خانا قبادی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
←‏کنگرۀ خانا قبادی: اشتباهات اصلاح شد, دستور زبان اصلاح شد
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه ویرایش با برنامهٔ اندروید
خط ۶۳: خط ۶۳:


== کنگرۀ خانا قبادی ==
== کنگرۀ خانا قبادی ==
نخستین کنگره ملی خانای قبادی با حضور نویسندگان و پژوهشگران زبان و ادبیات کُردی در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۴۰۰ در محل کتابخانۀ محمد رسول الله شهر جوانرود برگزار شد که طی آن ۲۰ اثر در رابطه با خانا قبادی و زندگی و آثار وی برگزیده شد که در قالب کتابی با عنوان «مجموعه مقالات کنگرۀ ملی شاعر نام یکُرد خانای قبادی» در دو مجلد به چاپ رسید.<ref name="ایبنا ۱">[http://www.ibna.ir/vdcf11dmvw6dxya.igiw.html خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): ''نخستین کنگرۀ ملی خانای قبادی در جوانرود برگزار شد''، نوشته‌شده در ۱۵ مرداد ۱۴۰۰؛] بازدید در ۲۶ مرداد ۱۴۰۰.</ref>
نخستین کنگرهٔ ملی خانای قبادی با حضور نویسندگان و پژوهشگران زبان و ادبیات کُردی در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۴۰۰ در محل کتابخانۀ محمد رسول‌الله شهر جوانرود برگزار شد که طی آن ۲۰ اثر در رابطه با خانا قبادی و زندگی و آثار وی برگزیده شد که در قالب کتابی با عنوان «مجموعه مقالات کنگرۀ ملی شاعر نام یکُرد خانای قبادی» در دو مجلد به چاپ رسید.<ref name="ایبنا ۱">[http://www.ibna.ir/vdcf11dmvw6dxya.igiw.html خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): ''نخستین کنگرۀ ملی خانای قبادی در جوانرود برگزار شد''، نوشته‌شده در ۱۵ مرداد ۱۴۰۰؛] بازدید در ۲۶ مرداد ۱۴۰۰.</ref>
<ref name="خانه کتاب کردی ۱">[http://kurdishbookhouse.com/ku/100-615/ خانۀ کتاب کُردی: ''نخستین کنگرۀ ملی شاعر نامدار کُرد، خانای قبادی برگزار شد'' (به کُردی)، نوشته‌شده در ۱۹ مرداد ۱۴۰۰؛] بازدید در ۲۶ مرداد ۱۴۰۰.</ref>
<ref name="خانه کتاب کردی ۱">[http://kurdishbookhouse.com/ku/100-615/ خانۀ کتاب کُردی: ''نخستین کنگرۀ ملی شاعر نامدار کُرد، خانای قبادی برگزار شد'' (به کُردی)، نوشته‌شده در ۱۹ مرداد ۱۴۰۰؛] بازدید در ۲۶ مرداد ۱۴۰۰.</ref>



نسخهٔ ‏۱۴ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۳:۱۶

خانا قبادی
خانا قوبادی
زاده۱۷۰۰م
نهراب از ییلاقات ایل و خاندان قبادی و از نوادگان سید احمد بیگ کبیر، ثلاث باباجانی
درگذشته۱۷۷۲م(متوفی بعد از ۱۱۵۳ق)
گورستان بانی گمگان، روستایی در نهراب از توابع ثلاث باباجانی
زمینه کاریادبیات
ملیتکُرد ایرانی
دورهافشاریان
کتاب‌هاشیرین و خسرو، سلطان ابراهیم و نوش‌آفرین ، دیوان اشعار
دلیل سرشناسیسرایش افسانه‌ها و داستان‌های کُردان

خانای قبادی (۱۷۰۰م‌ییلاقات نهراب، ثلاث باباجانی-۱۷۷۲م(یا متوفی بعد از ۱۱۵۳ق)) شاعر نامدار کُرد در سدهٔ هجدهم بود، وی به زبان‌های کُردی، فارسی، ترکی و عربی آشنایی و تسلط داشته است.[۱]

زندگی

خانا از نوادگان قبادبیگ قبادی از خوانین ایل قبادی جاف و حاکم درنه و درتنگ در دولی ده‌ره در ثلاث باباجانی بوده‌است. وی یکی از عالمان و مترجمان منحصر به فرد در زمان خود بوده است. از چگونگی زندگی خانا در دوران کودکی و جوانی‌اش اطلاعات زیادی وجود ندارد، اما آن چنان‌که از نوشته‌هایش پیداست نابغه و متفکری نوگرا بوده‌است.

گفته می‌شود که قبادی در مسائل دین اسلام استاد بوده و همچنین در حوزه‌های کلام، فقه و عرفان صاحب‌نظر بوده‌است. از متن اشعار و آیات تضمین‌شده در آثار خانا پیداست که او بر قرآن تسلط داشته است. علی‌رغم مخالفت‌ها و ممانعت‌های عالمان دینی آن دوران، خانا برای تفهیم بیشتر و عمیق‌تر قرآن، اقدام به ترجمه این کتاب آسمانی به زبان کردی نمود که البته هیچ اثری از این کتاب پیدا نشده و ترجمۀ وی به کلی از بین رفته است.[۲]

گفته می‌شود که ترجمه وی توسط ملایان تندرو سوزانده و خود نیز برای حفظ جانش به امارت بابان (سلیمانیه) می‌رود و تا پایان عمر در سال ۱۷۷۲ میلادی در سلیمانیه در کردستان عراق زندگی می‌کند.

اشعار خانا قبادی به گویش هورامی (گورانی) سروده شده‌است که یکی از گویش‌های کُردی گورانی است. هو همچنین عربی و ترکی می‌دانسته و تسلط کاملی بر ادبیات و زبان فارسی داشته‌است.


آثار

مهم‌ترین اثر خانا قبادی «شیرین و خسرو» نام دارد.[۳] وی همچنین منظومه‌ای با نام سلطان ابراهیم و نوش‌آفرین سروده که به تصحیح محمد رشید امینی منتشر شده‌است.[۴]

کنگرۀ خانا قبادی

نخستین کنگرهٔ ملی خانای قبادی با حضور نویسندگان و پژوهشگران زبان و ادبیات کُردی در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۴۰۰ در محل کتابخانۀ محمد رسول‌الله شهر جوانرود برگزار شد که طی آن ۲۰ اثر در رابطه با خانا قبادی و زندگی و آثار وی برگزیده شد که در قالب کتابی با عنوان «مجموعه مقالات کنگرۀ ملی شاعر نام یکُرد خانای قبادی» در دو مجلد به چاپ رسید.[۵] [۶]

منابع

  1. محمدعلی سلطانی (۱۳۶۹). [ارومیه «حدیقۀ سلطانی»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). صلاح‌الدین ایوبی.
  2. آمیدیان، فخرالدین (تهران ۱۳۸۸). شعرای نامدار کرد. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  3. شیرین و خسرو. فرهنگ و ادب کردی. ۱۹۸۹ ارومیه. پارامتر |first1= بدون |last1= در Authors list وارد شده‌است (کمک); تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  4. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: شاهنامۀ کُردی یکی از مهمترین آثار ادبی ما است، نوشته‌شده در ۴ اَمرداد ۱۳۹۱؛ بازدید در ۱۶ مرداد ۱۳۹۹.
  5. خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): نخستین کنگرۀ ملی خانای قبادی در جوانرود برگزار شد، نوشته‌شده در ۱۵ مرداد ۱۴۰۰؛ بازدید در ۲۶ مرداد ۱۴۰۰.
  6. خانۀ کتاب کُردی: نخستین کنگرۀ ملی شاعر نامدار کُرد، خانای قبادی برگزار شد (به کُردی)، نوشته‌شده در ۱۹ مرداد ۱۴۰۰؛ بازدید در ۲۶ مرداد ۱۴۰۰.

پیوند به بیرون