جنگهای ایران و عثمانی
 |
فهرست پایین، فهرستی از جنگهای ایران و عثمانی در قرن‌های ۱۶ تا ۱۹ میلادی است. این درگیری‌ها از قرن شانزدهم به رهبری شاه اسماعیل صفوی، بنیان‌گذار حکومت صفویه ایران و سلطان سلیم عثمانی آغاز گردید. اهمیت این جنگ‌ها بیشتر بدین دلیل است که در آن زمان ایران، تنها مرکز مذهب شیعه و عثمانی، مرکز مذهب سنی بود. درگیری‌ها میان این دو امپراتوری بیشتر در مناطق شرق آناتولی، میان‌رودان و قفقاز روی می‌دهد. این جنگ‌ها پس از امپراتوری صفوی توسط دولت‌های هوتکیان، افشاریه، زندیه و قاجاریه ادامه می‌یابد.
جنگهای نادر شاه و عثمانی[ویرایش]
نادرشاه سال ۱۱۵۶ قمری دست به لشکرکشی بزرگی به عراق زد. نادرشاه در این سال در چند جنگ بر عثمانی‌ها پیروز شد و شهرهای سامرا، حله، نجف، کربلا و اربیل را تصرف کرد.
نادرشاه حاکم موصل را نیز به اطاعت از خود واداشت. اما از تصرف موصل صرفنظر کرد و به عثمانی‌ها پیشنهاد صلح داده و خاک عراق را ترک کرد. عثمانی‌ها پیشنهاد صلح نادرشاه را رد کردند و همین موضوع منجر به بروز جنگهای سخت بین ایران و عثمانی در ۱۱۵۸ قمری شد که همگی این جنگ‌ها به پیروزی کامل سپاه ایران انجامید و سرانجام عثمانی‌ها سال ۱۱۶۰ قمری به مصالحه تن دردادند.
در محرم ۱۱۶۰ عهدنامه‌ای مشهور به گردان بین ایران و عثمانی منعقد شد. بر مبنای بندی که به عنوان «اساس» در این معاهده آورده شده‌است، چنین تشریح شده‌است:
مصالحه که در زمان سلطان‌مرادخان رابع واقع شده فی‌مابین دو دولت مرعی و حدود و ثغوری که در مصالحه مزبوره معین شده بود، بدون خلل و تغییر به همان اعتبار باقی خواهد ماند. مرزهای کنونی ایران-ترکیه و ایران-عراق بر پایه عهدنامه قصرشیرین تقسیم‌بندی شده‌است.
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Ottoman–Persian Wars». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲ بهمن ۱۳۸۹.
- جنگهای ایران و عثمانی
- آناتولی
- ارمنستان عثمانی
- تاریخ ارمنستان
- تاریخ اروپا
- تاریخ عراق
- تاریخ غرب آسیا
- تاریخ قفقاز
- تاریخ گرجستان
- جنگهای اشرف افغان
- جنگهای شاه اسماعیل اول
- جنگهای شاه صفی
- جنگهای شاه عباس یکم
- جنگهای شاه طهماسب دوم
- جنگهای شاه طهماسب یکم
- جنگهای فتحعلی شاه
- جنگهای نادرشاه
- رقابتهای ژئوپولیتیک
- روابط ایران و ترکیه