کبودرآهنگ
| کبودراهنگ کورنگ | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | همدان |
| شهرستان | کبودراهنگ |
| مردم | |
| جمعیت | ۵۰٬۱۳۶تن نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵ وبگاه مرکز آمار ایران |
| رشد جمعیت | +۱۳٫۲٪ (۵سال) |
| تراکم جمعیت | ۴۵ نفر در هر کیلومتر مربع نفر بر کیلومتر مربع |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | ۱۶۶۶ متر |
| آب‌وهوا | |
| میانگین بارش سالانه | ۲۷۳٫۴ میلی‌متر |
| روزهای یخبندان سالانه | ۹۰ روز |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | قربانعلی صفی‌نیا فلاح |
| ره‌آورد | سیب زمینی، خیار، گوجه، هندوانه زعفران وسایر محصولات کشاورزی |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۳۵۲۲ ۰۸۱ |
| وبگاه | |
| شناسهٔ ملی خودرو | ۲۸ س ایران |
| کد آماری | ۱۴۷۳ |
  کبودراهنگ | |
کبودرآهنگ[۲] شهری در استان همدان ایران و مرکز شهرستان کبودرآهنگ است. آب و هوای این شهرستان روی هم رفته سرد و خشک است و نسبت به آب و هوای دیگر شهرستان‌های استان همدان در تابستان گرم‌ترین و در زمستان سردترین شهرستان می‌باشد.[۳] کبودرآهنگ سرزمین غارهای شگفت‌انگیز است این منطقه رتیه نخست بیشترین تعداد چشمه‌های ثبت شده در استان همدان را به خود اختصاص داده‌است. عبدالله خان قراگوزلو ملقب به امیرنظام (سرداراکرم)، نخست‌وزیر دورهٔ محمد شاه قاجار بود، فرزندش در کبودرآهنگ بیمارستان موقوفه دارد. بغیر از او هشت تن دیگر از این طایفه در صدارت شاهان قاجار بوده‌اند. ممحمدجعفر کبودرآهنگی ملقب به مجذوب علیشاه کبودرآهنگی، عارف و سالک و سراینده و نویسنده دوره قاجار، شیخ موسی نثری کبودرآهنگی، مخترع و مبتکر و ریاضی‌دان و اخترشناس دوره قاجار، از این منطقه بوده‌اند ابوالحسن بنی صدر، نخستین رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران نیز از این منطقه بوده‌است که بدلایل اختلافات گسترده به کنار گذاشته شد. دکتر عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی و کاندید ریاست جمهوری دوره سیزدهم و محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران و بازیگر سرشناس آقای پرویز پرستویی هر سه متولد شهرستان کبودرآهنگ هستند.
واژه‌شناسی و ریشه نام گذاری[ویرایش]
ریشه این نام به خاطر وجود آبهای زیاد منطقه از جمله آب کبودراهنگ بوده‌است. کبودراهنگ مرکب از دو واژه کبود و راهنگ است. کو، یا کبود به معنی رنگ آبی می‌باشد، رنگ یا راهنگ نیز به معنی جوی یا نهر آب است؛ بنابراین کبودرآهنگ به معنی جوی یا نهر آب کبود می‌باشد.[۴] برخی نیز می‌گویند که کبودراهنگ پیشتر چمنزاری گسترده بوده با آبهای زیرزمینی فراوان که به بدست کهریز و قنات آبها را به سطح زمین می‌رسانده‌اند و راهنگ نام بزرگترین و پرآب‌ترین آنها بوده‌است، در پیرامون این چشمه کبوترهای چاهی زیادی جمع می‌شدند که به کبوتر راهنگ نام‌آور بوده‌اند و در آینده در اثر تکرار به کبودراهنگ تبدیل شده‌است.
پیشینه[ویرایش]
دربارهٔ پیشینهٔ شهر کبودراهنگ، داده‌های دقیق و درستی در دست نیست ولی با بررسی و پژوهش بر سنگ نوشتهٔ مسجد جامع کبودراهنگ، می‌توان این حقیقت را دریافت که این سازه در پیرامون سال ۱۲۰۲ هجری قمری ساخته شده‌است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که شهر کبودراهنگ دیرینگی و پیشینه ای کهن دارد.
تقسیمات کشوری[ویرایش]
نقاط شهری:کبودرآهنگ
مردم‌شناسی[ویرایش]
زبان مردم کبودرآهنگ ترکی آذربایجانی است و مردم این شهر شیعه مذهب هستند.[۵][۶]
صنعت و اقتصاد[ویرایش]
کبودرآهنگ دارای شهرک صنعتی ویان و کارخانه فولاد ویان است که در نزدیکی روستای ویان قرار دارند. همچنین نیروگاه شهید مفتح در سال ۱۳۷۵ در نزدیکی این شهر ساخته شد. نیروگاهِ شهید مفتح با تولیدِ سالیانه ۴۰ هزار و ۴۸۵ مگاوات تولیدِ ناخالصِ نیروی برق، یکی از نیروگاه‌های حرارتی کشور است که ۶۰ درصدِ برق تولیدی آن در استان همدان مصرف می‌شود و ۴۰ درصدِ باقی‌مانده نیز به استان‌های همجوار همچون مرکزی، استان کردستان و استان زنجان صادر می‌شود.
جاذبه‌های گردشگری[ویرایش]
- غار علیصدر یکی از جاذبه‌های جهانگردی کبود راهنگ می‌باشد. زمین شناسان قدمت سنگ‌های این غار را به دوره ژوراسیک از دوران دوم زمین‌شناسی (۱۹۰–۱۳۶ میلیون سال قبل) نسبت می‌دهند.
- قلعه باشقورتاران مربوط به دوران سلجوقیان بر فراز کوهی نزدیک به روستای باشقورتاران
- پل کوریجان که این پل با داشتن ۵ دهنه و ۳ دهلیز بزرگ و کوچک و بنای آن در عهد صفویه می‌باشد.
- حمام سنگی باشقورتاران دارای سه گنبد یک خزینه و از جنس سنگ ساروج بنا شده‌است.
- قئزلار قلعه سی که در روستای باشقورتاران بر روی کوهی کم ارتفاع بنا شده و ضخامت دیوارهای اصلی قلعه حدوداً یک متر و از جنس سنگ و ساروج است.
- امامزاده جعفر کوریجان در نزدیکی روستای کوریجان که زائران بسیاری را از روستاهای اطراف به خود جذب می‌کند.
- فسیل‌های ۲۰ میلیون ساله گاو دریایی (Sirenia) متعلق به دوره زمین‌شناسی میوسن پیشین واقع در شهر شیرین سو
- حمام مسجد اعظم کبود راهنگ متعلق به اواخر دوره قاجار
مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
یادداشت‌ها[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ ترکیاستان همدان> معرفی استان> معرفی شهرها> شهرستان کبودرآهنگ بایگانی‌شده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine
- ↑ املا و تلفظ رسمی در پایگاه ملی نام‌های جغرافیایی ایران[پیوند مرده]
- ↑ «کبودرآهنگ». www.visitiran.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۰۲.
- ↑ «دربارهٔ کبودراهنگ».
- ↑ «نمایشگاه بین‌المللی استان همدان:باتوجه به اینکه مردم این شهربه زبان ترکی تکلم می‌کنند به زبان رایج به این شهر کورنگ می‌گویند که به معنای نهرهای آب است». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژانویه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۳۱ مارس ۲۰۲۲.
- ↑ خانه: زبان اهالی شهر کبودرآهنگ ترکی است.
- اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، ۱۳۸۳ خ.
- تاریخ و فرهنگ منطقه حاجیلو، نوشتهٔ مصطفی نوروزی
- نگرشی به جغرافیای شهرستان کبود راهنگ، نوشتهٔ جمشید چایانی
- کبودرآهنگ در گذر تاریخ، نوشتهٔ جمشید چایانی
