مسمومیت با کربن منوکسید: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
مهرنگار (بحث | مشارکت‌ها)
مدیران
۴۳٬۵۰۶ ویرایش‌ها
جز سطح محافظت «مسمومیت با مونوکسید کربن» را تغییر داد: زاپاس‌بازی گسترده ([ویرایش=تنها کاربران تأییدشده] (زمان سرآمدن ‏۱۵ ن...
اسکی (بحث | مشارکت‌ها)
۱ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: افزودن پیوند بیرونی به جای ویکی‌پیوند
خط ۱: خط ۱:
{{Infobox medical condition (new)
'''مسمومیت با [[کربن مونوکسید|مونواکسید کربن]]''' یا '''گازگرفتگی''' [[مسمومیت|مسمومیتی]] است که به خاطر [[تنفس]] گاز خطرناک [[کربن مونوکسید]] ایجاد می‌شود. این مسمومیت که به وسیلهٔ انواع وسایل گازسوز از جمله [[بخاری گازی|بخاری]]، [[آب‌گرم‌کن|آبگرمکن]]، پیک نیک و حتی [[زغال]] ایجاد می‌شود اغلب در زمستان دیده می‌شود. به این دلیل که اگر [[دودکش]] یا تهویهٔ یک مکان مسدود باشد، گاز [[کربن مونوکسید]] منتشر شده از موارد مذکور امکان خروج نمی‌یابد، در محیط ساختمان منتشر شده و سبب مسمومیت و در نهایت مرگ می‌شود. مرگ بر اثر گازگرفتگی را «مرگ خاموش» می‌نامند. علائم گازگرفتگی مانند [[سرماخوردگی]] است. علائمی مانند سردرد، سرگیجه و سوزش [[چشم]].<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=خبرنگار «حوادث»|کد زبان=fa|تاریخ=۲۰ بهمن ۱۳۹۲|وب‌گاه=خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)|نشانی=http://www.isna.ir/news/92112014037/مرگ-خاموش-ره-آورد-افت-فشار-گاز|عنوان=مرگ خاموش، ره‌آورد افت فشار گاز}}</ref> مونو اکسید کربن، یک [[گاز]] سمی است که طعم و بو ندارد.
| name = مسمومیت با مونوکسید کربن
| synonyms = گاز گرفتگی، مرگ خاموش، قاتل پنهان، مسمومیت با کربن مونوکسید، مسمومیت با منواکسید کربن
| image = Carbon-monoxide-3D-balls.png
| alt = A carbon atom (shown as a grey ball) tripled bonded to an oxygen atom (shown as a red ball).
| caption = [[کربن مونوکسید]]
| field = [[سم‌شناسی]]، [[طب اورژانس]]
| symptoms = [[سردرد]]، [[گیجی]]، [[ضعف عضلانی|ضعف]]، [[استفراغ]]، [[درد قفسه‌سینه]]، [[کنفوزیون]]<ref name=CDC2015FAQ />
| complications = [[ناهشیاری]]، [[آریتمی قلب]]، [[:en:Epileptic seizure|تشنج سرعی (en)]]<ref name=CDC2015FAQ /><ref name=Gu2012 />
| onset =
| duration =
| types =
| causes = [[دم (تنفس)|تنفس]] در [[کربن مونوکسید]]<ref name=Sc2016>{{cite book|last1=Schottke|first1=David|title=Emergency Medical Responder: Your First Response in Emergency Care|date=2016|publisher=Jones & Bartlett Learning|isbn=978-1-284-10727-2|page=224|url=https://books.google.com/books?id=gGCHDQAAQBAJ&pg=PA224|accessdate=2 July 2017|language=en|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170910171934/https://books.google.com/books?id=gGCHDQAAQBAJ&pg=PA224|archivedate=10 September 2017|df=}}</ref>
| risks =
| diagnosis = سطح [[کربوکسی هموگلوبین]]:{{سخ}}۳٪< (غیرسیگاری‌ها){{سخ}}۱۰٪< (سیگاری‌ها)<ref name=Gu2012 />
| differential = [[:en:Cyanide poisoning|مسمومیت با سیانید (en)]], [[:en:Ketoacidosis|کتواسیدوز (en)]], [[:en:Salicylate poisoning|مسمومیت سالیسیلات (en)]]، [[عفونت دستگاه تنفسی فوقانی]]<ref name=Gu2012 /><ref>{{cite book|last1=Caterino|first1=Jeffrey M.|last2=Kahan|first2=Scott|title=In a Page: Emergency medicine|date=2003|publisher=Lippincott Williams & Wilkins|isbn=978-1-4051-0357-2|page=309|url=https://books.google.com/books?id=O0LwFPZDKbsC&pg=PA309|accessdate=2 July 2017|language=en}}</ref>
| prevention = [[آشکارساز مونوکسید کربن|آشکارسازهای مونوکسید کربن]]، تهویه مطبوع وسایل گاز سوز، نگهداری مناسب دستگاهای [[اگزوز]].<ref name=CDC2015FAQ />
| treatment = [[درمان|مراقبت ویژه]]، [[اکسیژن‌درمانی|اکسیژن ۱۰۰٪]]، [[درمان با اکسیژن پرفشار]]<ref name=Gu2012 />
| medication =
| prognosis = خطر مرگ از ۱٪ تا ۳۰٪ است.<ref name=Gu2012>{{cite journal|last1=Guzman|first1=JA|title=Carbon monoxide poisoning.|journal=Critical care clinics|date=October 2012|volume=28|issue=4|pages=537–48|pmid=22998990}}</ref>
| deaths = میانگین آمار مرگ در ایران ۶۰۰< نفر در سال است.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=مرگ ۳۱۸ شهروند بر اثر گاز CO| پیوند=http://www.mehrnews.com/news/3044789/مرگ-۳۱۸-شهروند-بر-اثر-گاز-CO}}</ref><ref>{{یادکرد وب | عنوان=مرگ بیش از ۳۰۰۰ تن در اثر مسمومیت با گاز منوکسید کربن طی ۳ سال| پیوند=http://www.isna.ir/news/95080100561/مرگ-بیش-از-۳۰۰۰-تن-در-اثر-مسمومیت-با-گاز-منوکسید-کربن-طی-۳-سال}}</ref> در آمریکا این میانگین ۴۰۰< نفر در سال است.<ref name=CDC2015FAQ>{{cite web|last1=Health|first1=National Center for Environmental|title=CDC - Carbon Monoxide Poisoning - Frequently Asked Questions|url=https://www.cdc.gov/co/faqs.htm|website=www.cdc.gov|accessdate=2 July 2017|language=en-us|date=30 December 2015|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170705012403/https://www.cdc.gov/co/faqs.htm|archivedate=5 July 2017|df=}}</ref>
}}


'''مسمومیت با مونوکسید کربن''' یا '''گازگرفتگی''' [[مسمومیت]]ی است که به دلیل تنفس گاز [[کربن مونوکسید]] (CO) ایجاد می‌شود.<ref name=Sc2016 /> اغلب علائم ان شبیه [[آنفلوانزا]] هست و ممکن است پزشک یا شخص، مسمومیت را به اشتباه [[سرماخوردگی]] تشخیص بدهند چون نشانه‌های این گازگرفتگی ابتدا [[سردرد]]، [[گیجی]]، [[ضعف عضلانی|ضعف]]، [[استفراغ]]، [[درد قفسه‌سینه]]، [[کنفوزیون]]، [[فشار خون پایین|افت فشار خون]] و [[توهم]] است<ref name=CDC2015FAQ /> البته با شدیدتر شدن مسمومیت عوارض [[آریتمی قلب]]، [[تشنج]]، [[ناهشیاری]] و [[کما]] رخ می‌دهند.<ref name=CDC2015FAQ /><ref name=Gu2012 />
== علت ==
منواکسید کرین گازی است که در اثر سوختن ناقص [[سوخت سنگواره‌ای|سوخت‌های فسیلی]] مانند [[نفتا (سوخت)|نفت]]، گاز، [[بنزین]]، [[سوخت دیزل|گازوئیل]] و [[زغال|زغال چوب]] حاصل می‌شود و چون گازی بی‌رنگ، بی‌بو، بی‌مزه و غیر محرک است مسمومیت با آن به سادگی رخ می‌دهد. میل ترکیبی منواکسید کربن با هموگلوبین بسیار بیشتر از [[اکسیژن|اکسی‍ژن]] بوده و در خون با هموگلوبین ترکیب پایداری تشکیل می‌دهد به تدریج با بالا رفتن میزان مونواکسید کربن در خون، میزان هموگلوبین آزاد و در دسترس برای انتقال اکسیژن کاهش یافته و در نتیجه اکسیژن رسانی به بافتهای بدن از جمله مغز را کاهش میدهدو سبب بروز مسمومیت شده و [[سیستم عصبی]] دچار اختلال می‌گردد و قدرت هر گونه اقدامی از فرد مسموم سلب می‌شود. [[هموگلوبین]] که بخشی از سلول‌های قرمز خون و حامل اکسیژن به بافتهای بدن است با مونوکسید کربن (CO) بسیار سریعتر از اکسیژن ممزوج شده و بنابراین هیچ مکانی برای حمل اکسیژن توسط هموگلوبین باقی نمی‌ماند.


== عوارض ==
== علائم و عوارض ==
مونوکسید کربن در زندگی همیشه سمی نیست و تنها ترکیب شدن ان با [[هموگلوبین]] خون انسان و جانوران مضر است و تأثیر ان بر [[جاندار|ارگانیسم‌هایی]] دیگر ناشناخته یا مشکوک است بنابراین بر روی گیاهان [[فتوسنتز]]ی تأثیری ندارد.<ref>{{cite web|url=http://ces.iisc.ernet.in/energy/HC270799/HDL/ENV/enven/vol321.htm|title=Carbon monoxide|work=ernet.in|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140414051805/http://ces.iisc.ernet.in/energy/HC270799/HDL/ENV/enven/vol321.htm|archivedate=2014-04-14|df=}}</ref> این گاز به آسانی از ریه‌ها جذب می‌شود.<ref name="Ernst">{{cite journal|author=Ernst A, Zibrak JD |title=Carbon monoxide poisoning|journal=The New England Journal of Medicine|volume=339|issue=22|pages=1603–1608|date=November 1998|pmid=9828249|doi=10.1056/NEJM199811263392206|url=http://content.nejm.org/cgi/pmidlookup?view=short&pmid=9828249&promo=ONFLNS19}}</ref> استنشاق کردن این گاز می‌تواند باعث [[:en:Cerebral hypoxia|هیپوکسی مغزی (en)]] و [[:en:Brain damage|آسیب مغزی (en)]] یا [[مرگ]] شود. ممکن است سطح تحمل مردم یا افراد منطقه‌ای در برابر کربن مونوکسید متفاوت باشد.<ref name="Toxicology2000-raub">{{cite journal|author=Raub JA, Mathieu-Nolf M, Hampson NB, Thom SR |title=Carbon monoxide poisoning-a public health perspective|journal=Toxicology|date=April 2000|pages=1–14|volume=145|issue=1|pmid=10771127|doi=10.1016/S0300-483X(99)00217-6}}</ref>
مسمومیت با مونوکسید کربن (CO) می‌تواند باعث سردرد، گیجی و باریک بینی (که در آن همه چیز را در اطراف به مانند تونل می‌بینید) و نیز لب‌ها و ناخن‌های قرمز شود.


{| class="wikitable" style = "background: #f5f5f4; color: black;"
== پیش گیری ==
|+تاثیرات مونوکسید کربن بر سلامتی نسبت به غلظت ان در هوا:<ref>{{cite journal|author=Goldstein M|title=Carbon monoxide poisoning|journal=Journal of Emergency Nursing|volume=34|issue=6|pages=538–542|date=December 2008|pmid=19022078|doi=10.1016/j.jen.2007.11.014}}</ref><ref>{{cite journal|author=Struttmann T, Scheerer A, Prince TS, Goldstein LA |title=Unintentional carbon monoxide poisoning from an unlikely source|journal=The Journal of the American Board of Family Practice|volume=11|issue=6|pages=481–484|date=Nov 1998|pmid=9876005|doi=10.3122/jabfm.11.6.481}}</ref>
سیگار کشیدن باعث افزایش مونواکسید کربن و کاهش توانائی بدن در انتقال اکسیژن گردد. از سیگار کشیدن باید ۱۰ تا ۱۲ ساعت قبل و بعد از غواصی اجتناب شود.<ref>کتاب راهنمای جامع غواصی در آبهای آزاد، تألیف مهندس محمد رسول باقریان - زمستان ۱۳۸۶ [[شماره استاندارد بین‌المللی کتاب|شابک]]: [[ویژه:منابع کتاب/978-964-95713-7-9|‎۹۷۸-۹۶۴-۹۵۷۱۳-۷-۹]]</ref> سیگار کشیدن همچنین خطر آسیب انبساط ریه (overexpansion) را افزایش داده چرا که بافت ریه توسط [[هویت شیمیایی|مواد شیمیایی]] موجود در دود سیگار آسیب دیده‌است.
! style="background: black;color: white;"|علائم و عوارض
! style="background: black;color: white;"|شدت
|-
|سردرد و سرگیجه در ۶ تا ۸ ساعت هنگام قرار گرفتن در معرض ان
|۳۵ ppm (۰٫۰۰۳۵٪){{چر}}
|-
|سردرد ناگهانی در عرض ۲ تا ۳ ساعت
|۱۰۰ ppm (۰٫۰۱٪){{چر}}
|-
|سردرد ناگهانی در ۲ تا ۳ ساعت؛ کاهش قوه قضاوت.
|۲۰۰ ppm (۰٫۰۲٪){{چر}}
|-
|سردرد پیشانی در عرض ۱ تا ۲ ساعت.
|۴۰۰ ppm (۰٫۰۴٪){{چر}}
|-
|حالت تهوع، سرگیجه و تشنج در ۴۵ دقیقه؛ عدم هوشیاری در عرض ۲ ساعت.
|۸۰۰ ppm (۰٫۰۸٪){{چر}}
|-
|سردرد، [[تندتپشی]]، تهوع و سرگیجه در عرض ۲۰ دقیقه؛ مرگ در کمتر از ۲ ساعت.
|۱٬۶۰۰ ppm (۰٫۱۶٪){{چر}}
|-
|سردرد، سرگیجه و حالت تهوع در عرض ۵ تا ۱۰ دقیقه؛ مرگ در عرض از ۳۰ دقیقه.
|۳٬۲۰۰ ppm (۰٫۳۲٪){{چر}}
|-
|سردرد و سرگیجه در یک تا دو دقیقه؛ تشنج، ایست تنفسی و مرگ در کمتر از ۲۰ دقیقه.
|۶٬۴۰۰ ppm (۰٫۶۴٪){{چر}}
|-
|[[ناهشیاری]] بعد از ۲ تا ۳ تنفس و مرگ در کمتر از ۳ دقیقه.
|۱۲٬۸۰۰ ppm (۱٫۲۸٪){{چر}}
|-
|}


=== مسمومیت حاد ===
پیشگیری از مسمومیت با گاز CO بسیار ساده است. استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد در پیشگیری از این مسمومیت از اهمیت بالایی برخوردار است. کنترل و انسداد منافذ مسیر دودکش قبل از راه اندازی بخاری بهترین راه پیشگیری از بروز حوادث مسمومیت به‌شمار می‌رود.
[[پرونده:CO toxicity symptoms (en).jpg|بندانگشتی|علائم گازگرفتگی]]
علائم اولیه مسمومیت حاد سردرد، تهوع، [[کسالت]] و [[خستگی (پزشکی)|خستگی]] است.<ref name="JToxClinTox1994-hardy">{{cite journal|author=Hardy KR, Thom SR |title=Pathophysiology and treatment of carbon monoxide poisoning|journal=Journal of Toxicology. Clinical Toxicology|year=1994|pages=613–629|volume=32|issue=6|pmid=7966524|doi=10.3109/15563659409017973}}</ref> علائم اولیه معمولاً با بیماری‌های ویروسی مثل آنفلوانزا یا [[مسمومیت غذایی]] و [[التهاب معدی‌روده‌ای|گاستروآنتریت (معده، روده)]] اشتباه گرفته می‌شود.<ref name="goldfranks">{{cite book |title=Goldfrank's toxicologic emergencies |publisher=McGraw-Hill |location=New York |year=2002 |edition=7th |pages=1689–1704 |chapter=Carbon Monoxide |isbn=0-07-136001-8 |author1=Lewis Goldfrank |author2=Neal Flomenbaum |author3=Neal Lewin |author4=Mary Ann Howland |author5=Robert Hoffman |author6=Lewis Nelson}}</ref> سردرد شایعه‌ترین علامت مسمومیت حاد هست که اغلب در قسمت پیشانی و با کسالت توصیف می‌شود.<ref>{{cite journal|author=Hampson NB, Hampson LA |title=Characteristics of headache associated with acute carbon monoxide poisoning|journal=Headache|volume=42|issue=3|pages=220–223|date=March 2002|pmid=11903546|doi=10.1046/j.1526-4610.2002.02055.x}}</ref>
* علائم [[قلب]]ی: فشار خون پایین، [[تندتپشی]]، آریتمی قلب.<ref name="JKoreanMedSci2001-choi">{{cite journal|author=Choi IS|title=Carbon monoxide poisoning: systemic manifestations and complications|journal=Journal of Korean Medical Science|date=June 2001|pages=253–261|volume=16|issue=3|pmid=11410684|url=http://jkms.org/DOIx.php?id=10.3346/jkms.2001.16.3.253|format=Free full text |doi=<!-- This article doesn't have a DOI. Only borrowed DOI form into journal ID to classify articles. -->|pmc=3054741}}</ref><ref name="pmid 9559621">{{cite journal |author=Tritapepe L, Macchiarelli G, Rocco M, Scopinaro F, Schillaci O, Martuscelli E, Motta PM |title=Functional and ultrastructural evidence of myocardial stunning after acute carbon monoxide poisoning |journal=Critical Care Medicine |volume=26 |issue=4 |pages=797–801 |date=April 1998 |pmid=9559621 |doi=10.1097/00003246-199804000-00034}}</ref>
* [[دستگاه عصبی مرکزی]]: توهم، [[روان‌آشفتگی]]، گیجی، [[آتاکسی]]، [[ناهشیاری]]، کنفوزیون، [[:en:Respiratory arrest|ایست تنفسی (en)]], [[:en:Epileptic seizure|تشنج سرعی (en)]], [[:en:Central nervous system depression|افسردگی دستگاه عصبی مرکزی (en)]] و [[مرگ]].<ref name="Weaver-NEJM">{{cite journal|author=Weaver LK|title=Clinical practice. Carbon monoxide poisoning|journal=The New England Journal of Medicine|volume=360|issue=12|pages=1217–1225|date=March 2009|pmid=19297574|doi=10.1056/NEJMcp0808891|url=http://content.nejm.org/cgi/pmidlookup?view=short&pmid=19297574&promo=ONFLNS19}}</ref><ref name="emedicine">{{cite web | last =Shochat | first =Guy N | title =Toxicity, Carbon Monoxide | publisher =[[ئی‌مدیسین]] | date =17 February 2009 | url =http://emedicine.medscape.com/article/819987-overview | accessdate =2009-04-27 | deadurl =no | archiveurl =https://web.archive.org/web/20090309072832/http://emedicine.medscape.com/article/819987-overview | archivedate =9 March 2009 | df =}}</ref>
* علائم غیر رایج: [[بیماری سرخرگ کرونری]]، [[فیبریلاسیون دهلیزی]]، [[سینه‌پهلو]]، [[ادم ریه]]، [[هیپرگلیسمی]]، [[:en:Lactic acidosis|اسیدوز لاکتیک (en)]]، [[رابدومیولیز]]، [[نارسایی حاد کلیه]]، [[بیماری‌های پوستی|ضایعات پوستی]] و مشکلات بینایی و شنوایی.<ref name="JKoreanMedSci2001-choi" /><ref>{{cite journal |author=Marius-Nunez AL |title=Myocardial infarction with normal coronary arteries after acute exposure to carbon monoxide |journal=Chest |volume=97 |issue=2 |pages=491–4 |date=February 1990 |pmid=2298080 |doi=10.1378/chest.97.2.491}}</ref><ref>{{cite journal |author=Gandini C, Castoldi AF, Candura SM, Locatelli C, Butera R, Priori S, Manzo L |title=Carbon monoxide cardiotoxicity |journal=Journal of Toxicology. Clinical Toxicology |volume=39 |issue=1 |pages=35–44 |year=2001 |pmid=11327225 |doi=10.1081/CLT-100102878}}</ref><ref>{{cite journal |author=Sokal JA |title=The effect of exposure duration on the blood level of glucose, pyruvate and lactate in acute carbon monoxide intoxication in man |journal=Journal of Applied Toxicology: JAT |volume=5 |issue=6 |pages=395–7 |date=December 1985 |pmid=4078220 |doi=10.1002/jat.2550050611}}</ref>


از علائم پایانی مسمومیت و نزدیک شدن به مرگ '''کبودی دست'''، '''نوک انگشتان''' و '''دور لب‌ها''' به دلیل کمبود اکسیژن (هیپوکسی) است.<ref name=mono24 /> ممکن است فرد بعد از پایان مسمومیت با تأخیر به عوارض عصبی [[زوال عقل]]، [[یادزدودگی]]، [[روان‌پریشی]]، [[پارکینسون]]، راه رفتن عجیب و غریب ([[آتاکسی]])، [[کوری کورتکسی]]، [[افسردگی (حالت)|افسردگی]].<ref name="goldfranks" /><ref>{{cite journal|author=Choi IS|title=Delayed neurologic sequelae in carbon monoxide intoxication|journal=Archives of Neurology|volume=40|issue=7|pages=433–435|date=July 1983|pmid=6860181|doi=10.1001/archneur.1983.04050070063016|url=http://archneur.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=582033|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120819232412/http://archneur.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=582033|archivedate=2012-08-19|df=}}</ref> و فلج شدن عضوی مبتلا شود.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=/گزارش/هنگام برخورد با افراد گازگرفته چه باید کرد؟| پیوند=http://www.isna.ir/news/92080502031/گزارش-هنگام-برخورد-با-افراد-گازگرفته-چه-باید-کرد}}</ref> حتی امکان دارد کسی که سابقه افسردگی ندارد نیز افسرده شود.<ref name="ClinNeurolNeurosurg2001-roohi">{{cite journal|author=Roohi F, Kula RW, Mehta N |title=Twenty-nine years after carbon monoxide intoxication|journal=Clinical Neurology and Neurosurgery|date=July 2001|pages=92–95|volume=103|issue=2|pmid=11516551|doi=10.1016/S0303-8467(01)00119-6}}</ref> در ۵۰٪ افراد مسموم شده ممکن است [[بازماند]] بیماری بعد از ۲ تا ۴۰ روز نمایان شود.<ref name="goldfranks" />
دقت و توجه به داغ بودن دودکش نیز بهترین آزمایش برای کارکرد مناسب دودکش است. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق وگازهای سمی از دودکش است دراین صورت باید ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتی از دریا پنجره تهویه درمحیط ایجاد نمائید. همچنین داشتن کلاهک مخصوص برای دودکش در پشت بام‌ها برای جلوگیری از عدم بروز خاموشی بخاری و به دنبال آن انتشار گاز CO اهمیت بالایی دارد.


=== مسمومیت مزمن ===
رنگ مطلوب شعلهٔ بخاری و سایل پخت‌وپز آبی است. چنانچه رنگ شعله قرمز، زرد یا نارنجی باشد، نشانگر نقص در سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط است که سریعاً باید بررسی شود. اگر رنگ شعله بخاری آبی نباشد ممکن است هوای کافی به بخاری نرسیده وتولید گاز منواکسید کربن کند.
قرار گرفتن مداوم در معرض مونوکسید کربن ممکن است باعث سرگیجه، [[افسردگی]]، کاهش حافظه، تهوع، استفراغ و سر درد مداوم شود.<ref name="J Occup Med1999-fawcett">{{cite journal|author=Fawcett TA, Moon RE, Fracica PJ, Mebane GY, Theil DR, Piantadosi CA |title=Warehouse workers' headache. Carbon monoxide poisoning from propane-fueled forklifts|journal=Journal of Occupational Medicine|date=January 1992|pages=12–15|volume=34|issue=1|pmid=1552375}}</ref> مسمومیت مزمن بیشترین خطر را برای [[بیماری سرخرگ کرونری|بیماران قلبی]] و [[بارداری|زنان حامله]] دارد.<ref name="N Engl J Med1989-allred">{{cite journal|doi=10.1056/NEJM198911233212102|author=Allred EN, Bleecker ER, Chaitman BR, Dahms TE, Gottlieb SO, Hackney JD, Pagano M, Selvester RH, Walden SM, Warren J |title=Short-term effects of carbon monoxide exposure on the exercise performance of subjects with coronary artery disease|journal=The New England Journal of Medicine|date=Nov 1989|pages=1426–1432|volume=321|issue=21|pmid=2682242|url=}}</ref>


== علل ==
در صورت استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری و شومینه، نباید تمامی روزنه‌های جریان هوا در منزل و به ویژه [[اتاق خواب]] مسدود شود.
کربن مونوکسید حاصل سوختن ناقص [[ترکیب آلی|مواد آلی]] است زیرا به علت کمبود اکسیژن [[اکسایش-کاهش|اکسایش]] آن‌ها به [[کربن دی‌اکسید]] (co<sub>۲</sub>) کامل نمی‌شود. عوامل ایجاد کنند کربن مونوکسید عبارتند از: دود سیگار، آتش‌سوزی خانه، [[کوره]] معیوب، بخاری‌ها، [[:en:Wood-burning stove| اجاق چوبی (en)]],<ref>{{cite web|url=http://www.smh.com.au/nsw/man-died-from-carbon-monoxide-poisoning-after-using-heat-beads-in-greystanes-home-20150718-gif8d8.html|title=Man died from carbon monoxide poisoning after using 'heat beads' in Greystanes home|work=The Sydney Morning Herald|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150719131747/http://www.smh.com.au/nsw/man-died-from-carbon-monoxide-poisoning-after-using-heat-beads-in-greystanes-home-20150718-gif8d8.html|archivedate=2015-07-19|df=}}</ref> آبگرمکن، پکیج، اجاق گاز، کباب پز، [[زغال|ذغال]]، [[دی‌کلرومتان|متیلن کلراید]]،<ref name=mono24>{{یادکرد وب | عنوان=مسمومیت با مونوکسید کربن| پیوند=http://behdasht3.mums.ac.ir/images/behdasht3/eatedalie1/herfeyi/learning/mono.pdf مسمومیت با مونوکسید کربن}}</ref> [[موتور درون‌سوز]]، [[گاز خروجی]]، [[مولد الکتریکی]]، سوخت [[پروپان]] مانند اجاق گاز قابل حمل (پیک نیک)، سوخت گازوئیلی مانند ابزارهای [[برگ‌روب]]، [[ماشین چمن‌زن]]، [[شوینده پرفشار]]، [[:en:Concrete saw|برش بتن (en)]]، [[ماله پروانه‌ای]] و جوشکاری.<ref name="goldfranks" /><ref name="J Occup Med1999-fawcett" /><ref>{{cite journal|author=Marc B, Bouchez-Buvry A, Wepierre JL, Boniol L, Vaquero P, Garnier M |title=Carbon-monoxide poisoning in young drug addicts due to indoor use of a gasoline-powered generator|journal=Journal of Clinical Forensic Medicine|volume=8|issue=2|pages=54–56|date=June 2001|pmid=16083675|doi=10.1054/jcfm.2001.0474}}</ref><ref>{{cite journal|author=Johnson C, Moran J, Paine S, Anderson H, Breysse P |title=Abatement of toxic levels of carbon monoxide in Seattle ice-skating rinks|journal=American Journal of Public Health|volume=65|issue=10|pages=1087–1090|date=October 1975|pmid=1163706|doi=10.2105/AJPH.65.10.1087|pmc=1776025}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.cdc.gov/niosh/topics/co/|title=NIOSH Carbon Monoxide Hazards from Small Gasoline Powered Engines|accessdate=2007-10-15|publisher=United States National Institute for Occupational Safety and Health|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071029032750/http://www.cdc.gov/niosh/topics/co/|archivedate=2007-10-29|df=}}</ref><ref>{{cite journal |author=Fife CE, Smith LA, Maus EA, McCarthy JJ, Koehler MZ, Hawkins T, Hampson NB |title=Dying to play video games: carbon monoxide poisoning from electrical generators used after hurricane Ike |journal=Pediatrics |volume=123 |issue=6 |pages=e1035–8 |date=June 2009 |pmid=19482736 |doi=10.1542/peds.2008-3273}}</ref><ref>{{cite report|author=Emmerich, SJ|date=July 2011|title=Measured CO Concentrations at NIST IAQ Test House from Operation of Portable Electric Generators in Attached Garage – Interim Report|url=https://www.nist.gov/manuscript-publication-search.cfm?pub_id=907771|publisher=United States National Institute of Standards and Technology|accessdate=2012-04-18|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130224044200/http://nist.gov/manuscript-publication-search.cfm?pub_id=907771|archivedate=2013-02-24|df=}}</ref> معمولاً این ابزارها هنگام استفاده در ساختمان یا فضای نیمه بسته فرد را در معرض کربن مونوکسید قرار می‌دهند.<ref name="goldfranks" /> ممکن است مخازن [[اکسیژن]] یا دستگاه‌های تنفس زیر آب ([[غواصی اسکوبا]]) به علت معیوب بودن [[:en:Diving air compressor|کمپرسور هوای غواصی (en)]] به کربن مونوکسید آلوده شده باشند و سبب مسمومیت شوند.<ref>{{cite journal|author=Austin CC, Ecobichon DJ, Dussault G, Tirado C |title=Carbon monoxide and water vapor contamination of compressed breathing air for firefighters and divers|journal=Journal of Toxicology and Environmental Health|volume=52|issue=5|pages=403–423|date=December 1997|pmid=9388533|doi=10.1080/00984109708984073}}</ref>


{| class="wikitable" style = "background: #f5f5f4; color: black;"
از نصب آبگرمکن در حمام، روشن کردن شعله‌های [[اجاق گاز]] در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه، جدا خودداری شود.
! style="background: black;color: white;"|منبع آلودگی
! style="background: black;color: white;"|شدت
|-
|سطح طبیعی اتمسفر ([[سنجش آلودگی در تروپوسفر]]).<ref>{{cite book | author =Committee on Medical and Biological Effects of Environmental Pollutants | title = Carbon Monoxide | publisher = National Academy of Sciences| location = Washington, D.C.| year =1977 | pages = 29| doi = | isbn =0-309-02631-8}}</ref>
|۰٫۱ ppm
|-
|سطح میانگین در خانه‌ها.<ref name="EPAFAQ">{{cite web| title =An Introduction to Indoor Air Quality: Carbon Monoxide (CO)| author =Green W| publisher =United States Environmental Protection Agency| url =http://www.epa.gov/iaq/co.html| doi =| accessdate =2008-12-16| deadurl =no| archiveurl =https://web.archive.org/web/20081218112704/http://www.epa.gov/iaq/co.html| archivedate =2008-12-18| df =}}</ref>
|۰٫۵ تا ۵ ppm
|-
|نزدیک به اجاق گازی که به درستی تنظیم و نصب شده‌است.<ref name="EPAFAQ" />
|۵ تا ۱۵ ppm
|-
|اگزوز خودورها در مرکز [[مکزیکو سیتی]].<ref>{{cite book | last = Singer | first = Siegfried Fred | title = The Changing Global Environment | publisher = [[:en:D. Reidel]] Publishing Company| location = Dordrecht| pages = 90| doi = | isbn =}}</ref>
|۱۰۰ تا ۲۰۰ ppm
|-
|خارج شده از آتش‌سوزی خانه چوبی.<ref name="Gosink">{{cite web | title =What Do Carbon Monoxide Levels Mean? | author =Gosink T | work =Alaska Science Forum | publisher =Geophysical Institute, University of Alaska Fairbanks | date =1983-01-28 | url =http://www.gi.alaska.edu/alaskascienceforum | accessdate =2008-12-16 | deadurl =no | archiveurl =https://web.archive.org/web/20081225113654/http://www.gi.alaska.edu/alaskascienceforum | archivedate =2008-12-25 | df =}}</ref>
|۵٬۰۰۰ ppm
|-
|خروجی از [[خودرو]] گرم (روشن) بدون [[مبدل کاتالیست]].<ref name="Gosink" />
|۷٬۰۰۰ ppm
|-
|[[:en:Afterdamp|en:مدتی بعد از]] انفجار معدن زغال سنگ.<ref name= Roberts>{{citation
| last = Roberts
| first = H C W
| title = Report on the causes of, and circumstances attending, the explosion which occurred at Easington Colliery, County Durham, on the 29th May, 1951.
| date = September 1952
| publisher = Her Majesty's Stationery Office
| publication-place = London
| series = Cmd 8646
| format = PDF
| url = http://hdl.handle.net/1842/5365
| page = 39
}}</ref>
|۳۰٬۰۰۰ ppm
|}


== پاتوفیزیولوژی ==
در صورت کوچک بودن سایز مجرای خروجی و لوله‌کشی مشترک شومینه برای چند واحد، باعث برگشت دود از شومینه روشن طبقات پایین به داخل شومینه خاموش طبقات بالاتر می‌گردد.
[[پرونده:Hemoglobin saturation curve.svg|بندانگشتی|مونوکسید کربن و اکسیژن.]]
سازوکار دقیق اثرات مونوکسید کربن بر روی دستگاه‌های بدن بسیار پیچیده هست و هنوز کاملاً درک نشده‌است.<ref name="JToxClinTox1994-hardy" />
اتصال کربن مونوکسید به [[هموگلوبین]]، [[میوگلوبین]] و [[سیتوکروم اکسیداز سی|سیتوکروم اکسیداز]] میتوکندری و محدود کردن ذخیره اکسیژن و [[پراکسیددار شدن لیپید]] مغز از مکانیسم‌های شناخته شده مونوکسید کربن هستند.<ref name="Weaver-NEJM" /><ref name="Bateman" /><ref name="Toxicology2003-Gorman">{{cite journal|author=Gorman D, Drewry A, Huang YL, Sames C |title=The clinical toxicology of carbon monoxide|journal=Toxicology|date=May 2003|pages=25–38|volume=187|issue=1|pmid=12679050|doi=10.1016/S0300-483X(03)00005-2}}</ref>


=== هموگلوبین ===
انتهای کلیه دودکش‌ها باید حداقل یک متر از سطح بام و یک متر از دیوار جانبی بام فاصله داشته ودارای کلاهک مخصوص به شکل Hباشد.
میل مونوکسید کربن برای ترکیب شدن با هموگلوبین خون حدود ۲۰۰ یا ۲۳۰ برابر اکسیژن است. این ترکیب [[کربوکسی هموگلوبین]] نام دارد و از انتقال اکسیژن توسط خون جلوگیری می‌کند.<ref>{{cite journal|last1=Bleecker|first1=ML|title=Carbon monoxide intoxication.|journal=Handbook of clinical neurology|date=2015|volume=131|pages=191–203|pmid=26563790}}</ref><ref>Berg, Jeremy. Biochemistry. 7. W.H. Freeman Company, 2011.</ref>


=== میوگلوبین ===
دودکش و اتصالات آن باید از جنس مقاوم وبدون هیچگونه منفذ یا نشتی درسرتاسر آن باشد. شیب لوله‌های افقی درداخل واحدها باید مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودی لوله دربیرون حداقل سه برابر طول افقی آن باشد. قطر لوله دودکش باید مساوی یا بزرگتر از قطر لوله خروجی دستگاه گازسوز باشد.
میل مونوکسید کربن برای ترکیب شدن با میوگلوبین خون حدود ۶۰ برابر اکسیژن است.<ref name="goldfranks" /> مونوکسید کربن توانایی میوگلوبین در بکار بردن اکسیژن را محدود و مختل می‌کند.<ref name="Bateman" /> این موضوع سبب کاهش فشار خون و [[:en:cardiac output|برون ده قلبی (en)]] می‌شود که ممکن است منجر به [[ایسکمی مغزی]] شود.<ref name="goldfranks" />


=== سیتوکروم اکسیداز ===
اگر فضای خود را با شوفاژ و [[شوفاژ|سیستم حرارت مرکزی]] گرم می‌کنید درزبندی و بستن منافذ به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی بلامانع است..
مکانیسم دیگر کربن مونوکسید تأثیر بر [[آنزیم]] زنجیره تنفسی [[میتوکندری]] است. به طور کلی مونوکسید کربن با اتصال به سیتوکروم اکسیداز [[دگرگشت|سوخت‌وساز]] هوازی را مختل می‌کند و در [[سنتز]] [[آدنوزین تری‌فسفات]] اثر می‌گذارد در نتیجه سلول‌ها با [[:en:Anaerobic respiration|سوخت‌وساز یا تنفس بی هوازی (en)]] واکنش نشان می‌دهند که منجر به [[هیپوکسی|کم‌اکسیژنی]]، [[:en:Lactic acidosis|اسیدوز لاکتیک (en)]] و خفگی یا مرگ سلول می‌شود. به دلیل آهسته بودن [[تفکیک (شیمی)|جداسازی]] کربن مونوکسید و سیتوکروم اکسیداز، اختلال طولانی مدتی در [[تنفس یاخته‌ای]] ایجاد می‌شود.<ref>{{cite journal |author=Gorman DF, Runciman WB |title=Carbon monoxide poisoning |journal=Anaesthesia and Intensive Care |volume=19 |issue=4 |pages=506–11 |date=November 1991 |pmid=1750629 |doi= |url=}}</ref><ref name="PharmacolToxicol2003-alonso">{{cite journal|author=Alonso JR, Cardellach F, Lopez S, Casademont J, Miro O |title=Carbon monoxide specifically inhibits cytochrome c oxidase of human mitochondrial respiratory chain|journal=Pharmacology & Toxicology|date=September 2003|pages=142–146|volume=93|issue=3|pmid=12969439|doi=10.1034/j.1600-0773.2003.930306.x}}</ref><ref name="JToxClinTox1994-hardy" />


=== تأثیر بر دستگاه عصبی مرکزی ===
از قراردادن لوله خروجی بخاری به داخل ظرف آب جدا خود داری کنید. از به کار بردن وسایل گرمایشی بدون نصب دودکش یا دارای نقص در دودکش جدا خودداری کنید.
مسمومیت با مونوکسید کربن و اثرات ان بر [[دستگاه عصبی مرکزی]] ممکن است سبب [[پراکسیددار شدن لیپید]]، [[خیز|ورم]] و [[نکروز]] مغز شود.<ref name="Toxicology2003-Gorman" />


=== بارداری ===
آب گرمکن‌های دیواری گازی اگر به مدت طولانی روشن باشند خطرناک می‌شوند. به‌کارگیری آب گرمکن‌های دیواری درفضاهای بسته یا مکان‌های فاقد جریان هوا، مجاز نیست.
مسمومیت با مونوکسید کربن ممکن است بر [[جنین]] زنان باردار اثرات نامطلوبی بگذارد. زیرا با این مسمومیت اکسیژن خون مادر کاهش می‌یابد و کربن مونوکسید با عبور از [[جفت (کالبدشناسی)|جفت (متصل به ناف)]] با [[:en:Fetal hemoglobin|هموگلوبین جنینی (en)]] ترکیب شده که این خود سبب افزایش [[هیپوکسی]] بافت جنین می‌شود. جذب کربن مونوکسید توسط هموگلوبین جنین نسبت به هموگلوبین بالغ ۱۰٪ تا ۱۵٪ بیشتر است و این باعث مسمومیت بیشتر جنین نسبت به بالغ می‌شود.<ref name=Toxicology2002>{{cite journal | author=Omaye ST | title=Metabolic modulation of carbon monoxide toxicity | journal=Toxicology |date=Nov 2002 | pages=139–50 | volume=180 | issue=2 | pmid=12324190 | doi=10.1016/S0300-483X(02)00387-6}}</ref> رفع کربن مونوکسید از جنین کندتر است و این سبب تجمع مواد شیمیایی سمی در ان می‌شود.<ref name="Greingor">{{cite journal|author=Greingor JL, Tosi JM, Ruhlmann S, Aussedat M |title=Acute carbon monoxide intoxication during pregnancy. One case report and review of the literature|journal=Emergency Medicine Journal: EMJ|volume=18|issue=5|pages=399–401|date=September 2001|pmid=11559621|pmc=1725677|doi=10.1136/emj.18.5.399|url=http://emj.bmj.com/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=11559621}}</ref> آمار مرگ جنین‌ها بر اثر مسمومیت حاد مونوکسید کربن حائز اهمیت است؛ بنابراین حتی با بهبود یا مسمومیت خفیف مادری باز هم احتمال صدمه شدید یا مرگ جنین وجود دارد.<ref>{{cite journal|author=Farrow JR, Davis GJ, Roy TM, McCloud LC, Nichols GR |title=Fetal death due to nonlethal maternal carbon monoxide poisoning|journal=Journal of Forensic Sciences|volume=35|issue=6|pages=1448–1452|date=November 1990|pmid=2262778}}</ref> استفاده از روش [[درمان با اکسیژن پرفشار]] شانس به دنیا آمدن کودک سالم را بیشتر می‌کند.<ref name=hotfcmp>{{یادکرد وب | عنوان=Hyperbaric Oxygen Therapy for Carbon Monoxide Poisoning| پیوند=https://www.webmd.com/first-aid/hyperbaric-oxygen-therapy-for-carbon-monoxide-poisoning}}</ref>


== تشخیص مسمومیت ==
هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد. سرتاسر مسیر دودکش هارا به منظور اطمینان از هدایت مناسب محصولات احتراق به فضای بیرون کنترل و اطمینان حاصل کنید. هیچگاه [[کباب‌پز]] یا [[منقل]] را درون خانه، گاراژ یا محوطه بسته استفاده نکنید.
{{تصویر چندگانه
| image_style=border:none;


| image1 = Breath CO Monitor.jpg
هیچگاه از چراغ یا بخاری نفتی یا گازی که فاقد دودکش است، درون خانه، به خصوص هنگام خواب استفاده نکنید.
| width1 = 125 | height1 = ۲۰۰
| alt1 = نظارت‌گر تنفس کربن مونوکسید
| caption1 = دستگاه [[:en:Breath carbon monoxide|نظارت‌گر تنفس کربن مونوکسید (en)]]


| image2 = Co monitor.JPG
درون خانه، به خصوص در محل خواب‌تان دستگاه هشدار مونوکسید کربن نصب کنید. تعمیر وسایل گرمایشی توسط افراد غیر مجرب و بی تجربه یا نصب آنها توسط افراد خانواده باعث ایجاد خطر می‌شود.
| width2 = 125 | height2 = ۲۰۰
| alt2 = اکسیمتر کربن مونوکسید
| caption2 = دستگاه [[:en:CO oximeter|اکسیمتر کربن مونوکسید (en)]]
}}

{{تصویر چندگانه
| image_style=border:none;

| image1 = Wrist-oximeter.jpg
| width1 = 90 | height1 = ۱۴۰
| alt1 = پالس اکسیمتری
| caption1 = دستگاه [[:en:Pulse oximetry|پالس اکسیمتری (en)]]

| image2 = Arterial blood gas device.jpg
| width2 = 90 | height2 = ۱۴۰
| alt2 = آزمایش گاز خون شریانی
| caption2 = دستگاه آزمایش [[گاز خون شریانی]]
}}

اغلب تشخیص ان سخت است زیرا علائم و نشانه‌های ان مانند سایر مسمومیت‌ها و بیماری‌هایی مثل آنفلوانزا است.<ref name="Varon" /><ref>{{cite journal|author=Bennetto L, Powter L, Scolding NJ |title=Accidental carbon monoxide poisoning presenting without a history of exposure: A case report|journal=Journal of Medical Case Reports|volume=2|issue=1|pages=118|date=April 2008|pmid=18430228|doi=10.1186/1752-1947-2-118|pmc=2390579}}</ref> تشخیص این مسمومیت با اندازه‌گیری کربن مونوکسید خون انجام می‌شود. برای اینکار می‌توان میزان [[کربوکسی هموگلوبین]] خون را با میزان [[هموگلوبین]] مقایسه کرد.<ref name="goldfranks" />

سطح کربوکسی هموگلوبین در افراد غیرسیگاری بیش از '''۳٪''' و در افراد سیگاری بیش از '''۱۰٪''' خواهد بود.<ref name=Gu2012 /> برای یک فرد معمولی ممکن است نسبت مولکولی کربوکسی هموگلوبین به '''۵٪''' هم برسد البته برای سیگاری‌هایی که روزانه حداقل دو پاکت مصرف می‌کنند نسبت ان تا '''۹٪''' هم افزایش می‌یابد.<ref name="Clinical Toxicology2001-ford">{{cite book|editor=Ford MD, Delaney KA, Ling LJ, Erickson T |title=Clinical Toxicology|year=2001|page=1046|publisher=WB Saunders Company|isbn=0-7216-5485-1}}</ref> معمولاً میزان ان برای افراد مسموم شده بین '''۱۰٪ تا ۳۰٪''' است و برای فوت شدگان بین '''۳۰٪ تا ۹۰٪''' است.<ref>Sato K, Tamaki K, Hattori H, et al. Determination of total hemoglobin in forensic blood samples with special reference to carboxyhemoglobin analysis. For. Sci. Int. 48: 89–96, 1990.</ref><ref>R. Baselt, ''Disposition of Toxic Drugs and Chemicals in Man'', 8th edition, Biomedical Publications, Foster City, CA, 2008, pp. 237–241.</ref>

=== اندازه‌گیری ===
دستگاه‌های [[پالس اکسی‌متر]] یا [[:en:CO oximeter|اکسیمتر کربن مونوکسید (en)]] با عبور دادن طول موج‌های مختلف نور از نوک انگشت و ناخن میزان کربوکسی هموگلوبین خون را تخمین می‌زنند.<ref name="pmid 18500075">{{cite journal|author=Coulange M, Barthelemy A, Hug F, Thierry AL, De Haro L|title=Reliability of new pulse CO-oximeter in victims of carbon monoxide poisoning|journal=Undersea & Hyperbaric Medicine|volume=35|issue=2|pages=107–111|date=March 2008|pmid=18500075|doi=|url=http://archive.rubicon-foundation.org/8084|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110625021038/http://archive.rubicon-foundation.org/8084|archivedate=2011-06-25|df=}}</ref><ref name="MaiselEditorial">{{Cite journal|last = Maisel | first = William | authorlink = |author2=Roger J. Lewis | title = Noninvasive Measurement of Carboxyhemoglobin: How Accurate is Accurate Enough? | journal = Annals of Emergency Medicine | volume = 56 | issue = 4 | pages = 389–391 | publisher = | location = Boston, MA | year = 2010 | doi=10.1016/j.annemergmed.2010.05.025}}</ref>

[[:en:Breath carbon monoxide|نظارت‌گر تنفس کربن مونوکسید (en)]]، این وسیله جایگزین اکسیمتر کربن مونوکسید است زیرا بین سطح کربوکسی هموگلوبین و co موجود در نفس ارتباطی قوی وجود دارد.<ref name=Jarvis>{{cite journal|first=M.|last=Jarvis|year=1986|title=Low cost carbon monoxide monitors in smoking assessment|journal=Thorax|pages=886–887|doi=10.1136/thx.41.11.886|volume=41}}</ref><ref>{{cite journal|first=Nicholas|last=Wald|year=1981|title=Carbon monoxide in breath in relation to smoking and carboxyhaemoglobin levels|journal=Thorax|pages=366–369|doi=10.1136/thx.36.5.366|pmid=7314006|pmc=471511|volume=36}}</ref>

=== تشخیص افتراقی ===
در تشخیص افتراقی مسمومیت با مونوکسید کربن شرایطی زیاد وجود دارد.<ref name="Kao">{{cite journal |author=Kao LW, Nañagas KA |title=Toxicity associated with carbon monoxide |journal=Clinics in Laboratory Medicine |volume=26 |issue=1 |pages=99–125 |date=March 2006 |pmid=16567227 |doi=10.1016/j.cll.2006.01.005}}</ref><ref name="emedicine" /> هنگام قرار گرفتن در معرض مسمومیت خفیف، علائم اولیه ان غیر اختصاصی هستند و به آسانی با این موارد اشتباه گرفته می‌شود: [[آنفلوانزا]]، [[اختلال افسردگی اساسی]]، [[خستگی مزمن]]، [[درد قفسه‌سینه]]، سردرد و [[میگرن]].<ref name="Chest1990-ilano">{{cite journal |author=Ilano AL, Raffin TA | title=Management of carbon monoxide poisoning | journal=Chest |date=Jan 1990 | pages=165–9 | volume=97 | issue=1 | pmid=2403894 | doi=10.1378/chest.97.1.165 | url=http://www.chestjournal.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=2403894 | format=Free full text}}</ref> سایر وضعیت‌های مشمول تشخیص افتراقی عبارتند از: [[ارتفاع‌زدگی]]، [[مننژیت]]، [[متهموگلوبینمی]]، [[کتواسیدوز دیابتی]]، [[:en:Lactic acidosis|اسیدوز لاکتیک (en)]], [[:en:Acute respiratory distress syndrome|سندرم دیسترس تنفسی حاد (en)]], [[:en:Opioid overdose|اُوِردوز افیون (en)]] و مسمومیت با سمیت الکل.<ref name="emedicine" />

== پیشگیری ==
پیشگیری همچنان برای [[بهداشت عمومی|سلامت عمومی]] یک موضوع حیاتی است و نیازمند آموزش عمومی برای استفاده صحیح و ایمن از بخاری‌ها، شومینه‌ها و موتورهای درون‌سوز است. تأکید زیادی بر نصب [[آشکارساز مونوکسید کربن]] وجود دارد.<ref name="Ernst" /> زیرا مونوکسید کربن بی‌بو و بی‌مزه هست بنابراین امکان تشخیص ان با حس بویایی یا بینایی غیرممکن است.<ref name=Millar20008>{{cite journal |title=Compressed breathing air – the potential for evil from within. |author=Millar IL, Mouldey PG |year=2008 |volume=38 |pages=145–51 |journal=Diving and Hyperbaric Medicine |publisher=[[:en:South Pacific Underwater Medicine Society]] |url=http://archive.rubicon-foundation.org/7964 |accessdate=2013-04-14 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101225063245/http://archive.rubicon-foundation.org/7964 |archivedate=2010-12-25 |df=}}</ref>

=== استفاده ایمن از وسایل سوختی ===
* هر سال تمام لوازم خانگی گاز سوز و سوختی را چک کنید.<ref name=name />
* لوله دودکش و دریچه‌های ان را بررسی کنید که مسدود نباشند.<ref name=name />
* هرگز از وسایل یا بخاری [[پروپان]] در فضای سربسته استفاده نکنید.<ref name=name />
* از [[زغال|ذغال]] ([[کرسی]]) در خانه یا چادور استفاده نکنید.<ref name=name />
* از اجاق گاز برای گرم کردن خانه استفاده نکنید.<ref name=name />
* از جوجه گردان اجاق گاز در داخل خانه‌ای که فضای ان بسته‌است استفاده نکنید.<ref name=name />
* از ژنراتورهای سوختی مانند چمن زن در فضای بسته (مثل گاراژ) استفاده نکنید.<ref name=name />

=== استفاده ایمن از وسایل نقلیه ===
* سوار پشت کامیون یا وانتی که بسته هست نشوید.<ref name=name />
* حتی هنگام باز بودن در گاراژ اتومبیل را روشن رها نکنید.<ref name=name />
* در کنار قایق یا جت اسکی (دنده خلاص) یا وسیله‌ای که آهسته حرکت می‌کند شنا نکنید.<ref name=name />
* هرگز در ماشین روشنی که در گودال برف یا گل گیر کرده حضور پیدا نکنید.<ref name=name />

=== استفاده از آشکارساز مونوکسید کربن ===
[[پرونده:Carbon monoxide alarm.jpg|بندانگشتی|یک [[آشکارساز مونوکسید کربن]].]]
* آشکارساز مونوکسید کربن استاندارد باشد و باید در محل‌های خواب نصب شوند.<ref name=name />
* دفترچه راهنمای ان را حتماً بخوانید تا هنگام آژیر دستگاه بدانید چه کاری انجام دهید.<ref name=name />
* متوجه باشید که آشکارسازها فقط یک پشتیبانی امن برای اندازه‌گیری هستند نه چیز دیگر.<ref name=name>https://www.webmd.com/first-aid/tc/carbon-monoxide-poisoning-topic-overview</ref>

=== توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت ===
در این استاندارد [[سازمان جهانی بهداشت]] سطح کربوکسی هموگلوبین خون از {{چر}}(COHb) ۲٫۵٪ تجاوز نمی‌کند.
* ۱۰۰ mg/m۳ (۸۷ ppm){{چر}} برای ۱۵ دقیقه
* ۶۰ mg/m۳ (۵۲ ppm){{چر}} برای ۳۰ دقیقه
* ۳۰ mg/m۳ (۲۶ ppm){{چر}} برای ۱ ساعت
* ۱۰ mg/m۳ (۹ ppm){{چر}} برای ۸ ساعت
کیفیت فضای داخلی: ۷ mg/m۳ (۶ ppm){{چر}} برای ۲۴ ساعت (برای مسمومیت مزمن نباید ۲٪ COHb تجاوز کند)

در [[پارلمان بریتانیا|پارلمان انگلیس]] گروهی از سیاستمداران با هدف پیشگیری و ترویج راه‌های مقابله با این مسمومیت [[:en:All-Party Parliamentary Carbon Monoxide Group|گروه کربن مونوکسید مجلس نمایندگان (en)]] را تشکیل دادند.<ref>http://www.allparty.org/all-party-groups/carbon-monoxide</ref>

== درمان ==
برای درمان اولیه مسمومیت مونوکسید کربن، بدون اینکه به افراد بیشتری آسیب برسد فرد را از محیط آلوده به محیط باز منتقل می‌کنند. ممکن است [[احیای قلبی ریوی]] نیز لازم باشد.<ref name="Bateman">{{cite journal|author=Bateman DN|title=Carbon Monoxide|journal=Medicine|volume=31|issue=10|pages=233|date=October 2003|doi=10.1383/medc.31.10.41.27810}}</ref> دادن اکسیژن با [[:en:Non-rebreather mask|ماسک یک طرفه (NR Mask)]]، [[نیمه‌عمر (داروشناسی)|نیمه عمر]] مونوکسید کربن که هنگام تنفس عادی ۳۲۰ دقیقه هست را به ۸۰ دقیقه کاهش می‌دهد.<ref name="Weaver-NEJM" />

گفته شده هنگام مسمومیت در اورژانس با قرار دادن ماسک روی بینی و دهان، '''اکسیژن ۱۰۰٪''' را تنفس کنید.<ref name=mayoclinic />

=== درمان با اکسیژن پر فشار ===
[[پرونده:HyperBaric Oxygen Therapy Chamber 2008.jpg|بندانگشتی|فردی در حال [[درمان با اکسیژن پرفشار]].]]
برای درمان با اکسیژن پرفشار به بیمار در یک اتاقک با فشاری بیشتر از فشار اتمسفر اکسیژن ۱۰۰٪ داده می‌شود و به صورت چشمگیری میزان اکسیژن خون بیمار را بالا می‌برد. این روش برای جلوگیری از صدمه به بافت مغزی فرد مسموم شده بسیار مؤثر است.<ref name=mayoclinic>{{یادکرد وب | عنوان=Carbon monoxide poisoning| پیوند=https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/carbon-monoxide/basics/treatment/con-20025444}}</ref>

{| class="wikitable" style = "background: #f5f5f4; color: black;"
|+ زمان لازم برای حذف ۵۰٪ کربوکسی هموگلوبین.<ref name="Handbook on Hyperbaric Medicine">-{''Handbook on Hyperbaric Medicine'' author: Daniel Mathieu Publisher: Springer. 2006. ISBN 978-1-4020-4376-5.. ISBN 978-1-4020-4376-5 812}</ref>
! style="background: black;color: white;"|درصد اکسیژن О<sub>۲''</sub>
! style="background: black;color: white;"|مدت
|-
|۲۱٪ فشار معمولی (هوای آزاد)
| ۵ ساعت و ۲۰ دقیقه
|-
|۱۰۰٪ فشار معمولی (ماسک اکسیژن)
| ۱ ساعت و ۲۰ دقیقه
|-
|۱۰۰٪ اکسیژن پر فشار
| ۲۳ دقیقه
|}
* '''خطرات اکسیژن پر فشار''': درمان با اکسیژن پرفشار ممکن است باعث درد گوش، پارگی [[پرده گوش]]، ناراحتی سینوس، [[خون‌دماغ]] و در موارد بسیار نادر سبب تشنج یا عوارض دیگری شود.<ref name=hotfcmp />

=== سایر ===
ممکن است درمان بیشتری برای عوارض [[:en:Epileptic seizure|تشنج سرعی (en)]]، فشار خون پایین، اختلالات قلبی، [[ادم ریه]] و [[اسیدوز]]
لازم باشد. تشنج و فعالیت‌های ماهیچه‌ای شدید با داروی [[دانترولین سدیم]] و دیازپام درمان می‌شود البته [[دیازپام]] فقط باید با حمایت تنفسی مناسب داده شود.<ref name="Bateman" /> برای فشار خون پایین مایعات داخل وریدی ([[تزریق وریدی]]) لازم هست؛ ممکن است از داروهای [[:en:Antihypotensive agent|وازوپرسور (en)]] برای افسردگی قلب استفاده شود.<ref>{{cite journal|author=Tomaszewski C|title=Carbon monoxide poisoning. Early awareness and intervention can save lives|journal=Postgraduate Medicine|volume=105|issue=1|pages=39–40, 43–48, 50|date=January 1999|pmid=9924492|doi=10.3810/pgm.1999.01.496}}</ref> برای درمان [[آریتمی قلب|آریتمی یا اختلالات قلبی]] از پروتکل‌های استاندارد [[:en:Advanced cardiac life support|احیاء قلبی ریوی پیشرفته (ACLS)]] استفاده می‌شود.<ref name="goldfranks" /> اگر اسیدوز متابولیکی شدید باشد برای درمان از [[بی‌کربنات سدیم|(جوش شیرین)]] استفاده می‌شود البته درمان اسیدوز تنفسی با جوش شیرین جنجال‌برانگیز است.<ref>{{cite journal|author=Peirce EC|title=Treating acidemia in carbon monoxide poisoning may be dangerous|journal=Journal of Hyperbaric Medicine|volume=1|issue=2|pages=87–97|year=1986|pmid=|url=http://archive.rubicon-foundation.org/4304|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110703000244/http://archive.rubicon-foundation.org/4304|archivedate=2011-07-03|df=}}</ref> ممکن است برای درمان اسیدوز تنفسی فقط از [[اکسیژن‌درمانی]] استفاده شود.<ref name="goldfranks" /><ref name="emedicine" /> توسعه تدریجی یا تأخیری [[:en:Neuropsychiatry|اختلالات عصبی (en)]] از عوارض جدی این مسمومیت است. آسیب دیدگی مغزی فقط با انجام [[ام‌آرآی]] یا [[سی‌تی اسکن]] قابل تأیید است.<ref name="JToxClinTox1994-hardy" /><ref>{{cite journal|author=Devine SA, Kirkley SM, Palumbo CL, White RF |title=MRI and neuropsychological correlates of carbon monoxide exposure: a case report |journal=Environmental Health Perspectives |volume=110 |issue=10 |pages=1051–1055 |date=October 2002 |pmid=12361932 |pmc=1241033 |doi=10.1289/ehp.021101051 |url=http://ehpnet1.niehs.nih.gov/members/2002/110p1051-1055devine/devine-full.html |archive-url=https://archive.is/20120707154535/http://ehpnet1.niehs.nih.gov/members/2002/110p1051-1055devine/devine-full.html |dead-url=yes |archive-date=2012-07-07}}</ref><ref>{{cite journal|author=O'Donnell P, Buxton PJ, Pitkin A, Jarvis LJ |title=The magnetic resonance imaging appearances of the brain in acute carbon monoxide poisoning|journal=Clinical Radiology|volume=55|issue=4|pages=273–280|date=April 2000|pmid=10767186|doi=10.1053/crad.1999.0369}}</ref>

== همه‌گیرشناسی ==
در تعداد موارد صحیح گازگرفتگی ابهام وجود دارد زیرا معمولاً موارد غیر کشنده قابل کشف نیستند.<ref name="JToxClinTox1994-hardy" /><ref name="Varon">{{cite journal|author=Varon J, Marik PE, Fromm RE, Gueler A |title=Carbon monoxide poisoning: A review for clinicians|journal= [[:en:The Journal of Emergency Medicine]] |year=1999|pages=87–93|volume=17|issue=1|pmid=9950394|doi=10.1016/S0736-4679(98)00128-0}}</ref> با این حال طبق اطلاعات در دسترس مسمومیت با مونوکسید کربن شایعه‌ترین مسمومیت جهان در زمینه آسیب و مرگ است.<ref>{{cite journal|author=Thom SR|title=Hyperbaric-oxygen therapy for acute carbon monoxide poisoning|journal=The New England Journal of Medicine|volume=347|issue=14|pages=1105–1106|date=October 2002|pmid=12362013|doi=10.1056/NEJMe020103}}</ref> در آمریکا ۹۵٪ مرگ‌های ناشی از این مسمومیت به علت استفاده از بخاری گازی است.<ref>{{cite web|url=http://www.esv.vic.gov.au/Portals/0/About%20ESV/Files/Gas%20use%20reports/2004AddendumtoOverseasandAustralianStatisticsandBenchmarksforCustomerGasSafetyIncidents.pdf|title=2004 Addendum to Overseas and Australian Statistics and Benchmarks for Customer Gas Safety Incidents|publisher=Office of Gas Safety, Victoria|year=2004|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924002528/http://www.esv.vic.gov.au/Portals/0/About%20ESV/Files/Gas%20use%20reports/2004AddendumtoOverseasandAustralianStatisticsandBenchmarksforCustomerGasSafetyIncidents.pdf|archivedate=2015-09-24|df=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.scer.gov.au/files/2012/03/EMR2-QRA-Final.pdf |title=The risk of carbon monoxide poisoning from domestic gas appliances |work=Report to the Department of Resources, Energy and Tourism |date=Feb 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150312065135/http://www.scer.gov.au/files/2012/03/EMR2-QRA-Final.pdf |archivedate=2015-03-12 |df=}}</ref>
* [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]]: سالانه ۴ هزار نفر به این مسمومیت مبتلا می‌شوند و ۱۰ هزار نفر در معرض مونوکسیدکربن قرار می‌گیرند.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=Fireplace and Chimney Problems, Tips & Prevention| پیوند=https://www.homeadvisor.com/r/fireplace-and-chimney-problems/}}</ref>
* [[ایران]]: آمار مسمومیت ناموجود است.

== تاریخچه ==
[[ارسطو]] ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح اولین گزارش مربوط به مسمومیت با مونوکسید کربن را ثبت کرده‌است.<ref name=Pen2007>{{cite book|last1=Penney|first1=David G.|title=Carbon Monoxide Poisoning|date=2007|publisher=CRC Press|isbn=978-0-8493-8418-9|page=754|url=https://books.google.com/books?id=793KBQAAQBAJ&pg=PA754|language=en|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170910172025/https://books.google.com/books?id=793KBQAAQBAJ&pg=PA754|archivedate=2017-09-10|df=}}</ref>

== تحقیقات ==
در بدن به طور طبیعی هنگام تبدیل [[:en:Protoporphyrin|پروتوپورفیرین (en)]] به [[بیلی‌روبین]]، کربن مونوکسید به عنوان محصول فرعی تولید می‌شود که با هموگلوبین ترکیب [[کربوکسی هموگلوبین]] را ایجاد می‌کند البته در این سطح سمی نیست.<ref name="goldfranks" />


== منابع ==
== منابع ==
{{یادکرد-ویکی
{{پانویس}}
|پیوند = https://en.wikipedia.org/wiki/Carbon_monoxide_poisoning
|عنوان = Carbon monoxide poisoning
|زبان = انگلیسی
|بازیابی = ۲۱ اکتبر ۲۰۱۷
}}
{{پانویس|۲}}


== پیوند به بیرون ==
[[رده:اثرات سمی ناشی از مواد غیردارویی]]
{{Medical resources
[[رده:بهداشت صنعتی]]
| DiseasesDB =
[[رده:پزشکی غواصی]]
| ICD10 = {{ICD10|T|58}}
| ICD9 = {{ICD9|986}}
| eMedicineSubj = article
| eMedicineTopic = ۸۱۹۹۸۷
| MeshID = D002249
}}
*[https://www.cdc.gov/niosh/topics/co-comp/ Centers for Disease Control and Prevention (CDC) – Carbon Monoxide – NIOSH Workplace Safety and Health Topic]
* International Programme on Chemical Safety (1999). [http://www.who.int/ipcs/publications/ehc/ehc_213/en/ Carbon Monoxide], Environmental Health Criteria 213, Geneva: WHO

[[رده:کربن مونوکسید]]
[[رده:حوادث]]
[[رده:حوادث]]
[[رده:روش‌های خودکشی]]
[[رده:بهداشت صنعتی]]
[[رده:فوریت‌های پزشکی]]
[[رده:فوریت‌های پزشکی]]
[[رده:اثرات سمی ناشی از مواد غیردارویی]]
[[رده:کربن مونوکسید]]
[[رده:گازها]]
[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]

نسخهٔ ‏۱۸ نوامبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۵:۴۵

مسمومیت با مونوکسید کربن
نام‌های دیگرگاز گرفتگی، مرگ خاموش، قاتل پنهان، مسمومیت با کربن مونوکسید، مسمومیت با منواکسید کربن
A carbon atom (shown as a grey ball) tripled bonded to an oxygen atom (shown as a red ball).
کربن مونوکسید
تخصصسم‌شناسی، طب اورژانس
نشانه‌هاسردرد، گیجی، ضعف، استفراغ، درد قفسه‌سینه، کنفوزیون[۱]
عوارضناهشیاری، آریتمی قلب، تشنج سرعی (en)[۱][۲]
علتتنفس در کربن مونوکسید[۳]
روش تشخیصسطح کربوکسی هموگلوبین:
۳٪< (غیرسیگاری‌ها)
۱۰٪< (سیگاری‌ها)[۲]
تشخیص افتراقیمسمومیت با سیانید (en), کتواسیدوز (en), مسمومیت سالیسیلات (en)، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی[۲][۴]
پیشگیریآشکارسازهای مونوکسید کربن، تهویه مطبوع وسایل گاز سوز، نگهداری مناسب دستگاهای اگزوز.[۱]
درمانمراقبت ویژه، اکسیژن ۱۰۰٪، درمان با اکسیژن پرفشار[۲]
پیش‌آگهیخطر مرگ از ۱٪ تا ۳۰٪ است.[۲]
مرگ‌هامیانگین آمار مرگ در ایران ۶۰۰< نفر در سال است.[۵][۶] در آمریکا این میانگین ۴۰۰< نفر در سال است.[۱]
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
پیشنت پلاسمسمومیت با مونوکسید کربن

مسمومیت با مونوکسید کربن یا گازگرفتگی مسمومیتی است که به دلیل تنفس گاز کربن مونوکسید (CO) ایجاد می‌شود.[۳] اغلب علائم ان شبیه آنفلوانزا هست و ممکن است پزشک یا شخص، مسمومیت را به اشتباه سرماخوردگی تشخیص بدهند چون نشانه‌های این گازگرفتگی ابتدا سردرد، گیجی، ضعف، استفراغ، درد قفسه‌سینه، کنفوزیون، افت فشار خون و توهم است[۱] البته با شدیدتر شدن مسمومیت عوارض آریتمی قلب، تشنج، ناهشیاری و کما رخ می‌دهند.[۱][۲]

علائم و عوارض

مونوکسید کربن در زندگی همیشه سمی نیست و تنها ترکیب شدن ان با هموگلوبین خون انسان و جانوران مضر است و تأثیر ان بر ارگانیسم‌هایی دیگر ناشناخته یا مشکوک است بنابراین بر روی گیاهان فتوسنتزی تأثیری ندارد.[۷] این گاز به آسانی از ریه‌ها جذب می‌شود.[۸] استنشاق کردن این گاز می‌تواند باعث هیپوکسی مغزی (en) و آسیب مغزی (en) یا مرگ شود. ممکن است سطح تحمل مردم یا افراد منطقه‌ای در برابر کربن مونوکسید متفاوت باشد.[۹]

تاثیرات مونوکسید کربن بر سلامتی نسبت به غلظت ان در هوا:[۱۰][۱۱]
علائم و عوارض شدت
سردرد و سرگیجه در ۶ تا ۸ ساعت هنگام قرار گرفتن در معرض ان ۳۵ ppm (۰٫۰۰۳۵٪)‎
سردرد ناگهانی در عرض ۲ تا ۳ ساعت ۱۰۰ ppm (۰٫۰۱٪)‎
سردرد ناگهانی در ۲ تا ۳ ساعت؛ کاهش قوه قضاوت. ۲۰۰ ppm (۰٫۰۲٪)‎
سردرد پیشانی در عرض ۱ تا ۲ ساعت. ۴۰۰ ppm (۰٫۰۴٪)‎
حالت تهوع، سرگیجه و تشنج در ۴۵ دقیقه؛ عدم هوشیاری در عرض ۲ ساعت. ۸۰۰ ppm (۰٫۰۸٪)‎
سردرد، تندتپشی، تهوع و سرگیجه در عرض ۲۰ دقیقه؛ مرگ در کمتر از ۲ ساعت. ۱٬۶۰۰ ppm (۰٫۱۶٪)‎
سردرد، سرگیجه و حالت تهوع در عرض ۵ تا ۱۰ دقیقه؛ مرگ در عرض از ۳۰ دقیقه. ۳٬۲۰۰ ppm (۰٫۳۲٪)‎
سردرد و سرگیجه در یک تا دو دقیقه؛ تشنج، ایست تنفسی و مرگ در کمتر از ۲۰ دقیقه. ۶٬۴۰۰ ppm (۰٫۶۴٪)‎
ناهشیاری بعد از ۲ تا ۳ تنفس و مرگ در کمتر از ۳ دقیقه. ۱۲٬۸۰۰ ppm (۱٫۲۸٪)‎

مسمومیت حاد

علائم گازگرفتگی

علائم اولیه مسمومیت حاد سردرد، تهوع، کسالت و خستگی است.[۱۲] علائم اولیه معمولاً با بیماری‌های ویروسی مثل آنفلوانزا یا مسمومیت غذایی و گاستروآنتریت (معده، روده) اشتباه گرفته می‌شود.[۱۳] سردرد شایعه‌ترین علامت مسمومیت حاد هست که اغلب در قسمت پیشانی و با کسالت توصیف می‌شود.[۱۴]

از علائم پایانی مسمومیت و نزدیک شدن به مرگ کبودی دست، نوک انگشتان و دور لب‌ها به دلیل کمبود اکسیژن (هیپوکسی) است.[۲۲] ممکن است فرد بعد از پایان مسمومیت با تأخیر به عوارض عصبی زوال عقل، یادزدودگی، روان‌پریشی، پارکینسون، راه رفتن عجیب و غریب (آتاکسی)، کوری کورتکسی، افسردگی.[۱۳][۲۳] و فلج شدن عضوی مبتلا شود.[۲۴] حتی امکان دارد کسی که سابقه افسردگی ندارد نیز افسرده شود.[۲۵] در ۵۰٪ افراد مسموم شده ممکن است بازماند بیماری بعد از ۲ تا ۴۰ روز نمایان شود.[۱۳]

مسمومیت مزمن

قرار گرفتن مداوم در معرض مونوکسید کربن ممکن است باعث سرگیجه، افسردگی، کاهش حافظه، تهوع، استفراغ و سر درد مداوم شود.[۲۶] مسمومیت مزمن بیشترین خطر را برای بیماران قلبی و زنان حامله دارد.[۲۷]

علل

کربن مونوکسید حاصل سوختن ناقص مواد آلی است زیرا به علت کمبود اکسیژن اکسایش آن‌ها به کربن دی‌اکسید (co۲) کامل نمی‌شود. عوامل ایجاد کنند کربن مونوکسید عبارتند از: دود سیگار، آتش‌سوزی خانه، کوره معیوب، بخاری‌ها، اجاق چوبی (en),[۲۸] آبگرمکن، پکیج، اجاق گاز، کباب پز، ذغال، متیلن کلراید،[۲۲] موتور درون‌سوز، گاز خروجی، مولد الکتریکی، سوخت پروپان مانند اجاق گاز قابل حمل (پیک نیک)، سوخت گازوئیلی مانند ابزارهای برگ‌روب، ماشین چمن‌زن، شوینده پرفشار، برش بتن (en)، ماله پروانه‌ای و جوشکاری.[۱۳][۲۶][۲۹][۳۰][۳۱][۳۲][۳۳] معمولاً این ابزارها هنگام استفاده در ساختمان یا فضای نیمه بسته فرد را در معرض کربن مونوکسید قرار می‌دهند.[۱۳] ممکن است مخازن اکسیژن یا دستگاه‌های تنفس زیر آب (غواصی اسکوبا) به علت معیوب بودن کمپرسور هوای غواصی (en) به کربن مونوکسید آلوده شده باشند و سبب مسمومیت شوند.[۳۴]

منبع آلودگی شدت
سطح طبیعی اتمسفر (سنجش آلودگی در تروپوسفر).[۳۵] ۰٫۱ ppm
سطح میانگین در خانه‌ها.[۳۶] ۰٫۵ تا ۵ ppm
نزدیک به اجاق گازی که به درستی تنظیم و نصب شده‌است.[۳۶] ۵ تا ۱۵ ppm
اگزوز خودورها در مرکز مکزیکو سیتی.[۳۷] ۱۰۰ تا ۲۰۰ ppm
خارج شده از آتش‌سوزی خانه چوبی.[۳۸] ۵٬۰۰۰ ppm
خروجی از خودرو گرم (روشن) بدون مبدل کاتالیست.[۳۸] ۷٬۰۰۰ ppm
en:مدتی بعد از انفجار معدن زغال سنگ.[۳۹] ۳۰٬۰۰۰ ppm

پاتوفیزیولوژی

مونوکسید کربن و اکسیژن.

سازوکار دقیق اثرات مونوکسید کربن بر روی دستگاه‌های بدن بسیار پیچیده هست و هنوز کاملاً درک نشده‌است.[۱۲] اتصال کربن مونوکسید به هموگلوبین، میوگلوبین و سیتوکروم اکسیداز میتوکندری و محدود کردن ذخیره اکسیژن و پراکسیددار شدن لیپید مغز از مکانیسم‌های شناخته شده مونوکسید کربن هستند.[۱۷][۴۰][۴۱]

هموگلوبین

میل مونوکسید کربن برای ترکیب شدن با هموگلوبین خون حدود ۲۰۰ یا ۲۳۰ برابر اکسیژن است. این ترکیب کربوکسی هموگلوبین نام دارد و از انتقال اکسیژن توسط خون جلوگیری می‌کند.[۴۲][۴۳]

میوگلوبین

میل مونوکسید کربن برای ترکیب شدن با میوگلوبین خون حدود ۶۰ برابر اکسیژن است.[۱۳] مونوکسید کربن توانایی میوگلوبین در بکار بردن اکسیژن را محدود و مختل می‌کند.[۴۰] این موضوع سبب کاهش فشار خون و برون ده قلبی (en) می‌شود که ممکن است منجر به ایسکمی مغزی شود.[۱۳]

سیتوکروم اکسیداز

مکانیسم دیگر کربن مونوکسید تأثیر بر آنزیم زنجیره تنفسی میتوکندری است. به طور کلی مونوکسید کربن با اتصال به سیتوکروم اکسیداز سوخت‌وساز هوازی را مختل می‌کند و در سنتز آدنوزین تری‌فسفات اثر می‌گذارد در نتیجه سلول‌ها با سوخت‌وساز یا تنفس بی هوازی (en) واکنش نشان می‌دهند که منجر به کم‌اکسیژنی، اسیدوز لاکتیک (en) و خفگی یا مرگ سلول می‌شود. به دلیل آهسته بودن جداسازی کربن مونوکسید و سیتوکروم اکسیداز، اختلال طولانی مدتی در تنفس یاخته‌ای ایجاد می‌شود.[۴۴][۴۵][۱۲]

تأثیر بر دستگاه عصبی مرکزی

مسمومیت با مونوکسید کربن و اثرات ان بر دستگاه عصبی مرکزی ممکن است سبب پراکسیددار شدن لیپید، ورم و نکروز مغز شود.[۴۱]

بارداری

مسمومیت با مونوکسید کربن ممکن است بر جنین زنان باردار اثرات نامطلوبی بگذارد. زیرا با این مسمومیت اکسیژن خون مادر کاهش می‌یابد و کربن مونوکسید با عبور از جفت (متصل به ناف) با هموگلوبین جنینی (en) ترکیب شده که این خود سبب افزایش هیپوکسی بافت جنین می‌شود. جذب کربن مونوکسید توسط هموگلوبین جنین نسبت به هموگلوبین بالغ ۱۰٪ تا ۱۵٪ بیشتر است و این باعث مسمومیت بیشتر جنین نسبت به بالغ می‌شود.[۴۶] رفع کربن مونوکسید از جنین کندتر است و این سبب تجمع مواد شیمیایی سمی در ان می‌شود.[۴۷] آمار مرگ جنین‌ها بر اثر مسمومیت حاد مونوکسید کربن حائز اهمیت است؛ بنابراین حتی با بهبود یا مسمومیت خفیف مادری باز هم احتمال صدمه شدید یا مرگ جنین وجود دارد.[۴۸] استفاده از روش درمان با اکسیژن پرفشار شانس به دنیا آمدن کودک سالم را بیشتر می‌کند.[۴۹]

تشخیص مسمومیت

نظارت‌گر تنفس کربن مونوکسید
دستگاه نظارت‌گر تنفس کربن مونوکسید (en)
اکسیمتر کربن مونوکسید
دستگاه اکسیمتر کربن مونوکسید (en)
پالس اکسیمتری
دستگاه پالس اکسیمتری (en)
آزمایش گاز خون شریانی
دستگاه آزمایش گاز خون شریانی

اغلب تشخیص ان سخت است زیرا علائم و نشانه‌های ان مانند سایر مسمومیت‌ها و بیماری‌هایی مثل آنفلوانزا است.[۵۰][۵۱] تشخیص این مسمومیت با اندازه‌گیری کربن مونوکسید خون انجام می‌شود. برای اینکار می‌توان میزان کربوکسی هموگلوبین خون را با میزان هموگلوبین مقایسه کرد.[۱۳]

سطح کربوکسی هموگلوبین در افراد غیرسیگاری بیش از ۳٪ و در افراد سیگاری بیش از ۱۰٪ خواهد بود.[۲] برای یک فرد معمولی ممکن است نسبت مولکولی کربوکسی هموگلوبین به ۵٪ هم برسد البته برای سیگاری‌هایی که روزانه حداقل دو پاکت مصرف می‌کنند نسبت ان تا ۹٪ هم افزایش می‌یابد.[۵۲] معمولاً میزان ان برای افراد مسموم شده بین ۱۰٪ تا ۳۰٪ است و برای فوت شدگان بین ۳۰٪ تا ۹۰٪ است.[۵۳][۵۴]

اندازه‌گیری

دستگاه‌های پالس اکسی‌متر یا اکسیمتر کربن مونوکسید (en) با عبور دادن طول موج‌های مختلف نور از نوک انگشت و ناخن میزان کربوکسی هموگلوبین خون را تخمین می‌زنند.[۵۵][۵۶]

نظارت‌گر تنفس کربن مونوکسید (en)، این وسیله جایگزین اکسیمتر کربن مونوکسید است زیرا بین سطح کربوکسی هموگلوبین و co موجود در نفس ارتباطی قوی وجود دارد.[۵۷][۵۸]

تشخیص افتراقی

در تشخیص افتراقی مسمومیت با مونوکسید کربن شرایطی زیاد وجود دارد.[۵۹][۱۸] هنگام قرار گرفتن در معرض مسمومیت خفیف، علائم اولیه ان غیر اختصاصی هستند و به آسانی با این موارد اشتباه گرفته می‌شود: آنفلوانزا، اختلال افسردگی اساسی، خستگی مزمن، درد قفسه‌سینه، سردرد و میگرن.[۶۰] سایر وضعیت‌های مشمول تشخیص افتراقی عبارتند از: ارتفاع‌زدگی، مننژیت، متهموگلوبینمی، کتواسیدوز دیابتی، اسیدوز لاکتیک (en), سندرم دیسترس تنفسی حاد (en), اُوِردوز افیون (en) و مسمومیت با سمیت الکل.[۱۸]

پیشگیری

پیشگیری همچنان برای سلامت عمومی یک موضوع حیاتی است و نیازمند آموزش عمومی برای استفاده صحیح و ایمن از بخاری‌ها، شومینه‌ها و موتورهای درون‌سوز است. تأکید زیادی بر نصب آشکارساز مونوکسید کربن وجود دارد.[۸] زیرا مونوکسید کربن بی‌بو و بی‌مزه هست بنابراین امکان تشخیص ان با حس بویایی یا بینایی غیرممکن است.[۶۱]

استفاده ایمن از وسایل سوختی

  • هر سال تمام لوازم خانگی گاز سوز و سوختی را چک کنید.[۶۲]
  • لوله دودکش و دریچه‌های ان را بررسی کنید که مسدود نباشند.[۶۲]
  • هرگز از وسایل یا بخاری پروپان در فضای سربسته استفاده نکنید.[۶۲]
  • از ذغال (کرسی) در خانه یا چادور استفاده نکنید.[۶۲]
  • از اجاق گاز برای گرم کردن خانه استفاده نکنید.[۶۲]
  • از جوجه گردان اجاق گاز در داخل خانه‌ای که فضای ان بسته‌است استفاده نکنید.[۶۲]
  • از ژنراتورهای سوختی مانند چمن زن در فضای بسته (مثل گاراژ) استفاده نکنید.[۶۲]

استفاده ایمن از وسایل نقلیه

  • سوار پشت کامیون یا وانتی که بسته هست نشوید.[۶۲]
  • حتی هنگام باز بودن در گاراژ اتومبیل را روشن رها نکنید.[۶۲]
  • در کنار قایق یا جت اسکی (دنده خلاص) یا وسیله‌ای که آهسته حرکت می‌کند شنا نکنید.[۶۲]
  • هرگز در ماشین روشنی که در گودال برف یا گل گیر کرده حضور پیدا نکنید.[۶۲]

استفاده از آشکارساز مونوکسید کربن

یک آشکارساز مونوکسید کربن.
  • آشکارساز مونوکسید کربن استاندارد باشد و باید در محل‌های خواب نصب شوند.[۶۲]
  • دفترچه راهنمای ان را حتماً بخوانید تا هنگام آژیر دستگاه بدانید چه کاری انجام دهید.[۶۲]
  • متوجه باشید که آشکارسازها فقط یک پشتیبانی امن برای اندازه‌گیری هستند نه چیز دیگر.[۶۲]

توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت

در این استاندارد سازمان جهانی بهداشت سطح کربوکسی هموگلوبین خون از ‎(COHb) ۲٫۵٪ تجاوز نمی‌کند.

  • ۱۰۰ mg/m۳ (۸۷ ppm)‎ برای ۱۵ دقیقه
  • ۶۰ mg/m۳ (۵۲ ppm)‎ برای ۳۰ دقیقه
  • ۳۰ mg/m۳ (۲۶ ppm)‎ برای ۱ ساعت
  • ۱۰ mg/m۳ (۹ ppm)‎ برای ۸ ساعت

کیفیت فضای داخلی: ۷ mg/m۳ (۶ ppm)‎ برای ۲۴ ساعت (برای مسمومیت مزمن نباید ۲٪ COHb تجاوز کند)

در پارلمان انگلیس گروهی از سیاستمداران با هدف پیشگیری و ترویج راه‌های مقابله با این مسمومیت گروه کربن مونوکسید مجلس نمایندگان (en) را تشکیل دادند.[۶۳]

درمان

برای درمان اولیه مسمومیت مونوکسید کربن، بدون اینکه به افراد بیشتری آسیب برسد فرد را از محیط آلوده به محیط باز منتقل می‌کنند. ممکن است احیای قلبی ریوی نیز لازم باشد.[۴۰] دادن اکسیژن با ماسک یک طرفه (NR Mask)، نیمه عمر مونوکسید کربن که هنگام تنفس عادی ۳۲۰ دقیقه هست را به ۸۰ دقیقه کاهش می‌دهد.[۱۷]

گفته شده هنگام مسمومیت در اورژانس با قرار دادن ماسک روی بینی و دهان، اکسیژن ۱۰۰٪ را تنفس کنید.[۶۴]

درمان با اکسیژن پر فشار

فردی در حال درمان با اکسیژن پرفشار.

برای درمان با اکسیژن پرفشار به بیمار در یک اتاقک با فشاری بیشتر از فشار اتمسفر اکسیژن ۱۰۰٪ داده می‌شود و به صورت چشمگیری میزان اکسیژن خون بیمار را بالا می‌برد. این روش برای جلوگیری از صدمه به بافت مغزی فرد مسموم شده بسیار مؤثر است.[۶۴]

زمان لازم برای حذف ۵۰٪ کربوکسی هموگلوبین.[۶۵]
درصد اکسیژن О۲ مدت
۲۱٪ فشار معمولی (هوای آزاد) ۵ ساعت و ۲۰ دقیقه
۱۰۰٪ فشار معمولی (ماسک اکسیژن) ۱ ساعت و ۲۰ دقیقه
۱۰۰٪ اکسیژن پر فشار ۲۳ دقیقه
  • خطرات اکسیژن پر فشار: درمان با اکسیژن پرفشار ممکن است باعث درد گوش، پارگی پرده گوش، ناراحتی سینوس، خون‌دماغ و در موارد بسیار نادر سبب تشنج یا عوارض دیگری شود.[۴۹]

سایر

ممکن است درمان بیشتری برای عوارض تشنج سرعی (en)، فشار خون پایین، اختلالات قلبی، ادم ریه و اسیدوز لازم باشد. تشنج و فعالیت‌های ماهیچه‌ای شدید با داروی دانترولین سدیم و دیازپام درمان می‌شود البته دیازپام فقط باید با حمایت تنفسی مناسب داده شود.[۴۰] برای فشار خون پایین مایعات داخل وریدی (تزریق وریدی) لازم هست؛ ممکن است از داروهای وازوپرسور (en) برای افسردگی قلب استفاده شود.[۶۶] برای درمان آریتمی یا اختلالات قلبی از پروتکل‌های استاندارد احیاء قلبی ریوی پیشرفته (ACLS) استفاده می‌شود.[۱۳] اگر اسیدوز متابولیکی شدید باشد برای درمان از (جوش شیرین) استفاده می‌شود البته درمان اسیدوز تنفسی با جوش شیرین جنجال‌برانگیز است.[۶۷] ممکن است برای درمان اسیدوز تنفسی فقط از اکسیژن‌درمانی استفاده شود.[۱۳][۱۸] توسعه تدریجی یا تأخیری اختلالات عصبی (en) از عوارض جدی این مسمومیت است. آسیب دیدگی مغزی فقط با انجام ام‌آرآی یا سی‌تی اسکن قابل تأیید است.[۱۲][۶۸][۶۹]

همه‌گیرشناسی

در تعداد موارد صحیح گازگرفتگی ابهام وجود دارد زیرا معمولاً موارد غیر کشنده قابل کشف نیستند.[۱۲][۵۰] با این حال طبق اطلاعات در دسترس مسمومیت با مونوکسید کربن شایعه‌ترین مسمومیت جهان در زمینه آسیب و مرگ است.[۷۰] در آمریکا ۹۵٪ مرگ‌های ناشی از این مسمومیت به علت استفاده از بخاری گازی است.[۷۱][۷۲]

  • آمریکا: سالانه ۴ هزار نفر به این مسمومیت مبتلا می‌شوند و ۱۰ هزار نفر در معرض مونوکسیدکربن قرار می‌گیرند.[۷۳]
  • ایران: آمار مسمومیت ناموجود است.

تاریخچه

ارسطو ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح اولین گزارش مربوط به مسمومیت با مونوکسید کربن را ثبت کرده‌است.[۷۴]

تحقیقات

در بدن به طور طبیعی هنگام تبدیل پروتوپورفیرین (en) به بیلی‌روبین، کربن مونوکسید به عنوان محصول فرعی تولید می‌شود که با هموگلوبین ترکیب کربوکسی هموگلوبین را ایجاد می‌کند البته در این سطح سمی نیست.[۱۳]

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Carbon monoxide poisoning». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۷.

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ Health, National Center for Environmental (30 December 2015). "CDC - Carbon Monoxide Poisoning - Frequently Asked Questions". www.cdc.gov (به انگلیسی). Archived from the original on 5 July 2017. Retrieved 2 July 2017.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ Guzman, JA (October 2012). "Carbon monoxide poisoning". Critical care clinics. 28 (4): 537–48. PMID 22998990.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Schottke, David (2016). Emergency Medical Responder: Your First Response in Emergency Care (به انگلیسی). Jones & Bartlett Learning. p. 224. ISBN 978-1-284-10727-2. Archived from the original on 10 September 2017. Retrieved 2 July 2017.
  4. ↑ Caterino, Jeffrey M.; Kahan, Scott (2003). In a Page: Emergency medicine (به انگلیسی). Lippincott Williams & Wilkins. p. 309. ISBN 978-1-4051-0357-2. Retrieved 2 July 2017.
  5. ↑ «مرگ ۳۱۸ شهروند بر اثر گاز CO».
  6. ↑ «مرگ بیش از ۳۰۰۰ تن در اثر مسمومیت با گاز منوکسید کربن طی ۳ سال».
  7. ↑ "Carbon monoxide". ernet.in. Archived from the original on 2014-04-14.
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Ernst A, Zibrak JD (November 1998). "Carbon monoxide poisoning". The New England Journal of Medicine. 339 (22): 1603–1608. doi:10.1056/NEJM199811263392206. PMID 9828249.
  9. ↑ Raub JA, Mathieu-Nolf M, Hampson NB, Thom SR (April 2000). "Carbon monoxide poisoning-a public health perspective". Toxicology. 145 (1): 1–14. doi:10.1016/S0300-483X(99)00217-6. PMID 10771127.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  10. ↑ Goldstein M (December 2008). "Carbon monoxide poisoning". Journal of Emergency Nursing. 34 (6): 538–542. doi:10.1016/j.jen.2007.11.014. PMID 19022078.
  11. ↑ Struttmann T, Scheerer A, Prince TS, Goldstein LA (Nov 1998). "Unintentional carbon monoxide poisoning from an unlikely source". The Journal of the American Board of Family Practice. 11 (6): 481–484. doi:10.3122/jabfm.11.6.481. PMID 9876005.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  12. ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ ۱۲٫۳ ۱۲٫۴ Hardy KR, Thom SR (1994). "Pathophysiology and treatment of carbon monoxide poisoning". Journal of Toxicology. Clinical Toxicology. 32 (6): 613–629. doi:10.3109/15563659409017973. PMID 7966524.
  13. ↑ ۱۳٫۰۰ ۱۳٫۰۱ ۱۳٫۰۲ ۱۳٫۰۳ ۱۳٫۰۴ ۱۳٫۰۵ ۱۳٫۰۶ ۱۳٫۰۷ ۱۳٫۰۸ ۱۳٫۰۹ ۱۳٫۱۰ Lewis Goldfrank; Neal Flomenbaum; Neal Lewin; Mary Ann Howland; Robert Hoffman; Lewis Nelson (2002). "Carbon Monoxide". Goldfrank's toxicologic emergencies (7th ed.). New York: McGraw-Hill. pp. 1689–1704. ISBN 0-07-136001-8.
  14. ↑ Hampson NB, Hampson LA (March 2002). "Characteristics of headache associated with acute carbon monoxide poisoning". Headache. 42 (3): 220–223. doi:10.1046/j.1526-4610.2002.02055.x. PMID 11903546.
  15. ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ Choi IS (June 2001). "Carbon monoxide poisoning: systemic manifestations and complications" (Free full text). Journal of Korean Medical Science. 16 (3): 253–261. PMC 3054741. PMID 11410684.
  16. ↑ Tritapepe L, Macchiarelli G, Rocco M, Scopinaro F, Schillaci O, Martuscelli E, Motta PM (April 1998). "Functional and ultrastructural evidence of myocardial stunning after acute carbon monoxide poisoning". Critical Care Medicine. 26 (4): 797–801. doi:10.1097/00003246-199804000-00034. PMID 9559621.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ Weaver LK (March 2009). "Clinical practice. Carbon monoxide poisoning". The New England Journal of Medicine. 360 (12): 1217–1225. doi:10.1056/NEJMcp0808891. PMID 19297574.
  18. ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ ۱۸٫۲ ۱۸٫۳ Shochat, Guy N (17 February 2009). "Toxicity, Carbon Monoxide". ئی‌مدیسین. Archived from the original on 9 March 2009. Retrieved 2009-04-27.
  19. ↑ Marius-Nunez AL (February 1990). "Myocardial infarction with normal coronary arteries after acute exposure to carbon monoxide". Chest. 97 (2): 491–4. doi:10.1378/chest.97.2.491. PMID 2298080.
  20. ↑ Gandini C, Castoldi AF, Candura SM, Locatelli C, Butera R, Priori S, Manzo L (2001). "Carbon monoxide cardiotoxicity". Journal of Toxicology. Clinical Toxicology. 39 (1): 35–44. doi:10.1081/CLT-100102878. PMID 11327225.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  21. ↑ Sokal JA (December 1985). "The effect of exposure duration on the blood level of glucose, pyruvate and lactate in acute carbon monoxide intoxication in man". Journal of Applied Toxicology: JAT. 5 (6): 395–7. doi:10.1002/jat.2550050611. PMID 4078220.
  22. ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ مسمومیت با مونوکسید کربن «مسمومیت با مونوکسید کربن» مقدار |پیوند= را بررسی کنید (کمک).
  23. ↑ Choi IS (July 1983). "Delayed neurologic sequelae in carbon monoxide intoxication". Archives of Neurology. 40 (7): 433–435. doi:10.1001/archneur.1983.04050070063016. PMID 6860181. Archived from the original on 2012-08-19.
  24. ↑ «/گزارش/هنگام برخورد با افراد گازگرفته چه باید کرد؟».
  25. ↑ Roohi F, Kula RW, Mehta N (July 2001). "Twenty-nine years after carbon monoxide intoxication". Clinical Neurology and Neurosurgery. 103 (2): 92–95. doi:10.1016/S0303-8467(01)00119-6. PMID 11516551.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  26. ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ Fawcett TA, Moon RE, Fracica PJ, Mebane GY, Theil DR, Piantadosi CA (January 1992). "Warehouse workers' headache. Carbon monoxide poisoning from propane-fueled forklifts". Journal of Occupational Medicine. 34 (1): 12–15. PMID 1552375.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  27. ↑ Allred EN, Bleecker ER, Chaitman BR, Dahms TE, Gottlieb SO, Hackney JD, Pagano M, Selvester RH, Walden SM, Warren J (Nov 1989). "Short-term effects of carbon monoxide exposure on the exercise performance of subjects with coronary artery disease". The New England Journal of Medicine. 321 (21): 1426–1432. doi:10.1056/NEJM198911233212102. PMID 2682242.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  28. ↑ "Man died from carbon monoxide poisoning after using 'heat beads' in Greystanes home". The Sydney Morning Herald. Archived from the original on 2015-07-19.
  29. ↑ Marc B, Bouchez-Buvry A, Wepierre JL, Boniol L, Vaquero P, Garnier M (June 2001). "Carbon-monoxide poisoning in young drug addicts due to indoor use of a gasoline-powered generator". Journal of Clinical Forensic Medicine. 8 (2): 54–56. doi:10.1054/jcfm.2001.0474. PMID 16083675.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  30. ↑ Johnson C, Moran J, Paine S, Anderson H, Breysse P (October 1975). "Abatement of toxic levels of carbon monoxide in Seattle ice-skating rinks". American Journal of Public Health. 65 (10): 1087–1090. doi:10.2105/AJPH.65.10.1087. PMC 1776025. PMID 1163706.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  31. ↑ "NIOSH Carbon Monoxide Hazards from Small Gasoline Powered Engines". United States National Institute for Occupational Safety and Health. Archived from the original on 2007-10-29. Retrieved 2007-10-15.
  32. ↑ Fife CE, Smith LA, Maus EA, McCarthy JJ, Koehler MZ, Hawkins T, Hampson NB (June 2009). "Dying to play video games: carbon monoxide poisoning from electrical generators used after hurricane Ike". Pediatrics. 123 (6): e1035–8. doi:10.1542/peds.2008-3273. PMID 19482736.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  33. ↑ Emmerich, SJ (July 2011). Measured CO Concentrations at NIST IAQ Test House from Operation of Portable Electric Generators in Attached Garage – Interim Report (Report). United States National Institute of Standards and Technology. Archived from the original on 2013-02-24. Retrieved 2012-04-18.
  34. ↑ Austin CC, Ecobichon DJ, Dussault G, Tirado C (December 1997). "Carbon monoxide and water vapor contamination of compressed breathing air for firefighters and divers". Journal of Toxicology and Environmental Health. 52 (5): 403–423. doi:10.1080/00984109708984073. PMID 9388533.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  35. ↑ Committee on Medical and Biological Effects of Environmental Pollutants (1977). Carbon Monoxide. Washington, D.C.: National Academy of Sciences. p. 29. ISBN 0-309-02631-8.
  36. ↑ ۳۶٫۰ ۳۶٫۱ Green W. "An Introduction to Indoor Air Quality: Carbon Monoxide (CO)". United States Environmental Protection Agency. Archived from the original on 2008-12-18. Retrieved 2008-12-16.
  37. ↑ Singer, Siegfried Fred. The Changing Global Environment. Dordrecht: en:D. Reidel Publishing Company. p. 90.
  38. ↑ ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ Gosink T (1983-01-28). "What Do Carbon Monoxide Levels Mean?". Alaska Science Forum. Geophysical Institute, University of Alaska Fairbanks. Archived from the original on 2008-12-25. Retrieved 2008-12-16.
  39. ↑ Roberts, H C W (September 1952), Report on the causes of, and circumstances attending, the explosion which occurred at Easington Colliery, County Durham, on the 29th May, 1951. (PDF), Cmd 8646, London: Her Majesty's Stationery Office, p. 39
  40. ↑ ۴۰٫۰ ۴۰٫۱ ۴۰٫۲ ۴۰٫۳ Bateman DN (October 2003). "Carbon Monoxide". Medicine. 31 (10): 233. doi:10.1383/medc.31.10.41.27810.
  41. ↑ ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ Gorman D, Drewry A, Huang YL, Sames C (May 2003). "The clinical toxicology of carbon monoxide". Toxicology. 187 (1): 25–38. doi:10.1016/S0300-483X(03)00005-2. PMID 12679050.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  42. ↑ Bleecker, ML (2015). "Carbon monoxide intoxication". Handbook of clinical neurology. 131: 191–203. PMID 26563790.
  43. ↑ Berg, Jeremy. Biochemistry. 7. W.H. Freeman Company, 2011.
  44. ↑ Gorman DF, Runciman WB (November 1991). "Carbon monoxide poisoning". Anaesthesia and Intensive Care. 19 (4): 506–11. PMID 1750629.
  45. ↑ Alonso JR, Cardellach F, Lopez S, Casademont J, Miro O (September 2003). "Carbon monoxide specifically inhibits cytochrome c oxidase of human mitochondrial respiratory chain". Pharmacology & Toxicology. 93 (3): 142–146. doi:10.1034/j.1600-0773.2003.930306.x. PMID 12969439.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  46. ↑ Omaye ST (Nov 2002). "Metabolic modulation of carbon monoxide toxicity". Toxicology. 180 (2): 139–50. doi:10.1016/S0300-483X(02)00387-6. PMID 12324190.
  47. ↑ Greingor JL, Tosi JM, Ruhlmann S, Aussedat M (September 2001). "Acute carbon monoxide intoxication during pregnancy. One case report and review of the literature". Emergency Medicine Journal: EMJ. 18 (5): 399–401. doi:10.1136/emj.18.5.399. PMC 1725677. PMID 11559621.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  48. ↑ Farrow JR, Davis GJ, Roy TM, McCloud LC, Nichols GR (November 1990). "Fetal death due to nonlethal maternal carbon monoxide poisoning". Journal of Forensic Sciences. 35 (6): 1448–1452. PMID 2262778.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  49. ↑ ۴۹٫۰ ۴۹٫۱ «Hyperbaric Oxygen Therapy for Carbon Monoxide Poisoning».
  50. ↑ ۵۰٫۰ ۵۰٫۱ Varon J, Marik PE, Fromm RE, Gueler A (1999). "Carbon monoxide poisoning: A review for clinicians". en:The Journal of Emergency Medicine. 17 (1): 87–93. doi:10.1016/S0736-4679(98)00128-0. PMID 9950394.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  51. ↑ Bennetto L, Powter L, Scolding NJ (April 2008). "Accidental carbon monoxide poisoning presenting without a history of exposure: A case report". Journal of Medical Case Reports. 2 (1): 118. doi:10.1186/1752-1947-2-118. PMC 2390579. PMID 18430228.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  52. ↑ Ford MD, Delaney KA, Ling LJ, Erickson T, ed. (2001). Clinical Toxicology. WB Saunders Company. p. 1046. ISBN 0-7216-5485-1.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست ویراستاران (link)
  53. ↑ Sato K, Tamaki K, Hattori H, et al. Determination of total hemoglobin in forensic blood samples with special reference to carboxyhemoglobin analysis. For. Sci. Int. 48: 89–96, 1990.
  54. ↑ R. Baselt, Disposition of Toxic Drugs and Chemicals in Man, 8th edition, Biomedical Publications, Foster City, CA, 2008, pp. 237–241.
  55. ↑ Coulange M, Barthelemy A, Hug F, Thierry AL, De Haro L (March 2008). "Reliability of new pulse CO-oximeter in victims of carbon monoxide poisoning". Undersea & Hyperbaric Medicine. 35 (2): 107–111. PMID 18500075. Archived from the original on 2011-06-25.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  56. ↑ Maisel, William; Roger J. Lewis (2010). "Noninvasive Measurement of Carboxyhemoglobin: How Accurate is Accurate Enough?". Annals of Emergency Medicine. Boston, MA. 56 (4): 389–391. doi:10.1016/j.annemergmed.2010.05.025.
  57. ↑ Jarvis, M. (1986). "Low cost carbon monoxide monitors in smoking assessment". Thorax. 41: 886–887. doi:10.1136/thx.41.11.886.
  58. ↑ Wald, Nicholas (1981). "Carbon monoxide in breath in relation to smoking and carboxyhaemoglobin levels". Thorax. 36: 366–369. doi:10.1136/thx.36.5.366. PMC 471511. PMID 7314006.
  59. ↑ Kao LW, Nañagas KA (March 2006). "Toxicity associated with carbon monoxide". Clinics in Laboratory Medicine. 26 (1): 99–125. doi:10.1016/j.cll.2006.01.005. PMID 16567227.
  60. ↑ Ilano AL, Raffin TA (Jan 1990). "Management of carbon monoxide poisoning" (Free full text). Chest. 97 (1): 165–9. doi:10.1378/chest.97.1.165. PMID 2403894.
  61. ↑ Millar IL, Mouldey PG (2008). "Compressed breathing air – the potential for evil from within". Diving and Hyperbaric Medicine. en:South Pacific Underwater Medicine Society. 38: 145–51. Archived from the original on 2010-12-25. Retrieved 2013-04-14.
  62. ↑ ۶۲٫۰۰ ۶۲٫۰۱ ۶۲٫۰۲ ۶۲٫۰۳ ۶۲٫۰۴ ۶۲٫۰۵ ۶۲٫۰۶ ۶۲٫۰۷ ۶۲٫۰۸ ۶۲٫۰۹ ۶۲٫۱۰ ۶۲٫۱۱ ۶۲٫۱۲ ۶۲٫۱۳ https://www.webmd.com/first-aid/tc/carbon-monoxide-poisoning-topic-overview
  63. ↑ http://www.allparty.org/all-party-groups/carbon-monoxide
  64. ↑ ۶۴٫۰ ۶۴٫۱ «Carbon monoxide poisoning».
  65. ↑ -{Handbook on Hyperbaric Medicine author: Daniel Mathieu Publisher: Springer. 2006. ISBN 978-1-4020-4376-5.. ISBN 978-1-4020-4376-5 812}
  66. ↑ Tomaszewski C (January 1999). "Carbon monoxide poisoning. Early awareness and intervention can save lives". Postgraduate Medicine. 105 (1): 39–40, 43–48, 50. doi:10.3810/pgm.1999.01.496. PMID 9924492.
  67. ↑ Peirce EC (1986). "Treating acidemia in carbon monoxide poisoning may be dangerous". Journal of Hyperbaric Medicine. 1 (2): 87–97. Archived from the original on 2011-07-03.
  68. ↑ Devine SA, Kirkley SM, Palumbo CL, White RF (October 2002). "MRI and neuropsychological correlates of carbon monoxide exposure: a case report". Environmental Health Perspectives. 110 (10): 1051–1055. doi:10.1289/ehp.021101051. PMC 1241033. PMID 12361932. Archived from the original on 2012-07-07.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  69. ↑ O'Donnell P, Buxton PJ, Pitkin A, Jarvis LJ (April 2000). "The magnetic resonance imaging appearances of the brain in acute carbon monoxide poisoning". Clinical Radiology. 55 (4): 273–280. doi:10.1053/crad.1999.0369. PMID 10767186.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  70. ↑ Thom SR (October 2002). "Hyperbaric-oxygen therapy for acute carbon monoxide poisoning". The New England Journal of Medicine. 347 (14): 1105–1106. doi:10.1056/NEJMe020103. PMID 12362013.
  71. ↑ "2004 Addendum to Overseas and Australian Statistics and Benchmarks for Customer Gas Safety Incidents" (PDF). Office of Gas Safety, Victoria. 2004. Archived from the original (PDF) on 2015-09-24.
  72. ↑ "The risk of carbon monoxide poisoning from domestic gas appliances" (PDF). Report to the Department of Resources, Energy and Tourism. Feb 2012. Archived from the original (PDF) on 2015-03-12.
  73. ↑ «Fireplace and Chimney Problems, Tips & Prevention».
  74. ↑ Penney, David G. (2007). Carbon Monoxide Poisoning (به انگلیسی). CRC Press. p. 754. ISBN 978-0-8493-8418-9. Archived from the original on 2017-09-10.

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=مسمومیت_با_کربن_منوکسید&oldid=21633289»