امپراتریس ماتیلدا
| امپراتریس ماتیلدا | |
|---|---|
 تصویر ملکه نقاشی شده در قرن ۱۵ | |
| امپراتریس مقدس روم، ملکه رومن‌ها | |
| تصدی | ۷ ژانویه ۱۱۱۴ – ۲۳ مه ۱۱۲۵ |
| بانوی انگلستان (خلع شد) | |
| سلطنت | ۷ آوریل ۱۱۴۱ – ۱ نوامبر ۱۱۴۸ |
| پیشین | استیون |
| جانشین | استیون |
| نایب السلطنه پادشاهی ایتالیا | |
| سلطنت | ۱۱۲۰ - ۱۱۵۰ |
| زاده | ح. ۷ فوریه ۱۱۰۲ لندن[۱]، انگلستان |
| درگذشته | ۱۰ سپتامبر ۱۱۶۷ (۶۵ سال) روآن، فرانسه |
| آرامگاه | |
| همسر(ان) | هاینریش پنجم ازدواج ۱۱۱۴; مرگ ۱۱۲۵ جفری پلانتاژنه، کنت آنژو ازدواج ۱۱۲۸; درگذشته ۱۱۵۱ |
| فرزند(ان) | (از جفری پنجم):هنری دوم انگلستان جفری، کنت نانت William FitzEmpress |
| خاندان | دودمان نرماندی |
| پدر | هنری یکم انگلستان |
| مادر | ماتیلدا اسکاتلند |
ماتیلدا (به انگلیسی: Matilda) که او را ماد (به انگلیسی: Maude) نیز می‌نامیدند، تنها دختر هنری یکم و جانشین او بود که سلطنتش با مخالفت درباریان روبرو شد و پسرعمه‌اش استیون پس از مرگ هنری یکم خود را پادشاه جدید انگلستان نامید. ملکه ماتیلدا همچنین امپراتریس امپراتوری مقدس روم و بعدتر دوشس نورماندی بود.
سال‌های آغازین
[ویرایش]ماتیلدا در سال ۱۱۰۲ در لندن[۲] زاده شد. او و برادرش ویلیام آدلین، تنها فرزندان مشروع هنری یکم و از همسر اولش ماتیلدای اسکاتلند بودند. شاه‌دخت ماتیلدا را از ۷ سالگی به نامزدی هاینریش پنجم ۹ ساله از امپراتوری مقدس روم درآورده بودند و او در سال ۱۱۱۴ با امپراتور ازدواج کرد و شهبانوی روم مقدس شد.
جانشینی هنری یکم
[ویرایش]با مرگ ویلیام آدلین در حادثهٔ غرق شدن کشتی حامل او در سال ۱۱۱۷ و از آنجا که هنری یکم دیگر فرزند پسر مشروعی نداشت[۲]، احتمال جانشینی دخترش ماتیلدا به عنوان یکی از گزینه‌های ممکن سلطنت قوت گرفت. با مرگ امپراتور هاینریش پنجم در سال ۱۱۲۵، ماتیلدا به انگلستان بازگشت و رسماً به عنوان جانشین هنری یکم از سوی او معرفی شد[۲] که زیاد مقبول درباریان نیفتاد.
ماتیلدا در سال ۱۱۲۸ با جفری پلانتاژنه، کنت آنژو ازدواج نمود و از او صاحب سه فرزند شد که یکی از آنها بعدها با عنوان هنری دوم، به پادشاهی انگلستان رسید. از آنجا که آنژوها دشمن نورمان‌ها بودند[۲]، این ازدواج باعث مخالفت بیشتر بارون‌ها با برتخت نشستن ماتیلدا شد. با این وجود آنها سوگند یاد کردند که از سلطنت او حمایت کنند.
درگیری بر سر تاج و تخت انگلستان
[ویرایش]با مرگ هنری یکم در سال ۱۱۳۵، ماتیلدا انتظار داشت که به جای پدرش بر تخت شاهی نشیند و تاج‌گذاری نماید اما پسرعمه‌اش استفان با وجودی که از نخستین بارون‌هایی بود که سوگند یاد کرده بود تا سلطنت او را به رسمیت بشناسد ادعای پادشاهی نمود[۲] و چنین عنوان کرد که هنری در بستر مرگ نظر خود را عوض کرده و استفان را به جانشینی خود برگزیده‌است. بیشتر بارون‌ها و پاپ اینوسنت دوم حمایت خود را از استفان اعلام داشتند و او پادشاه انگلستان شد.
این رویداد زمینه‌ساز بروز جنگ‌های داخلی در انگلستان شد. در سال ۱۱۳۹ ماتیلدا با گردآوری نیروی نظامی از سمت آنژو به انگلستان حمله نمود. در سال ۱۱۴۱ استفان از نیروهای ماتیلدا شکست خورد و به اسارت او درآمد. ماتیلدا پس از زندانی کردن استفان خود را بانوی انگلستان (به انگلیسی: Lady of the English)[۳] نامید اما موفق به تاج‌گذاری به عنوان ملکه نشد.
در نوامبر ۱۱۴۱ ماتیلدا که برادر ناتنیش ارل گلاستر، به اسارت نیروهای مقابل درآمده بود مجبور به آزادی استفان و تبادل او با برادرش شد[۲] و استفان بار دیگر بر تخت پادشاهی نشست. پس از آن ماتیلدا به آکسفورد رفت اما سپاهیان استفان در سال ۱۱۴۲ او را محاصره نمودند. با این وجود ماتیلدا توانست از حلقهٔ محاصره گریخته و خود را به ولینگفورد برساند.
سال‌های پایانی
[ویرایش]
در ۴۵–۱۱۴۴، جفری آنژو موفق به فتح نورماندی شد و در سال ۱۱۴۸ همراه با ماتیلدا به آنجا بازگشت.[۲]
در سال ۱۱۵۳ یوستاس، پسر و جانشین استفان درگذشت و استفان که علاوه بر تهدیدهای ماتیلدا با شورش‌های بارونی نیز مواجه بود، سرانجام پس از ۱۸ سال جنگ داخلی با ملکه ماتیلدا مصالحه نمود و فرزند او هنری را که بعدتر با عنوان هنری دوم، پادشاه انگلستان شد به عنوان جانشین خود معرفی نمود.[۲]
ماتیلدا در ۱۰ سپتامبر ۱۱۶۷ در نوتردام دو پری در نزدیکی روآن در نورماندی درگذشت و در کلیسای بک-هلوآن به خاک سپرده شد. سپس پیکرش را در سال ۱۸۴۷ به کلیسای جامع روآن منتقل نمودند و درآنجا به خاک سپردند.
منابع
[ویرایش]
- ↑ «Matilda biography - daughter of Henry I». Britannica.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ ۲٫۷ David Crystal (1995), The Cambridge Biographical Encyclopedia (به انگلیسی) (Second edition ed.), Cambridge University Press
{{citation}}:|edition=has extra text (help) خطای یادکرد: برچسب<ref>نامعتبر؛ نام «دائرةالمعارف کمبریج» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ David Crystal (1995), The Cambridge Biographical Encyclopedia (به انگلیسی) (Second edition ed.), Cambridge University Press
{{citation}}:|edition=has extra text (help)
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Empress Matilda». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۰.
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| سایر | |
- افراد انگلیسی-نرماندی
- افراد انگلیسی اسکاتلندیتبار
- امپراتریسهای امپراتوری مقدس روم
- اهالی آلمان در سده ۱۲ (میلادی)
- اهالی انگلستان در سده ۱۲ (میلادی)
- اهالی فرانسه در سده ۱۲ (میلادی)
- اهالی وینچستر
- بانوان قرون وسطای انگلستان
- حاکمان زن سده ۱۲ (میلادی)
- حکمرانان سده ۱۲ (میلادی) اهل انگلستان
- خاندان نرماندی
- دختران شاهان
- درگذشتگان ۱۱۶۷ (میلادی)
- دودمان پلانتاژنه
- دوشسهای نرماندی
- زادگان ۱۱۰۲ (میلادی)
- زنان سده ۱۲ (میلادی)
- زنان فرانسه در قرون وسطی
- زنان نماینده پادشاه
- شاهدختهای انگلستان
- ملکههای بریتانیا
- ملکههای سلطنتی انگلستان
- ملکههای همسر ایتالیا
- ملکههای همسر بورگوندیها
- نایبالسلطنههای زن
- خاکسپاریهای مجدد سلطنتی