ونیس

ونیس
اوناس، اونوس، یونِس، یونیس، وِنِس
شیر خوردن ونیس توسط الهه‌ای ناشناخته، موزه مصر
فرعون
فرمانروایی	حدود ۳۰ سال، حوالی ۲۳۷۵ - حوالی ۲۳۴۵ ق.م. (دودمان پنجم مصر)
پیشین	جدکارع
جانشین	تتی
عنوان سلطنتی
همسر(ان)	نبت، خنوت
فرزندان	حمت‌رع حمی ♀، خنت‌کاوس ♀، نفروت ♀، نفرت‌کاوس ایکو ♀، سششت‌ایدوت ♀. غیر قطعی: ونیس-عنخ ♂، ایپوت یکم ♀. حدسی: نبکاوحور ♂، شپسسپوپتاح ♂.
پدر	احتمالاً جدکارع
مادر	احتمالاً ستیب‌حور
درگذشته	حوالی ۲۳۴۵ ق.م.
آرامگاه	هرم ونیس

وِنیس یا وِنِس (مصری باستان: Wnjs) که با نام‌های دیگری همچون یونِس (انگلیسی: Unas؛ ‏‎/ˈjuːnəs/‎) و اونِس هم شناخته می‌شود، واپسین فرعون دودمان پنجم مصر است که میان سال‌های ۲۳۷۵ تا ۲۳۴۵ پیش از میلاد در دوره پادشاهی کهن فرمانروایی می‌کرد.

دوران

با مرگ ونیس دودمان پنجم به پایان رسید. طبق گفته مانثون، او احتمالاً پسری نداشت. از سوی دیگر، فهرست تورین پس از اوناس جای خالی‌ای می‌گذارد که به باور مصرشناسان «تنها دلیل منطقی چنین جاهای خالی در فهرست تورین عوض شدن مکان پایتخت و زندگی خانواده شاهنشاهی بوده است». با این حال اتصال‌هایی میان دودمان پنجم و ششم دیده می‌شوند که تاکنون توضیح داده نشده‌اند. کاگمنی، وزیر تتی جانشین اوناس در دودمان ششم، وزارت خود را در زمان جدکارع آغاز کرد. گمان می‌رود که شهبانوی تتی، ایپوت، دختر اوناس بوده باشد؛ چیزی که به گفته نیکولاس گریمال نشان می‌دهد که «تتی جدایی خودخواسته‌ای با دودمان پیش از خود انجام نداد».

نگارخانه

• 
  نام و لقب ونیس بر روی ستونی سنگی در مجموعه هرمش در سقاره
• 
  تصاویر بدویان گرسنه و رو به مرگ بخشی از تزیینات دیوارهای راهرو هرم ونیس، موزه لوور
• 
  کارتوش‌های ونیس در مصطبه‌های سقاره

کتاب‌شناسی

• Allen, James; Allen, Susan; Anderson, Julie; Arnold, Arnold; Arnold, Dorothea; Cherpion, Nadine; David, Élisabeth; Grimal, Nicolas; Grzymski, Krzysztof; Hawass, Zahi; Hill, Marsha; Jánosi, Peter; Labée-Toutée, Sophie; Labrousse, Audran; Lauer, Jean-Phillippe; Leclant, Jean; Der Manuelian, Peter; Millet, N. B.; Oppenheim, Adela; Craig Patch, Diana; Pischikova, Elena; Rigault, Patricia; Roehrig, Catharine H.; Wildung, Dietrich; Ziegler, Christiane (1999). Egyptian Art in the Age of the Pyramids. New York: The Metropolitan Museum of Art. ISBN 978-0-8109-6543-0. OCLC 41431623.
• Allen, James (2001). "Pyramid Texts". In Redford, Donald B. (ed.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt. Vol. 3. Oxford University Press. pp. 95–98. ISBN 978-0-19-510234-5.
• Allen, James; Der Manuelian, Peter (2005). The ancient Egyptian pyramid texts. Writings from the Ancient World. Vol. 23. Atlanta: Society of Biblical Literature. ISBN 978-1-58983-182-7.
• Altenmüller, Hartwig (1974). "Zur Vergöttlichung des Königs Unas im Alten Reich". Studien zur Altägyptischen Kultur (به آلمانی). 1: 1–18.
• Altenmüller, Hartwig (2001). "Old Kingdom: Fifth Dynasty". In Redford, Donald B. (ed.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt. Vol. 2. Oxford University Press. pp. 597–601. ISBN 978-0-19-510234-5.
• Arieh Tobin, Vincent (2001). "Myths: Creation Myths". In Redford, Donald B. (ed.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt. Vol. 2. Oxford University Press. pp. 469–472. ISBN 978-0-19-510234-5.
• Arnold, Dorothea (19 ژوئیه 1999). "Old Kingdom Chronology and List of Kings". Metropolitan Museum of Art. Retrieved 7 February 2015.
• Baker, Darrell (2008). The Encyclopedia of the Pharaohs. Vol. I - Predynastic to the Twentieth Dynasty 3300–1069 BC. Stacey International. ISBN 978-1-905299-37-9.
• Barsanti, Alessandro (1901). "Rapports de M. Alexandre Barsanti sur les déblaiements opérés autour de la pyramide d'Ounas pendant les années 1899–1901". Annales du Service des antiquités de l'Égypte, Tome II. Annales du Service des Antiquités de l'Égypte (به فرانسوی). Cairo: Imprimerie de l'institut français d'archéologie orientale. pp. 244–257. ISSN 1687-1510. OCLC 1189841.
• Baud, Michel (1999). Famille Royale et pouvoir sous l'Ancien Empire égyptien. Tome 2 (PDF). Bibliothèque d'étude 126/2 (به فرانسوی). Cairo: Institut français d'archéologie orientale. ISBN 978-2-7247-0250-7. Archived from the original (PDF) on 2 April 2015.
• Baud, Michel; Dobrev, Vassil (1995). "De nouvelles annales de l'Ancien Empire Egyptien. Une "Pierre de Palerme" pour la VIe dynastie" (PDF). Bulletin de l'Institut Français d'Archéologie Orientale (به فرانسوی). 95: 23–92. Archived from the original (PDF) on 2 April 2015.
• von Beckerath, Jürgen (1999). Handbuch der ägyptischen Königsnamen. Münchner ägyptologische Studien, Heft 49 (به آلمانی). Mainz: Philip von Zabern. ISBN 978-3-8053-2591-2.
• Borchardt, Ludwig (1913). Das Grabdenkmal des Königs S'aḥu-Re (به آلمانی). Vol. (Band 2): Die Wandbilder: Abbildungsblätter. Leipzig: Hinrichs. ISBN 978-3-535-00577-1.
• "Fragmentary Ointment Jar Inscribed for Unas". Online database of the Brooklyn Museum. Archived from the original on 11 February 2018. Retrieved 1 April 2015.
• Brunton, Guy (2015). "Vase UC13258 of Unas". Online catalog of the Petrie Museum. Retrieved 21 February 2015.
• Budge, Ernest Alfred Wallis (1988). From fetish to God in ancient Egypt (Reprint. Originally published: London: Oxford University Press, 1934 ed.). New York: Dover Publications. ISBN 978-0-486-25803-4.
• Clayton, Peter (1994). Chronicle of the Pharaohs. Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-05074-3.
• Coulon, Laurent (2008). "Famine". Department of Near Eastern Languages and Cultures. UCLA Encyclopedia of Egyptology. University of California – Los Angeles. Retrieved 4 March 2015.
• Dodson, Aidan (1995). Monarchs of the Nile. London: Rubicon Press. ISBN 978-0-948695-21-6.
• Dodson, Aidan; Hilton, Dyan (2004). The Complete Royal Families of Ancient Egypt. London: Thames & Hudson Ltd. ISBN 978-0-500-05128-3.
• Dorman, Peter (2015). "The 5th dynasty (c. 2465–c. 2325 bc)". Encyclopædia Britannica Online. Retrieved 23 February 2015.
• "Unas". Digital Egypt for Universities. 2000. Retrieved 21 February 2015.
• Fischer, Henry (1975). "Two Tantalizing Biographical Fragments of Historical Interest". The Journal of Egyptian Archaeology. 61: 33–37. doi:10.1177/030751337506100104. S2CID 192254681.
• Gardiner, Alan (1959). The Royal Canon of Turin. Griffith Institute. OCLC 21484338.
• Goedicke, Hans (1971). Re-Used Blocks from the Pyramid of Amenemhet I at Lisht. New York: Metropolitan Museum of Art, Egyptian Expedition. ISBN 978-0-87099-107-3.
• Grimal, Nicolas (1992). A History of Ancient Egypt. Translated by Shaw, Ian. Oxford: Blackwell publishing. ISBN 978-0-631-19396-8.
• Guidotti, M. Cristina (1991). Vasi dall'epoca protodinastica al nuovo regno. Cataloghi dei musei e gallerie d'Italia (به ایتالیایی). Rome: Istituto poligrafico e Zecca dello Stato : Libreria dello Stato. ISBN 978-88-240-0177-9.
• Gundlach, Rolf (2001). "Temples". In Redford, Donald B. (ed.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 3. Oxford University Press. pp. 363–379. ISBN 978-0-19-510234-5.
• Hawass, Zahi; Verner, Miroslav (1996). "Newly discovered blocks from the causeway of Sahure (Archaeological report)". Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Instituts. Abteilung Kairo. 52: 177–186.
• Hawass, Zahi; Senussi, Ashraf (2008). Old Kingdom Pottery from Giza. American University in Cairo Press. ISBN 978-977-305-986-6.
• Hayes, William (1978). The Scepter of Egypt: A Background for the Study of the Egyptian Antiquities in The Metropolitan Museum of Art. Vol. 1, From the Earliest Times to the End of the Middle Kingdom. New York: Metropolitan Museum of Art. OCLC 7427345.
• Hornung, Erik; Krauss, Rolf; Warburton, David, eds. (2012). Ancient Egyptian Chronology. Handbook of Oriental Studies. Leiden, Boston: Brill. ISBN 978-90-04-11385-5. ISSN 0169-9423.
• Jeffreys, David G. (2001). "Memphis". In Redford, Donald B. (ed.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 2. Oxford University Press. pp. 373–376. ISBN 978-0-19-510234-5.
• Kanawati, Naguib (2001). "Nikauisesi, A Reconsideration of the Old Kingdom System of Dating" (PDF). The Rundle Foundation for Egyptian Archaeology, Newsletter. 75.
• Kanawati, Naguib; ʻAbd-ar-Rāziq, Maḥmūd (2000). The Teti Cemetery at Saqqara, Volume VI: The Tomb of Nikauisesi. Australian Centre for Egyptology; Reports. Vol. 14. Warminster: Aris & Phillips. ISBN 978-0-85668-819-5.
• Labrousse, Audran; Lauer, Jean Philippe; Leclant, Jean (1977). Le temple haut du complexe funéraire du roi Ounas. Bibliothèque d'étude, tome 73. Cairo: Institut français d'archéologie orientale du Caire. OCLC 5065554.
• Landström, Björn (1970). Ships of the Pharaohs: 4000 Years of Egyptian Shipbuilding. Garden City, N.Y.: Doubleday. OCLC 108769.
• Lehner, Mark (1997). The Complete Pyramids. New York: Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-05084-2.
• Leprohon, Ronald J. (2013). The great name: ancient Egyptian royal titulary. Writings from the ancient world, no. 33. Atlanta: Society of Biblical Literature. ISBN 978-1-58983-736-2.
• Lichtheim, Miriam (1973). Ancient Egyptian literature. Volume 1: The Old and Middle Kingdoms. Berkeley: University of California Press. ISBN 978-0-520-02899-9.
• Lloyd, Alan (2010). Lloyd, Alan (ed.). A Companion to Ancient Egypt. Volume I. Wiley-Blackwell. ISBN 978-1-4051-5598-4.
• Malek, Jaromir (2000a). "The Old Kingdom (c.2160-2055 BC)". In Shaw, Ian (ed.). The Oxford History of Ancient Egypt. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-815034-3.
• Malek, Jaromir (2000b). "Old Kingdom rulers as "local saints" in the Memphite area". In Bárta, Miroslav; Krejčí, Jaromír (eds.). Abusir and Saqqara in the Year 2000 (PDF). Prague: Academy of Sciences of the Czech Republic, Oriental Institute. pp. 241–258. ISBN 978-80-85425-39-0. Archived from the original (PDF) on 2011-02-01.
• Mariette, Auguste (1864). "La table de Saqqarah". Revue Archéologique (به فرانسوی). Paris. 10: 168–186 & Pl. 17.
• "The Online Collection. Scarab, Unas". Metropolitan Museum of Art. Retrieved 11 March 2015.
• Morales, Antonio J. (2006). "Traces of official and popular veneration to Nyuserra Iny at Abusir. Late Fifth Dynasty to the Middle Kingdom". In Bárta, Miroslav; Coppens, Filip; Krejčí, Jaromír (eds.). Abusir and Saqqara in the Year 2005, Proceedings of the Conference held in Prague (June 27–July 5, 2005). Prague: Academy of Sciences of the Czech Republic, Oriental Institute. pp. 311–341. ISBN 978-80-7308-116-4.
• Moussa, Ahmed Mahmoud (1971). "A Stela from Saqqara of a Family Devoted to the Cult of King Unas". Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Instituts, Abteilung Kairo. 27: 81–84.
• Moussa, Ahmed Mahmoud; Altenmüller, Hartwig (1975). "Ein Denkmal zum Kult des Königs Unas am Ende der 12. Dynastie". Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Instituts, Abteilung Kairo (به آلمانی). 31: 93–97.
• Munro, Peter (1993). Der Unas-Friedhof Nord-West (به آلمانی). Mainz am Rhein: von Zabern. OCLC 66014930.
• "Scarab with name of Unas". Museum of Fine Arts, Boston. Retrieved March 11, 2015.
• Ockinga, Boyo G. (2010). "The Memphite Theology – Its Purpose and Date". In Woods, Alexandra; McFarlane, Ann; Binder, Susanne (eds.). Egyptian culture and society: studies in honour of Naguib Kanawati. Annales du Service des Antiquités de l'Égypte: Cahier 38, Volume II. Cairo: Conseil suprême des antiquitiés de l'Egypte. pp. 99–117. OCLC 705718659.
• Newberry, Percy (2003). Ancient Egyptian scarabs and cylinder seals: the Timins Collection. London: Kegan Paul International. ISBN 978-0-7103-0944-0.
• Nile Unas Slayer Of The Gods lyrics. Music Song Lyrics. Archived from the original on February 10, 2018. Retrieved March 23, 2015.
• Oakes, Lorna; Gahlin, Lucia (2002). Ancient Egypt: An Illustrated reference to the myths, religions, pyramids and temples of the Land of the Pharaohs. New York: Hermes House. ISBN 978-1-84309-429-6.
• Onderka, Pavel (2009). The Tomb of Unisankh at Saqqara and Chicago (Diploma). Charles University in Prague, Czech Institute of Egyptology.
• Petrie, Flinders (1907). A History of Egypt. I. From the earliest times to the XVIth dynasty (Sixth ed.). OCLC 27060979.
• Petrie, Flinders (1917). Scarabs and cylinders with names, illustrated by the Egyptian collection in University College, London. Publications of the British School of Archaeology in Egypt, 29. London: School of Archaeology in Egypt. OCLC 3246026.
• Porter, Bertha; Moss, Rosalind; Burney, Ethel (1951). Topographical bibliography of ancient Egyptian hieroglyphic texts, reliefs, and paintings. VII, Nubia, the deserts, and outside Egypt (PDF) (1995 reprint ed.). Oxford: Griffith Institute. ISBN 978-0-900416-04-0.
• Rice, Michael (1999). Who is who in Ancient Egypt. Routledge London & New York. ISBN 978-0-203-44328-6.
• Richter, Barbara (2013). "Sed Festival Reliefs of the Old Kingdom". Paper Presented at the Annual Meeting of the 58th Annual Meeting of the American Research Center in Egypt, Wyndham Toledo Hotel, Toledo, Ohio, Apr 20, 2007. Retrieved 24 February 2015.
• Schmitz, Bettina (1976). Untersuchungen zum Titel S3-NJŚWT "Königssohn". Habelts Dissertationsdrucke: Reihe Ägyptologie, Heft 2 (به آلمانی). Bonn: Habelt. ISBN 978-3-7749-1370-7.
• Sethe, Kurt Heinrich (1903). Urkunden des Alten Reichs (به آلمانی). wikipedia entry: Urkunden des Alten Reichs. Leipzig: J.C. Hinrichs. OCLC 846318602.
• Stevenson Smith, William (1971). "The Old Kingdom in Egypt". In Edwards, I. E. S.; Gadd, C. J.; Hammond, N. G. L. (eds.). The Cambridge Ancient History, Vol. 2, Part 2: Early History of the Middle East. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 145–207. ISBN 978-0-521-07791-0.
• Strudwick, Nigel C. (2005). Texts from the Pyramid Age. Writings from the Ancient World (book 16). Atlanta: Society of Biblical Literature. ISBN 978-1-58983-680-8.
• Firenze e provincia. Guida d'Italia del T.C.I. Milano: Touring Club Italiano. 1993. ISBN 978-88-365-0533-3.
• "Vase with the name of king Unas". Global Egyptian Museum. Retrieved 21 February 2015.
• Verner, Miroslav (2001a). "Archaeological Remarks on the 4th and 5th Dynasty Chronology" (PDF). Archiv Orientální. 69 (3): 363–418.
• Verner, Miroslav (2001b). "Old Kingdom: An Overview". In Redford, Donald B. (ed.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 2. Oxford University Press. pp. 585–591. ISBN 978-0-19-510234-5.
• Verner, Miroslav (2001c). "Pyramid". In Redford, Donald B. (ed.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 3. Oxford University Press. pp. 87–95. ISBN 978-0-19-513823-8.
• Verner, Miroslav (2001d). The Pyramids: The Mystery, Culture and Science of Egypt's Great Monuments. New York: Grove Press. ISBN 978-0-8021-1703-8.
• Verner, Miroslav (2003). Abusir: The Realm of Osiris. The American University in Cairo Press. ISBN 978-977-424-723-1.
• Wachsmann, Shelley (1998). Seagoing Ships and Seamanship in the Bronze Age Levant. College Station: Texas A & M University Press. ISBN 978-0-89096-709-6.
• Williams, Bruce (1981). Walsten, David (ed.). "The Tomb Chapels of Netjer-User and Unis-Ankh". Field Museum of Natural History Bulletin. Chicago: 26–32.

پیوند به بیرون

• شاه اوناس، DigitalEgypt
• اوناس، واپسین فرمانروای دودمان پنجم، Touregypt