نامه باستان (کتاب)

نامهٔ باستان

نویسنده(ها)	میرجلال‌الدینِ کزّازی
کشور	ایران
زبان	فارسی
موضوع(ها)	ویرایش و شرح شاهنامهٔ فردوسی
گونه(های) ادبی	تألیف و پژوهش ادبی
ناشر	انتشارات سمت
تاریخ نشر	۱۳۸۷–۱۳۷۹
گونه رسانه	کتاب (دورهٔ ۹ جلدی)

نامهٔ باستان با عنوان فرعی ویرایش و گزارش شاهنامهٔ فردوسی کتابی از جلال‌الدین کزازی و در شرح و گزارش شاهنامهٔ فردوسی است. این کتاب برای دانشجویان رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی در دورهٔ دکتری و کارشناسی ارشد به‌عنوان منبع اصلی درس مربوط به شاهنامه و در دورهٔ کارشناسی به‌عنوان منبع فرعی در درس‌های «متون نظم (۲): رستم و سهراب و رستم و اسفندیار» تألیف شده‌است.

در شرح و تفسیر ابیات و تحلیل داستان‌های شاهنامه، از علوم و دیدگاه‌های گوناگونی همچون واژه‌شناسی، ریشه‌شناسی، اسطوره‌شناسی، نمادشناسی، سبک‌شناسی و زیبایی‌شناسی بررسی شده‌است.

جلد اول: از آغاز تا پادشاهی منوچهر

در این جلد، از آغاز شاهنامه تا پادشاهی منوچهر ویرایش و شرح شده‌است.

فهرست

• یادداشت آغازین
• دیباچه
• آغاز سخن
• کیومرث
• هوشنگ
• تهمورث
• جمشید
• ضحّاک
• فریدون
• منوچهر
• بخش‌های برافزوده
• گزارش بیت‌ها
• فرهنگ واژگان
• واژه‌نمای ریشه‌شناختی
• کتاب‌نما
• فهرست اختصارات

جلد دوم: از آغاز پادشاهی نوذر تا پایان رستم و سهراب

در این جلد، از آغاز پادشاهی نوذر تا پایان داستان رستم و سهراب ویرایش و شرح شده‌است.

فهرست

• یادداشت آغازین
• دیباچه
• نوذر
• تهماسپ
• کیقباد
• کیکاووس
• داستان سهراب
• بخش‌های برافزوده
• گزارش بیت‌ها
• فرهنگ واژگان
• واژه‌نمای ریشه‌شناختی
• کتاب‌نما

جلد سوم: داستان سیاوش

در این جلد، داستان سیاوش ویرایش و شرح شده‌است.

فهرست

• یادداشت آغازین
• دیباچه
• داستان سیاوش
• بخش‌های برافزوده
• گزارش بیت‌ها
• فرهنگ واژگان
• واژه‌نمای ریشه‌شناختی
• کتاب‌نما

جلد چهارم: از داستان فرود سیاوش تا داستان اکوان دیو

در این جلد، از داستان فرود سیاوش تا داستان اًکوان دیو ویرایش و شرح شده‌است.

فهرست

• یادداشت آغازین
• دیباچه
• کیخسرو
• داستان فرود سیاوش
• اندر رزم کاموس کشانی
• داستان اکوان دیو
• بخش‌های برافزوده
• گزارش بیت‌ها
• فرهنگ واژگان
• واژه‌نمای ریشه‌شناختی
• کتاب‌نما
• فهرست اختصارات

جلد پنجم: از داستان بیژن و منیژه تا آغاز پادشاهی لهراسب

در این جلد، از داستان بیژن و منیژه تا آغاز پادشاهی لهراسب ویرایش و شرح شده‌است.

فهرست

• یادداشت آغازین
• داستان بیژن و منیژه
• داستان دوازده رخ
• جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب
• بخش‌های برافزوده
• گزارش بیت‌ها
• فرهنگ واژگان
• واژه‌نمای ریشه‌شناختی
• کتاب‌نما

جلد ششم: از پادشاهی لهراسپ تا پادشاهی دارای داراب

در این جلد، از داستان پادشاهی لهراسپ تا پادشاهی دارای داراب ویرایش و شرح شده‌است.

فهرست

• دیباچه
• پادشاهی لهراسپ
• پادشاهی گشتاسپ
• داستان هفت خوان اسفندیار
• داستان رستم و اسفندیار
• داستان رستم و شغاد
• پادشاهی بهمن اسفندیار پادشاهی همای چهرزاد
• پادشاهی داراب
• پادشاهی دارای داراب
• بخش‌های برافزوده
• گزارش بیت‌ها
• فرهنگ واژگان
• واژه‌نمای ریشه‌شناختی
• کتاب‌نما

جلد هفتم: از پادشاهی اسکندر تا پادشاهی بهرام گور

در این جلد، از پادشاهی اسکندر تا پادشاهی بهرام گور ویرایش و شرح شده‌است.

فهرست

• دیباچه
• پادشاهی اسکندر
• پادشاهی اشکانیان
• پادشاهی ساسانیان
• پادشاهی شاپور اردشیر
• پادشاهی اورمزد شاپور
• پادشاهی بهرام اورمزد
• پادشاهی بهرامِ بهرام
• پادشاهی نرسی بهرام پادشاهی اورمزد نرسی
• پادشاهی شاپور ذوالأکتاف
• پادشاهی اردشیر نکوکار
• پادشاهی شاپورِ شاپور
• پادشاهی بهرام شاپور
• پادشاهی یزدگرد بزهگر
• پادشاهی بهرام گور
• بخش‌های برافزوده
• گزارش بیت‌ها
• فرهنگ واژگان
• واژه‌نمای ریشه‌شناختی
• کتاب‌نما

جلد هشتم: از پادشاهی یزدگرد تا پادشاهی هرمزد

در این جلد، از پادشاهی یزدگرد تا پادشاهی هرمزد ویرایش و شرح شده‌است.

فهرستمخ

• پادشاهی یزدگرد پسر بهرام گور
• پادشاهی قباد پیروز
• پادشاهی هرمزد
• بیتهای برافزوده
• گزارش بیت‌ها
• فرهنگ واژگان
• واژه‌نمای ریشه‌شناختی
• کتاب‌نما

جلد نهم: از پادشاهی خسرو پرویز تا پادشاهی یزدگرد

در این جلد، از پادشاهی خسرو پرویز تا پادشاهی یزد گرد ویرایش و شرح شده‌است.

فهرست

• پیشگفتار
• دیباچه
• پادشاهی خسروپرویز
• بهرام چوبینه
• پادشاهی قباد پرویز
• پادشاهی اردشیر شیروی
• پادشاهی فرایین گراز
• پادشاهی پوراندخت
• پادشاهی آزرمدخت
• پادشاهی فرخزاد
• پادشاهی یزدگرد
• بخش‌های برافزوده
• گزارش بیت‌ها
• فرهنگ واژگان
• واژه‌نمای ریشه‌شناختی
• کتاب‌نما

جلد دهم

جلد دهم این مجموعه که نمایه‌ای برای گزارش بیت‌های ۹ جلد پیشین است.

وضعیت انتشار

این مجموعه توسط انتشارات سمت چاپ و منتشر شده‌است.

منابع

• نامه باستان، ویرایش و گزارش شاهنامه فردوسی، تألیف جلال‌الدین کزازی، انتشارات سمت|سایت خانهٔ کتاب بایگانی‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine
• نامه باستان، ویرایش و گزارش شاهنامه فردوسی|سایت انتشارات سمت
• «نامه باستان» راهگشایی برای فهم دشواری‌های شاهنامه|خبرگزاری کتاب ایران
• دهمین «نامه باستان» کزازی به کلمهٔ پایانی خود رسید|خبرگزاری فارس
• «نامۀ باستان» کزازی|وب‌سایت شخصی میرجلال‌الدین کزازی

پیوند به بیرون

• نامه باستان در بوته نقد (نقد چند بیت از نامه باستان)|پایگاه مجلات تخصصی نور
• از این نامور «نامه باستان»|پایگاه مجلات تخصصی نور
• نکاتی درباره «نامه باستان»|پایگاه مجلات تخصصی نور
• نامه باستان، تأملی در شاهنامه فردوسی|پایگاه مجلات تخصصی نور
• شاهنامه‌پژوهان برتر ایران تقدیر شدند| پرتال فرهنگی رواق
• کشف رازهای پنهان|سایت روزنامهٔ جام جم