هربرت فیگل: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
تمیزکاری
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات فیلسوف|region=[[فلسفه غرب]]|era=[[فلسفه قرن بیستم]]|image=Philosopher Herbert Feigl (1902 –1988) In 1973.jpg|caption=فیگل (1973)|name=هربرت فیگل|birth_date={{birth date|1902|12|14|df=y}}|death_date={{death date and age|df=yes|1988|06|01|1902|12|14}}|birth_place=[[لیبرتس|لیبرتس (لیبرتس)]]، [[بوهمیا]]، [[اتریش-مجارستان]]|death_place=مینیاپولیس [[مینه‌سوتا]]|school_tradition=[[فلسفه تحلیلی]]{{سخ}}[[حلقه وین]]|main_interests=[[فلسفه علم]]|influences=[[موریتز شلیک]]، [[هانس هان (ریاضی‌دان)|هانس هان]]، [[هانس ترینگ]] و [[کارل بولر]]|influenced=[[دونالد دیویدسون (فیلسوف)|دونالد دیویدسون]]|notable_ideas=[[آویزهای نومولوژیک]]|notable_students=[[هیو ملور]]|thesis_title=تصادف و قانون: تحلیل معرفت شناختی نقش احتمال و استقرا در علوم طبیعی|thesis_url=|thesis_year=1927}}'''هربرت فیگل''' (به [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]: ''Herbert Feigl'') (زاده 14 دسامبر 1902 – 1 ژوئن 1988) [[فیلسوف]] [[اتریش|اتریشی]] - [[ایالات متحده آمریکا|آمریکایی]] و از اعضای اولیه [[حلقه وین]] بود.<ref name=":0">{{Citation|last=Neuber|first=Matthias|title=Herbert Feigl|date=2018|url=https://plato.stanford.edu/archives/win2018/entries/feigl/|journal=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor-last=Zalta|editor-first=Edward N.|edition=Winter 2018|publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University|access-date=2019-05-07}}</ref><ref name=":3">{{Cite journal|last=Savage|first=C. Wade|date=1989|title=Obituary for Herbert Feigl|journal=Erkenntnis (1975-)|volume=31|issue=1|pages=v–ix|doi=10.1007/BF01239127|issn=0165-0106|jstor=20012225}}</ref> او اصطلاح «''آویزهای نومولوژیک''» را ابداع کرد.<ref>{{Cite book}}</ref>
{{جعبه اطلاعات فیلسوف|region=[[فلسفه غرب]]|era=[[فلسفه قرن بیستم]]|image=Philosopher Herbert Feigl (1902 –1988) In 1973.jpg|caption=فیگل (1973)|name=هربرت فیگل|birth_date={{birth date|1902|12|14|df=y}}|death_date={{death date and age|df=yes|1988|06|01|1902|12|14}}|birth_place=[[لیبرتس|لیبرتس (لیبرتس)]]، [[بوهمیا]]، [[اتریش-مجارستان]]|death_place=مینیاپولیس [[مینه‌سوتا]]|school_tradition=[[فلسفه تحلیلی]]{{سخ}}[[حلقه وین]]|main_interests=[[فلسفه علم]]|influences=موریتز شلیک، هانس هان، هانس ترینگ و [[کارل بولر]]|influenced=دونالد دیویدسون|notable_ideas=[[آویزهای نومولوژیک]]|notable_students=هیو ملور|thesis_title=تصادف و قانون: تحلیل معرفت شناختی نقش احتمال و استقرا در علوم طبیعی|thesis_url=|thesis_year=1927}}'''هربرت فیگل''' (به [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]: Herbert Feigl) (زاده 14 دسامبر 1902 – 1 ژوئن 1988) [[فیلسوف]] [[اتریش|اتریشی]] - [[ایالات متحده آمریکا|آمریکایی]] و از اعضای اولیه [[حلقه وین]] بود.<ref name=":0">{{Citation|last=نوبر|first=نوبر|title=هربرت فیگل|date=2018|url=https://plato.stanford.edu/archives/win2018/entries/feigl/|journal=دایره‌المعارف فلسفه استنفورد|editor-last=زالتا|editor-first=ادوراد ان.|edition=بهار 2018|publisher=آزمایشگاه تحقیقات متافیزیک، دانشگاه استنفورد|access-date=2019-05-07}}</ref><ref name=":3">{{Cite journal|last=ساویج|first=C. سی. وید|date=1989|title=درگذشت هربرت فیگل|journal=ارکننتیس (1975-)|volume=31|issue=1|pages=v–ix|doi=10.1007/BF01239127|issn=0165-0106|jstor=20012225}}</ref> او اصطلاح «آویزهای نومولوژیک» را ابداع کرد.<ref>{{Cite book|title=فلسفه ذهن: متفکران کلیدی|others=بیلی، اندرو، 1969-|isbn=9781441190963|location=لندن|pages=107|oclc=861533440|quote=اسمارت (1959) به فیگل برای ابداع اصطلاح «آویزهای نومولوژیک» برای ویژگی‌های آگاهانه، آن‌طور که بر اساس دیدگاه نوظهور تصور می‌شوند، اعتبار می‌دهد.|last1=بیلی|first1=اندرو|date=2013-11-21}}</ref>


== زندگی ==
== زندگی ==
فیگل در [[لیبرتس|لیبرتس (رایچنبرگ به]] [[زبان آلمانی|آلمانی]]: <bdi>''Reichenberg''</bdi>) [[پادشاهی بوهم|بوهمیا]]، فرزند بافنده‌ای بود که طراح پارچه شد. او در یک خانواده یهودی (البته نه مذهبی) به دنیا آمد.<ref name=":02">{{Citation|last=Neuber|first=Matthias|title=Herbert Feigl|date=2018|url=https://plato.stanford.edu/archives/win2018/entries/feigl/|journal=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor-last=Zalta|editor-first=Edward N.|edition=Winter 2018|publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University|access-date=2019-05-07}}</ref><ref name=":1">{{Cite book}}</ref><ref name=":32">{{Cite journal|last=Savage|first=C. Wade|date=1989|title=Obituary for Herbert Feigl|journal=Erkenntnis (1975-)|volume=31|issue=1|pages=v–ix|doi=10.1007/BF01239127|issn=0165-0106|jstor=20012225}}</ref> فیگل در سال ۱۹۲۲ در [[دانشگاه وین]] فارغ‌التحصیل شد و [[فیزیک]] و [[فلسفه]] را زیر نظر [[موریتس شلیک]]، [[هانس هان]]، [[هانس تیرینگ]] و [[کارل بولر]] تحصیل کرد.<ref name=":02"/> او در سال ۱۹۲۴ به یکی از اعضای حلقه وین تبدیل شد<ref name=":02"/> و یکی از معدود اعضای حلقه (همراه با شلیک و [[فردریش ویزمن|فردریش وایسمن]]<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/feigl-herbert|title=Feigl, Herbert [Encyclopaedia Judaica]|last=Avrum Stroll/Ruth Beloff|website=www.encyclopedia.com|accessdate=2019-05-07}}</ref>) بود که گفتگوهای گسترده‌ای با [[لودویگ ویتگنشتاین]] و [[کارل پوپر]] داشت. فیگل در سال ۱۹۲۷ دکترای خود را در وین دریافت کرد.<ref name=":02"/><ref name=":1"/><ref name=":32"/> او اولین کتاب خود را در سال ۱۹۲۹، با نام ''«نظریه و تجربه در فیزیک'' (به [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]: ''Theorie und Erfahrung in der Physik'')» منتشر کرد.<ref name=":1"/><ref name=":2"/><ref name=":32"/>
''فیگل'' در [[لیبرتس|لیبرتس (رایچنبرگ به]] [[زبان آلمانی|آلمانی]]: <bdi>''Reichenberg''</bdi>) [[پادشاهی بوهم|بوهمیا]]، فرزند بافنده‌ای بود که طراح پارچه شد. او در یک خانواده یهودی (البته نه مذهبی) به دنیا آمد.<ref name=":0" /><ref name=":12">{{cite book|title=پرس‌وجوها و تحریک‌ها: نوشته‌های منتخب، 1929-1974|last=فیگل|first=هربرت|publisher=انتشارات دی. ریدل|year=1981|isbn=90-277-1101-1}}</ref><ref name=":3" /> ''فیگل'' در سال ۱۹۲۲ در [[دانشگاه وین]] فارغ‌التحصیل شد و [[فیزیک]] و [[فلسفه]] را زیر نظر [[موریتس شلیک]]، [[هانس هان]]، [[هانس تیرینگ]] و [[کارل بولر]] تحصیل کرد.<ref name=":0" /> او در سال ۱۹۲۴ به یکی از اعضای حلقه وین تبدیل شد<ref name=":0" /> و یکی از معدود اعضای حلقه (همراه با شلیک و [[فردریش ویزمن|فردریش وایسمن]]<ref name=":25">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/feigl-herbert|title=فیگل، هربرت [دایره‌المعارف یهودیا]|last=اوروم استرول/روث بلوف|website=www.encyclopedia.com|access-date=2019-05-07}}</ref>) بود که گفتگوهای زیادی با [[لودویگ ویتگنشتاین]] و [[کارل پوپر]] داشت. فیگل در سال ۱۹۲۷ دکترای خود را در وین دریافت کرد.<ref name=":0" /><ref name=":12" /><ref name=":3" /> او اولین کتاب خود را در سال ۱۹۲۹، با نام ''«نظریه و تجربه در فیزیک'' (به [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]: ''Theorie und Erfahrung in der Physik'')» منتشر کرد.<ref name=":12" /><ref name=":25" /><ref name=":3" />


فیگل در سال ۱۹۳۰، با بورسیه [[بنیاد راکفلر|بنیاد بین‌المللی راکفلر]] در [[دانشگاه هاروارد]]،<ref name=":22">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/feigl-herbert|title=Feigl, Herbert [Encyclopaedia Judaica]|last=Avrum Stroll/Ruth Beloff|website=www.encyclopedia.com|accessdate=2019-05-07}}</ref> با فیزیک‌دان [[پرسی ویلیام بریجمن]]، فیلسوف [[ویلارد کواین]]، و روان‌شناس [[استنلی اسمیت استیونز]] ملاقات کرد،<ref name=":33">{{Cite journal|last=Savage|first=C. Wade|date=1989|title=Obituary for Herbert Feigl|journal=Erkenntnis (1975-)|volume=31|issue=1|pages=v–ix|doi=10.1007/BF01239127|issn=0165-0106|jstor=20012225}}</ref> که همه آن‌ها را به‌عنوان خویشاوند می‌دید. در سال ۱۹۳۱، به همراه آلبرت بلومبرگ، مقاله ''پوزیتیویسم منطقی: یک جنبش جدید اروپایی''<ref name=":03">{{Citation|last=Neuber|first=Matthias|title=Herbert Feigl|date=2018|url=https://plato.stanford.edu/archives/win2018/entries/feigl/|journal=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor-last=Zalta|editor-first=Edward N.|edition=Winter 2018|publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University|access-date=2019-05-07}}</ref> را منتشر کرد، که بر اساس تفاوت‌های [[واقع‌گرایی فلسفی|واقعی]] بین [[فلسفه علم]] معاصر و جنبش [[اثبات‌گرایی|پوزیتیویستی]] قدیمی‌تر[[اثبات‌گرایی منطقی|، پوزیتیویسم منطقی]] را به «تجربه‌گرایی منطقی» تغییر نام داد.<ref>{{Cite book}}</ref>
''فیگل'' در سال ۱۹۳۰، با بورسیه [[بنیاد راکفلر|بنیاد بین‌المللی راکفلر]] در [[دانشگاه هاروارد]]،<ref name=":25" /> با فیزیک‌دان [[پرسی ویلیام بریجمن]]، فیلسوف [[ویلارد کواین]]، و روان‌شناس [[استنلی اسمیت استیونز]] ملاقات کرد،<ref name=":3" /> و همه آن‌ها را مانند خویشان خود می‌دید. در سال ۱۹۳۱، به همراه آلبرت بلومبرگ، مقاله ''پوزیتیویسم منطقی: یک جنبش جدید اروپایی''<ref name=":0" /> را منتشر کرد، که بر اساس تفاوت‌های [[واقع‌گرایی فلسفی|واقعی]] بین [[فلسفه علم]] معاصر و جنبش [[اثبات‌گرایی|پوزیتیویستی]] قدیمی‌تر[[اثبات‌گرایی منطقی|، پوزیتیویسم منطقی]] را به «تجربه‌گرایی منطقی» تغییر نام داد.<ref>{{Cite book|chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZCWLpalg7tAC&pg=PA40|title=دایره وین در کشورهای شمال اروپا: شبکه‌ها و دگرگونی‌های تجربه‌گرایی منطقی|last=فی|first=ژان|date=2010|publisher=اسپرینگر ساینس + بیزنس مدیا|others=منینن، جوا. استادلر، فردریش.|isbn=9789048136834|location=دوردرخت|pages=40|chapter=نیلز بور و دایره وین|oclc=567371218|quote=[8] آلبرت بلومبرگ و فیگل در مقاله خود در سال 1931 «پوزیتیویسم منطقی» را پیشنهاد کردند. یک جنبش جدید اروپایی» که پوزیتیویسم منطقی به دلیل تفاوت‌های خاصی بین جنبش پوزیتیویستی جدید و قدیمی‌تر، به «تجربه‌گرایی منطقی» تغییر نام داد.}}</ref>


در سال ۱۹۳۰، فیگل با ماریا کاسپار<ref name=":04">{{Citation|last=Neuber|first=Matthias|title=Herbert Feigl|date=2018|url=https://plato.stanford.edu/archives/win2018/entries/feigl/|journal=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor-last=Zalta|editor-first=Edward N.|edition=Winter 2018|publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University|access-date=2019-05-07}}</ref> ازدواج کرد و با او به ایالات متحده مهاجرت کرد، و در [[آیووا]] اقامت گزید، تا در بخش فلسفه [[دانشگاه آیووا]] سمتی بگیرد.<ref name=":35">{{Cite journal|last=Savage|first=C. Wade|date=1989|title=Obituary for Herbert Feigl|journal=Erkenntnis (1975-)|volume=31|issue=1|pages=v–ix|doi=10.1007/BF01239127|issn=0165-0106|jstor=20012225}}</ref> پسر آن‌ها اریک اتو در سال ۱۹۳۳ به دنیا آمد. در سال ۱۹۴۰، هربرت فیگل سمت استادی فلسفه در [[دانشگاه مینه‌سوتا|دانشگاه مینه سوتا]] را پذیرفت و به مدت ۳۱ سال در آن‌جا ماند.<ref name=":04"/> رابطه نزدیک حرفه‌ای و شخصی او با [[ویلفرید سلارز|ویلفرد سلرز]] پروژه‌های مشترک بسیاری را ایجاد کرد، از جمله کتاب درسی "قرائت در تحلیل فلسفی" و مجله "''مطالعات فلسفی"'' که او و سلرز (به همراه سایر همکارانش) در سال ۱۹۴۹ تأسیس کردند.<ref name=":23">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/feigl-herbert|title=Feigl, Herbert [Encyclopaedia Judaica]|last=Avrum Stroll/Ruth Beloff|website=www.encyclopedia.com|accessdate=2019-05-07}}</ref><ref name=":35"/>
در سال ۱۹۳۰، ''فیگل'' با ماریا کاسپار<ref name=":0" /> ازدواج کرد و با او به ایالات متحده مهاجرت کرد، و در [[آیووا]] اقامت گزید، و در بخش فلسفه [[دانشگاه آیووا]] سمتی دریافت کرد.<ref name=":3" /> پسر آن‌ها اریک اتو در سال ۱۹۳۳ به دنیا آمد. در سال ۱۹۴۰، ''هربرت فیگل'' سمت استادی فلسفه در [[دانشگاه مینه‌سوتا]] را پذیرفت و به مدت ۳۱ سال در آن‌جا ماند.<ref name=":0" /> رابطه نزدیک حرفه‌ای و شخصی او با [[ویلفرید سلارز|ویلفرد سلارز]] پروژه‌های مشترک بسیاری را بین آن‌ها ایجاد کرد، از جمله کتاب درسی «''قرائت در تحلیل فلسفی''» و مجله «''مطالعات فلسفی»'' که او و سلارز (به همراه سایر همکارانش) در سال ۱۹۴۹ تأسیس کردند.<ref name=":25" /><ref name=":3" />


او در سال ۱۹۵۳، مرکز فلسفه علم مینه سوتا (اولین مرکز از این نوع در ایالات متحده)<ref name=":05">{{Citation|last=Neuber|first=Matthias|title=Herbert Feigl|date=2018|url=https://plato.stanford.edu/archives/win2018/entries/feigl/|journal=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor-last=Zalta|editor-first=Edward N.|edition=Winter 2018|publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University|access-date=2019-05-07}}</ref><ref name=":24">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/feigl-herbert|title=Feigl, Herbert [Encyclopaedia Judaica]|last=Avrum Stroll/Ruth Beloff|website=www.encyclopedia.com|accessdate=2019-05-07}}</ref> را با کمک مالی بنیاد هیل تأسیس کرد.<ref name=":34">{{Cite journal|last=Savage|first=C. Wade|date=1989|title=Obituary for Herbert Feigl|journal=Erkenntnis (1975-)|volume=31|issue=1|pages=v–ix|doi=10.1007/BF01239127|issn=0165-0106|jstor=20012225}}</ref> او در سال ۱۹۶۷ به‌عنوان استاد دانشگاه مینه سوتا منصوب شد.<ref name=":24"/>
''فیگل'' در سال ۱۹۵۳، مرکز فلسفه علم مینه‌سوتا (اولین مرکز از این نوع در ایالات متحده)<ref name=":0" /><ref name=":25" /> را با کمک مالی بنیاد هیل تأسیس کرد.<ref name=":3" /> او در سال ۱۹۶۷ به‌عنوان استاد دانشگاه مینه‌سوتا منصوب شد.<ref name=":25" />


فیگل معتقد بود که [[تجربه‌گرایی]] تنها فلسفه کافی برای [[آزمایش|علوم تجربی]] است. اگرچه او به جای شیمی‌دان فیلسوف شد، اما هرگز دیدگاه و عقل سلیم علمی یک دانشمند عملی را از دست نداد. او یکی از امضاکنندگان [[مانیفست انسان‌گرا ۲|مانیفست انسان‌گرا2]]<ref>{{Cite web|url=http://www.americanhumanist.org/Humanism/Humanist_Manifesto_II|title=Humanist Manifesto II|publisher=American Humanist Association|accessdate=October 8, 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121020110719/http://www.americanhumanist.org/humanism/Humanist_Manifesto_II|archivedate=October 20, 2012}}</ref> و به معنای پارادایمیک، [[فیلسوف علم]] بود.
''فیگل'' معتقد بود که [[تجربه‌گرایی]] تنها فلسفه کافی برای [[آزمایش|علوم تجربی]] است. اگرچه او به‌جای شیمی‌دان فیلسوف شد، اما هرگز دیدگاه و عقل سلیم علمی یک دانشمند عملی را از دست نداد. او یکی از امضاکنندگان [[مانیفست انسان‌گرا ۲|مانیفست انسان‌گرا2]]<ref>{{cite web|url=http://www.americanhumanist.org/Humanism/Humanist_Manifesto_II|title=مانیفست انسان‌گرا 2|publisher=انجمن اومانیست آمریکا|access-date=October 8, 2012|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20121020110719/http://www.americanhumanist.org/humanism/Humanist_Manifesto_II|archive-date=October 20, 2012}}</ref> و به‌معنای پارادایمیک، [[فیلسوف علم]] بود.


فیگل در سال ۱۹۷۱ بازنشسته شد و در ۱ ژوئن ۱۹۸۸ بر اثر [[سرطان]] در [[مینیاپولیس]] درگذشت.<ref name=":06">{{Citation|last=Neuber|first=Matthias|title=Herbert Feigl|date=2018|url=https://plato.stanford.edu/archives/win2018/entries/feigl/|journal=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor-last=Zalta|editor-first=Edward N.|edition=Winter 2018|publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University|access-date=2019-05-07}}</ref> سال بعد همسرش ماریا به او پیوست. از آن‌ها پسرشان اریک او. فیگل، استاد [[فیزیولوژی]] در دانشگاه واشینگتن به یادگار ماند.<ref name=":36">{{Cite journal|last=Savage|first=C. Wade|date=1989|title=Obituary for Herbert Feigl|journal=Erkenntnis (1975-)|volume=31|issue=1|pages=v–ix|doi=10.1007/BF01239127|issn=0165-0106|jstor=20012225}}</ref>
''فیگل'' در سال ۱۹۷۱ بازنشسته شد و در ۱ ژوئن ۱۹۸۸ بر اثر [[سرطان]] در [[مینیاپولیس]] درگذشت.<ref name=":0" /> سال بعد همسرش ماریا به او پیوست. از آن‌ها پسرشان اریک او. فیگل، استاد [[فیزیولوژی]] در دانشگاه واشینگتن به یادگار ماند.<ref name=":3" />


== آثار برگزیده ==
== آثار برگزیده ==

هربرت فیگل، [http://ditext.com/feigl/mp/mp.html «ذهنی و فیزیکی: یک مقاله و یک پس‌نوشته»] (۱۹۶۷)
* هربرت فیگل، [http://ditext.com/feigl/mp/mp.html «ذهنی و فیزیکی: یک مقاله و یک پس‌نوشته»] (۱۹۶۷)


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۲: خط ۲۳:
== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
* مدخل [https://plato.stanford.edu/entries/feigl/ هربرت فیگل] در ''[[دانشنامه فلسفه استنفورد]]'' اثر ماتیاس نوبر.
* مدخل [https://plato.stanford.edu/entries/feigl/ هربرت فیگل] در ''[[دانشنامه فلسفه استنفورد]]'' اثر ماتیاس نوبر.
* [http://ditext.com/sellars/memoriam/minn.html عکس دپارتمان فلسفه مینه سوتا c. 1953] با حضور فیگل به همراه [[ویلفرید سلارز|ویلفرد سلرز]] و [[می برادبک]].
* [http://ditext.com/sellars/memoriam/minn.html عکس دپارتمان فلسفه مینه‌سوتا c. 1953] با حضور فیگل، به همراه [[ویلفرید سلارز|ویلفرد سلارز]] و [[می برادبک]].
* ''[[iarchive:ReadingsInThePhilosophyOfScience|Readings in the Philosophy of Science]]'' (1953، ویرایش مشترک با May Brodbeck) در [[بایگانی اینترنت|آرشیو اینترنت]].
* ''[[iarchive:ReadingsInThePhilosophyOfScience|خوانش در فلسفه علم]]'' (1953، ویرایش مشترک با می برادبک) در [[بایگانی اینترنت|آرشیو اینترنت]].
* ''[[iarchive:in.ernet.dli.2015.191050|Readings In Philosophical Analysis]]'' (1949، ویرایش مشترک با Wilfrid Selars) در [[بایگانی اینترنت|آرشیو اینترنت]].
* ''[[iarchive:in.ernet.dli.2015.191050|خواندن در تحلیل فلسفی]]'' (1949، ویرایش مشترک با ویلفرید سلارز) در [[بایگانی اینترنت|آرشیو اینترنت]].
{{فلسفه علم}}{{فلسفه تحلیلی}}{{فلسفه علم}}{{Authority control}}
{{فلسفه علم}}{{فلسفه تحلیلی}}{{فلسفه علم}}{{Authority control}}
[[رده:اتریشی‌های مهاجرت‌کرده به ایالات متحده]]
[[رده:اتریشی‌های مهاجرت‌کرده به ایالات متحده]]

نسخهٔ ‏۲۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۲

هربرت فیگل
فیگل (1973)
زادهٔ۱۴ دسامبر ۱۹۰۲
لیبرتس (لیبرتس)، بوهمیا، اتریش-مجارستان
درگذشت۱ ژوئن ۱۹۸۸ (۸۵ سال)
مینیاپولیس مینه‌سوتا
دورهفلسفه قرن بیستم
حیطهفلسفه غرب
مکتبفلسفه تحلیلی
حلقه وین
پایان‌نامهتصادف و قانون: تحلیل معرفت شناختی نقش احتمال و استقرا در علوم طبیعی (1927)
دانشجویان سرشناسهیو ملور
علایق اصلی
فلسفه علم
ایده‌های چشمگیر
آویزهای نومولوژیک
تأثیرگرفته از
تأثیرگذار بر
  • دونالد دیویدسون

هربرت فیگل (به انگلیسی: Herbert Feigl) (زاده 14 دسامبر 1902 – 1 ژوئن 1988) فیلسوف اتریشی - آمریکایی و از اعضای اولیه حلقه وین بود.[۱][۲] او اصطلاح «آویزهای نومولوژیک» را ابداع کرد.[۳]

زندگی

فیگل در لیبرتس (رایچنبرگ به آلمانی: Reichenberg) بوهمیا، فرزند بافنده‌ای بود که طراح پارچه شد. او در یک خانواده یهودی (البته نه مذهبی) به دنیا آمد.[۱][۴][۲] فیگل در سال ۱۹۲۲ در دانشگاه وین فارغ‌التحصیل شد و فیزیک و فلسفه را زیر نظر موریتس شلیک، هانس هان، هانس تیرینگ و کارل بولر تحصیل کرد.[۱] او در سال ۱۹۲۴ به یکی از اعضای حلقه وین تبدیل شد[۱] و یکی از معدود اعضای حلقه (همراه با شلیک و فردریش وایسمن[۵]) بود که گفتگوهای زیادی با لودویگ ویتگنشتاین و کارل پوپر داشت. فیگل در سال ۱۹۲۷ دکترای خود را در وین دریافت کرد.[۱][۴][۲] او اولین کتاب خود را در سال ۱۹۲۹، با نام «نظریه و تجربه در فیزیک (به انگلیسی: Theorie und Erfahrung in der Physik)» منتشر کرد.[۴][۵][۲]

فیگل در سال ۱۹۳۰، با بورسیه بنیاد بین‌المللی راکفلر در دانشگاه هاروارد،[۵] با فیزیک‌دان پرسی ویلیام بریجمن، فیلسوف ویلارد کواین، و روان‌شناس استنلی اسمیت استیونز ملاقات کرد،[۲] و همه آن‌ها را مانند خویشان خود می‌دید. در سال ۱۹۳۱، به همراه آلبرت بلومبرگ، مقاله پوزیتیویسم منطقی: یک جنبش جدید اروپایی[۱] را منتشر کرد، که بر اساس تفاوت‌های واقعی بین فلسفه علم معاصر و جنبش پوزیتیویستی قدیمی‌تر، پوزیتیویسم منطقی را به «تجربه‌گرایی منطقی» تغییر نام داد.[۶]

در سال ۱۹۳۰، فیگل با ماریا کاسپار[۱] ازدواج کرد و با او به ایالات متحده مهاجرت کرد، و در آیووا اقامت گزید، و در بخش فلسفه دانشگاه آیووا سمتی دریافت کرد.[۲] پسر آن‌ها اریک اتو در سال ۱۹۳۳ به دنیا آمد. در سال ۱۹۴۰، هربرت فیگل سمت استادی فلسفه در دانشگاه مینه‌سوتا را پذیرفت و به مدت ۳۱ سال در آن‌جا ماند.[۱] رابطه نزدیک حرفه‌ای و شخصی او با ویلفرد سلارز پروژه‌های مشترک بسیاری را بین آن‌ها ایجاد کرد، از جمله کتاب درسی «قرائت در تحلیل فلسفی» و مجله «مطالعات فلسفی» که او و سلارز (به همراه سایر همکارانش) در سال ۱۹۴۹ تأسیس کردند.[۵][۲]

فیگل در سال ۱۹۵۳، مرکز فلسفه علم مینه‌سوتا (اولین مرکز از این نوع در ایالات متحده)[۱][۵] را با کمک مالی بنیاد هیل تأسیس کرد.[۲] او در سال ۱۹۶۷ به‌عنوان استاد دانشگاه مینه‌سوتا منصوب شد.[۵]

فیگل معتقد بود که تجربه‌گرایی تنها فلسفه کافی برای علوم تجربی است. اگرچه او به‌جای شیمی‌دان فیلسوف شد، اما هرگز دیدگاه و عقل سلیم علمی یک دانشمند عملی را از دست نداد. او یکی از امضاکنندگان مانیفست انسان‌گرا2[۷] و به‌معنای پارادایمیک، فیلسوف علم بود.

فیگل در سال ۱۹۷۱ بازنشسته شد و در ۱ ژوئن ۱۹۸۸ بر اثر سرطان در مینیاپولیس درگذشت.[۱] سال بعد همسرش ماریا به او پیوست. از آن‌ها پسرشان اریک او. فیگل، استاد فیزیولوژی در دانشگاه واشینگتن به یادگار ماند.[۲]

آثار برگزیده

منابع

  1. ↑ ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ نوبر, نوبر (2018), زالتا, ادوراد ان. (ed.), "هربرت فیگل", دایره‌المعارف فلسفه استنفورد (بهار 2018 ed.), آزمایشگاه تحقیقات متافیزیک، دانشگاه استنفورد, retrieved 2019-05-07
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ ۲٫۷ ۲٫۸ ساویج, C. سی. وید (1989). "درگذشت هربرت فیگل". ارکننتیس (1975-). 31 (1): v–ix. doi:10.1007/BF01239127. ISSN 0165-0106. JSTOR 20012225.
  3. ↑ بیلی, اندرو (2013-11-21). فلسفه ذهن: متفکران کلیدی. بیلی، اندرو، 1969-. لندن. p. 107. ISBN 9781441190963. OCLC 861533440. اسمارت (1959) به فیگل برای ابداع اصطلاح «آویزهای نومولوژیک» برای ویژگی‌های آگاهانه، آن‌طور که بر اساس دیدگاه نوظهور تصور می‌شوند، اعتبار می‌دهد.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ فیگل, هربرت (1981). پرس‌وجوها و تحریک‌ها: نوشته‌های منتخب، 1929-1974. انتشارات دی. ریدل. ISBN 90-277-1101-1.
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ ۵٫۵ اوروم استرول/روث بلوف. "فیگل، هربرت [دایره‌المعارف یهودیا]". www.encyclopedia.com. Retrieved 2019-05-07.
  6. ↑ فی, ژان (2010). "نیلز بور و دایره وین". دایره وین در کشورهای شمال اروپا: شبکه‌ها و دگرگونی‌های تجربه‌گرایی منطقی. منینن، جوا. استادلر، فردریش. دوردرخت: اسپرینگر ساینس + بیزنس مدیا. p. 40. ISBN 9789048136834. OCLC 567371218. [8] آلبرت بلومبرگ و فیگل در مقاله خود در سال 1931 «پوزیتیویسم منطقی» را پیشنهاد کردند. یک جنبش جدید اروپایی» که پوزیتیویسم منطقی به دلیل تفاوت‌های خاصی بین جنبش پوزیتیویستی جدید و قدیمی‌تر، به «تجربه‌گرایی منطقی» تغییر نام داد.
  7. ↑ "مانیفست انسان‌گرا 2". انجمن اومانیست آمریکا. Archived from the original on October 20, 2012. Retrieved October 8, 2012.

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=هربرت_فیگل&oldid=38324091»