عملیات والفجر ۵

عملیات والفجر ۵
بخشی از جنگ ایران و عراق
نمایی از نقشهٔ محل و میدان نبرد عملیات والفجر ۵
تاریخ ساعت ۲۴ شب ۲۷ بهمن ۱۳۶۲ تا ۳۰ بهمن ۱۳۶۲ موقعیت منطقه عمومی چنگوله، جنوب مهران نتایج پیروزی ایران تغییرات قلمرو آزادسازی و تصرف منطقه‌ای به گستردگی ۱۱۰ کیلومتر مربع توسط نیروهای ایرانی شامل: بلندی‌های ۲۳۰ آزادخان کشته، تقی مرده، پیزولی، تنگه چنگوله، تونل، عباس عظیم و چغاعسگر در خاک ایران پاسگاه‌های شمالی، عین عبد، طارق، الرباغی و شهرک‌های بکسایه، آل یاسین و روستای شیخ احمد در خاک عراق تسلط بر جاده طیب - بدره عراق
طرف‌های درگیر
عراق	ایران
تلفات و خسارات
۳٫۶۰۰ نفر کشته و زخمی ۱۷۰ نفر اسیر انهدام: ۴۰ دستگاه تانک و نفربر ۲ فروند بالگرد ۱۰ انبار مهمات	۱۵۶ نفر کشته

والفجر ۵
تاریخ ۱۳۶۲/۱۱/۲۷ تا ۱۳۶۲/۱۱/۳۰ موقعیت منطقه عمومی چنگوله
فرماندهان و رهبران
سپاه
واحدهای درگیر
سپاه و ارتش

عملیات والفجر ۵ عملیاتی با هدف آزادسازی ارتفاعات منطقه چنگوله بود که در روز ۲۷ بهمن سال ۱۳۶۲ حدفاصل شهرهای مهران و دهلران با هدف آزاد سازی مناطق عملیاتی و فریب نیروهای عراقی در خروج از هور الهویزه در آستانه نبرد بزرگ عملیات خیبر انجام گرفت. در آستانه نبرد بزرگ خیبر لازم بود تک‌های پشتیبانی به صورت محدود و ایذایی، به‌منظور فریب دشمن و جلب توجه ارتش عراق به منطقه‌ای خارج از هور الهویزه، صورت پذیرد. از این رو عملیات والفجر ۵ در منطقه عمومی چنگوله در جنوب مهران وعملیات والفجر ۶ در منطقه مرزی «چزابه» و «چیلات» اجرا گردید.

منطقه عملیات

منطقه عملیات، منطقه کوهستانی چنگوله حد فاصل شهرهای مهران و دهلران بود. منطقه چنگوله که شامل چند روستا و دهستان می‌باشد، درجنوب شرقی مهران واقع شده است و ۴۵ کیلومتر با مهران و۹۰ کیلومتر با دهلران فاصله دارد. این منطقه مرزی که در جنوب جاده مهران- دهلران قرار دارد، با شروع جنگ خالی از سکنه شد. نیروهای دشمن روستاهای این محدوده را اشغال و به‌طور کامل تخریب کردند.

شرح عملیات

مرحله اول عملیات در ساعت ۲۴ روز ۲۷ بهمن ۱۳۶۲ با رمز «یا زهرا (س)» آغاز شد. در این عملیات، یگان‌های سپاه پاسداران و ارتش ایران با فرماندهی قرارگاه خاتم‌ النبیاء حضور داشتند. در همان ساعات نخست، بلندی‌های پیزولی، آزادخان کشته، تنگه چنگوله و ده‌ها کیلومتر مربع از خاک ایران آزاد و جاده بدر - طیب عراق به تسلط نیروهای ایرانی درآمد. همچنین به ۴تیپ از گارد مرزی عراق خساراتی وارد شد. در مرحلهٔ دوم عملیات والفجر ۵ که در ساعت ۳:۴۰ مورخه ۲۸ بهمن ۱۳۶۲ آغاز گردید، مناطق دیگری از خاک ایران و عراق تصرف شد و نیروهای ایرانی در ۳۵ کیلومتری بزرگراه بغداد ـ بصره استقرار یافتند.

در مجموع دو مرحله عملیات، منطقه‌ای به گستردگی ۱۱۰ کیلومتر مربع شامل بلندی‌های «پیزولی»، «تنگه چنگوله»، «تونل»، «چغا عسکر»، «عباس عظیم»، پاسگاه‌های شمالی «عین عبد»، «طارق»، «الرباقی»، شهرک‌های «یک سایه»، «آل یاسین» و روستاهای شیخ احمد آزاد شد و چهل دستگاه تانک و نفربر، مقداری سلاح سبک و نیمه سنگین، دو فروند چرخبال، ده‌ها دستگاه خودروی نظامی و ده انبار مهمات دشمن منهدم و ده‌ها دستگاه تانک و نفربر، شماری خودروی نظامی و انواع سلاح‌های سبکو و نیمه سنگین به قنیمت رزمندگان سپاه پاسداران درآمد.

در این عملیات، از سوی عراق، تیپ بازسازی شده ۴ گارد مرزی، یک واحد کماندویی، تیپ ۴ کوهستانی، یک گردان تانک از تیپ ۵۰ زرهی لشکر ۱۲ حضور داشتند که بجز آسیب ۵۰ درصدی به تیپ ۵۰ زرهی، الباقی واحدها به‌طور کامل، منهدم شدند. در مجموع، تعداد کشته و زخمی‌های عراقی‌ها بیش از ۳۶۰۰ نفر، تعداد اسرا نیز ۱۷۰ نفر گزارش شده است.