نیابت لرد
| نیابت لرد انگلستان، ایرلند و اسکاتلند | |
|---|---|
.svg) | |
 | |
| لقب | عالیجناب |
| اقامتگاه | کاخ وایتهال |
| گمارنده | موروثی |
| بنیادگذاری | ۱۶ دسامبر ۱۶۵۳ |
| نخستین متصدی | الیور کرامول |
| آخرین متصدی | ریچارد کرامول |
| برافتاده | ۲۵ مه ۱۶۵۹ |
نیابت لرد یا نایب لرد (انگلیسی: Lord Protector) یا با عنوان مصطلحتر لرد محافظ عنوانی است که در قانون اساسی بریتانیا برای رئیس دولت استفاده میشود؛ در عین حال عنوانی است که گاهی برای سرفرمانداران ایالتها توسط کلیسا اعطا می شود. برخی مواقع هم برای اشاره به دارندگان سایر پستهای موقت اعطا می شود برای مثال یک قائم مقام اجرای فرامین در زمانی که پادشاه وجود ندارد یا به مرحله رشد نرسیده باشد.
اعضای شورای نیابتی فئودالی
[ویرایش]عنوان «لُرد محافظ» در اصل به شاهزادگان یا اشراف بلندپایهای اطلاق میشد که نقش پشتیبان و مدافع قلمروی پادشاهی را برعهده داشتند و معمولاً بهعنوان رئیس شورای نیابت سلطنت (regency council) عمل میکردند؛ شورایی که در دوران ناتوانی پادشاه از حکومت — مانند خردسالی، غیبت در جنگهای صلیبی یا نارسایی ذهنی — کشور را بهجای او اداره میکرد. موارد قابل توجه از این دست در انگلستان عبارت هستند از
- جان لنکستر، نخستین دوک بدفورد و همفری، دوک گلاستر که به طور مشترک از ۵ دسامبر ۱۴۲۲ تا ۶ نوامبر ۱۴۲۹ عنوان نیابت لرد هنری ششم انگلستان را بر عهده داشتند
- ریچارد یورک، سومین دوک یورک برای ۳ مرتبه و از ۳ آوریل ۱۴۵۴ تا فوریه ۱۴۵۵، و از ۱۹ نوامبر ۱۴۵۵ تا ۲۵ فوریه ۱۴۵۶، و در نهایت از ۳۱ اکتبر تا ۳۰ دسامبر سال ۱۴۶۰ عنواندار نیابت لرد برای هنری ششم انگلستان بود.
- ریچارد، دوک گلاستر در زمان سلطنت اسمی ادوارد پنجم (یکی از شاهزادگان محبوس در برج) قبل از ادعای تاج و تخت و غصب آن با عنوان ریچارد سوم، دوک گلاستر از تاریخ ۳۰ آوریل ۱۴۸۳ تا ۲۶ ژوئن ۱۴۸۳ عنواندار نیابت لرد برای این پادشاه خردسال انگلستان بود.
- ادوارد سیمور، نخستین دوک سامرست از تاریخ ۱۵۷۴ تا ۱۵۴۹ و در طول سالهای اولیه سلطنت پادشاه جوان ادوارد ششم، نیابت لرد وی را بر عهده داشت.
دورهی کرامول
[ویرایش]عنوان «لُرد محافظِ مشترکالمنافع انگلستان، اسکاتلند و ایرلند» عنوان رسمی رئیس کشور و رئیس دولت در دوران جمهوری انگلستان بود — دورهای که اغلب از آن با نام دوران میانپادشاهی (Interregnum) یاد میشود. پیش از ایجاد این مقام، قدرت اجرایی در دست شورای دولت (Council of State) قرار داشت.[۱][۲]
این عنوان نخست توسط الیور کرامول از دسامبر ۱۶۵۳ تا سپتامبر ۱۶۵۸ احراز شد و پس از مرگ او، پسر و جانشین منصوبش ریچارد کرامول (Richard Cromwell) از سپتامبر ۱۶۵۸ تا مه ۱۶۵۹ آن را در اختیار داشت — دورهای که امروزه با عنوان جمهوری لُرد محافظ (The Protectorate) شناخته میشود.[۳]
منابع
[ویرایش]- ↑ Holland, Arthur William (1911). . In Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica (به انگلیسی). Vol. 14 (11th ed.). Cambridge University Press. pp. 655–656.
- ↑ "The Cromwell Museum - Lord Protector | Cromwell". www.cromwellmuseum.org (به انگلیسی). Retrieved 2023-05-17.
- ↑ "The Protectorate". Wikipedia (به انگلیسی). 2025-09-23.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Lord Protector». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۳ آوریل ۲۰۱۷.
.svg){kind=small}
