احمد یکم: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱: خط ۱:
{{Infobox royalty
{{Infobox royalty
| name = محمد سوم
| name = احمد یکم
| title = [[فهرست سلاطین امپراتوری عثمانی|سلطان امپراتوری عثمانی]]{{سخ}}[[خادم الحرمین الشریفین]]{{سخ}}[[خلیفه|خلیفه مسلمین]]{{سخ}}[[فاتح|فاتح اگرا]]
| title = [[فهرست سلاطین امپراتوری عثمانی|سلطان امپراتوری عثمانی]]{{سخ}}[[خادم الحرمین الشریفین]]{{سخ}}[[خلیفه|خلیفه مسلمین]]
| titletext =
| titletext =
| more =
| more =
| image = Mehmed III.jpg
| image = Sultan I. Ahmet.jpg
| alt =
| alt =
| caption =
| caption =
| succession = [[فهرست سلاطین امپراتوری عثمانی|سیزدهمین سلطان عثمانی]]
| succession = [[فهرست سلاطین امپراتوری عثمانی|چهاردهمین سلطان عثمانی]]
| moretext =
| moretext =
| reign = ۱۵ ژانویه ۱۵۹۵۲۰ دسامبر ۱۶۰۳
| reign = ۲۲ دسامبر ۱۶۰۳۲۲ نوامبر ۱۶۱۷
| predecessor = [[مراد سوم]]
| predecessor = [[محمد سوم]]
| successor = [[احمد یکم]]
| successor = [[مصطفی یکم]]
|regent =
|regent =
|reg-type =
|reg-type =
| birth_date = ۲۶ می ۱۵۶۶
| birth_date = ۹ می ۱۵۸۸
| birth_place = [[مانیسا]]، [[امپراتوری عثمانی]]
| birth_place = [[مانیسا]]، [[امپراتوری عثمانی]]
| death_date = {{death date and age|۱۶۰۳|۱۲|۲۰|۱۵۶۶|۰۵|۲۶|df=yes}}
| death_date = {{death date and age|۱۶۱۷|۱۱|۲۲|۱۵۸۸|۰۵|۹|df=yes}}
| death_place = [[کاخ توپقاپی]]، [[استانبول]] [[امپراتوری عثمانی]]
| death_place = [[کاخ توپقاپی]]، [[استانبول]]، [[امپراتوری عثمانی]]
| burial_date =
| burial_date =
| burial_place = [[ایا صوفیه]]، استانبول
| burial_place = [[مسجد سلطان احمد|مسجد آبی]]، [[استانبول]]
| spouse = [[خندان سلطان]]{{سخ}}[[عالمه سلطان]]
| spouse = [[ماه‌پیکر سلطان]]{{سخ}}[[ماه‌فیروز سلطان]]
| spouse-type = همسران
| spouse-type = همسران
| issue = [[محمد سوم#خانواده|پایین]]
| issue = [[عثمان دوم]]{{سخ}}[[مراد چهارم]]{{سخ}}[[ابراهیم یکم]]
| full name =
| full name =
| house = [[خاندان عثمانی]]
| house = [[خاندان عثمانی]]
| house-type = خاندان
| house-type = خاندان
| father = [[مراد سوم]]
| father = [[محمد سوم]]
| mother = [[صفیه سلطان]]
| mother = [[خندان سلطان]]
| signature_type = [[طغرا]]
| signature_type = [[طغرا]]
| religion = [[اسلام]]
| religion = [[اسلام]]
| type =
| type =
| signature = Tughra of Mehmed III.JPG
| signature = Tughra of Ahmed I.JPG
}}'''احمد یکم،''' (زادهٔ ۹ می ۱۵۸۸ یا ۱۸ آوریل ۱۵۹۰، [[مانیسا]] – درگذشتهٔ ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷، [[استانبول]]) فرزند [[محمد سوم]] از همسرش [[خندان سلطان]]، چهاردهمین [[فهرست سلاطین امپراتوری عثمانی|سلطان و خلیفهٔ عثمانی]] بود.
}}

{{جعبه اطلاعات سلطان عثمانی
| نام سلطان = احمد یکم
| عنوان = [[فهرست سلاطین امپراتوری عثمانی|سلطان امپراتوری عثمانی]]{{سخ}}[[خادم الحرمین الشریفین]]{{سخ}}[[خلیفه|خلیفهٔ مسلمین]]{{سخ}}[[امیرالمؤمنین]]{{سخ}}[[پادشاه]]
| پرتره = Sultan I. Ahmet.jpg
| طغرا = Tughra of Ahmed I.JPG
| زیرنویس = نگاره‌ای از سلطان احمد یکم
| سال‌ها = ۲۱ دسامبر ۱۶۰۳–۲۲ نوامبر ۱۶۱۷
| ارتش =
| تاج‌گذاری =
| نام =سلطان احمد خان اول
| پیشین = [[محمد سوم]]
| پسین = [[مصطفی یکم]]
| همسر =[[کوسم سلطان|ماه‌پیکر کوسم سلطان]](همسر عقدی){{سخ}}[[ماه‌فیروز خدیجه سلطان]]
| کنیز =
| فرزندان = [[عثمان دوم]]{{سخ}}[[مراد چهارم]]{{سخ}}[[ابراهیم یکم]]
| پدر = [[محمد سوم]]
| مادر = [[خندان سلطان]]
| زادروز = ۱۸ آوریل ۱۵۹۰{{سخ}}۹ می ۱۵۸۸
| زادگاه = [[مانیسا]]
| تاریخ مرگ = ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷ (۲۷/۲۹ سال)
| مکان مرگ = [[کاخ توپقاپی]]، [[استانبول]]
| مکان دفن = [[مسجد سلطان احمد]]، [[قسطنطنیه]] (امروزه [[استانبول]])
| دین = [[اسلام سنی]]
}}
'''احمد یکم''' (به [[ترکی عثمانی]]: احمد اول به [[ترکی استانبولی|ترکی]]: I. Ahmed) (زادهٔ ۹ می ۱۵۸۸ یا ۱۸ آوریل ۱۵۹۰، [[مانیسا]] – درگذشتهٔ ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷، [[استانبول]]) فرزند [[محمد سوم]]، چهاردهمین [[فهرست سلاطین امپراتوری عثمانی|سلطان و خلیفهٔ عثمانی]] از ۱۶۰۳ تا ۱۶۱۷م بود.


سلطان احمد یکی از مهربان‌ترین پادشاهان عثمانی بود که از کشتن برادرش [[مصطفی یکم]] دست کشید. او ارادت خاصی به [[محمد|پیامبر اسلام]] و خاندانش داشت. احمد یکم پس از درگذشت پدرش [[محمد سوم]] در ۲۲ دسامبر ۱۶۰۳میلادی (سیزده یا پانزده سالگی) به حکومت رسید و تا مرگش در ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷ (۲۸ یا ۲۹ سالگی) سلطنت داشت.<ref name="فروخ">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =فروخ|نام= عمر|پیوند نویسنده=عمر فروخ|عنوان=معالم الأدب العربی فی العصر الحدیث|جلد =۲|سال =۱۹۸۶|ناشر =دارالعلم للملایین|مکان=بیروت|صفحه=۳۲۹–۳۳۰|بازیابی =۱ نوامبر ۲۰۱۶}}</ref>{{سخ}}سلطان احمد با وجود سن کم و کوتاهی مدت حکومت، از سلاطین بزرگ عثمانی شمرده می‌شود.<ref name="فروخ"/>سلطانی سازنده وصف می‌شود که بسیار به ساختن بناها و مسجدها همّت می‌گماشت که مشهورترین آن‌ها، مسجدی در استانبول است که ''[[مسجد سلطان احمد|به نام خودش]]'' شهرت یافته که از نمادهای هنر معماری اسلامی می‌باشد. همچنین به بازسازی بناهای زیارتگاه‌ها پرداخت، مانند بهکرد بنای [[کعبه]]، تجدید بنای زادگاه [[فاطمه زهرا]].<ref name="فروخ"/> او همچنین مبالغ بسیاری به [[حجاز]] برای [[انفاق]] بر مستمندان می‌فرستاد. سلطان احمد حامی علم و علما نیز وصف شده‌است، او را «دوستدار [[اهل بیت]]» و «متمسک به [[سنت (پیامبر اسلام)|سنت]] و [[تقوا]]» نیز نامیده‌اند. احمد یکم در امور سیاسی نیز، شدید رفتار بوده‌است. او همچنین به سوارکاری و پرتاب نیزه علاقه داشته‌است. به ادبیات نیز پرداخت و خود شاعری بود که به زبان‌های ترکی و عربی سرود.<ref name="فروخ"/>
سلطان احمد یکی از مهربان‌ترین پادشاهان عثمانی بود که از کشتن برادرش [[مصطفی یکم]] دست کشید. او ارادت خاصی به [[محمد|پیامبر اسلام]] و خاندانش داشت. احمد یکم پس از درگذشت پدرش [[محمد سوم]] در ۲۲ دسامبر ۱۶۰۳میلادی (سیزده یا پانزده سالگی) به حکومت رسید و تا مرگش در ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷ (۲۸ یا ۲۹ سالگی) سلطنت داشت.<ref name="فروخ">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =فروخ|نام= عمر|پیوند نویسنده=عمر فروخ|عنوان=معالم الأدب العربی فی العصر الحدیث|جلد =۲|سال =۱۹۸۶|ناشر =دارالعلم للملایین|مکان=بیروت|صفحه=۳۲۹–۳۳۰|بازیابی =۱ نوامبر ۲۰۱۶}}</ref>{{سخ}}سلطان احمد با وجود سن کم و کوتاهی مدت حکومت، از سلاطین بزرگ عثمانی شمرده می‌شود.<ref name="فروخ"/>سلطانی سازنده وصف می‌شود که بسیار به ساختن بناها و مسجدها همّت می‌گماشت که مشهورترین آن‌ها، مسجدی در استانبول است که ''[[مسجد سلطان احمد|به نام خودش]]'' شهرت یافته که از نمادهای هنر معماری اسلامی می‌باشد. همچنین به بازسازی بناهای زیارتگاه‌ها پرداخت، مانند بهکرد بنای [[کعبه]]، تجدید بنای زادگاه [[فاطمه زهرا]].<ref name="فروخ"/> او همچنین مبالغ بسیاری به [[حجاز]] برای [[انفاق]] بر مستمندان می‌فرستاد. سلطان احمد حامی علم و علما نیز وصف شده‌است، او را «دوستدار [[اهل بیت]]» و «متمسک به [[سنت (پیامبر اسلام)|سنت]] و [[تقوا]]» نیز نامیده‌اند. احمد یکم در امور سیاسی نیز، شدید رفتار بوده‌است. او همچنین به سوارکاری و پرتاب نیزه علاقه داشته‌است. به ادبیات نیز پرداخت و خود شاعری بود که به زبان‌های ترکی و عربی سرود.<ref name="فروخ"/>

نسخهٔ ‏۲۷ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۵۰

احمد یکم
سلطان امپراتوری عثمانی
خادم الحرمین الشریفین
خلیفه مسلمین
چهاردهمین سلطان عثمانی
سلطنت۲۲ دسامبر ۱۶۰۳ – ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷
پیشینمحمد سوم
جانشینمصطفی یکم
زاده۹ می ۱۵۸۸
مانیسا، امپراتوری عثمانی
درگذشته۲۲ نوامبر ۱۶۱۷ (۲۹ سال)
کاخ توپقاپی، استانبول، امپراتوری عثمانی
آرامگاه
همسرانماه‌پیکر سلطان
ماه‌فیروز سلطان
فرزند(ان)عثمان دوم
مراد چهارم
ابراهیم یکم
خاندانخاندان عثمانی
پدرمحمد سوم
مادرخندان سلطان
طغرااحمد یکم's signature

احمد یکم، (زادهٔ ۹ می ۱۵۸۸ یا ۱۸ آوریل ۱۵۹۰، مانیسا – درگذشتهٔ ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷، استانبول) فرزند محمد سوم از همسرش خندان سلطان، چهاردهمین سلطان و خلیفهٔ عثمانی بود.

سلطان احمد یکی از مهربان‌ترین پادشاهان عثمانی بود که از کشتن برادرش مصطفی یکم دست کشید. او ارادت خاصی به پیامبر اسلام و خاندانش داشت. احمد یکم پس از درگذشت پدرش محمد سوم در ۲۲ دسامبر ۱۶۰۳میلادی (سیزده یا پانزده سالگی) به حکومت رسید و تا مرگش در ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷ (۲۸ یا ۲۹ سالگی) سلطنت داشت.[۱]
سلطان احمد با وجود سن کم و کوتاهی مدت حکومت، از سلاطین بزرگ عثمانی شمرده می‌شود.[۱]سلطانی سازنده وصف می‌شود که بسیار به ساختن بناها و مسجدها همّت می‌گماشت که مشهورترین آن‌ها، مسجدی در استانبول است که به نام خودش شهرت یافته که از نمادهای هنر معماری اسلامی می‌باشد. همچنین به بازسازی بناهای زیارتگاه‌ها پرداخت، مانند بهکرد بنای کعبه، تجدید بنای زادگاه فاطمه زهرا.[۱] او همچنین مبالغ بسیاری به حجاز برای انفاق بر مستمندان می‌فرستاد. سلطان احمد حامی علم و علما نیز وصف شده‌است، او را «دوستدار اهل بیت» و «متمسک به سنت و تقوا» نیز نامیده‌اند. احمد یکم در امور سیاسی نیز، شدید رفتار بوده‌است. او همچنین به سوارکاری و پرتاب نیزه علاقه داشته‌است. به ادبیات نیز پرداخت و خود شاعری بود که به زبان‌های ترکی و عربی سرود.[۱] احمد اول با شاه عباس عهدنامه صلح بست و سلطه صفویان را بر آذربایجان و قفقاز به رسمیت شناخت. احمد اول همچنین نبرد با نیروهای هابسبورگ را پایان داد و در معاهده زیتواتوروک خراجگزاری اتریش به دولت عثمانی را لغو کرد. احمد اول از محمدآقا شاگرد معمار سنان خواست که مسجدی در مقابل مسجد ایاصوفیه در استانبول بنا کند؛ این مسجد امروزه به مسجد سلطان احمد معروف است. احمد اول در سال ۱۶۱۷ در اثر ابتلا به بیماری تیفوس در گذشت. سلطان احمد نخستین سلطان بعد از سلیمان قانونی بود که به امور دولت و مملکت رسیدگی می‌کرد زیرا پیشینیان خود مانند پدربزرگش مراد سوم و پدر خود محمد سوم که به اداره حکومت و مملکت داری اهمیتی نمی دادند و این گونه مسائل را به مادرانشان می دادند و زنان را عملا در سلطنت شریک حکومت خود می ساختند.

نبرد با شاه عباس یکم

از سال ۱۶۰۳ شروع شد و تبریز به ایران برگشت و در سال ۱۶۰۵ ارومیه تسخیر ایران گشت و باتوجه به عهد نامهٔ ناصوح پاشا مرزهای ایران به زمان قبل از شاه تهماسب یکم برگشت و عثمانی‌ها به عقب برگشتند.

خانواده

همسران

پسران

  • عثمان دوم (تولد ۳/۴ نوامبر ۱۶۰۴ استانبول – اعدام ۲۰ می ۱۶۲۲ استانبول، در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد) پسر ماه‌فیروز سلطان
  • شاهزاده محمد (تولد اوایل ۱۶۰۵ استانبول – اعدام ۱۰ ژانویه ۱۶۲۱ استانبول، در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد) پسر ماه‌پیکر سلطان
  • مراد چهارم (تولد ۲۶ ژوئن ۱۶۱۱/۱۲ استانبول – مرگ ۸ فوریه ۱۶۴۰ استانبول، در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد) پسر ماه‌پیکر سلطان
  • شاهزاده بایزید (تولد ۱ دسامبر ۱۶۱۲ استانبول – اعدام ۲۷ ژوئیه ۱۶۳۵ استانبول، در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد)
  • شاهزاده قاسم (تولد حدود ۱۶۱۳ استانبول – اعدام ۱۷ فوریه ۱۶۳۸ استانبول، در مقبره محمد سوم در ایاصوفیا دفن شد)
  • شاهزاده سلیمان (تولد ۱۶۱۴/۱۵ استانبول – اعدام ۲۷ ژوئیه ۱۶۳۵ استانبول، در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد)
  • شاهزاده حسین (تولد ۱ نوامبر ۱۶۱۴ استانبول – مرگ بعد از ۱۶۲۳ استانبول، در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد)
  • ابراهیم یکم (تولد ۵ نوامبر ۱۶۱۵ استانبول – مرگ ۱۸ اوت ۱۶۴۸ استانبول، در مقبره مصطفی اول در ایا صوفیا دفن شد) پسر ماه‌پیکر سلطان

دختران

  • گوهرخان سلطان، (تولد ۱۶۰۵ استانبول – مرگ ۱۶۶۰ استانبول در مقبره احمد یکم در مسجد آبی دفن شد) دختر ماه‌پیکر سلطان
  • عایشه سلطان، (تولد حدود ۱۶۰۵ استانبول – مرگ ۱۶۵۸ استانبول در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد) دختر ماه‌پیکر سلطان
  • فاطمه سلطان، (تولد حدود ۱۶۰۸ استانبول – مرگ ۱۶۶۸ استانبول در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد) دختر ماه‌پیکر سلطان
  • خانزاده سلطان،(تولد ۱۶۰۹ استانبول – مرگ ۲۱ سپتامبر ۱۶۵۲/۵۴ استانبول در مقبره ابراهیم یکم در ایاصوفیا دفن شد) دختر ماه‌پیکر سلطان
  • عاتکه سلطان، (تولد حدود ۱۶۱۳ استانبول – مرگ ۱۶۷۲ استانبول در مقبره ابراهیم اول در ایا صوفیا دفن شد)
  • عابده سلطان، (تولد ۱۶۱۷ استانبول – مرگ بعد از ۱۶۴۸ استانبول در مقبره احمد اول در مسجد آبی دفن شد)

در فرهنگ عامه

مجموعه تلویزیونی ساخت سال ۲۰۱۵ قرن با شکوه کوسم, به زندگی احمد یکم می‌پردازد.

نگارخانه

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ فروخ، عمر (۱۹۸۶). معالم الأدب العربی فی العصر الحدیث. ج. ۲. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۳۲۹–۳۳۰. پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  • شاو استانفورد (۱۳۷۰تاریخ امپراتوری عثمانی، ترجمهٔ محمود رمضان‌زاده، مشهد: آستان قدس رضوی