کاروانسرای شاه‌عباسی (خوی)
| کاروانسرای شاه‌عباسی خوی | |
|---|---|
 | |
| نام | کاروانسرای شاه‌عباسی خوی |
| کشور | ایران |
| استان | استان آذربایجان غربی |
| شهرستان | شهرستان خوی |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | کاروانسرا |
| دیرینگی | دوره صفوی |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره صفوی |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۱۶۳۹۱ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۳۸۵ |
  کاروانسرای شاه‌عباسی خوی | |
| میراث جهانی یونسکو | |
|---|---|
| مکان | آسیا و اقیانوسیه، ایران |
| معیار ثبت | فرهنگی: (ii), (iii) |
| شمارهٔ ثبت | ۱۶۶۸ |
| تاریخ ثبت | ۲۰۲۳ (طی نشست ۴۵) |
کاروانسرای شاه‌عباسی خوی که کاروانسرای شاه‌عباسی قطور نیز نامیده می‌شود، مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان خوی، در ۳۷ کیلومتری جاده خوی به قطور و در نزدیکی رود قطور در دامنه کوه واقع شده‌است. این بنا در سال ۱۳۸۵ به شماره ۱۶۳۹۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱]
ویژگی‌ها[ویرایش]
کاروانسرای تاریخی قطور یکی از ۴ کاروانسرای سرپوشیده ایران است که مربوط به دوره صفوی است. این کاروانسرای قدیمی با مساحت ۴۲۰ متر، آخرین کاروانسرا در مسیر جاده ابریشم است که در ۳۰ کیلومتری مرز ایران و ترکیه (مرز رازی) واقع شده‌است.[۲] کاروانسرای شاه‌عباسی قطور دارای چند اتاق که دیواره‌های آن از سنگ درست شده و در کنار راه‌آهن ایران - ترکیه قرار گرفته که در قدیم کاروان‌های تجاری و مسافران در این مکان استراحت وبعد به راه خود ادامه می‌دادند.[۳] کاروانسرای قطور خوی به لحاظ معماری یک بنای زیبای تاریخی در ابعاد ۲۰ در ۲۰ است که عمدتاً از مصالح سنگی برای احداث این بنا استفاده شده‌است. کاروان سرای شاه عباسی قطور از نوع کوهستانی۳ اتاق و استراحت‌گاه تو در تو دارد که با مصالح گچ، آهک، خاک و سنگ کوهپایه‌ای احداث شده‌است.[۴]
ثبت در فهرست میراث جهانی[ویرایش]
در ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ در جریان چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض، 'کاروانسرای شاه‌عباسی خوی (قطور) به‌همراه ۵۳ کاروانسرای تاریخی دیگر (جمعاً ۵۴ کاروانسرا در ۲۴ استان ایران) تحت عنوان کاروانسراهای ایرانی در فهرست میراث جهانی قرار گرفتند. این مجموعه جهانی به عنوان بیستمین و هفتمین اثر جهانی کشور ایران شناخته می‌شود.[۵][۶] این کاروانسرا به‌علت ویژگی‌های منحصر به فرد معماری و قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم نامزد ثبت در فهرست جهانی شد و میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی برای تسریع در ثبت این اثر کارهای مرمتی و حفاظتی در این بنای ارزشمند انجام داد.[۷] علاوه بر کاروانسرای قطور خوی، دو کاروانسرای شرکت نفت ارومیه و کاروانسرای خان خوی نیز گزینه‌های دیگر استان آذربایجان غربی برای ثبت جهانی بودند[۸] که سرانجام دو کاروانسرای قطور و خان به ثبت جهانی رسیدند.
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ «ثبت کاروانسرای شاه عباسی قطور خوی در فهرست میراث جهانی یونسکو». خبرگزاری صدا و سیما. ۲۷ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «کاروانسرای «قطور» حلقه اتصال گردشگری ایران به اروپا». خبرگزاری مهر. ۱ آبان ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «کاروانسرای شاه عباسی خوی درفهرست ارزیابی برای ثبت جهانی یونسکو». ایرنا. ۲۲ مهر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «ثبت کاروانسرای شاه عباسی قطور خوی در فهرست میراث جهانی یونسکو». خبرگزاری صدا و سیما. ۲۷ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «یونسکو کاروانسراهای ایران را به فهرست میراث جهانی اضافه کرد». رادیو فردا. ۲۷ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
- ↑ «ویدیو/ «کاروانسراهای ایرانی» رای آوردند، «دیزمار» رد شد». ایسنا. ۲۶ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
- ↑ «ثبت کاروانسرای شاه عباسی قطور خوی در فهرست میراث جهانی یونسکو». خبرگزاری صدا و سیما. ۲۷ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «کاروانسرای شاه عباسی خوی درفهرست ارزیابی برای ثبت جهانی یونسکو». ایرنا. ۲۲ مهر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۲.
|  | |