الیزابت دوم

الیزابت دوم
الیزابت
ملکه سلطنتی بریتانیا و دیگر قلمروهای همسود کانادا ۱۹۵۲–تاکنون استرالیا ۱۹۵۲–تاکنون نیوزیلند ۱۹۵۲–تاکنون پاکستان ۱۹۵۲–۱۹۵۶ آفریقای جنوبی ۱۹۵۲–۱۹۶۱ سیلان ۱۹۵۲–۱۹۷۲ غنا ۱۹۵۷–۱۹۶۰ نیجریه ۱۹۶۰–۱۹۶۳ سیرا لئون ۱۹۶۱–۱۹۷۱ تانگانیکا ۱۹۶۱–۱۹۶۲ جاماییکا ۱۹۶۲–تاکنون ترینیداد و توباگو ۱۹۶۲–۱۹۷۶ اوگاندا ۱۹۶۲–۱۹۶۳ کنیا ۱۹۶۳–۱۹۶۴ ملاوی ۱۹۶۴–۱۹۶۶ مالت ۱۹۶۴–۱۹۷۴ گامبیا ۱۹۶۵–۱۹۷۰ گویان ۱۹۶۶–۱۹۷۰ اباربادوس ۱۹۶۶–تاکنون مائوریتوس ۱۹۶۸–۱۹۹۲ فیجی ۱۹۷۰–۱۹۸۷ باهاماس ۱۹۷۳–تاکنون گرنادا ۱۹۷۴–تاکنون پاپوآ گینه نو ۱۹۷۵–تاکنون جزایر سلیمان ۱۹۷۸–تاکنون تووالو ۱۹۷۸–تاکنون سنت لوسیا ۱۹۷۹–تاکنون سینت وینسنت گرنادین‌ها ۱۹۷۹–تاکنون بلیز ۱۹۸۱–تاکنون آنتیگوآ و باربودا ۱۹۸۱–تاکنون سینت کیتس و نویس ۱۹۸۳–تاکنون
سلطنت	۶ فوریه ۱۹۵۲ – تاکنون
تاجگذاری	۲ ژوئن ۱۹۵۳
پیشین	جرج ششم
وارث تاج و تخت	چارلز، شاهزاده ولز
نخست وزیر	فهرست را ببینید
زاده	۲۱ آوریل ۱۹۲۶ ‏(۹۸ سال) ۱۷ خیابان بروتن، می‌فر، لندن، بریتانیا
همسر(ان)	شاهزاده فیلیپ، دوک ادینبرا از ۲۰ نوامبر ۱۹۴۷
فرزند(ان)	شاهزاده چارلز، شاهزاده ولز شاهدخت آن، شاهدخت سلطنتی شاهزاده اندرو، دوک یورک شاهزاده ادوارد، ارل وسکس
نام کامل الیزابت الکسندرا مری
خاندان	وینزر
پدر	جرج ششم
مادر	الیزابت، شهبانوی مادر
امضاء

الیزابت دوم (به انگلیسی: Elizabeth II) (الیزابت الکساندرا مری؛ زادهٔ ۳۱ فروردین ۱۳۰۵ خورشیدی برابر با ۲۱ آوریل ۱۹۲۶) ملکه سلطنتی بریتانیا، کانادا، استرالیا، و نیوزیلند، و رئیس اتحادیه کشورهای همسود است. او همچنین ملکه ۱۲ کشور است که از زمان جلوس او مستقل شده‌اند: جامائیکا، باربادوس، باهاما، گرنادا، پاپوآ گینه نو، جزایر سلیمان، تووالو، سنت لوسیا، سنت وینسنت و گرنادین‌ها، آنتیگوا و باربودا، بلیز و سنت کیتس و نویس. وی هم‌چنین رئیس عالی کلیسای انگلستان و مدافع ایمان در برخی از کشورهای قلمرویش نیز هست.

وی دارای رکوردِ طولانی‌ترین دوره سلطنت در تاریخ بریتانیا است. روز چهارشنبه، ۱۸ شهریور ۱۳۹۴ (۹ سپتامبر ۲۰۱۵ میلادی)، ۶۳ سال و ۲۱۶ روز از آغاز سلطنت الیزابت دوم گذشت و به این ترتیب، رکورد طولانی‌ترین دوره سلطنت که به ملکه ویکتوریا، فرمانروای بریتانیا در قرن نوزدهم تعلق داشت شکسته شد.

وی در ۲۱ آوریل ۲۰۱۷ ، نود و یک ساله شد.

زندگی

الیزابت دوم در مراسم افتتاح یک سد در ولز، ۱۹۵۲

پس از مرگ پدرش شاه جرج ششم در ۶ فوریه ۱۹۵۲ (۱۶ بهمن ۱۳۳۰)، الیزابت دوم به مقام ریاست دولت در پادشاهی متحده، کانادا، استرالیا، نیوزلند، سیلان، پاکستان و آفریقای جنوبی رسید. امروز بیش از ۱۲۸ میلیون نفر در کشورهایی زندگی می‌کنند که او صدر حکومت آنان است. او در ضمن مقام‌های صدر همسود، ریاست عالی کلیسای انگلستان، لرد مان و دوک لانکستر را نیز به عهده دارد. الیزابت دوم در بین حاکمان فعلی، پس از بهومیبول آدولیادج پادشاه تایلند طولانی‌ترین دورهٔ صدارت حکومت در جهان را به عهده دارد. ملکه الیزابت دوم، تاکنون در بریتانیا شاهد فعالیت دوازده نخست‌وزیر بوده است و خانم ترزا می، نخست‌وزیر کنونی بریتانیا، سیزدهمین نخست‌وزیری است که در زمان سلطنت او دولت تشکیل داده است.

تندیس‌های مومی از ملکه الیزابت دوم و شاهزاده فلیپ در موزه مادام توسو.

او ریاست کل کلیسای انگلستان است.

چگونگی وراثت سلطنت

وضعیت جسمانی جرج ششم، پادشاه وقت بریتانیا از سال ۱۹۴۸ میلادی رو به وخامت نهاده بود. در سال ۱۹۵۱ میلادی، به علت بیماری سرطان، تحت عمل قرار گرفته بود. در تاریخ ۶ فوریه ۱۹۵۲ میلادی، جرج ششم، در سن ۵۶ سالگی درگذشت. بر اساس قانون پیشین وراثت سلطنت در بریتانیا که قدمت آن به بیش از ۳۰۰ سال می‌رسید، اولین فرزند پسر پادشاه وارث سلطنت بود و تنها در صورتی که پادشاه فرزند پسر نداشت، دختر ارشد او بر تخت سلطنت تکیه می‌زد. به همین دلیل و چون جرج ششم فرزند پسر نداشت، تاج و تخت سلطنت به دختر ارشد وی منتقل شد. شاهدخت الیزابت، دوشس ادینبرا، در شکارگاه سلطنتی در کنیا بود که خبر مرگ پدرش را دریافت کرد. بارش توفان بازگشت هواپیما را به تأخیر انداخت و یک روز بعد شاهدخت الیزابت به همراه همسرش فیلیپ به بریتانیا بازگشت. وینستون چرچیل، نخست‌وزیر و سایر مقامات دولت بریتانیا از او در فرودگاه استقبال کردند. الیزابت در ۸ فوریه ۱۹۵۲ و در سن ۲۵ سالگی ملکه بریتانیا و قلمروهای همسود شد و پدر او هفت روز بعد به خاک سپرده شد. ۱۶ ماه بعد مراسم تاجگذاری ملکه الیزابت دوم انجام گرفت.

تصویر الیزابت دوم بر روی تمبری در استرالیا که یکی از کشورهای تحت سلطنت او است

اختیارات

در بریتانیا، مقام سلطنت جنبهٔ تشریفاتی و نمادین دارد و اگرچه بسیاری از نهادهای حکومتی به نام پادشاه یا ملکه این کشور فعالیت می‌کنند، اما او عملاً دارای اختیارات اجرایی و در نتیجه، مسئولیت سیاسی نیست و تصمیمات حکومتی، حتی در مورد بسیاری از موضوع‌های مربوط به خاندان سلطنتی و نهاد سلطنت، به نام پادشاه یا ملکه اما توسط دولت، پارلمان و سایر نهادها اتخاذ و اجرا می‌شوند. از آنجا که سنت‌ها و رسوم سیاسی ریشه در تاریخ گذشته این کشور دارد، ملکه «به طور اسمی» از اختیارات گسترده‌ای برخوردار است که قرن‌ها پیش از این در دست پادشاهان این کشور متمرکز بود اما امروزه تقریباً تمامی این اختیارات عملاً به نهادهای انتخابی و تشکیلات منبعث از اراده مردم تفویض شده و تنها نام و برخی تشریفات مرتبط با آنها برای پادشاه یا ملکه بریتانیا باقی مانده است. به خصوص ملکه بریتانیا برخلاف اسلاف سده‌های پیشین خود، حق موضعگیری و اظهارنظر سیاسی و دخالت در امور حکومتی را به هیچ عنوان ندارد. از جمله این اختیارات تشریفاتی و اسمی می‌توان به ریاست دولت، فرماندهی کل نیروهای مسلح و تأیید قوانین مصوب پارلمان و همچنین ریاست عالیه بر کلیسای انگلیکن اشاره کرد. در عمل، ریاست دولت و فرماندهی کل نیروهای مسلح به نخست وزیر سپرده می‌شود و طی حدود سیصد سال گذشته، فرمانروایان بریتانیا هیچگاه از امضای مصوبات پارلمان خودداری نکرده‌اند. کلیسای انگلیکن نیز خود دارای تشکیلاتی برای تعیین مقامات ارشد و همچنین اداره امور خویش است هر چند موقعیت ملکه به عنوان «مدافع مذهب» در تشریفات کلیسایی همچنان محفوظ است.

الیزابت دوم علاوه بر ریاست کشور بریتانیا، رئیس تعداد دیگری از کشورها نیز بوده که عموماً زمانی مستعمره بریتانیا بودند. سلطنت او بر بعضی از این کشورها، مانند پاکستان، سیلان (سریلانکا)، نیجریه، سیرالئون، جامائیکا، مالاوی و چند کشور دیگر چند سال به طول انجامید و این کشورها بعداً تصمیم گرفتند ریاست کشور را به نهادهای داخلی منتقل کنند. در برخی دیگر، این ترتیبات همچنان برجاست و در حال حاضر، الیزابت دوم علاوه بر بریتانیا، ریاست پانزده کشور دیگر را نیز در اختیار دارد اما وظایف سلطنت در این کشورها توسط فرمانداران کل به نمایندگی از سوی او ایفا می‌شود. فرمانداران کل معمولاً به پیشنهاد دولت محلی و تصویب ملکه به این سمت منصوب می‌شوند. الیزابت دوم همچنین رئیس اتحادیه کشورهای همسود متشکل از ۵۲ کشور است.

در شرایط عادی، که کمابیش طی چند سده اخیر به خصوص پس از نیمه قرن نوزدهم در بریتانیا حکمفرما بوده است، وظایف اصلی ملکه عبارتست از ارائه مشورت به نخست وزیر، توصیه سیاست‌ها به نخست وزیر بدون حق پافشاری بر اتخاذ آنها و هشدار در مورد اشتباهات احتمالی. نخست وزیر بریتانیا هفته‌ای یک بار با ملکه دیدار خصوصی دارد و اسناد و گزارش‌های دولتی هم به طور روزانه برای ملکه ارسال می‌شود هر چند او حق افشا، گفتگو یا اظهارنظر دربارهٔ محتوای آنها را ندارد.

او تنها کسی است که در بریتانیا می‌تواند بدون داشتن گواهی‌نامه رانندگی و یا پلاک ثبت‌شده رانندگی کند.

ثروت

خانه ساندرینگهام، اقامت‌گاه خصوصی و از اموال شخصی الیزابت دوم است که به او از خانواده‌اش ارث رسیده‌است.

در مورد میزان ثروت شخصی الیزابت دوم، ملکه بریتانیا، سال‌ها حدس و گمان زده شده‌است. در سال ۲۰۱۱ میلادی، ملکهٔ بریتانیا با ۳۰۰ میلیون پوند دارایی اثبات‌شده، در رده ۲۵۷ «فهرست ثروتمندترین‌های بریتانیا» قرار گرفت. مجله اقتصادی فوربز، در سال ۲۰۱۰ میلادی، میزان ثروت شخصی الیزابت دوم را در حدود ۴۵۰ میلیون دلار آمریکا تخمین زده بود. در سال ۱۹۹۳ میلادی، دفتر مخصوص ملکهٔ بریتانیا، در واکنش به اخبار و شایعاتی مبنی بر میزان دارایی‌های شخصی ملکه به میزان ۱۰۰ میلیون پوند استرلینگ، آن را «به شدت اغراق‌آمیز» توصیف کرد.

کلکسیون سلطنتی، که شامل جواهرات سلطنتی امپراتوری بریتانیا و آثار هنری برجسته‌ای است، جزو اموال شخصی ملکهٔ بریتانیا محسوب نمی‌شود و تنها در اختیار ملکه قرار دارند. هم‌چنین کاخ‌های سلطنتی باکینگهام و دژ ویندسور، تنها در اختیار خانواده سلطنتی قرار دارند و مالکیت آن‌ها در اختیار خانواده سلطنتی و ملکه بریتانیا نیست. از دیگر اموال منقولی که تنها در اختیار خانواده سلطنتی قرار دارد، قلمرو دوک لنکستر است که در سال ۲۰۱۰ میلادی، ارزش آن در حدود ۳۴۸ میلیون پوند استرلینگ تخمین زده شده‌بود.

گفته می‌شود که الیزابت دوم به اقامت در کاخ باکینگهام که اقامت‌گاه رسمی خانواده سلطنتی در شهر لندن است، چنان رغبتی ندارد و اقامت در قلعه ویندسور را به مراتب ترجیح می‌دهد. کاخ ساندرینگهام و دژ بالمورال اقامت‌گاه‌های خصوصی و از اموال خانوادگی ملکه بریتانیا هستند. ملکه الیزابت دوم، مالک شخصی این دو کاخ است.درآمدهای حاصل از املاکی به ارزش بیش از ۶٫۶ میلیارد پوند استرلینگ، تحت قیومیت خانواده سلطنتی بریتانیا است، که در انگلستان به اصطلاح «املاک تاج» نامیده می‌شود. ملکه بریتانیا حق فروش هیچ‌یک از آن املاک و مستغلات را ندارد و درآمد حاصل از آن‌ها نیز به خزانه بریتانیا جهت پرداخت حقوق کارمندان دولت، واریز می‌شود.

نشان سلطنتی ملکه الیزابت دوم در پادشاهی متحده به جز اسکاتلند

عناوین، لقب‌ها و نشان‌ها

نشان سلطنتی ملکه در اسکاتلند

• ۲۱ آوریل ۱۹۲۶ — ۱۱ دسامبر ۱۹۳۶: والاحضرتِ سلطنت شاهدخت الیزابت یورک
• ۱۱ دسامبر ۱۹۳۶ — ۲۰ نوامبر ۱۹۴۷: والاحضرتِ سلطنت شاهدخت الیزابت
• ۲۰ نوامبر ۱۹۴۷ — ۶ فوریه ۱۹۵۲: والاحضرتِ سلطنت شاهدخت الیزابت، دوشس ادینبرا
• ۶ فوریه ۱۹۵۲ — تا کنون: علیاحضرت ملکه

جانشینان

نوبت جانشینی سلطنت بریتانیا بعد از الیزابت دوم، به ترتیب زیر است:

• ۱. چارلز، شاهزاده ولز. چارلز بزرگ‌ترین فرزند ملکه الیزابت و همسرش شاهزاده فیلیپ است. او ولیعهد بریتانیا میباشد که طبق سنت لقب شاهزاده ولز می‌گیرد.
  • ۲. شاهزاده ویلیام، دوک کمبریج. ویلیام سومین نوه ملکه الیزابت دوم و فرزند شاهزاده چارلز و همسر سابقش شاهدخت دایانا است.
    • ۳. شاهزاده جرج کمبریج. جرج بزرگ‌ترین فرزند شاهزاده ویلیام و همسرش کاترین، دوشس کمبریج است.
    • ۴. شاهدخت شارلوت کمبریج. شارلوت دومین فرزند شاهزاده ویلیام و همسرش کاترین است.
  • ۵. شاهزاده هری. هری دومین فرزند شاهزاده چارلز و شاهدخت دایانا است.
• ۶. شاهزاده اندرو، دوک یورک. اندرو دومین پسر و سومین فرزند ملکه الیزابت دوم است.
  • ۷. شاهدخت بئاتریس یورک. بئاتریس اولین فرزند شاهزاده اندرو و همسر سابقش سارا، دوشس یورک است.
  • ۸. شاهدخت یوژنی یورک. یوژنی دومین فرزند شاهزاده اندرو و همسر سابقش سارا است.
• ۹. شاهزاده ادوارد، ارل وسکس. ادوارد کوچکترین فرزند ملکه الیزابت و شاهزاده فیلیپ است.
  • ۱۰. جیمز، وایکانت سورن. جیمز دومین فرزند شاهزاده ادوارد و همسرش سوفی، کنتس وسکس است.
  • ۱۱. لیدی لوئیز ویندسور. لوئیز فرزند اول شاهزاده ادوارد و همسرش سوفی است.
• ۱۲. آن، شاهدخت پادشاهی. آن تنها فرزند دختر و دومین فرزند ملکه الیزابت و شاهزاده فیلیپ است.
  • ۱۳. پیتر فیلیپس. پیتر اولین فرزند شاهدخت آن و همسر سابقش مارک فیلیپس است.
    • ۱۴. ساوانا فیلیپس. ساوانا اولین فرزند پیتر فیلیپس و همسرش آتم فیلیپس است.
    • ۱۵. آیلا فیلیپس. آیلا دومین فرزند پیتر فیلیپس و همسرش آتم است.
  • ۱۶. زارا فیلیپس. زارا دومین فرزند شاهدخت آن و هسر سابقش مارک است.
    • ۱۷. مایا تیندال. میا تنها فرزند زارا فیلیپس و همسرش مایک تیندال است.

جستارهای وابسته

• جوبیلی الماسی الیزابت دوم بریتانیا

منابع

• http://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_II_of_the_United_Kingdom