شهرستان گیلانغرب

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شهرستان گیلانغرب
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانکرمانشاه
مرکز شهرستانگیلانغرب
سایر شهرهاگیلانغرب، سرمست
بخش‌هابخش مرکزی
بخش گواور
سال تأسیس۱۳۵۹[۱]
مردم
جمعیت۵۷٬۰۰۷ نفر (۱۳۹۵)
مذهبشیعه
جغرافیای طبیعی
مساحتحدود ۱۴۶۵ کیلومتر مربع کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۸۳۴

گیلانغرب (به کُردی: گیه‌ڵان) یکی از شهرستان‌های استان کرمانشاه در غرب این استان است که جمعیتی نزدیک به ۷۰ هزار نفر را در خود جای داده‌است. ساکنین گیلان غرب همگی کُرد و از ایل کلهر هستند که دومین ایل بزرگ ایران و یکی از بزرگترین ایل‌های کرمانشاه به‌شمار می‌آید. این شهرستان متشکل از دو بخش گواور و مرکزی، دو شهر گیلان غرب و سرمست، ۶ دهستان و ۲۰۲ روستاست که هم‌اکنون ۱۹۴ روستای آن دارای سکنه‌است.

شهرستان گیلانغرب با شرایط آب و هوایی و وجود تپه‌های باستانی فراوان و وجود تفرجگاه‌های طبیعی دارای تاریخی کهن در دوران باستان و محل رویدادهای گوناگون در تاریخ معاصر بوده‌است.

سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی گیلانغرب را به سبب مقاومت مردم این منطقه در مقابل حملات ارتش عراق در طول جنگ ایران و عراق دومین شهر مقاوم کشور نامیده‌است.[۲] بیشترین معادن قیر طبیعی ایران در گیلان غرب قرار دارد. این منطقه همچنین مرکز ایل بزرگ کُرد کلهر به‌شمار می‌رود.

وجه تسمیه[ویرایش]

تقسیمات کشوری[ویرایش]

بخش‌ها[ویرایش]

رتبه بخش مرکز بخش
نام جمعیت تعداد دهستان تعداد شهر مرکز جمعیت مرکز
۱ بخش مرکزی ۴۱٬۹۷۱ نفر (۱۳۸۵) ۴ دهستان ۱ شهر گیلانغرب ۲۲٬۳۳۱ نفر (۱۳۹۵)
۴ بخش گواور ۲۴٬۴۰۴ نفر (۱۳۹۰) ۲ دهستان ۱ شهر سرمست ۲٬۴۳۴ نفر (۱۳۸۵)

شهرها[ویرایش]

نام شهر رتبه در شهرستان رتبه در بخش بخش جمعیت
گیلانغرب ۱ ۱ بخش مرکزی ۲۲٬۳۳۱ نفر (۱۳۹۵)
سرمست ۲ ۱ بخش گواور ۲٬۴۳۴ نفر (۱۳۸۵)

دهستان‌ها[ویرایش]

دهستان
نام بخش جغرافیای انسانی
جمعیت (۱۳۸۵) رتبه
دهستان چله بخش مرکزی ۸٬۴۸۸ نفر ۳
دهستان حومه ۱۰٬۲۳۱ نفر ۱
دهستان دیره ۴٬۵۳۰ نفر ۵
دهستان ویژنان ۲٬۵۱۵ نفر ۶
دهستان کفرآور بخش گواور ۷٬۸۹۰ نفر ۴
دهستان مرکزی ۸٬۶۹۹ نفر ۲

موقعیت شهرستان گیلانغرب[ویرایش]

شهرستان گیلانغرب از شمال با شهرستان‌های سرپل ذهاب، دالاهو، از شرق با اسلام‌آباد غرب از غرب با قصر شیرین و از جنوب با استان ایلام همجوار است.

صنعت[ویرایش]

مهم‌ترین واحدهای صنعتی شهرستان گیلانغرب واحدهای تولیدی تولید دانه‌بندی شن و ماسه، پودر بیتومین و برخی مشتقات قیر طبیعی، آجر، باند و گاز طبی، تولید بالشتک خودروهای سنگین و محافظ الکتریکی هستند.[۳]

معادن[ویرایش]

معادن استان کرمانشاه در قالب پنج پهنهٔ معدنی دسته‌بندی شده‌اند. بر این اساس در پهنهٔ گیلان‌غرب معادن قیر طبیعی و گچ شناسایی شده‌است.[۴]

منابع قیر طبیعی[ویرایش]

در شهرستان گیلانغرب منابع قیر طبیعی وجود دارد. تاکنون دست‌کم ۳۳ معدن قیر طبیعی در این شهرستان شناسایی شده که ۶۷ درصد از کل ذخایر قیر طبیعی ایران و بخش اعظم ذخایر قیر طبیعی استان کرمانشاه را تشکیل می‌دهد.[۵] برای سنجش کیفیت قیر طبیعی به سه ویژگی درصد کربن، هیدروژن و مقدار خاکستر توجه می‌شود که بدین لحاظ قیر طبیعی معادن گیلانغرب از بهترین قیرهای طبیعی جهان محسوب می‌شود.[۳] با وجود اینکه به لحاظ فنی امکان تولید صدها محصول از قیر طبیعی وجود دارد، اما تنها ۳ محصول در سطح شهرستان گیلانغرب تولید می‌شود[۵] و بخش اعظم قیر طبیعی استان کرمانشاه (معادل با ۷۰ درصد آن[۶]) به صورت خام از این استان خارج شده و به استان‌های دیگر ایران یا به کشورهای دیگر مانند چین، ترکیه، مالزی، کشورهای خلیج فارس و آسیای میانه فروخته می‌شود.[۷] در حال حاضر استخراج‌کنندگان قیر طبیعی در استان کرمانشاه این محصول را در ازای یک سوم قیمت جهانی آن به فروش می‌رسانند.[۳] در سال ۱۳۹۸ طرحی مبنی بر احداث شهرک تخصصی قیر طبیعی در گیلانغرب از طرف استانداری کرمانشاه مطرح شد، اما اقدام مؤثری برای عملی کردن آن صورت نگرفته‌است.[۸] در جلسۀ ۱۳ مرداد ۱۴۰۱ شورای برنامه‌ریزی و توسعۀ استان کرمانشاه، طرح ایجاد ناحیۀ صنعتی قیر طبیعی مطرح شد و مورد تصویب قرار گرفت[۹]، با این وجود مکان پیشنهادشده برای احداث آن که در ۳۰ کیلومتری شهر قرار دارد به دلیل دسترسی نامناسب مورد انتقاداتی واقع شده‌است.[۱۰]

معادن سنگ گچ[ویرایش]

در شهرستان گیلانغرب معادن سنگ گچ وجود دارد. از ۲ معدن سنگ گچ که دارای بیش از ۶ میلیون تن ذخایر سنگ گچ هستند، سالیانه ۹۰ هزار تن گچ استخراج می‌شود.[۳]

منابع[ویرایش]

  1. «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وبگاه رسمی وزارت کشور ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۷ مرداد ۱۳۹۲.
  2. «تاریخ گیلانغرب دومین شهرمقاوم کشور، سند زنده مقاومت مردم خطه غرب است». ایرنا. ۲۹ شهریور ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۹.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ایران‌کالا: چوب حراج به معادن قیر طبیعی گیلانغرب، نوشته‌شده در ۲۴ تیر ۱۳۹۷؛ بایگانی‌شده در ۶ سپتامبر ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۵ شهریور ۱۴۰۰.
  4. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): گاهی با یک مصوبه باید کرکرۀ معادن را پایین بکشیم، نوشته‌شده در ۱۸ شهریور ۱۴۰۰؛ بازدید در ۱۸ شهریور ۱۴۰۰.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ خبرگزاری فارس: ۶۷ درصد قیر طبیعی کشور در گیلانغرب استخراج می‌شود/ جای خالی «صنایع تبدیلی قیر» در شهرستان، نوشته‌شده در ۲ مهر ۱۳۹۹؛ بازدید در ۱۵ شهریور ۱۴۰۰.
  6. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): تنها ۳۰ درصد قیرطبیعی کرمانشاه فرآوری می‌شود، نوشته‌شده در ۲ مرداد ۱۴۰۱؛ بازدید در ۲ مرداد ۱۴۰۱.
  7. روزنامۀ همشهری: قیر کرمانشاه خام از کف می‌رود، نوشته‌شده در چهار شنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۸؛ بازدید در ۱۵ شهریور ۱۴۰۰.
  8. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): معطلی شهرک تخصصی قیر طبیعی گیلانغرب ۲ ساله شد، نوشته‌شده در ۱۵ شهریور ۱۴۰۰؛ بازدید در ۱۵ شهریور ۱۴۰۰.
  9. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): ناحیه صنعتی قیرطبیعی در گیلانغرب احداث می‌شود، نوشته‌شده در ۱۳ مرداد ۱۴۰۱؛ بازدید در ۱۳ مرداد ۱۴۰۱.
  10. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): مکان‌یابی ناحیۀ صنعتی قیر طبیعی گیلانغرب مناسب نیست، نوشته‌شده در ۱ شهریور ۱۴۰۱؛ بازدید در ۱ شهریور ۱۴۰۱.