صالح‌آباد (همدان)
| صالح‌آباد | |
|---|---|
 | |
| کشور |
 ایران |
| استان | همدان |
| شهرستان | بهار |
| بخش | صالح‌آباد |
| نام(های) قدیمی | صالحان. حسنان[۱] |
| سال شهرشدن | ۱۳۷۳ |
| مردم | |
| رشد جمعیت | ۱٫۴ درصد |
| تراکم جمعیت | ۳۸۰۲٫۷ نفر بر کیلومتر مربع |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۲۲۳ هکتار |
| آب‌وهوا | |
| میانگین دمای سالانه | ۱۱٫۵ درجه |
| میانگین بارش سالانه | ۲۸۶ میلی‌متر |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | علیرضا فعله‌گری |
| پیش‌شماره تلفنی | ۰۸۱۳۴۶۲ |
| وبگاه | شهرداری صالح‌آباد |
| به شهر صالح آباد خوش‌آمدید | |
صالح‌آباد شهری در بخش صالح آباد شهرستان بهار در استان همدان ایران است. این شهر در دشت وسیعی در شمال استان همدان قرار دارد از مناطق تفریحی و توریستی شهرستان بهار به‌شمار می‌رود و در بلندای ۱۷۶۷ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده‌است و از شهرهای سردسیر کشور به‌شمار می‌آید که وجود ابنیه و آثار تاریخی همه سال گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند.این شهر در ۱۸ کیلومتری غرب شهر همدان و درکنار سه راهی همدان، کرمانشاه و سنندج قرار دارد
این شهر تاریخی بواسطه قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم از زمانهای گذشته همواره محل آمد و شد تجار و بازرگانان کشور بویژه اهالی منطقه غرب کشور بوده‌است. عواملی چون شاهراه ارتباطی غرب کشور که از جنوب این شهر گذر می‌کند و پایتخت را به کشورهای همسایه از جمله عراق و ترکیه متصل می‌کند و از اهمیت بسزایی برخوردار بوده‌است
یکی از شاخه‌های رودخانهٔ قره‌چای از این شهر می‌گذرد و با ایجاد سدی از آن برای آبیاری تاکستان‌ها و مزارع آنجا استفاده می‌شود. در حاشیه غربی و جنوب غربی شهر مناطق جنگلی وجود دارد که هر هفته افراد بسیاری از شهرهای اطراف و ساکنین اوقات فراغت و تعطیل را در آنجا سر می‌کنند. بر اساس تحقيقات صورت گرفته منطقه اي به نام حَسنان در شعاع 3 كيلومتري شمال صالح آباد هسته اوليه شكل گيري اين شهر بوده است
محتویات
گردشگری[ویرایش]
شهرصالح آبادکه دارای آب وهوای مساعد وباغ های مصفاورودخانه های سرشاراست، درشمال استان همدان واقع شده وازدیربازبه دلیل داشتن طبیعتی سرسبزوخرم ومزارع ومراتع بسیاردلنشین وخوش آب وهوا،مورد توجه مقامات وشخصیتهای عالی رتبه بوده است. شهر صالح آباد درگذشته درپیوست محله اوچ تپه قرارداشته ودارای قلاع مختلفی ازجمله قلعه مشیرالملک بوده است که این قلعه باوجودقدمت تاریخی چندین ساله ،درجنگ جهانی دوم به دلیل واقع شدن درمسیرجاده احداثی درادامه پل انگلیسی هاقسمت عمده اش تخریب شدوتنهابرج های طرفین آن تاچندسال قبل موجودبودکه آنها هم درادامه راهسازی تخریب شده اند. درسمت شمالی قلعه مشیرالملک حمام قدیمی نیزدرگذرزمان تخریب شدومصالح آن دربیش ازدو قرن گذشته به حمام کنونی اوچ تپه درامتدادخیابان شهیدرجایی صالح آبادانتقال داده شده است که درنهایت با ازبین رفتن حمام فیروزه قلعه مشیرالملک یکی ازبهترین آثارتاریخی این دیار ازبین رفت .پس ازتخریب حمام فیروزه مشیرالملک که درآمدحاصل از آن صرف هزینه های مالک وساکنین قلعه می شد،قدری ازمصالح آن ازجمله سنگهای گرانیتی وستون های موجودبه حمام کنونی اوچ تپه منتقل شد.این بنا دردهه های پیش مورد استفاده اهالی قرار می گرفت تااین که درسالهای اخیربه عنوان یک اثرتاریخی شناخته شد . نمای بیرونی این حمام که باسبک معماری خاصی جلوه می کند،درچندسال اخیربااقدام مسئولان سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی وگردشگری استان ومعتمدین محل بابودجه ای که ازسوی کمیته برنامه ریزی به این امراختصاص داده شده ،مرمت وباسازی شده است.فضای داخلی آن همچنان به شکل قبلی باقی است وازسال 86 نیزدرداخل حمام قهوه خانه سنتی راه اندازی شدکه عمرچندانی نداشت .علاوه برحمام نامبرده حمام قدیمی دیگری درصالح آبادوجودداردکه قدمتش ازحمام اوچ تپه بیشتراست ،امابه دلیل استفاده مصالح حمام فیروزه مشیرالملک درحمام اوچ تپه ،این بنا جزآثارتاریخی شناخته شده است. طرح بنای این حمام قدیمی ،چهارضلعی دارای ستونهای استوانه ای گردویکپارچه سنگ است .این بنادرطرح اولیه خوددارای خزانه بوده که این فضابعدهابه دوش تبدیل شده است .نورگیری این بنا ازسقف است حمام قدیمی اوچ تپه درضلع شمال غربی شهرصالح آبادباطراحی معماری هشت ضلعی به چشم می خوردودارای دوگنبدنسبتأوسیع است که روزنه های نورنیزدرآن برای نوررسانی تعبیه شده اند.ورودی حمام درارتباط باخیابان اصلی وحمام پایین ترازسطح خیابان واقع شده است .این حمام درسال های اخیربه وسیله سازمان میراث فرهنگی وگردشگری استان همدان مرمت شده است.درگذشته حمام قدیمی اوچ تپه رابه وسیله هیزم وسپس روغن سوخته وگازوئیل گرم می کردند،یکی ازعلت های استفاده ازطرح هشت ضلعی دراین بنابه وجود آوردن فضاهای متعددواجرای آسان طاق ( گنبد)بوده است .درزمان های قدیم ،حمام ها رادرمحلی می ساختندکه علاوه بردسترسی آسان دویا سه طرف آن هاراکوچه وخیابان احاطه می کردتاهم رفت وآمدبه حمام ها آسان شودوهم دودناشی ازسوخت حمام ،موجب آزارو اذیت ساکنین نشود
مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها[ویرایش]
- دانشگاه پیام نور واحد صالح آباد
- دبیرستان امام خمینی
- دبیرستان کوثر
- دبیرستان صدیقه النبی
- دبیرستان صدیقه کبری
- اموزشگاه صدر
- اموزشگاه دکتر معین
سرشناسان[ویرایش]
از مشاهیر این شهر در دهه‌های پیشین می‌توان افرادی چون میرزا رستم و همچنین دو فرزند ذکور ایشان حاج هادی که به امانت داری شهره خاص و عام بودند و علی رستمی نیا ملقب به (علی آقا میرزا رستم ) معمار و معتمد اهالی و شیخ محسن کریمی و حاج ابراهیم جعفری را نام برد که از عارفان و سالکان این شهر بوده و در میان اهالی صالح آباد و اطراف آن بسیار محبوب بوده‌است
تاریخچه[ویرایش]
منشأ و هسته اوليه شكل دهنده شهر حدود 150 سال بعد از حمله مغول ها به ايران یعنی حدود 600 سال پیش در اثر زلزله ای از بين رفته و ساكنين به زمين هاي مجاور آن در محله اي كه امروزه بنام تاقچه باغلر نام گرفته است نقل مكان كرده و ساكن مي شوند كه اين مكان نيز پس از گذشت حدود 200 سال در اثر يك حادثه طبيعي ديگر ، اين بار به دليل طغيان رودخانه بخش اعظمي از بافت مسكوني خود را از دست مي دهد كه اين موضوع در حركت از جمعيت به سوي محلي ديگر كه امروزه آن را دره محله مي خوانند مي گردد .در مراحل بعدي رشد شهر به تدريج محله ديگري به نام خادملو شكل گرفته است ، در كنار اين محله در سمت دیگر رودخانه ، محله اي بنام «شوراي كند» به وجود مي آيد كه امروزه آن را شُركات مي نامند محله شوراي كند به معناي محل شور و مشورت روستايیان و بزرگان روستا بوده است . محلات دیگری که در این روند بتدریج به وجودآمده اند میدان و دره محله می باشد كه مراحل بعدي یعنی حدود 200 سال قبل شكل گرفته اند گفته مي شود اوچ تپه به علت داشتن اختلاف ارتفاع نسبت به دره محله چنين نامي به خود گرفته است چرا كه نام واقعي اين محل را برخي معتمدين و ريش سفيدان «اوس تپه» ياد مي كنند كه به معني بالاي تپه يا بالا دست ساكنين ديگر نقاط است . اين محله از مهاجرين روستاهایي نظیرچشمه كبود گندر جين و... تشکیل شده است . از ديگر محلات داراي سابقه در شهر صالح آباد محله لشگرگاه است كه گفته شده است محل اقامت سپاهيان و قشون نظامي در زمان قاجار بوده است البته در بررسي روند شكل گيري محلات و توسعه و تحولات اجتماعي – اقتصادي آن در بستر زمان نمي توان از موقعيت استراتژيكي اين محل در غرب ايران و نزديكي آن به حكومت ها و طوايف بزرگي در همدان ، كرمانشاه و كردستان و جنگ هاي بزرگ روس ها و انگليسي ها غفلت كرد به نوعي كه حتي گاهي تصور مي شود كه شهر صالح آباد روزگاري در حكومت قاجار و ابتداي حكومت پهلوي يك شهر اردوگاهي و نظامي بوده است و بودن شواهدي چون پل انگليسي ها در شهر صالح آباد گواهي بر اين مسئله خواهد بود . در مراحل بعدي توسعه شهر صالح آباد شاهد شكل گيري محله اي ديگر توسط فردي به نام مشهدي عابد هستيم كه سکنی گزیدن در این نقطه از شهر موجب آن شد که محله ای به نام عابد آباد شکل بگیرد اما آن چه كه در دهه های اخير به عنوان يك فضاي جديد شهری مي توان ازآن نام برد محله ای با عنوان بالا محله است كه بيش از هر چيز جديدالاحداث بودن ساختمان ها با معابر مناسب تر و دسترسي بهتر به خدمات از جمله ويژگي هاي اين محله است
شايد بتوان گفت مراحل رشد و شكل گيري شهر صالح آباد در 5 مرحله صورت گرفته است مرحله اوليه شكل گيري شهر در جنوب رودخانه صالح آباد ، حد فاصل جاده همدان – قروه اتفاق افتاده و با توجه به شرايط محيطي و طبيعي به صورت شعاعي در حول هسته اوليه شهر مرحله دوم شكل گرفته است ، در سومين مرحله صالح آباد گرايش خود را به سمت رودخانه نشان مي دهد به طوري كه در اين مرحله قسمتي از رشد اين شهر به سوي ديگر رودخانه منتقل شده است و در مراحل بعدي توسعه ، شهر در دوره اي كند و درزمان پهلوی دوم و بالاخص پس از پيروزي انقلاب اسلامی اين روند رشد سریعی به خود گرفته و شهر تمايل بيشتري به سمت جاده همدان – سنندج از خود نشان داده است
مختصات جغرافیایی[ویرایش]
صالح‌آباد شهري در ۱۸ كيلومتري همدان با مختصات جغرافيايي شرقي′۲۱°۴۸ شمالي′۵۵°۳۴ / ۴۸٫۳۵غرب ۳۴٫۹۱۷جنوب / -۴۸٫۳۵ -۳۴٫۹۱۷ و از توابع شهرستان بهار است.
سایر ویژگی‌ها[ویرایش]
از سوغات معروف این شهر به انگور و شیره آن می‌توان اشاره کرد. از نقاط تاریخی این شهر می‌توان به پل انگلیسی‌ها مربوط به جنگ جهانی اول، حمام تاریخی شهر و خانه حیدری که از نظر معماری فضاهای داخلی و نمای داخلی اثری ماندگار به‌شمار می‌رود اشاره کرد. این شهر همچنین دارای جاذبه‌های مذهبی نیز هست که از آن جمله دو سنگ به رنگ‌های سیاه و زرد است که قره داش و ساری داش نامیده می‌شوند. این سنگ‌ها بنابر اعتقاد مردم در محل دفن امامزاده‌ای قرار دارند و در صورتی دعای افراد مستجاب می‌گردد که سنگ کوچکی را به این دو سنگ نزدیک کنند و سنگ بچسبد. از نکات جالب توجه این شهر وجود تعداد بسیار زیاد کامیون در آن است به‌طوری‌که طبق سرشماری سال ۱۳۸۰ در این شهر حدود هزار دستگاه از این کامیونها در این شهر وجود داشته و مشاغل صنعتی مرتبط در این شهر رونق دارد. در طی سالهای اخیر با همت مردم و مسئولین طرح‌هایی در دست اقدام است که دوباره حیات شهر بازگردد و جایگاه ان در استان ارتقاء یابد. ایجاد شهرک صنعتی، احداث شهرک مشاغل مزاحم، احداث پارک تفریحی در حاشیه شهر و احیاء مناطق جنگلی با اجرای طرح پارک جنگلی صالح آباد از جمله این اقدامات است.
زبان[ویرایش]
مردم شهر صالح آباد به زبان ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند.
نگارخانه[ویرایش]
خانه تاریخی حیدری
دامنه‌های الوند
مناظر طبیعی اطراف شهر
دریاچه بند انحرافی رودخانه صالح آباد
دامنه‌های الوند و دورنمای شهر
رودخانه صالح آباد
پانویس[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
| مرکز شهرستان | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخش |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| پایتختها |
|  پل تاریخی آرامند ( آرامــــَــــد ) | |||
|---|---|---|---|---|---|
| شهرهای مهم |
| ||||
| شهرها و روستا |
| ||||
| دو راهی ماد |
| ||||
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون یک مکان جغرافیایی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
