پرش به محتوا

فهرست فرقه‌های شخصیتی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fakhravar jam (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Fakhravar jam (بحث | مشارکت‌ها)
خنثی‌سازی ویرایش 32855291 از Seyed.Hadi.Banoofateme (بحث)
برچسب: خنثی‌سازی
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
| width1 = 125
| width1 = 125
| height1 = 97
| height1 = 97
| caption1=
| image1 = Ali_khamenei_in_March_2021.jpg
| caption1= با عناوین و نام‌های چاپلوس محوری، مانند آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، یا رهبر معظم انقلاب!، و... در [[سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران|رسانه‌های ایران]](IRIB) معرفی می‌شود.
| caption_align = center
| caption_align = center
| image2 = 1946. Да здравствует наш учитель, наш отец, наш вождь товарищ Сталин!.jpg
| image2 = 1946. Да здравствует наш учитель, наш отец, наш вождь товарищ Сталин!.jpg
خط ۱۹: خط ۱۸:
{{بخش گسترش}}
{{بخش گسترش}}
[[پرونده:Iran - Ispahan - le bazar sous le portrait de l'Ayatollah - street Market place - Isfahan (9262407636).jpg|بندانگشتی|upright=0.7|بازار زیر نگاره روح الله خمینی در شهر [[اصفهان]]]]
[[پرونده:Iran - Ispahan - le bazar sous le portrait de l'Ayatollah - street Market place - Isfahan (9262407636).jpg|بندانگشتی|upright=0.7|بازار زیر نگاره روح الله خمینی در شهر [[اصفهان]]]]
پس از [[انقلاب ۱۳۵۷]]، فرقه شخصیتی در اطراف رهبران اصلی همچون [[روح الله خمینی]] و [[علی خامنه‌ای]] شکل گرفت.<ref>{{cite book|author1=Ervand Abrahamian|title=The Iranian Mojahedin|date=1992|publisher=Yale University Press|isbn=9780300052671|page=255|edition=reprint|author1-link=Ervand Abrahamian}}</ref><ref>{{cite book|author1=Michael Chertoff|title=Homeland Security: Assessing the First Five Years|date=2011|publisher=University of Pennsylvania Press|isbn=9780812205886|page=27|author1-link=Michael Chertoff}}</ref>این امر در تصاویر بصری و نگارهایی چابلوس محور در همه جای [[ایران]] در مورد هر دو مرد(خامنه‌ای و خمینی) مشهود است.<ref>{{cite book|author1=Chetan Bhatt|title=Liberation and Purity: Race, New Religious Movements and the Ethics of Postmodernity|date=1997|publisher=Taylor & Francis|isbn=9781857284232|page=[https://archive.org/details/liberationpurity0000bhat/page/141 141]|edition=illustrated, reprint|url=https://archive.org/details/liberationpurity0000bhat/page/141}}</ref> به گفته [[باقر معین]]، به عنوان بخشی از فرقه شخصیتی خمینی، «او به یک شخصیت نیمه الهی تبدیل شده بود. او دیگر نه یک آیت الله العظمی و نایب امام، و یا کسی که نماینده امام پنهان ([[حجت بن حسن]]) بود، بلکه تبدیل به یک '''[[امام]]''' واقعی شده بود.<ref>{{cite book|author1=Baqer Moin|title=Khomeini: Life of the Ayatollah|date=1999|publisher=I.B.Tauris|isbn=9781850431282|page=200|edition=illustrated}}</ref>فرقه شخصیتی خمینی در نشریات ایرانی و برون‌مرزی جمهوری اسلامی هدف اصلی نشان داده می‌شود. و به نوعی تبلیغات برون مرزی فرقه شخصیتی نامیده می‌شود.<ref>{{cite book|editor1-last=Sivan|editor1-first=Emmanuel|editor2-last=Friedman|editor2-first=Menachem|title=Religious Radicalism and Politics in the Middle East|date=1990|publisher=State University of New York Press|isbn=9780791401583|page=68|edition=illustrated}}</ref>روش‌هایی که برای ایجاد فرقه شخصیتی خمینی استفاده می‌شود با روش‌هایی که توسط شخصیت‌هایی مانند [[جوزف استالین]]، [[مائو تسه تونگ]] و [[فیدل کاسترو]] استفاده می‌شده‌است، یکسان است.(که توسط براندازان رژیم وی در داخل ایران به طور منفی مورد توجه قرار گرفته است.)<ref>{{cite book|author1=Barry Rubin|title=The Middle East: A Guide to Politics, Economics, Society and Culture|date=2015|publisher=Routledge|isbn=9781317455783|page=427|author1-link=Barry Rubin}}</ref><ref>{{cite book|editor1-last=Mikaberidze|editor1-first=Alexander|title=Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia [2 volumes]|date=2011|publisher=ABC-CLIO|isbn=9781598843378|page=483}}</ref><ref>{{cite book|author1=Arshin Adib-Moghaddam|title=A Critical Introduction to Khomeini|date=2014|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781107012677|page=305|edition=illustrated}}</ref>در مورد خامنه‌ای، امیر طاهری نوشته است: «مانند خمینی رهبر پیشین از خود، خامنه‌ای نیز این هدف را دارد که یک فرقه عظیم شخصیتی بسازد. چاپلوسان دولتی او همواره با جملاتی همچون «هدیه الهی به بشریت» یا «خورشید درخشان امامت و ولایت» توصیف می‌کنند. و از او بیشتر از [[پیامبر اسلام]] یا [[قرآن]] نقل قول می‌کنند. اشیایی که وی در سفرهای استانی لمس کرده است جمع آوری شده و به عنوان نماد به فروش می‌رسد! ...<ref>{{cite book|author1=Amir Taheri|title=The Persian Night: Iran Under the Khomeinist Revolution|date=2010|publisher=Encounter Books|isbn=9781594034794|page=235|edition=reprint}}</ref>
پس از [[انقلاب ۱۳۵۷]]، فرقه شخصیتی در اطراف رهبران اصلی همچون [[روح الله خمینی]] و [[علی خامنه‌ای]] شکل گرفت.<ref>{{cite book|author1=Ervand Abrahamian|title=The Iranian Mojahedin|date=1992|publisher=Yale University Press|isbn=9780300052671|page=255|edition=reprint|author1-link=Ervand Abrahamian}}</ref><ref>{{cite book|author1=Michael Chertoff|title=Homeland Security: Assessing the First Five Years|date=2011|publisher=University of Pennsylvania Press|isbn=9780812205886|page=27|author1-link=Michael Chertoff}}</ref>این امر در تصاویر بصری و نگارهایی چابلوس محور در همه جای [[ایران]] در مورد هر دو مرد(خامنه‌ای و خمینی) مشهود است.<ref>{{cite book|author1=Chetan Bhatt|title=Liberation and Purity: Race, New Religious Movements and the Ethics of Postmodernity|date=1997|publisher=Taylor & Francis|isbn=9781857284232|page=[https://archive.org/details/liberationpurity0000bhat/page/141 141]|edition=illustrated, reprint|url=https://archive.org/details/liberationpurity0000bhat/page/141}}</ref>.فرقه شخصیتی خمینی در نشریات ایرانی و برون‌مرزی جمهوری اسلامی هدف اصلی نشان داده می‌شود. و به نوعی تبلیغات برون مرزی فرقه شخصیتی نامیده می‌شود.<ref>{{cite book|editor1-last=Sivan|editor1-first=Emmanuel|editor2-last=Friedman|editor2-first=Menachem|title=Religious Radicalism and Politics in the Middle East|date=1990|publisher=State University of New York Press|isbn=9780791401583|page=68|edition=illustrated}}</ref>روش‌هایی که برای ایجاد فرقه شخصیتی خمینی استفاده می‌شود با روش‌هایی که توسط شخصیت‌هایی مانند [[جوزف استالین]]، [[مائو تسه تونگ]] و [[فیدل کاسترو]] استفاده می‌شده‌است، یکسان است.(که توسط براندازان رژیم وی در داخل ایران به طور منفی مورد توجه قرار گرفته است.)<ref>{{cite book|author1=Barry Rubin|title=The Middle East: A Guide to Politics, Economics, Society and Culture|date=2015|publisher=Routledge|isbn=9781317455783|page=427|author1-link=Barry Rubin}}</ref><ref>{{cite book|editor1-last=Mikaberidze|editor1-first=Alexander|title=Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia [2 volumes]|date=2011|publisher=ABC-CLIO|isbn=9781598843378|page=483}}</ref><ref>{{cite book|author1=Arshin Adib-Moghaddam|title=A Critical Introduction to Khomeini|date=2014|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781107012677|page=305|edition=illustrated}}</ref>در مورد خامنه‌ای، امیر طاهری نوشته است: «مانند خمینی رهبر پیشین از خود، خامنه‌ای نیز این هدف را دارد که یک فرقه عظیم شخصیتی بسازد. چاپلوسان دولتی او همواره با جملاتی همچون «هدیه الهی به بشریت» یا «خورشید درخشان امامت و ولایت» توصیف می‌کنند. و از او بیشتر از [[پیامبر اسلام]] یا [[قرآن]] نقل قول می‌کنند. اشیایی که وی در سفرهای استانی لمس کرده است جمع آوری شده و به عنوان نماد به فروش می‌رسد! ...<ref>{{cite book|author1=Amir Taheri|title=The Persian Night: Iran Under the Khomeinist Revolution|date=2010|publisher=Encounter Books|isbn=9781594034794|page=235|edition=reprint}}</ref>
[[پرونده:Revolution Second Step Manifesto.jpg|بندانگشتی|چپ|نمونه‌ای از [[پروپاگاندا]]ی تهیه‌شده برای گام دوم انقلاب که از فرقه های شخصیتی خامنه‌ای بشمار می‌آید.]]
[[پرونده:Revolution Second Step Manifesto.jpg|بندانگشتی]]
نمونه‌های های دیگر فرقه‌های شخصیتی نامگذاری مکان های مهمی به نام افرادی چون خمینی مانند [[فرودگاه بین‌المللی امام خمینی]] و قاسم سلیمانی در [[فرودگاه بین‌المللی قاسم سلیمانی]] می‌باشد و همچنین در کتب درسی جمهوری اسلامی ایران همواره از این دو مرد( خمینی و خامنه‌ای) یاد شده در کتب درسی تصاویر و نگارهای فراوانی از آن‌ها وجود دارد.
نمونه‌های های دیگر فرقه‌های شخصیتی نامگذاری مکان های مهمی به نام افرادی چون خمینی مانند [[فرودگاه بین‌المللی امام خمینی]] و قاسم سلیمانی در [[فرودگاه بین‌المللی قاسم سلیمانی]] می‌باشد و همچنین در کتب درسی جمهوری اسلامی ایران همواره از این دو مرد( خمینی و خامنه‌ای) یاد شده در کتب درسی تصاویر و نگارهای فراوانی از آن‌ها وجود دارد.



نسخهٔ ‏۱۸ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۲۱

زنده باد معلم ما، پدر ما، رهبر ما، رفیق استالین!(پوستر ۱۹۴۶، مربوط به جوزف استالین رهبر اتحاد جماهیر شوروی)

فهرست فرقه‌های شخصیتی (به انگلیسی: List of cults of personality) این فهرست از رژیم‌ها و یا رهبران فردی در سراسر جهان تشکیل شده‌است. که در رسانه‌ها یا دانشگاه‌ها به عنوان ایجادکننده فرقه شخصیتی مورد بحث قرار گرفته‌اند. فرقه شخصیتی از تکنیک‌های گوناگونی، از جمله رسانه‌های جمعی، تبلیغات، استفاده از ابزار هنر، میهن پرستی و تظاهرات و تجمعات سازمان یافته توسط دولت برای ایجاد تصویر قهرمانانه از یک رهبر یا یک رژیم استفاده می‌کند، که اغلب از رفتارهای پرستشی(چاپلوسی محور) و انتقاد غیر منتقدانه در رسانه‌ها برای معرفی رهبران استفاده می‌شود.[۱][۲]

ایران

بازار زیر نگاره روح الله خمینی در شهر اصفهان

پس از انقلاب ۱۳۵۷، فرقه شخصیتی در اطراف رهبران اصلی همچون روح الله خمینی و علی خامنه‌ای شکل گرفت.[۳][۴]این امر در تصاویر بصری و نگارهایی چابلوس محور در همه جای ایران در مورد هر دو مرد(خامنه‌ای و خمینی) مشهود است.[۵].فرقه شخصیتی خمینی در نشریات ایرانی و برون‌مرزی جمهوری اسلامی هدف اصلی نشان داده می‌شود. و به نوعی تبلیغات برون مرزی فرقه شخصیتی نامیده می‌شود.[۶]روش‌هایی که برای ایجاد فرقه شخصیتی خمینی استفاده می‌شود با روش‌هایی که توسط شخصیت‌هایی مانند جوزف استالین، مائو تسه تونگ و فیدل کاسترو استفاده می‌شده‌است، یکسان است.(که توسط براندازان رژیم وی در داخل ایران به طور منفی مورد توجه قرار گرفته است.)[۷][۸][۹]در مورد خامنه‌ای، امیر طاهری نوشته است: «مانند خمینی رهبر پیشین از خود، خامنه‌ای نیز این هدف را دارد که یک فرقه عظیم شخصیتی بسازد. چاپلوسان دولتی او همواره با جملاتی همچون «هدیه الهی به بشریت» یا «خورشید درخشان امامت و ولایت» توصیف می‌کنند. و از او بیشتر از پیامبر اسلام یا قرآن نقل قول می‌کنند. اشیایی که وی در سفرهای استانی لمس کرده است جمع آوری شده و به عنوان نماد به فروش می‌رسد! ...[۱۰]

نمونه‌های های دیگر فرقه‌های شخصیتی نامگذاری مکان های مهمی به نام افرادی چون خمینی مانند فرودگاه بین‌المللی امام خمینی و قاسم سلیمانی در فرودگاه بین‌المللی قاسم سلیمانی می‌باشد و همچنین در کتب درسی جمهوری اسلامی ایران همواره از این دو مرد( خمینی و خامنه‌ای) یاد شده در کتب درسی تصاویر و نگارهای فراوانی از آن‌ها وجود دارد.


حتی از زمان مرگ قاسم سلیمانی یک فرقه شخصیتی برای وی نیز هم به وجود آمده است.[۱۱][۱۲][۱۳][۱۴]

تظاهرات‌های حکومتی در فرقه شخصیتی خامنه‌ای

در رژیم خامنه‌ای(ولایت فقیه) تظاهرات‌ها و راهپیمایی ها نقش پررنگی در تبلیغات و وجه سازی در داخل کشور و حتی در سراسر جهان ایفا می‌کند. چرا این تظاهرات‌ها با پوششی فراوان توسط رسانه‌های رژیم(صدا و سیما IRIB) پخش و منتشر می‌شوند. و به نوعی به مخالفان داخلی و بیرونی این موضوع را القا می‌کند که اکثریت مردم ایران هواداران رژیم خامنه‌ای هستند. در سالهای اخیر مشخص شده است که تعداد از افرادی که در این تظاهرات‌ها شرکت کرده اند در واقع مأموران لباس شخصی رژیم بوده اند.[۱۵]

افغانستان

نورمحمد تَرَه‌کِی از حزب حاکم دموکراتیک خلق افغانستان از سال ۱۹۷۸ تا ۱۹۷۹ به عنوان رئیس‌جمهور افغانستان خدمت می‌کرد، در آن هنگام مردم را مجبور کرد که وی را با عناوینی مانند «رهبر بزرگ» بشناسند و خطاب کنند و نگارهای خود را در سراسر جمهوری دموکراتیک افغانستان آویزان کرد.[۱۶] در دهه ۱۹۹۰، ژنرال جنگی ازبک عبدالرشید دوستم، که بیشتر شمال افغانستان را تحت کنترل داشت، فرقه شخصیتی مشابهی را در همان منطقه ایجاد کرد.[۱۷]

سوریه

حافظ اسد به عنوان یکی از راهبردهای خود برای حفظ قدرت و سلطه بر سوریه، فرقه شخصیتی خاندان اسد را تحت حمایت دولتی توسعه و گسترش داد.[۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴]نگاره‌هایی از او، که اغلب او را در حال فعالیت‌های قهرمانانه نشان می‌داد، در هر فضای عمومی قرار داده شد. وی تعداد بی شماری از مکان ها و ورزشگاه ها را در سوریه را به نام خود و دیگر اعضای خانواده اش زد، مانند «دریاچه اسد»، مخزن مصنوعی که در دوران ریاست جمهوری اش پر شده بود، نامگذاری کرد. در مدرسه به بچه ها آموزش می‌دادند که برای اسد آهنگ‌های ستایشگر بخوانند. معلمان هر روز مدرسه را با شعار «رهبر ابدی ما، حافظ اسد» آغاز می‌کردند.[۲۵]فرقه شخصیتی که او توسعه داده شد و او را به عنوان یک رهبر خردمند، متواضع و عادل در کشور معرفی کرد. این استراتژی ایجاد فرقه شخصیت توسط پسر حافظ و بشار اسد رئیس جمهور بعدی سوریه ادامه یافت.[۲۶][۲۷]

ترکیه

بنای یادبود آتاتورک در قاضی‌کوی استانبول

در ترکیه، بنیانگذار جمهوری ترکیه مصطفی کمال پاشا (آتاتورک) با نامی خود برتر بین به معنی پدر ترک) با بی شمار یادبودهایی در سراسر کشور مانند فرودگاه بین‌المللی آتاترک در استانبول، پل آتاتورک بر روی شاخ طلایی، سد آتاترک و ورزشگاه المپیک آتاترک گرامی داشته می‌شود. عناوین وی شامل رهبر بزرگ، فرمانده ابدی، معلم اصلی و رئیس ابدی است. مجسمه های آتاتورک در تمام شهرهای ترکیه توسط دولت ترکیه نصب شده است و اکثر شهرها یادبود مخصوص خود را برای وی دارند. چهره و نام او در همه جا در ترکیه دیده و شنیده می‌شود. پرتره او را می توان در همه ساختمانهای عمومی، در تمام مدارس و کلاس‌ها، در تمام کتابهای درسی مدرسه، روی تمام اسکناس‌های لیر ترکیه و در خانه بسیاری از خانواده‌های ترک مشاهده کرد.[۲۸]

آذربایجان

فرقه شخصیت حیدر علی اف بعد از روی کار آمدن حیدر علی اف در سال ۱۹۹۳ به بخش مهمی از سیاست و جامعه آذربایجان تبدیل شد و پس از مرگ وی در سال ۲۰۰۳، زمانی که پسرش الهام علی اف جانشین او شد ادامه یافت.[۲۹][۳۰]علی اف، یکی از اعضای دفتر سیاسی سابق شوروی و رهبر آذربایجان شوروی در سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۸۷، و در سال ۱۹۹۳ رئیس جمهور آذربایجان شد. وی سپس با اتکای زیاد به اعضای خانواده و طایفه، درآمد نفتی، و با طراحی دقیق یک سیستم خودکامه را بنیان گذاشت.[۳۱]

در جمهوری آذربایجان، حیدر علی اف به عنوان «پدر ملت آذری» معرفی می‌شود،[۳۲] که اغلب با مصطفی کمال که به خود پدر ترک می‌گفت مقایسه می‌شود.[۳۳]

منابع

  1. Popan, Adrian Teodor (August 2015). "The ABC of sycophancy : structural conditions for the emergence of dictators' cults of personality" (PDF). The University of Texas (به انگلیسی): 196–213. doi:10.15781/T2J960G15. hdl:2152/46763. Retrieved 7 September 2018.
  2. Arshin Adib-Moghaddam (2014). A Critical Introduction to Khomeini (illustrated ed.). Cambridge University Press. p. 305. ISBN 9781107012677.
  3. Ervand Abrahamian (1992). The Iranian Mojahedin (reprint ed.). Yale University Press. p. 255. ISBN 9780300052671.
  4. Michael Chertoff (2011). Homeland Security: Assessing the First Five Years. University of Pennsylvania Press. p. 27. ISBN 9780812205886.
  5. Chetan Bhatt (1997). Liberation and Purity: Race, New Religious Movements and the Ethics of Postmodernity (illustrated, reprint ed.). Taylor & Francis. p. 141. ISBN 9781857284232.
  6. Sivan, Emmanuel; Friedman, Menachem, eds. (1990). Religious Radicalism and Politics in the Middle East (illustrated ed.). State University of New York Press. p. 68. ISBN 9780791401583.
  7. Barry Rubin (2015). The Middle East: A Guide to Politics, Economics, Society and Culture. Routledge. p. 427. ISBN 9781317455783.
  8. Mikaberidze, Alexander, ed. (2011). Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia [2 volumes]. ABC-CLIO. p. 483. ISBN 9781598843378.
  9. Arshin Adib-Moghaddam (2014). A Critical Introduction to Khomeini (illustrated ed.). Cambridge University Press. p. 305. ISBN 9781107012677.
  10. Amir Taheri (2010). The Persian Night: Iran Under the Khomeinist Revolution (reprint ed.). Encounter Books. p. 235. ISBN 9781594034794.
  11. "Iran: Quds Force leader is developing a cult status " - The Guardian
  12. ["https://www.theatlantic.com/ideas/archive/2020/01/suleimani/604402/" - The Atlantic]
  13. "The Bloody Legacy of Qasem Soleimani" - Wall Street Journal
  14. "As Qassem Soleimani's Megalomania Grew, He Became Less Grounded in Reality" - Haaretz
  15. ناگفته هائی از آغاز و فرجام حبس خانگی آیت الله منتظری، بانیان آن و اولین واکنش رسمی به حصر ایشان
  16. Russia's Muslim Frontiers. New Directions in Cross-Cultural Analysis by Dale F. Eickelman, 1993. Page 123.
  17. "Rashid Dostum: The treacherous general". 31 March 2014.
  18. Personenkulte Im Stalinismus By Klaus Heller, Jan Plamper, V&R unipress GmbH, 2004
  19. Wedeen, Lisa. Ambiguities of domination: Politics, rhetoric, and symbols in contemporary Syria. University of Chicago Press, 2015.
  20. Peter Beaumont No longer the pariah President. The Observer, 16 November 2008
  21. Halla Diyab All in the family: Building the Assad dynasty in Syria, Al-Arabiya Friday, 28 November 2014
  22. ANNIA CIEZADLO Bashar Al Assad: An Intimate Profile of a Mass Murderer, The New Republic December 19, 2013
  23. Anthony Shadid: "In Assad's Syria, There Is No Imagination", PBS, NOVEMBER 8, 2011
  24. Aron Lund Syria's Phony Election: False Numbers and Real Victory, Diwan, Carnegie Middle East Centre, June 09, 2014
  25. Pipes, Daniel (1995) Syria Beyond the Peace Process . Washington Institute for Near East Policies. pp.15–16 شابک ‎۹۷۸۰۹۴۴۰۲۹۶۴۰
  26. Commanding Syria: Bashar Al-Assad And the First Years in Power (B.Tauris, 2007), By Eyal Zisser, page 50
  27. Tony Badran Bashar's Cult of Personality NOW Lebanon 30th August 2012
  28. Navaro-Yashin, Yael (2002). Faces of the State: Secularism and Public Life in Turkey. Princeton University Press. pp. 196–199. ISBN 0-691-08845-4.
  29. "Heidar Aliev, maestro of the Caucasus". The Economist. August 31, 2000. Retrieved September 24, 2012.
  30. Kucera, Joshua (May 20, 2008). "Travels in the Former Soviet Union. Entry 2: The Cult of Heydar Aliyev". Slate. Retrieved September 23, 2012.
  31. "Azerbaijan: Turning Over a New Leaf?". Baku/Brussels: International Crisis Group. April 13, 2004. Archived from the original on September 2, 2012. Retrieved September 30, 2012.
  32. Day, Alan J.; East, Roger; Thomas, Richard, eds. (2002). "Aliyev, Heydar". A political and economic dictionary of Eastern Europe (1st ed.). London: Europa Publications. p. 16. ISBN 1-85743-063-8.
  33. Boland, Vincent (June 4, 2005). "Azerbaijan looks to Turkey as model for cult of dead leader". The Financial Times. Retrieved September 24, 2012.

پیوند به بیرون

Further reading