عبدالعزیز یکم

عبدالعزیز یکم
سلطان امپراتوری عثمانی
دوران	۲۵ ژوئن ۱۸۶۱ - ۳۰ می ۱۸۷۶
زادروز	۹/۱۸ فوریه ۱۸۳۰
زادگاه	کاخ ایوب شهر استانبول ترکیه
مرگ	۴ ژوئن ۱۸۷۶
پیش از	مراد پنجم
پس از	سلطان عبدالمجید
دودمان	خاندان عثمان
پدر	محمود دوم

سلطان عبدالعزیز (۹/۱۸ فوریه ۱۸۳۰-۴ ژوئن ۱۸۷۶) سی و دومین سلطان امپراتوری عثمانی بود که از ۲۵ ژوئن ۱۸۶۱ میلادی تا ۳۰ می۱۸۷۶ میلادی سلطنت کرد. او پسر سلطان محمود دوم بود و در سال ۱۸۶۱، جانشین برادرش سلطان عبدالمجید شد.

او در کاخ ایوب شهر استانبول ترکیه زاده شد. وی از بچگی با عقاید و ایده‌های عثمانی آشنا بود، اما به تحسین و تبلیغ آداب و رسوم غربی پرداخت. او علاقه فراوانی به ادبیات داشت و در عین حال یک آهنگساز کلاسیک بود و موسیقی‌هایش توسط آکادمی موسیقی عثمانی لندن تحت آلبوم موسیقی اروپایی در دیوان عثمانی جمع آوری شده است.

زندگی

عبدالعزیز فرزند سلطان محمود است. او در سال ۱۸۳۰ متولد شد و در سال۱۸۶۱ قدرت را به دست گرفت و در مسجد جامع صحابی جلیل ابو ایوب انصاری با وی بیعت شد.

عبدالعزیز با توجه به وضع غرب زده داخل و عنایت به تبلیغ عجیب و غریب به نفع انقلاب صنعتی فرانسه و سایر مسائل خود را ناچار به تسلیم در مقابل غرب دید. ابتدا در سال ۱۲۷۹ به مصر رفت و نسبت به اوضاع داخلی و موقعیت امنیتی مصر، حجاز و آفریقا مطالبی شنید و در سال ۱۲۸۴ به پاریس رفت و با یک دیدگاه هایی تازه و به اصطلاح "به روز و اصلاح طلبانه" برگشت.

ضمناً در زمان عبدالعزیز طرح احداث کانال سوئز و وصل دریای سرخ به دریای سفید (دریای مدیترانه) شروع شد و در سال ۱۸۶۸ میلادی جشن افتتاح آن برگزار گردید.

سلطان عبدالعزیز عاقبت به اتهام اسراف و تبذیر در مقام سلطنت با فتوای مفتی اعظم عثمانی به تاریخ ۱۸۷۶ عزل شد و به جای وی مراد پنجم پادشاه گردید و بعد از چند ماه سلطان مراد خان نیز به لحاظ اختلال عقلی و مشکلات فکری با فتوای مفتی عزل گردید و به جای وی عبدالحمید دوم به عنوان سلطان عثمانی تعیین گردید. چنین به نظر می رسد که روی آوردن مراد به مشروب خواری، چندان بر وی اثر کرده بود که پس از به دست گرفتن قدرت، دچار اختلال فکری شد و به ویژه پس از خود کشی عمویش عبد العزیز و کشته شدن شماری از امرا به دست امیر یوسف عزالدین پسر عبد العزیز ، دشواری او بیش تر گردید. به دلیل همین اختلال فکری بود که مدحت پاشا و دیگر وزرا، سلطان مراد را از سلطنت خلع کردند. این کار در ۳۱ اگوست انجام گرفت و پس از وی، برادرش عبد الحمید تحت عنوان عبد الحمید دوم به تخت نشست. این پس از آن بود که وی نظام مشروطه را پذیرفته بود.

سلطان عبدالعزیز

قبر عبد العزیز

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Abdülaziz»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۶ بهمن ۱۳۸۹).