تفسیر مجمع‌البیان

مَجمعُ البَیان فی تفسیرِ القُرآن تفسیر قرآن توسط ابوعلی فضل بن الحسن الطبرسی (معروف به شیخ طبرسی) به زبان عربی است که به زبان فارسی نیز ترجمه شده‌است.

اعتبار و ویژگی

مجمع البیان به اتفاق آراء شیعه و اهل سنت، در جامعیت، استحکام مطالب، شیوه ترتیب و تنظیم آنها و در روش تفسیر و تبیین مفاهیم آیات، منزلت خاص و جایگاه ویژه‌ای دارد. شیخ محمود شلتوت رئیس اسبق دانشگاه الازهر می‌گوید: «مجمع البیان در بین کتابهای تفسیری قرآن بی‌همتاست.».

مجمع البیان شامل مباحثی چون قرائت، اعراب، لغات، بیان مشکلات، ذکر موارد معانی و بیان، شان نزول آیات، روایات وارده و شرح و تبیین قصص و حکایات است. این تفسیر تا حد زیادی متأثر از تفسیر التبیان شیخ طوسی است.

شیوه نگارش

مفسر ابتدا از نظر اختلاف قرائت، سپس از نظر لغت و مشکلات لغوی و از نظر اعراب کلمات سپس از نظر اسباب نزول و معنی آیه را مورد بحث قرار داده و بعد احکام آیه و قصص را به مطرح می‌کند. در پایان تحت عنوان نظم، ربط و پیوند معنائی آیات را به یکدیگر و ربط هر آیه از آیات را به آیات قبل و بعد از آنها و همچنین ارتباط سوره‌های قرآن را با هم بیان کرده‌است.

منابع

• «مجمع البیان فی تفسیر القرآن». الشیعه.
• «تفاسیر مهم شیعه». مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

پیوند به بیرون

• متن ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن‏، کتابخانه اهل البیت علیهم‌السلام