سومار

مختصات: ۳۳°۵۱′۳۴″شمالی ۴۵°۳۹′۰۳″شرقی / ۳۳٫۸۵۹۴°شمالی ۴۵٫۶۵۰۸°شرقی / 33.8594; 45.6508
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سومار
سەومار
کشور ایران
استانکرمانشاه
شهرستانقصر شیرین
بخشسومار
سال شهرشدن۱۳۷۴[۱]
مردم
جمعیت۱۸۰ نفر(۱۳۹۵)
رشد جمعیت۱۹۰۰٪+ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع۳۳۳ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانهبیش از ۲۰ درجه سانتیگراد
میانگین بارش سالانه۲۹۰ میلیمتر
روزهای یخبندان سالانه۶ روز
اطلاعات شهری
شهردارعلی فرامرزی[۲]
پیش‌شمارهٔ تلفن0834248
شناسهٔ ملی خودرو ایران
کد آماری۲۱۹۷
سومار بر ایران واقع شده‌است
سومار
روی نقشه ایران
۳۳°۵۱′۳۴″شمالی ۴۵°۳۹′۰۳″شرقی / ۳۳٫۸۵۹۴°شمالی ۴۵٫۶۵۰۸°شرقی / 33.8594; 45.6508

سومار (به کُردی:سه‌ومار) شهری مرزی در بخش سومار شهرستان قصر شیرین در استان کرمانشاه ایران است. این شهر به عنوان کوچکترین ترین نقطه شهری در استان کرمانشاه و همچنین کوچکترین شهر در ایران شناخته می‌شود‌.

در کتیبه های آشوری نام شهر سومار به شکل دیرین آن یعنی سومورزو ذکر شده است این کلمه را به لغت اوستایی می توان به معنی زمین چمنزاری گرفت. می دانیم که این شهر مکان قشلاقی ایلات منطقه بوده است سومار کم جمعیت‌ترین شهر ایران[۳] و یکی از شهرهای شهرستان قصرشیرین است که بین دو استان کرمانشاه و ایلام تقسیم شده است. این شهر مرزی میان بلندی‌های سارات، چغاامان و اردوبان قرار دارد و بلندی‌های مرزی گیسکه و کهنه‌ریگ همچون دیوار بلندی در غرب شهر قرار گرفته‌است.[۴]

سر در ورودی شهر سومار در استان کرمانشاه

این منطقه فرصت و مکانی خوب است برای عبور قاچاقچیان مرزی گیلانغرب و قصرشیرین که اکثر آنها جوانان هستند که شغلی برای آنها در شهر خود نبوده و عبور از مناطق صعب‌العبور این مرز فرصت قاچاق اسلحه ، سوخت ، قطعات خودرو ، مشروبات الکلی و … فراهم می‌سازد

سومار در مرز ایران و عراق واقع شده و فاصله آن با شهر مندلی عراق پانزده کیلومتر و یکی از نزدیکترین شهرهای ایران به بغداد است. این شهر دارای آب و هوایی ملایم در زمستان و تابستان‌هایی نسبتاً گرم است. سطح آن نیز با تپه‌ماهور پوشیده شده‌است.


کشاورزی و دامپروری رونق خاصی در این منطقه دارد و محصولات باغی آن مرکبات و انگور و خرماست. انواعی از محصولات جالیزی در این منطقه رشد می‌کند. نفت‌شهر نیز از توابع آن دارای منابع گازی و نفتی است که هم‌اکنون از آن‌ها استفاده می‌شود. در این منطقه رودخانه دائمی کنگیر جاری است.

سومار در زمان جنگ ایران و عراق به تصرف نیروهای عراقی درآمد. از جمله عملیات‌های جنگی انجام‌شده در این منطقه عملیات مطلع‌الفجر بود.حفاظت از مرزهای سومار به عهده تیپ 284 نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران است.

سومار از ۳۱ شهریور ۱۳۲۴ با تصویب هیئت وزیران، مرکز بخش ارگوازی(ارکوازی) و این بخش همراه با و گیلانغرب سرپل ذهاب، بخش‌های شهرستان تازه تأسیس قصر شیرین شدند.[۵] در کتیبه های آشوری نام شهر سومار به شکل دیرین آن یعنی سومورزو ذکر شده است این کلمه را به لغت اوستایی می توان به معنی زمین چمنزاری گرفت. می دانیم که این شهر مکان قشلاقی ایلات منطقه بوده است

جمعیت[ویرایش]

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این مکان ۱۸۰ نفر (۹ خانوار) بوده‌است؛ که با این حساب، این شهر جزو ۱۰ شهر دارای کمتر از ۱۰۰۰ نفر جمعیت در ایران است.[۶]

جنگ ایران و عراق[ویرایش]

بمباران شیمیایی[ویرایش]

نخستین بار در ۱۸ دی‌ماه ۱۳۵۹ شهر سومار مورد حملهٔ شیمیایی ارتش بعث عراق قرار گرفت.[نیازمند منبع] ارتش بعث عراق سومار را در ۱۶ مهر ۱۳۶۶ مورد حملهٔ شیمیایی قرار داد که شمار زیادی از ساکنان آن کشته شدند.[۷][۸]

آزادسازی سومار[ویرایش]

سومار در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۶۷ به‌طور کامل از دست نیروهای عراقی آزاد شد.[۹]

وضعیت کنونی مردم سومار[ویرایش]

با آغاز جنگ ایران و عراق، اغلب مردم سومار در شهرهای نزدیک استانهای کرمانشاه و ایلام مستقر هستند. بیشتر مردم این بخش از مردمان ایل کلهر می‌باشند، و هم‌اکنون در شهر گیلانغرب و ایوان زندگی می‌کنند.

زبان ، دین و مذهب[ویرایش]

مردم سومار همگی کُرد هستند و به زبان کردی کلهری تکلم می‌کنند .

مردم سومار مسلمان و پیرو مذهب شیعه و سنی هستند .

قومیت[ویرایش]

مردم شهر سومار کرد بوده و از ایلات کلهر ، بولی، ارکوازی و..... تشکیل شده است.

منابع[ویرایش]

  1. «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وب‌گاه رسمی وزارت کشور ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۶ مرداد ۱۳۹۲.
  2. https://www.irna.ir/news/84697729
  3. ««سومار» کم جمعیت ترین شهر ایران است/کرمانشاه نهمین شهرپرجمعیت ایران». Parsine.com | پایگاه خبری- تحلیلی پارسینه. ۱۳۹۱/۰۶/۱۲ - ۲۳:۲۶. دریافت‌شده در 2023-11-04. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  4. برشور مسیرهای گردشگری جنگ، بخش ایلام.
  5. «مذاکرات جلسه ۱۴۲ دوره چهاردهم مجلس شورای ملی سوم مهر ۱۳۲۴». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۳ مه ۲۰۲۰.
  6. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
  7. ساجد[پیوند مرده]
  8. پایگاه خبری تحلیلی سیرنیوز: رژیم عراق شهر سومار را بمباران شیمیایی کرد؛ بایگانی‌شده در ۲۰۱۴-۱۰-۱۰ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۴ میلادی.
  9. «روزنامهٔ ابتکار». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۲ دسامبر ۲۰۰۷.