خط ایلامی باستان

فهرست برخی از کارکترهای شناخته‌شده زبان عیلامی باستان

عیلامی باستان (خط مخطط عیلامی یا خط سطری عیلامی) دبیره‌ای هجایی بود که از نیا-ایلامی بدست آمده‌بود و در میان سال‌های ۲۲۵۰ تا ۲۲۲۰ پیش از میلاد به کار می‌رفت، هرچند که تاریخ اختراعش به پیش از آن بازمی‌گردد. عیلامی باستان تنها تا اندازه‌ای رمزگشایی شده‌است، که بیش‌تر آن بدست والتر هینتس بوده‌است. به نظر می‌رسد که عیلامی باستان از ۸۰ نشانه ساخته شده‌باشد و بر ستون‌های عمودی، از بالا به پایین نوشته می‌شد که از چپ به راست می‌رفت.

دبیره عیلامی باستان برای مدت زمان کوتاه اواخر هزاره سوم قبل از میلاد مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است. غالباً ادعا می‌شود که این خط یک سازوکار نوشتاری هجایی است که از خط و زبان مأخوذ خودش، نیاایلامی الگو گرفته‌است. هر چند، این موضوع امروزه به درستی اثبات نشده‌است و کماکان در حد یک فرضیه است. دبیره ایلامی باستان تاکنون رمزگشایی نشده‌است. تصور بر این است که استفاده از این دبیره، در حدود ۲۱۰۰ سال قبل از میلاد و همزمان با مرگ پادشاه کوتیک اینشوشیناک، آخرین فرمانروای سلسله پادشاهی اوان در شوش منسوخ شده باشد و در همین دوران بود که شوش، توسط سلسله سوم اور مورد یورش قرار گرفت و این در حالی بود که ایلام، همچنان تحت کنترل پادشاهی سیماشکی باقی ماند.

منابع

• مج‍له باستان‌شناسی و تاریخ، ش ۲۳، ۲۴، (پاییز، زمستان ۱۳۷۶، به‍ار، تابستان ۱۳۷۷): ص ۶ - ۹.