پرش به محتوا

تسخیر نیشابور

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
گاه‌شمار حملهٔ اعراب به ایران
رویدادهای مهم در حمله اعراب به ایران
۶۳۳ مارس؛ آغاز اولین لشگرکشی به سمت عراق توسط خالد بن ولید
۶۳۳ آوریل؛ جنگ زنجیر
۶۳۳ آوریل؛ جنگ رودخانه
۶۳۳ آوریل یا مه؛ جنگ ولجه
۶۳۳ ماه مه؛ جنگ الیس
۶۳۳ ماه مه؛ جنگ حیره
۶۳۳ ماه مه؛ فتح حیره در زمان ابوبکر
۶۳۳؛ ژوئن؛ جنگ انبار
۶۳۳ ژوئیه؛ فتح انبار
۶۳۳ ژوئیه؛ جنگ عین‌التمر
۶۳۳ اوت نبرد حصید
۶۳۳ نوامبر؛ جنگ مصیخ
۶۳۳ نوامبر؛ جنگ ثنی
۶۳۳ نوامبر؛ نبرد زمیل
۶۳۴ ژانویه؛ جنگ فراض
۶۳۴ مه؛ نبرد بابل (۶۳۴)
۶۳۴ زمستان؛ پایان نخستین لشگرکشی به عراق با فتح میانرودان
۶۳۴ اوت؛ فوت ابوبکر. شروع خلافت عمر
۶۳۴ اکتبر؛ نبرد نمارق
۶۳۴ اکتبر؛ نبرد کسکر
۶۳۴ نوامبر؛ جنگ پل
۶۳۴ نوامبر؛ جنگ بویب
۶۳۶ بنیان‌گذاری بصره به عنوان پادگان
۶۳۶ نوامبر؛ نبرد قادسیه
۶۳۶ میانه‌های‌دسامبر؛ نبرد بابل (۶۳۶)
۶۳۶ نوامبر و دسامبر؛ گشایش دوباره بین‌النهرین و غرب فرات
۶۳۷ بنیان‌گذاری کوفه به عنوان پادگان
۶۳۷ ژانویه تا مارس؛ محاصره و جنگ تیسفون
۶۳۷ آوریل تا نوامبر؛ محاصره و نبرد جلولا
۶۳۷ تکمیل فتح عراق با تسخیر خانقین، تکریت و موصل
۶۳۸ ژانویه؛ فتح حلوان (نزدیک کرمانشاه)
۶۴۰–۶۳۸؛

جنگ و صلح مکرر با هرمزان حاکم خوزستان

۶۴۰؛ شکست هرمزان در جنگ شوشتر
۶۴۱؛ فتح خوزستان با تسخیر شوش و جندی شاپور
۶۴۱ دسامبر؛ نبرد نهاوند
۶۴۲ عملیات فتح ایران مرکزی:همدان، ری، اصفهان و قم
۶۴۲ عملیات فتح ایران جنوبی:شیراز، اصطخر، فسا و داراب
۶۴۳ عملیات فتح سیستان و زرنج
۶۴۳ عملیات فتح کرمان و مکران
۶۴۳ عملیات فتح زنجان، اردبیل، دربند و آذربایجان
۶۴۴–۶۴۳ عملیات فتح خراسان بزرگ شامل فتح نیشابور، هرات و مرو و بلخ
۶۴۴–۶۴۳ عملیات فتح ارمنستان شرقی و قفقاز جنوبی با مرکزیت تفلیس
اوایل سال ۶۴۴؛ جنگ رسیل با پادشاهی رای و تثبیت مرزهای شرقی در رود سند
میانه سال ۶۳۴؛ جنگ آمودریا با یزدگرد سوم و تکمیل فتح قلمرو ساسانیان (جز مازندران)
۶۴۴ قتل عمر. شروع خلافت عثمان
۶۴۹–۶۵۱ شکست قیام‌های محلی به خصوص ارمنستان، آذربایجان، فارس، سیستان، مکران، طبرستان و خراسان
۶۵۱ کشته شدن یزدگرد سوم و انقراض ساسانیان
۶۵۶ قتل عثمان. شروع خلافت علی

تسخیر نیشابور یا ابرشهر اشاره بر ورود سپاه خلافت راشدین به فرماندهی احنف بن قیس در زمان حمله اعراب به ایران به محدوده ابرشهر (شهر نیشابور) و تسخیر بدون جنگ آن در سال ۲۲ هـ ق-۶۴۳ (میلادی) دارد. در کتاب تاریخ نیشابور نوشته ابوعبدالله الحاکم تسخیر نیشابور توسط صحابه پیامبر ضبط شده‌است.

تاریخ تسخیر نیشابور توسط مسلمانان به دو صورت نوشته شده‌است. بیشتر تاریخ نویسان، تسخیر نیشابور را در سال ۲۲ هـ ق-۶۴۳ (میلادی)- به هنگام خلافت عمر بن خطاب و به سرداری عبداله ابن عامر ثبت کرده‌اند.[۱]

برخی نیز، از جمله یاقوت حموی در معجم البلدان رویداد را در زمان حکومت عثمان بن عفان در سال ۲۹ ه‍. ق-۶۵۰ (میلادی)- نوشته‌اند؛ الحاکم نویسنده تاریخ نیشابور، فتح این شهر را به صلح می‌داند.

وجود تعدادی از صحابه پیامبر در سپاه مسلمانان برای تسخیر نیشابور یکی از دلایل فتح بدون جنگ این شهر ذکر شده‌است. همچنین این اصحاب پیامبر اسلام نقش مهمی در اقبال مردم نیشابور به دین اسلام و علوم اسلامی داشتند.

منابع

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]
  1. The city in the Islamic world, Volume 1. By Salma Khadra Jayyusi, Renata Holod, Attilio Petruccioli, André Raymond

جستارهای وابسته

[ویرایش]