پرش به محتوا

خط پهلوی مزامیری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Psalter Pahlavi
Sample of text taken from the Cross of Herat
نوعابجد
زبان‌هازبان فارسی میانه
دورهٔ زمانیMid-6th to 7th century CE
سامانهٔ مادر
دامنه یونیکدU+10B80–U+10BAF

پهلویِ مزامیری یک خط شکسته از نوع خطوط ابجدی است که برای نوشتن فارسی میانه روی کاغذ به کار رفته‌است؛ بنابراین به عنوان یکی از خطوط پهلوی توصیف می‌شود.[۱] این خط از راست به چپ معمولاً با فاصله بین کلمات نوشته می‌شد.[۱]

این دبیره نام خود را از مزامیر پهلوی گرفته‌است، این اثر بخشی از مزامیر است که از زبان سریانی به فارسی میانه ترجمه شده و در منطقه غربی چین کنونی کشف شد.[۲]

حروف

[ویرایش]
Letters (Isolated Form)
Name[الف] Image Text الفبای آوانگاری بین‌المللی[۳]
Aleph 𐮀 /a/, /a:/
Beth 𐮁 /b/, /w/
Gimel 𐮂 /g/, /j/
Daleth 𐮃 /d/, /j/
He 𐮄 /h/
Waw-Ayin-Resh 𐮅 /w/, /r/
Zayin 𐮆 /z/
Heth 𐮇 /h/, /x/
Yodh 𐮈 /j/, /ē̆/, /ī̆/, /d͡ʒ/
Kaph 𐮉 /k/, /g/
Lamedh 𐮊 /l/, /r/
Mem-Qoph 𐮋 /m/, /q/
Nun 𐮌 /n/
Samekh 𐮍 /s/, /h/
Pe 𐮎 /p/, /b/, /f/
Sadhe 𐮏 /t͡ʃ/, /d͡ʒ/, /z/
Shin 𐮐 /ʃ/
Taw 𐮑 /t/, /d/

نقطه گذاری

[ویرایش]

از چهار علامت نقطه‌گذاری بزرگ در پایان بخش‌ها استفاده شده:

Mark Description
Image Text
𐮙 علامت بخش
𐮚 علامت تغییر بخش
𐮛 چهار نقطه با صلیب
𐮜 چهار نقطه با نقاط

شماره

[ویرایش]

پهلوی مزامیری اعداد خاص خود را داشت:

مقدار ۱ ۲ ۳ ۴ ۱۰ ۲۰ ۱۰۰
علامت عکس
دبیره 𐮩 𐮪 𐮫 𐮬 𐮭 𐮮 𐮯

برخی از اعداد رفتار پیوستگی دارند (هم با اعداد و هم با حروف).[۱] اعداد از راست به چپ نوشته می‌شوند. اعداد بدون اعداد مربوطه جمعی هستند. به عنوان مثال، 96 ‎ صورت 𐮮𐮮𐮮𐮮𐮭𐮫𐮫‎ (20 + 20 + 20 + 20 + 10 + 3 + 3)نوشته شده‌است[۱]

بلوک یونیکد

[ویرایش]

خط پهلوی مزامیری در ژوئن ۲۰۱۴ با انتشار نسخه ۷٫۰ به استاندارد یونی‌کد اضافه شد.

بلوک یونیکد U+10B80 – U+10BAF است:

خط پهلوی مزامیری[1][2]
Official Unicode Consortium code chart (PDF)
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
U+10B8x 𐮀 𐮁 𐮂 𐮃 𐮄 𐮅 𐮆 𐮇 𐮈 𐮉 𐮊 𐮋 𐮌 𐮍 𐮎 𐮏
U+10B9x 𐮐 𐮑 𐮙 𐮚 𐮛 𐮜
U+10BAx 𐮩 𐮪 𐮫 𐮬 𐮭 𐮮 𐮯
Notes
1.^ الگو:Unicode version
2.^ Grey areas indicate non-assigned code points

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ Everson, Michael; Pournader, Roozbeh (2011-05-06). "N4040: Proposal for encoding the Psalter Pahlavi script in the SMP of the UCS" (PDF). Working Group Document, ISO/IEC JTC1/SC2/WG2. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «N4040» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. Encyclopædia Iranica: Pahlavi Psalter
  3. Daniels, Peter T.; Bright, William, eds. (1996). -9780195079937/page/518 The World's Writing Systems. Oxford University Press, Inc. pp. -9780195079937/page/518 518. ISBN 978-0-19-507993-7. {{cite book}}: Check |url= value (help)


خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «persian-alpha» وجود دارد، اما برچسب <references group="persian-alpha"/> متناظر پیدا نشد. ().