[۲]

«... سالها حسابداری به عنوان رشته‌ای قابل قبول برای تدریس در دانشگاه شناخته نمی‌شد. تا سال ۱۳۳۳ در هیچ دانشگاه و مؤسسه آموزش عالی حسابداری رسماً تدریس نمی‌شد. … متأسفانه در ایران آن زمان، اغلب افراد به جهت عدم اطلاع کافی از محتوای دروس مزبور، علوم مالی و حسابداری را در سطح سایر رشته‌های دانشگاه به حساب نمی‌آوردند…. محتوای رشته حسابداری، اهمیت و لزوم آن در انتظام امور سازمانها و تأثیر آن در پیشرفت کشور، سالها همچنان ناشناخته باقی‌ماند. در سال ۱۳۳۴ که داوطلب تدریس حسابداری در دانشگاه شدم، یکی از اولیای دانشگاه گفت شک دارد جایگاه تدریس حسابداری در دانشگاه باشد و اضافه کرد در گذشته هم حسابداری در سال ششم رشته تجارت دبیرستانها تدریس می‌شده‌است و اگر حسابداری را رشته‌ای دانشگاهی بشناسیم بزودی داوطلبانی هم برای تدریس خانه‌داری، گله‌داری و باغداری پیدا می‌شوند؛ دانشگاه را تدریس حساب کافی است. دو - سه سالی طول کشید تا با مراجعات مکرر و مستمر، ارائه شرح دروس حسابداری و رشته‌های مختلف آن، اهمیت و فرق آن را با حساب و ریاضی توجیه کنم و توضیح دهم. بالا خره قرار شد در دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران برای انتخاب و استخدام یک نفر دانشیار اقدام کنند.»


فضل‌الله اکبری پس از تأسیس دانشکده علوم اداری و مدیریت بازرگانی دانشگاه تهران، به مدت ۸ سال رئیس این دانشکده بود. پس از سال ۱۳۵۰، به سمت معاون آموزشی و پژوهشی وزارت علوم و آموزش عالی برگزیده شد و همزمان به تدریس رشته حسابداری در دانشگاه‌ها و موسسات مختلف آموزش عالی به ویژه بانک ملی ایران پرداخت.[۱] پس از انقلاب در اوایل سال ۱۳۵۸ در سمت استادی دانشگاه بازنشسته شد و از اوایل دهه ۱۳۶۰ با مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی همکاری کرد. کتاب و مقالا ت مختلفی که در این دوران توسط ایشان تألیف و تدوین و توسط سازمان حسابرسی منتشر شده‌است دستاورد این دوران پربار است. فضل‌الله اکبری در اواخر دهه ۱۳۶۰ به آمریکا مسافرت کرد و به مدت دو سال با سمت استادی در دوره‌های فوق لیسانس دانشکده مدیریت بازرگانی دانشگاه استانفورد به تدریس پرداخت. پس از آن به انگلستان رفت و یک سال نیز در دانشکده مدیریت دولتی تدریس داشت.[۱] او از میانه‌های دهه ۱۳۷۰ به ایران بازگشت و همچنان همکاری خود رادر زمینه تحقیق و تألیف با مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی ادامه داد. کتاب بررسی تحلیلی اکبری در سال ۱۳۸۱ به عنوان کتاب درخور تقدیر برگزیده و به وسیله وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم هفته کتاب مورد تقدیر قرار گرفت.[۱] سرانجام فضل‌الله اکبری در ۱۳ فروردین ۱۳۸۴ درگذشت و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.[۱]

پیشینه آموزشی[ویرایش]

آثار[ویرایش]

بخشی از آثار و کتاب‌ها و مقاله‌های اکبری به شرح زیر است.[۱]

کتاب‌ها[ویرایش]

  • حسابداری صنعتی، دانشگاه تهران، با تجدید چاپ به دفعات و توسط ناشران دیگر، ۱۳۳۸
  • اصول حسابداری، دانشگاه تهران، با تجدید چاپ به دفعات، ۱۳۴۰
  • تجزیه و تحلیل صورتهای مالی، سازمان حسابرسی، با پنج بار تجدید چاپ و تجدیدنظر، ۱۳۶۶
  • حسابداری بازرگانی، دانشکده علوم اداری و مدیریت بازرگانی، ۱۳۵۴
  • تهیه بودجه بازرگانی و صنعتی، انتشارات فروردین، ۱۳۶۵
  • حسابداری استهلاک، سازمان حسابرسی، اولین چاپ ۱۳۷۱، چاپ هفتم، ۱۳۸۰
  • فرهنگ اصطلاحات حسابداری (انگلیسی- فارسی)، سازمان حسابرسی، جلد اول، ۱۳۷۶
  • بررسی تحلیلی یا استفاده از تجزیه و تحلیل صورتهای مالی در حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۷۹

مقاله‌ها[ویرایش]

  • سرگذشت یک استاد و سرگذشت یک علم (مصاحبه با مجله حسابدار- مرداد ۱۳۷۲)
  • تجزیه و تحلیل صورتهای مالی (حسابرس ۳، مجموعه مقالا ت- تابستان ۱۳۷۴)
  • واژه سرنوشت ساز (فصلنامه حسابرس شماره ۱، زمستان ۱۳۷۷)
  • نوبت من نیست (فصلنامه حسابرس شماره ۳، بهار ۱۳۷۸)
  • به یاد دوست (مجله حسابدار، شماره ۱۳۲، شهریور۱۳۷۸)
  • چگونه تدریس حسابداری در دانشگاه برای اولین بار شروع شد (فصلنامه حسابرس شماره ۴ و ۵، پاییز و زمستان ۱۳۷۸)
  • آموخته‌های آموخته را نیاموختیم (فصلنامه حسابرس شماره ۹، زمستان ۱۳۷۹)
  • مصطفی علی مدد: اندیشمندی پرمایه، پرکار و پربار (فصلنامه حسابرس شماره ۱۶، مهر و آبان ۱۳۸۱)
  • نرفته‌ام (فصلنامه حسابرس شماره ۲۳، بهار ۱۳۸۳)
  • منتخبات حسابرس (فصلنامه حسابرس شماره ۲۳، بهار ۱۳۸۳)

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ «چگونه تدریس حسابداری در دانشگاه برای اولین بار شروع شد». مجله حسابرس، شماره ۴ و ۵ زمستان ۱۳۷۸. دریافت‌شده در ۲ اردیبهشت ۱۳۹۸.
  2. چگونه تدریس حسابداری در دانشگاه برای اولین بار شروع شد. فصلنامه حسابرس شماره ۴ و ۵، پاییز و زمستان ۱۳۷۸ تهران