اسدآباد (همدان)

اسدآباد سعوا
کشور	ایران
استان	همدان
شهرستان	اسدآباد
نام(های) پیشین	آدراپانا 'سعوا
مردم
جمعیت	۵۱٬۳۵۴ نفر
جغرافیای طبیعی
مساحت	۱۳۹۵ کیلومتر مربع
ارتفاع	۱۶۰۷
میانگین دمای سالانه	۱۰/۸
میانگین بارش سالانه	۴۰۳/۵ میلیمتر
روزهای یخبندان سالانه	۱۲۰ روز
اطلاعات شهری
شهردار	کاظم سعیدی
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۸۱
خوش آمادین
اسدآباد روی نقشه ایران ۳۴٫۷۸°شمالی ۴۸٫۱۱°شرقی / 34.78; 48.11

اسدآباد یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران و در استان همدان است. این شهر مرکز شهرستان اسدآباد می‌باشد. زبان مردم اسدآباد فارسی ترکی لری و کردی هست.

پیشینه تاریخی

تعدادی از ایل ترک زبان افشار در زمان سلجوقیان به این منطقه کوچ کردند و سپس نادر شاه افشار گروه دیگری از افشارها را به این منطقه وارد کرد به همین علت به اسدآباد افشار نیز معروف است

اسدآباد شهری است که به فرمان سعدوقاص تقریباً در محل امروزی شهر بنام سعدآباد بنا شده که همین اسدآباد کنونی می‌باشد. نام کاخ سعدآباد مجاور خیابان اسدآباد (نیاززاده امروزی) حاصل گذر شاه وقت از این شهرستان می‌باشد و برگرفته از نام این شهر می‌باشد.

مردم

اسدآباد، شهری است در غرب استان همدان. شاید اسدآباد به لحاظ ترکیب جمعیتی در ایران کم‌نظیر باشد. در محدودهٔ این شهرستان روستاهای همجواری هستند که متعلق به دو گروه زبانی متفاوت می‌باشند. مردم شهرستان اسدآباد به زبان‌های مختلف کردی، ترکی، فارسی و همچنین لری و لکی صحبت می‌کنند. بعد از انقلاب اسلامی، مهاجرت آذری‌ها روستاهای مجاور به این شهر سرعت بیشتری گرفته، عموماً اهالی هر روستا در یکی از محله‌های حاشیه شهر و اتفاقاً در منتهی‌الیه مسیر مواصلاتی آن روستا به شهر ساکن شده‌اند. برای مثال اهالی روستای خاکریز در محدوده «چهارراه خاکریز»، اهالی روستای شیرزلی، در ابتدای جاده منتهی به این روستا، واقع در بلوار کشاورز، و به همین ترتیب اهالی روستاهای ترخین آباد، ملحمدره و بیاج در خیابان رفسنجانی، و اهالی روستاهای خنداب و قاسم‌آباد در محله پشت بیمارستان ساکن شده‌اند.

تراکم جمعیتی شهرستان اسدآباد، به نظر بالاتر از متوسط کشور است. روستاهای نسبتاً زیادی در اطراف این شهر پراکنده‌اند. اهالی این روستاها عمدتاً به زبان‌های ترکی و چند آبادی هم به زبان‌هایلکی صحبت می‌کنند. روستاهای :شهراب ،کَمک علیا، کَمک سفلی، چشمه علی (چهچه قلی)، شمس‌آباد، چارق، آقاجان بلاغی، امین آباد، سمیران، دهنو، مأوا، علی‌آباد، ایوراع، قره بلاغ، محمدآباد (خرطجر)، حسن‌آباد امام، قره کن، قمشانه، پیرملو، ملاولی، دهبور، ده سفید، سوتپه، آهوتپه، طویلان علیا، طویلان سفلی، حیدرآباد و نادرآباد قاسم‌آباد، موسی‌آباد، پیریوسف، کوانج، قوش تپه ،حبشی، نصرت آباد، نجف آباد، گاوگدار، صادق آباد، بیتروان، دهنو، و یوسف آباد و لک لک؛ و روستاهای کرد زبان هستند؛ چنارشیخ ،حسین‌آباد و ویرایی (شیرزلی)، لر زبان هستند؛ جنت آباد، گذرکجین، بادخوره، مزرعه بید، دهنوش، دهبزان، خاکریز، چنارعباس خان، ملحمدره، بیاج، هودرج و ترخین آباد، بوجین، سیراوند النجه و گنجه بهراز روستاهای ترک‌زبان هستند.

در اسدآباد حدود ۱۱۰ جاذبهٔ گردشگری وجود دارد که ۵۲ عدد آن در آثار ملی و حتی جهانی ثبت شده‌است که بعضی از آن‌ها حدود ۶ تا ۷ هزار سال قدمت دارند.

جاذبه‌های توریستی اسدآباد عبارتند از: کتیبه آقاجان بلاغی، حمام گلستان، بنای یادبود سیدجمال الدین اسدآبادی، مسجد سلطانی (مسجد جامع)، پل شکسته خسروآباد، روستای ملهمدره، دربند، درهٔ خنداب، بهمن دره، گردنهٔ اسدآباد، پارک جنگلی، آب انبار شاه عباس و تالاب پیر سلیمان. دربارهٔ حمام گلستان می‌خوانیم: این حمام در محله «در کاروانسرا» واقع شده‌است. زمان ورود به حمام با فضایی ۶ ضلعی که سقفی گنبدی شکل دارد مواجه می‌شوید. قبل از حمام رخت کنی هشت ضلعی وجود دارد که به آن «سربینه» می‌گویند. در این حمام حوضچه‌هایی با آب سرد و گرم وجود داشته‌است. در بنای این حمام آجر، گچ و مرمر به کار رفته‌است. به احتمال زیاد ساخت این حمام به دوره صفویه بر می‌گردد.

اقوام شهرستان اسدآباد
قومیت			درصد
فارس			۵۰٪
کرد			۲۹٪
ترک			۱۵٪
لر و لک			۴٪

جمعیت

شهرستان اسدآباد ۱۰۰ هزار و ۹۰۱ نفر جمعیت دارد. براساس آمار سرشماری سال ۱۳۸۵ شهرستان اسدآباد دارای ۳۰ هزار و ۳۸۷ خانوار است که از این تعداد ۱۷ هزار و ۵۸۷ خانوار در شهرها و ۱۲ هزار و ۷۲۱ خانوار در روستاهای اسدآباد زندگی می‌کنند.

محلات و شهرک‌ها

بافت اصلی شهر شامل چند محله‌است. محله سیدان، محله میدان؛ محله اسلام‌آباد (باغات رحیم خانی)، در گاراژ، قلعهٔ بالا، خیابان سبزه ای‌ها، سرویر، محمود بیگی و سیامکی بعضی از این محله هاست. هنوز آثار خانه‌های قدیمی و کوچه باغ‌ها در بعضی از آن‌ها باقی و پیداست.

قدمت قدیمی‌ترین شهرک اسدآباد، به بیشتر از سه دهه می‌رسد. در سالهای گذشته و به تناسب رشد جمعیت این شهر، چند شهرک در اطراف آن ساخته شده‌است. شهرک شهید قندی بزرگترین و قدیمی‌ترین آنهاست. شهرک‌های فرهنگیان، سید احمد، شهرداری و شهید خزائی، به ترتیب اهمیت و جمعیت، شهرک‌های دیگر اسدآباد هستند.

اسدآباد به دو بخش پیرسلمان به مرکزیت اجین و مرکزی به مرکزیت اسدآباد می‌باشد.

مشاهیر

• زادگاه سید جمال‌الدین اسدآبادی
• زادگاه قاضی عبدالجبار

کشاورزی

دشت افشار در اسدآباد از لحاظ کشاورزی بسیار حاصلخیز می‌باشد و انواع محصولات کشاورزی و صیفی جات در آن کشت می‌شود و می‌توان این منطقه را خود کفا دانست. دشت افشار اسدآباد محل زندگی پرنده‌ای کمیاب به نام میش مرغ یا دقداق است.

مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها

دانشگاه سیدجمال الدین اسدآبادی

نوشتار اصلی: دانشگاه سیدجمال الدین اسدآبادی

دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی در شهریورماه سال ۱۳۹۰ با موافقت اصولی از سوی شورای گسترش آموزش عالی با پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی با دو رشته تحصیلی مهندسی کامپیوتر- نرم‌افزار و مهندسی اقتصاد کشاورزی و تعداد ۶۰ دانشجو در فضاها و اماکن استیجاری شروع به فعالیت نمود که در آذر ماه همان سال با ایجاد قطعی آن موافقت گردید. اینک این دانشگاه دارای یک رشته تحصیلی در مقطع ارشد و ده رشته تحصیلی در مقطع کارشناسی با تعداد حدود ۱۲۰۰ دانشجو در سایت اصلی خود مستقر گردیده‌است

دانشکده علوم پزشکی اسدآباد

نوشتار اصلی: دانشکده علوم پزشکی اسدآباد

دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اسدآباد یک دانشگاه علوم پزشکی می‌باشد که در سال ۱۳۹۸ در شهر اسدآباد، استان همدان تأسیس شده‌است. در حال حاضر ۴۳۷ دانشجو و ۱۳ استاد در این مرکز مشغول فعالیت می‌باشند. بر اساس تحلیلهای انجام شده این مرکز تاکنون ۸ مقاله علمی در نشریات و همایشهای داخلی منتشر نموده‌است. در سال ۱۳۹۷ پژوهشگران دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اسدآباد بیشترین مقالات خود را با کلیدواژه‌های «بی خطرسازی» و «پسماند عفونی» منتشر نموده‌اند.

دانشگاه آزاد اسلامی

نوشتار اصلی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسدآباد

دانشگاه پیام نور

نوشتار اصلی: جدانشگاه پیام نور واحد اسدآباد

دانشگاه علمی کاربردی

نوشتار اصلی: دانشگاه علمی کاربردی اسدآباد