فهرست مربیان باشگاه فوتبال استقلال تهران

نیمکت مربی‌گری استقلال تا به حال ۳۴ مربی مختلف را به خود دیده است، در تصویر از چپ به راست فرزاد مجیدی مربی، پرویز مظلومی سرمربی و مجید صالح مربی در زمستان ۱۳۹۴

فهرست مربیان باشگاه فوتبال استقلال تهران نام‌های مربیانی را در بر می‌گیرد که در تاریخ باشگاه استقلال، سرمربی این تیم بوده‌اند. استقلال یک باشگاه حرفه‌ای فوتبال از شهر تهران است که در ۴ مهر ۱۳۲۴ با نام کلوب دوچرخه‌سواران تأسیس شد و سپس در ۱ اسفند ۱۳۲۸ با تصمیم هیئت مدیره نام خود را به تاج تغییر داد. با پیروزی انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ باشگاه تاج برای ادامه بقای خویش مجبور به تغییر نام دوباره خود شد و این بار در فروردین ۱۳۵۸ نام استقلال برگزیده شد.

در مجموع و از اسفند ۱۳۲۴ تا کنون ۲۹ مربی مختلف در ۵۶ نوبت پست مربی‌گری استقلال را بر عهده گرفته‌اند، نخستین مربی باشگاه علی دانایی‌فرد ار مؤسسین تیم فوتبال کلوپ دوچرخه‌سواران و از نخستین بازیکنان این تیم نیز بود. دانایی‌فرد از ۱۳۲۴ تا ۱۳۵۵ طی چهار نوبت و در مجموع به مدت ۲۴ سال پست مربی‌گری باشگاه را بر عهده داشته.

منصور پورحیدری از ۱۳۵۹ تا ۱۳۸۲ در هشت نوبت مختلف مربی باشگاه شده و از این لحاظ میان تمام مربیان دیگر باشگاه رکورد دار است، وی بارها و بارها در شرایطی که باشگاه به مربی نیاز داشت به کمک تیم آمد به گونه‌ای که وی را پدر استقلال نیز می‌نامند.

نخستین مربی خارجی باشگاه زدراکو رایکوف از کشور یوگسلاوی بود، وی باشگاه را به مدت هفت سال هدایت کرد و نخستین افتخار بین‌المللی باشگاه و یک باشگاه فوتبال ایرانی در زمان مربی‌گری وی به دست آمد. پس از وی شش مربی خارجی دیگر در هفت نوبت مختلف هدایت باشگاه را بر عهده گرفتند. در این میان آلمانی‌ها با سه مرتبه مربی‌گری رکورددار هستند، هم‌اکنون نیز آندره‌آ استراماچونی، یک ایتالیایی هدایت باشگاه را بر عهده دارد.

پیشینه

۱۳۲۴–۱۳۴۸: دوران علی دانایی‌فرد

علی دانایی‌فرد، وی نخستین مربی تاریخ باشگاه است و رکوردار دوران مربی‌گری و تعداد جام‌های برده است

نخستین مربی باشگاه علی دانایی‌فرد بود. وی که از مؤسسین تیم فوتبال کلوپ دوچرخه‌سواران و در چند سال نخست بازیکن تیم نیز بود تا سال ۱۳۳۲ به مدت شش سال مربی‌گری باشگاه را بر عهده داشت. در این مدت باشگاه نامش را به تاج تغییر داد و مالکیت آن نیز به پرویز خسروانی رسید. تاج در این ۶ سال با مربی‌گری دانایی‌فرد در ده جام رسمی شرکت کرد و توانست برنده ۴ جام، دو جام حذفی تهران و ۲ جام قهرمانی باشگاه‌های تهران شود. در سال ۱۳۳۲ خسروانی با تعدادی از بازیکنان و همچنین دانایی‌فرد مربی تیم به اختلاف خورد و این اختلاف باعث شد دانایی‌فرد تاج را ترک کند تا رسول مددنوعی جانشینش شود. مددنوعی مربی‌گری تاج را به مدت یک سال بر عهده داشت و تیم را در دو جام حذفی و قهرمانی تهران ۱۳۳۲ هدایت کرد اما نتوانست مقام قهرمانی را کسب کند. تاج در مسابقات قهرمانی تهران چهارم شد و در جام حذفی در مرحله نیمه‌نهایی حذف شد. سال بعد با حل اختلافات بین خسروانی و دانایی‌فرد وی دوباره به باشگاه تاج بازگشت و جای مددنوعی را گرفت. دانایی‌فرد این بار به مدت سیزده سال بی‌وقفه مربی‌گری تاج را بر عهده داشت تا صاحب رکورد طولانی‌ترین دوران مربی‌گری در پیشینه این تیم شود. این دوران برای تاج و دانایی‌فرد بسیار موفقیت‌آمیز بود، به ویژه در دهه ۱۳۳۰ خورشیدی تاج ۴ بار مسابقات قهرمانی تهران و ۲ بار جام حذفی تهران را از آن خود کرد. در سال ۱۳۳۶ نیز تاج به عنوان نماینده تهران در مسابقات قهرمانی ایران شرکت کرد و توانست آن عنوان را نیز از آن خود کند. با آغاز دهه ۱۳۴۰ خورشیدی دوران پیشتازی تاج در مسابقات تهران به پایان رسید، قدرت گرفتن دوباره رقبایی همچون شاهین و دارایی، ظهور تیم نوین پاس در سطح اول تهران و مسن شدن ستارگان اصلی تیم از جمله دلایل این امر بودند. بدین ترتیب دانایی‌فرد در سال ۱۳۴۶ جای خود را به محمود بیاتی داد. در مدت مربی‌گری بیاتی در تاج وی تیم را در مسابقات جام حذفی ۱۳۴۷ تهران هدایت کرد اما نتوانست مقامی در این جام کسب کند. سپس در مسابقات مقدماتی قهرمانی ایران در استان تهران تاج را به مقام قهرمانی رساند اما در مسابقات نهایی که در کرمان برگزار شد مقامی کسب نکرد و در نهایت پاس آن مسابقات را برد. سپس بیاتی به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال ایران برگزیده شد تا تاج را ترک کند و ایران را در جام ملت‌های آسیا ۱۹۶۸ به مقام قهرمانی برساند. به این ترتیب دانایی‌فرد برای سومین مرتبه به عنوان سرمربی تاج انتخاب شد. تاج در این زمان برای اولین بار در مسابقات جام میلز هند شرکت کرد و توانست جام قهرمانی را از آن خود کند تا برای نخستین بار یک تیم ایرانی بتواند در خارج از مرزهای ایران قهرمان یک جام بین‌المللی شود. سپس و در اواخر سال ۱۳۴۸ دانایی‌فرد تاج را در مسابقات قهرمانی باشگاه‌های تهران هدایت کرد اما تاج پس از تیم تازه تأسیس پیکان که با استفاده از ستارگان اصلی تیم تعطیل شده شاهین بسیار قدرتمند شده بود در رتبه دومی جای گرفت. بدین ترتیب در اسفند ۱۳۴۸ زدراکو رایکوف جایگزین دانایی‌فرد شد تا برای نخستین مرتبه یک مربی خارجی هدایت تیم تاج را بر عهده گیرد.

۱۳۴۸–۱۳۵۷: رایکوف و جکیچ

زدراکو رایکوف، نخستین مربی خارجی تاریخ باشگاه استقلال، وی پنج قهرمانی رسمی با باشگاه کسب کرد، از جمله نخستین قهرمانی در آسیا

رایکوف نخستین مربی خارجی باشگاه و نخستین خارجی‌ای بود که مربی‌گری یک تیم باشگاهی ایرانی را بر عهده گرفت. وی که برای مربی‌گری در تیم‌های ملی به ایران آمده بود با پایان قراردادش با فدارسیون فوتبال، در ایران ماند و در اواخر سال ۱۳۴۸ با تاج قرارداد بست. وی به سرعت تاج را برای حضور در رقابت‌های قهرمانی باشگاه‌های آسیا ۱۹۷۰ که در فروردین ۱۳۴۹ به میزبانی تهران و در ورزشگاه امجدیه برگزار می‌شد آماده کرد. در این راه وی نخست تعدادی از بازیکنان مسن را کنار گذاشت و جوانانی را جایگزین آن‌ها کرد. سپس با حضور تعدادی یار کمکی تاج را در راه قهرمانی در آسیا رهنمون کرد. بعد از قهرمانی در بهار سال ۱۳۴۹ رایکوف و تاج در زمستان همان سال قهرمان جام منطقه‌ای ۱۳۴۹ شدند تا تاج نخستین جام باشگاهی سراسری ایران را از آن خود کند. در ادامه رایکوف توانست دو قهرمانی در حام باشگاه‌های تهران ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ و یک قهرمانی دیگر در ایران در ۱۳۵۳ را با تیم تاج کسب کند. بدین ترتیب از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۵ تاج و رایکوف در یازده جام رسمی شرکت کردند و توانستند پنج تای آن‌ها را از آن خود کنند تا دوران مربی‌گری وی دوره‌ای پردستاورد در تاریخ تاج باشد. اما دوران موفقیت‌آمیز رایکوف با تاج ادامه نیافت و در جام تخت جمشید ۱۳۵۴ تاج به مقام چهارمی بسنده کرد. این نخستین باری بود که تاج در میان سه تیم اول رقابت‌های باشگاهی ایران جایی نداشت. سال بعد نیز مقام نازل چهارمی تکرار شد تا در اواخر فصل و در حالی که تنها چهار بازی به پایان فصل مانده بود رایکوف از سمت خود برکنار شود. ناتوانی رایکوف در کنترل ستاره‌های تاج که تقریباً تمامی‌شان ملی‌پوش نیز بودند از دلایل اصلی این نتایج ضعیف برشمرده شده‌اند.

بعد از یک دوره کوتاه که علی دانایی‌فرد به‌طور موقت هدایت تاج را بر عهده داشت ولادمیر جکیچ مربی بعدی تاج شد تا سنت حضور مربیان خارجی در تاج باز هم ادامه یابد. جکیچ در نخستین فصل حضورش دست به جوان گرایی زد و تاج را ترکیبی از جوانان جویای نام به میدان‌ها فرستاد. جکیچ برای دستیاری‌اش نیز یک مربی بسیار جوان، منصور پورحیدری بازیکن پیشین تاج را انتخاب کرد. تیم تاج با وجود پیروزی‌های خوب و پرگل برابر رقبای اصلی همچون پرسپولیس، شهباز و پاس در مقابل تیم‌های ضعیف جدول امتیازات فراوانی از دست داد و در نهایت برای سومین فصل پیاپی به مقام چهارمی بسنده کرد. فصل بعد برای تاج بهتر دنبال شد و در جالی که تاج با یک امتیاز کمتر در تعقیب شهباز صدرنشین بود با نزدیک شدن حوادث انقلاب ۱۳۵۷ جام تخت جمشید ۱۳۵۷ نیمه‌کاره رها شد و جکیچ و دستیارش پورحیدری چندی بعد ایران را ترک کردند تا در امارت متحده عربی به مربی‌گری بپردازدند. تاج در این فصل در دومین دوره جام حذفی ایران شرکت کرد و توانست مقام قهرمانی آن را از آن خود کند تا آخرین جام سراسری فوتبال ایران پیش از انقلاب ۱۳۵۷ به جکیچ و یارانش برسد.

۱۳۵۷–۱۳۸۲: عصر منصور پورحیدری

منصور پورحیدری در دهه ۱۳۶۰ بارها هدایت استقلال را بر عهده گرفت و تمام عناوین قهرمانی استقلال در این دهه با مربی‌گری وی به دست آمد

با پیروزی انقلاب ثبات و آرامش از نیمکت باشگاه رخت بر بست به گونه‌ای که طی یازده سال نخست پس از پیروزی انقلاب هجده بار پست مربی‌گری بین مربیان مختلف دست به دست شد. سال ۱۳۵۸ تاج که با نام نوین استقلال در فوتبال ایران حاضر شده بود با مربی‌گری عباس رضوی در رقابت‌های جام شهید اسپندی شرکت کرد اما استقلال در آن بازی‌ها نتایج خوبی کسب نکرد و حذف شد. نتایج نه چندان رضایت بخش استقلال با رضوی در ادامه سال ۱۳۵۸ باعث شد تا وی در آن سال جای خود را به‌طور موقت به پورحیدری بدهد و وی استقلال را در رقابت‌های نیمه‌تمام جام باشگاه‌های تهران ۱۳۵۹ هدایت کند اما سال بعد رضوی مجدداً به عنوان سرمربی استقلال برگزیده شد و استقلال را در رقابت‌های جام باشگاه‌های تهران ۱۳۶۰ هدایت کرد و سپس جای خود را به حسن عضدی داد. بدین ترتیب استقلال وارد سال ۱۳۶۱ شد و در این سال نیز سه مربی مختلف، عضدی، شرفی، عضدی برای بار دوم و ناصر حجازی (موقت) را بر روی نیمکت خود دید. حجازی در این سال برای نخستین بار به عنوان مربی استقلال به فعالیت پرداخت اما در همین زمان دروازه‌بان و کاپیتان تیم نیز بود تا بعد از سال‌های دهه ۱۳۲۰ و مربی‌گری و بازیکنی همزمان علی دانایی‌فرد برای دومین مرتبه یک مربی همزمان بازیکن تیم نیز باشد. سال ۱۳۶۲ استقلال با مربی‌گری پورحیدری وارد رقابت‌های جام باشگاه‌های تهران ۱۳۶۲ شد و با فتح این جام نخستین عنوان رسمی خود بعد از انقلاب ۱۳۵۷ را کسب کرد. سال بعد و با نیمه‌تمام ماندن رقابت‌های جام باشگاه‌های تهران ۱۳۶۳ پورحیدری جای خود را به عسگرزاده داد اما وی نیز به سرعت جایش را به حجازی داد تا وی باز هم به عنوان مربی و بازیکن در استقلال فعال باشد. با آغاز سال ۱۳۶۴ حسن حبیبی به عنوان مربی مشغول به کار شد اما وی بدون این‌که استقلال را حتی در یک بازی هدایت کند جای خود را به پورحیدری داد و استقلال با مربی‌گری وی در مسابقات جام باشگاه‌های تهران ۱۳۶۴ شرکت کرد و باز هم توانست عنوان قهرمانی را از آن خود کند اما در پایان این سال پورحیدری با دستور مستقیم سازمان تربیت بدنی از کار خود برکنار شد و رضوی جانشین وی شد ولی خود او هم در پایان این سال جایش را دوباره به پورحیدری داد تا دست به دست شدن نیمکت استقلال بدون روال خاصی ادامه داشته باشد. پورحیدری تا سال ۱۳۶۷ استقلال را هدایت کرد اما در هیچ‌یک از مسابقات موفق به کسب عنوان قهرمانی نشد. در این سال‌ها برگزاری جام حذفی ایران مجدداً در دستور کار قرار گرفت تا استقلال بعد از سال‌ها حضور در مسابقات استانی در مسابقات سراسری نیز حاضر شود. سال ۱۳۶۷ غلامحسین مظلومی جای پورحیدری را بر روی نیمکت استقلال گرفت و در این تیم را در جام باشگاه‌های تهران ۱۳۶۷ و جام حذفی ایران ۶۸–۱۳۶۷ هدایت کرد اما موفقیتی کسب نکرد و جای خود را به محمد رنجبر داد اما خود او نیز در ابتدای سال ۱۳۶۸ از کار کنار رفت و محمد صلاحی و سپس‌تر کامبیز جمالی و پورحیدری جایگزینش شدند تا نیمکت استقلال در سال ۱۳۶۸ چهار مربی مختلف را تجربه کند.

نصرالله عبداللهی، مربی استقلال در ۱۳۷۳

در سال ۱۳۶۸ تغییرات کلی‌ای در ساختار ورزش و فوتبال ایران پدید آمدند، به عنوان مثال در این سال و بعد از بیش از یک دهه برای نخستین بار مسابقات باشگاهی سراسری تحت عنوان جام قدس ۶۹–۱۳۶۸ برگزار شدند. با تغیرات سازمان تربیت‌بدنی، مالک باشگاه استقلال، مدیریت این تیم نیز دستخوش تغییر و تحول شد و در اثر این تغییرات پست مربی‌گری استقلال از دگرگونی‌های پیاپی رهایی یافت و پورحیدری به مدت چهار فصل مربی‌گری استقلال را بر عهده گرفت. این چهار فصل دوران درخشانی را برای استقلال رقم زدند و استقلال که قهرمان جام قدس ۶۹–۱۳۶۸ شده بود به عنوان نماینده ایران در جام باشگاه‌های آسیا ۹۱–۱۹۹۰ شرکت کرد و توانست برای دومین مرتبه قهرمان ایران شود. در سال ۱۳۷۰ استقلال در سه جام مختلف شرکت کرد ولی تنها در جام باشگاه‌های تهران ۱۳۷۰ قهرمان شد و در جام آزادگان ۱۳۷۰ دوم شد. همچنین برای دومین بار پیاپی استقلال تا فینال جام باشگاه‌های آسیا ۱۹۹۱ صعود کرد اما در گام آخر در ضربات پنالتی مغلوب الهلال از عربستان سعودی شد و به مقام نایب قهرمانی بسنده کرد. بدین ترتیب استقلال در طی چهار فصل سه عنوان قهرمانی کسب کرد، مربی‌گری خوب پورحیدری، ثبات مدیریت و جمع‌آوری تعدادی از بهترین بازیکنان فوتبال ایران در آن سال‌ها از دلایل این موفقیت شمرده شده‌اند. این دوران موفقیت‌آمیز استقلال با پورحیدری به سرعت خاتمه یافت، وی که سال‌ها به عنوان مربی استقلال در خدمت این تیم بود و حتی لقب پدر استقلال را نیز به دست آورده بود در آغاز فصل ۱۳۷۱ برای سر و سامان دادن به زندگی شخصی‌اش از مربی‌گری استقلال کناره گرفت و مدیران استقلال در انتخابی عجیب بیژن ذوالفقارنسب را جایگزین وی کردند. وی نخستین مربی ایرانی استقلال بود که سابقه بازیکنی در این تیم را نداشت. فصل ۱۳۷۱ برای استقلال موفقیت‌آمیز نبود و استقلال در گروه اول جام آزادگان ۱۳۷۱ سوم و در جدول کلی آن جام پنجم شده بود اما به دلیل سهمیه‌بندی استانی مسابقات برای کسب سهمیه استان تهران برای مسابقات سال بعد در مسابقات سوپرجام تهران ۱۳۷۱ شرکت کرد و به دنبال عدم نتیجه‌گیری در آن مسابقات و به دلیل پر بودن سهمیه استان تهران در لیگ دسته دوم به دسته سوم جام آزادگان فرستاده شد تا یکی از بدترین دوره‌های تاریخ استقلال رقم بخورد. مربی‌گری ضعیف و مهاجرت و مصدومیت بسیاری از ستاره‌ای اصلی استقلال از دلایل اصلی این عدم نتیجه‌گیری شمرده شده‌اند. سال بعد ذوالفقارنسب از کار خود برکنار شد و یوگنی سکوموروخوف جایگزینش شد تا برای نخستین بار پس از چهارده سال یکی خارجی، این بار یک روس مربی استقلال شود. بسیاری از ستاره‌های استقلال که از آن تیم به تیم‌های دیگر رفته بودند نیز به استقلال بازگشتند و استقلال توانست با قهرمانی در مسابقات دسته سوم جام آزادگان و برای بازپس‌گیری سهمیه استان تهران پای به رقابت‌های سوپر جام تهران ۱۳۷۳ بگذارد. در این زمان نعلچگر جایگزین سکوموروخوف شد و استقلال را قهرمان آن رقابت‌ها کرد. اما خود وی بعد از گذشت تنها سه هفته از آغاز جام آزادگان ۱۳۷۳ جایش را به یک مربی روس دیگر، لئونید بیلفسکی داد. بیلفسکی با نتایجی پر نوسان در میانه‌های فصل از کار برکنار شد و نصرالله عبداللهی جایش را گرفت و استقلال را دیدار نهایی آن مسابقات هدایت کرد اما در گام آخر مغلوب سایپا شد تا به عنوان دومی رضایت دهد. فصل بعد و بعد از سپری شدن تنها دو هفته از مسابقات جام آزادگان ۱۳۷۴ پورحیدری باز هم هدایت استقلال را بر عهده گرفت و توانست استقلال را قهرمان جام حذفی ۷۵–۱۳۷۴ کند تا استقلال بعد از چهار فصل غیبت در رقابت‌های آسیایی پای به آوردگاه جام برندگام جام ۹۷–۱۹۹۶ بگذارد.

ناصر حجازی طی سه دهه ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۰ در مجموع در چهار نوبت مختلف بر روی نیمکت مربی‌گری استقلال نشست.

سال بعد استقلال هم در مدیریتش و هم در پست سرمربی‌گری تغییرات بزرگی را به خود دید، استقلال در مهر ۱۳۷۵ بعد از هفت سال شکست ناپذیری در بازی شهرآورد تهران به رقیبش پرسپولیس، باخت، از نتایج این شکست جایگزینی کاظم اولیایی مدیر باشگاه با علی فتح‌الله‌زاده بود. فتح‌الله‌زاده نیز در آذر ماه پورحیدری را برکنار و حجازی را جانشینش کرد تا وی تیم را برای مرحله نهایی جام برندگان جام آسیا آماده کند. اما این تغییر دیر و تقریباً بیهوده کمکی به استقلال نکرد و استقلال در آن بازی‌ها به رتبه چهارمی بسنده کرد، در پایان فصل نیز حجازی نتوانست نتایج خوبی با استقلال بگیرد. حجازی و استقلال فصل بعد را بسیار موفقیت‌آمیز پشت سر گذاشتند و استقلال قهرمان جام آزادگان ۱۳۷۶ شد. به دنبال این قهرمانی حجازی فصل بعد استقلال را در جام باشگاه‌های آسیا ۹۹–۱۹۹۸ هدایت کرد و در استقلال توانست تا دیدار نهایی نیز پیش رود اما در بهار ۱۳۷۸ در آن بازی مغلوب تیم جوبیلو ایواتا از ژاپن شد تا نتواند به ستاره سوم برسد. چند هفته بعد از این شکست استقلال در یک بازی لیگ با نتیجه عجیب ۳-۴ برابر سایپا مغلوب شد و حجازی شب همان بازی از کار برکنار شد و جواد زرینچه کاپیتان استقلال تا پایان فصل به طور موقت سرمربی استقلال شد. بعد از وی سکوموروخوف برای دومین بار سرمربی‌گری تیم را بر عهده گرفت و در حالی که جام آزادگان ۷۹–۱۳۷۸ را بسیار خوب شروع کرده بود در میانه‌های فصل و به دنبال نتایج ضعیف از کار بر کنار شد و در اسفند ۱۳۷۸ منصور پورحیدری برای هفتمین مرتبه بر روی نیمکت استقلال نشست. پورحیدری در حالی این پست را بر عهده گرفت که سرمربی‌گری تیم ملی را نیز بر عهده داشت اما از تیم ملی استعفا داد تا یک بار دیگر بر روی نیمکت استقلال بنشیند. در ادامه فصل وی قهرمانی جام حذفی ۷۹–۱۳۷۸ را با استقلال کسب کرد و فصل بعد با استقلال قهرمان آخرین دوره جام آزادگان، جام آزادگان ۸۰–۱۳۷۹ شد تا پورحیدری و استقلال در دو فصل متوالی دو جام قهرمانی کسب کنند. سال بعد استقلال را در سه جام مختلف شرکت کرد و تحت شرایطی عجیب و در آخرین بازی فصل مقام قهرمانی نخستین دوره لیگ حرفه‌ای ایران را از دست داد، این مقام در شرایطی به دست آمد که چند هفته پیش از آن استقلال در مرحله نهایی جام باشگاه‌های آسیا ۰۲–۲۰۰۱ نیز ناموفق بود. به دنبال این دو ناکامی پیاپی فتح‌الله‌زاده مدیر وقت استقلال با پورحیدری قطع همکاری کرد و امیر قلعه‌نویی، بازیکن سابق استقلال به طور موقت و برای مربی‌گری بازی‌های باقیمانده فصل در جام حذفی بر روی نیمکت استقلال نشست. استقلال با قلعه‌نویی در جام حذفی ۸۱–۱۳۸۰ موفق به کسب عنوان قهرمانی شد اما بعد از آن بازی‌ها به قلعه‌نویی پیشنهاد شد یا از نیمکت استقلال کنار برود یا به عنوان کمک مربی با رولاند کخ سرمربی آلمانی و جدید استقلال همکاری کند و قلعه‌نویی نیز از مقامش استعفا داد تا بعد از ۲۴ سال یک بار دیگر استقلال یک مربی آلمانی را بر روی نیمکت خود ببیند. در آن سال لیگ حرفه‌ای ایران وارد دومین فصلش شد و نحوه برگزاری و نام مسابقات جام باشگاه‌های آسیا نیز تغییر کرد و از آن پس لیگ قهرمانان آسیا نامیده شد. این تغییرات به همراه حضور یک مربی آلمانی که سابقه کار در بوندسلیگا را داشت نوید آغاز دورانی نوین در تیم استقلال را می‌داد، اما بر خلاف انتظارها استقلال با رولند کخ چندان موفق عمل نکرد و در مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا ۰۳–۲۰۰۲ از دور مسابقات کنار رفت و فتح‌الله‌زاده نیز برای پنجمین بار در دوران مدیریتش مربی استقلال را برکنار کرد و زرینچه، کاپیتان تیم را جانشینش کرد. نتایج استقلال در ادامه فصل با زرینچه بدتر از پیش شد و خود او به سرعت جایش را به پورحیدری داد تا وی برای هشتمین و آخرین مرتبه بر روی نیمکت استقلال بنشیند و استقلال را تا پایان فصل ۸۲–۱۳۸۱ هدایت کند. با پایان این فصل امیر قلعه‌نویی این بار به طور ثابت و برای سه سال مربی استقلال شد.

۱۳۸۲-هم‌اکنون: قلعه‌نویی و دیگران

آندره‌آ استراماچونی، سرمربی فعلی باشگاه استقلال

امیر قلعه‌نویی با هفت فصل مربی‌گری در لیگ برتر، بیشتر از هر مربی دیگری استقلال را در این لیگ هدایت کرده‌است.

مربیان

منابع:

به روز رسانی: ۱۳ دی ۱۳۹۶

• م: مساوی، ب: باخت، گ. ز: گل زده، گ. خ: گل خورده
•        مربیانی که با این رنگ زمینه و حروف مورب مشخص شده‌اند مربیان موقت هستند.
• به دلیل در دسترس نبودن آمار تمام بازی‌های دوستانه، در بخش آمار تنها بازی‌های رسمی در نظر گرفته شده‌اند.
• ممکن است این جدول ناقص باشد، با کامل کردن آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

نام	کشور	از	تا	آمار							افتخارات	منابع
				بازی	برد	م	ب	گ. ز	گ. خ	٪برد
علی دانایی‌فرد		اسفند ۱۳۲۴	۱۳۳۲	؟	؟	؟	؟			؟	جام حذفی تهران: ۱۳۲۶، ۱۳۳۰ جام باشگاه‌های تهران: ۱۳۲۸، ۱۳۳۱
رسول مددنوعی		۱۳۳۲	۱۳۳۳	؟	؟	؟	؟			؟	-
علی دانایی‌فرد		۱۳۳۳	۱۳۴۶	؟	؟	؟	؟			؟	جام باشگاه‌های تهران: ۱۳۳۵، ۱۳۳۶، ۱۳۳۸، ۱۳۴۱ جام حذفی تهران: ۱۳۳۷، ۱۳۳۸
محمود بیاتی		۱۳۴۶	۱۳۴۷	؟	؟	؟	؟			؟	-
علی دانایی‌فرد		۱۳۴۷	اسفند ۱۳۴۸	؟	؟	؟	؟			؟	جام باشگاه‌های تهران: ۱۳۴۸
زدراکو رایکوف		اسفند ۱۳۴۸	تیر ۱۳۵۰	۳۸	۲۸	۷	۳	۸۵	۲۷	۷۴٪	باشگاهی قهرمانی آسیا: ۱۳۴۹ جام منطقه‌ای: ۱۳۴۹ جام باشگاه‌های تهران: ۱۳۵۰
پرویز کوزه‌کنانی		مرداد ۱۳۵۰	مرداد ۱۳۵۰	۴	۴	۰	۰	۱۱	۱	۱۰۰٪
زدراکو رایکوف		۱۳۵۰	۲۸ آبان ۱۳۵۵	۱۳۷	۷۹	۳۷	۲۱	۲۰۷	۸۹	۵۸٪	جام باشگاه‌های تهران: ۱۳۵۱ جام تخت‌جمشید: ۱۳۵۳
علی دانایی‌فرد		آذر ۱۳۵۵	۱۳۵۵	۴	۳	۰	۱			۷۵٪	-
ولادمیر جکیچ		۱۳۵۵	۱۳۵۷	۴۷	۲۵	۱۱	۱۱	۵۱	۳۱	۵۳٪	جام حذفی ایران: ۵۷–۱۳۵۶
عباس رضوی		۱۳۵۸	۱۳۵۹	؟	؟	؟	؟			؟	-
منصور پورحیدری		۱۳۵۹	۱۳۶۰	؟	؟	؟	؟			؟	-
عباس رضوی		۱۳۶۰	۱۳۶۰	۲۲	۱۲	۷	۳			؟	-
حسن عضدی		۱۳۶۰	۱۳۶۱	؟	؟	؟	؟			؟	-
اصغر شرفی		۱۳۶۱	۱۳۶۱	۶	۵	۱	۰	۱۶	۲	۸۳٪	-
حسن عضدی		۱۳۶۱	۱۳۶۱	۸	۶	۲	۰	۱۱	۲	۷۵٪	-
ناصر حجازی		۱۳۶۱	۱۳۶۲	۶	۲	۴	۰	۱۰	۶	؟	-
منصور پورحیدری		۱۳۶۲	۱۳۶۳	؟	؟	؟	؟			؟	جام باشگاه‌های تهران: ۱۳۶۲
فریدون عسگرزاده		۱۳۶۳	۱۳۶۳	؟	؟	؟	؟			؟	-
ناصر حجازی		۱۳۶۳	۱۳۶۳	؟	؟	؟	؟			؟	-
حسن حبیبی		۱۳۶۴	۱۳۶۴	؟	؟	؟	؟			؟	-
منصور پورحیدری		۱۳۶۴	۱۳۶۵	؟	؟	؟	؟			؟	جام باشگاه‌های تهران: ۱۳۶۴
عباس رضوی		۱۳۶۵	۱۳۶۵	؟	؟	؟	؟			؟	-
منصور پورحیدری		۱۳۶۵	۱۳۶۷	؟	؟	؟	؟			؟	-
غلامحسین مظلومی		۱۳۶۷	۱۳۶۷	۲۰	۱۲	۶	۲	۳۷	۱۵	۶۰٪	-
محمد رنجبر		۱۳۶۷	۱۳۶۸	۵	۲	۲	۱	۵	۴	۴۰٪	-
محمد صلاحی		۱۱ اردیبهشت ۱۳۶۸	۱۳۶۸	؟	؟	؟	؟			؟	-
کامبیز جمالی		۱۳۶۸	۱۳۶۸	۱	۱	۰	۰	۳	۰	؟	-
منصور پورحیدری		۱۳۶۸	۱۳۷۱	؟	؟	؟	؟			؟	لیگ قدس: ۶۹–۱۳۶۸ جام باشگاه‌های آسیا: ۹۱–۱۹۹۰ جام باشگاه‌های تهران: ۱۳۷۰
بیژن ذوالفقارنسب		۱۳۷۱	۱۳۷۲	۲۱	۴	۱۳	۴	۱۶	۱۸	۱۹٪	-
یوگنی سکوموروخوف		۱۳۷۲	۱۳۷۳	۳۲	۱۸	۱۱	۳	۵۱	۲۱	۵۶٪	-
رضا نعلچگر		۱۳۷۳	۱۳۷۳	۸	۴	۴	۰	۹	۵	۵۰٪	سوپر جام تهران: ۱۳۷۳
لئونید بیلفسکی		۱۳۷۳	۱۳۷۳	۸	۴	۰	۴	۱۱	۱۱	۵۰٪	-
رضا نعلچگر		۱۳۷۳	۱۳۷۳	۳	۱	۱	۱	۶	۴	۳۳٪
نصرالله عبداللهی		۱۳۷۳	۱۳۷۴	۱۵	۶	۶	۲	۱۶	۱۲	۴۴٪	-
حمید ملک‌احمدی		۱۳۷۴	۱۳۷۴	۱	۰	۱	۰	۲	۲	۰٪	-
منصور پورحیدری		۱۳۷۴	۱۳۷۵	۵۷	۲۹	۱۷	۱۱	۸۶	۵۱	۵۱٪	جام حذفی ایران: ۷۵–۱۳۷۴
ناصر حجازی		۳۰ آبان ۱۳۷۵	۲۰ اردیبهشت ۱۳۷۸	۸۴	۳۹	۲۷	۱۸	۱۲۷	۷۶	۴۶٪	جام آزادگان: ۷۷–۱۳۷۶
جواد زرینچه		۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۸	۳ خرداد ۱۳۷۸	۴	۳	۱	۰	۱۲	۵	۷۵٪	-
یوگنی سکوموروخوف		۱۵ خرداد ۱۳۷۸	۶ اسفند ۱۳۷۸	۲۸	۱۷	۷	۴	۵۹	۱۴	۶۱٪	-
منصور پورحیدری		۶ اسفند ۱۳۷۸	۱۰ خرداد ۱۳۸۱	۸۰	۴۶	۲۳	۱۱	۱۵۸	۷۴	۵۸٪	جام حذفی ایران: ۷۹–۱۳۷۸ جام آزادگان: ۸۰–۱۳۷۹
امیر قلعه‌نویی		۱۰ خرداد ۱۳۸۱	تیر ۱۳۸۱	۵	۳	۱	۱	۱۲	۹	۶۰٪	جام حذفی: ۸۱–۱۳۸۰
رولاند کخ		مرداد ۱۳۸۱	۳۱ فروردین ۱۳۸۲	۲۸	۱۳	۷	۸	۳۸	۳۱	۴۶٪	-
جواد زرینچه		۴ اردیبهشت ۱۳۸۲	۲۴ اردیبهشت ۱۳۸۲	۴	۰	۱	۳	۳	۷	۰٪	-
منصور پورحیدری		۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۲	۱ تیر ۱۳۸۲	۵	۱	۰	۴	۵	۶	۲۰٪	-
امیر قلعه‌نویی		۱۲ تیر ۱۳۸۲	۲۶ تیر ۱۳۸۵	۹۵	۵۲	۳۱	۱۲	۱۶۳	۹۲	۵۵٪	لیگ برتر: ۸۵–۱۳۸۴
عبدالصمد مرفاوی		۳۰ تیر ۱۳۸۵	۷ خرداد ۱۳۸۶	۳۱	۱۴	۱۰	۷	۳۹	۳۲	۴۵٪	-
ناصر حجازی		۶ تیر ۱۳۸۶	۱۳ آبان ۱۳۸۶	۱۵	۶	۵	۴	۲۶	۲۲	۳۶٪	-
فیروز کریمی		۱۳ آبان ۱۳۸۶	۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۷	۲۲	۶	۷	۹	۲۶	۲۸	۲۷٪	-
امیر قلعه‌نویی		۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۷	۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۸	۴۵	۲۱	۱۵	۹	۹۰	۴۷	۴۷٪	جام حذفی ایران: ۸۷–۱۳۸۶ لیگ برتر: ۸۸–۱۳۸۷
عبدالصمد مرفاوی		۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۸	۲۹ اردیبهشت ۱۳۸۹	۴۳	۲۰	۱۳	۱۰	۷۷	۴۵	۴۷٪	-
پرویز مظلومی		۲۱ خرداد ۱۳۸۹	۳ خرداد ۱۳۹۱	۹۲	۵۱	۲۵	۱۶	۱۵۵	۸۸	۵۵٪	جام حذفی ایران: ۹۱–۱۳۹۰
امیر قلعه‌نویی		۸ خرداد ۱۳۹۱	۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۴	۱۲۳	۶۴	۳۳	۲۶	۱۶۶	۱۰۳	۵۲٪	لیگ برتر: ۹۲–۱۳۹۱
پرویز مظلومی		۳۱ خرداد ۱۳۹۴	۱۱ خرداد ۱۳۹۵	۳۵	۱۶	۱۵	۴	۵۵	۳۲	۴۶٪	-
علیرضا منصوریان		۱۲ خرداد ۱۳۹۵	۲۹ شهریور ۱۳۹۶	۵۱	۲۴	۱۵	۱۲	۶۶	۴۹	۴۷٪	-
میک مک‌درموت		۳۰ شهریور ۱۳۹۶	۱۰ مهر ۱۳۹۶	۱	۱	۰	۰	۲	۱	۱۰۰٪	-
وینفرید شفر		۱۰ مهر ۱۳۹۶	۹ اردیبهشت ۱۳۹۸	۶۹	۳۷	۲۱	۱۱	۱۰۲	۴۲	۵۴٪	جام حذفی ایران: ۹۷–۱۳۹۶
فرهاد مجیدی		۹ اردیبهشت ۱۳۹۸	خرداد ۱۳۹۸	۵	۳	۲	۰	۹	۵	۶۰٪
آندره‌آ استراماچونی		۲۳ خرداد ۱۳۹۸	هم‌اکنون

تفکیک عملکرد مربیان استقلال

امیر قلعه‌نویی
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز
لیگ برتر	۲۱۴	۱۱۲	۶۶	۳۶	۳۲۷	۱۹۴	۱۳۳	۴۰۲
جام حذفی	۳۰	۱۹	۶	۵	۷۱	۳۰	۴۱	۶۳
لیگ قهرمانان آسیا	۲۴	۹	۸	۷	۳۳	۲۷	۶	۳۵
جمع	۲۶۸	۱۴۰	۸۰	۴۸	۴۳۱	۲۵۱	۱۸۰	۵۰۰

زدراکو رایکوف
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز*
لیگ تخت جمشید	۱۰۰	۵۱	۳۳	۱۶	۱۳۲	۶۶	۶۶	۱۳۵
لیگ منطقه‌ای	۱۹	۱۲	۲	۵	۳۹	۱۷	۲۲	۲۶
مقدماتی لیگ منطقه‌ای	۳	۳	۰	۰	۵	۱	۴	۶
جام باشگاههای تهران	۳۶	۲۹	۷	۰	۷۹	۱۸	۶۱	۶۵
جام باشگاههای آسیا	۱۰	۷	۱	۲	۲۰	۹	۱۱	۱۵
جام حذفی تهران	۶	۵	۰	۱	۱۶	۴	۱۲	۱۰
جام حذفی ایران	۱	۰	۱	۰	۱	۱	۰	۱
جمع	۱۷۵	۱۰۷	۴۴	۲۴	۲۹۲	۱۱۶	۱۷۶	۲۵۸

* امتیازها بر حسب هر برد ۲ امتیاز محاسبه شده است

پرویز مظلومی
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز
لیگ برتر	۹۸	۵۰	۳۳	۱۵	۱۵۶	۹۶	۶۰	۱۸۳
جام حذفی	۱۴	۱۰	۳	۱	۳۰	۸	۲۲	۳۳
لیگ قهرمانان آسیا	۱۵	۷	۴	۴	۲۴	۱۶	۸	۲۵
جمع	۱۲۷	۶۷	۴۰	۲۰	۲۱۰	۱۲۰	۹۰	۲۴۱

ناصر حجازی
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز
لیگ آزادگان	۶۹	۳۳	۲۲	۱۴	۱۰۴	۶۴	۴۰	۱۲۱
لیگ برتر	۱۴	۵	۵	۴	۲۱	۱۹	۲	۲۰
جام حذفی	۷	۳	۳	۱	۱۷	۶	۱۱	۱۲
جام باشگاههای آسیا	۷	۴	۱	۲	۱۱	۸	۳	۱۳
جام در جام آسیا	۲	۰	۱	۱	۰	۱	۱-	۱
جمع	۹۹	۴۵	۳۲	۲۲	۱۵۳	۹۸	۵۵	۱۶۷

عبدالصمد مرفاوی
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز
لیگ برتر	۶۴	۳۰	۲۱	۱۳	۸۸	۶۲	۲۶	۱۱۱
جام حذفی	۳	۱	۰	۲	۱۷	۷	۱۰	۳
لیگ قهرمانان آسیا	۷	۳	۲	۲	۱۱	۸	۳	۱۱
جمع	۷۴	۳۴	۲۳	۱۷	۱۱۶	۷۷	۳۹	۱۲۵

وینفرید شفر
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز
لیگ برتر	۴۹	۲۷	۱۵	۷	۷۳	۲۰	۵۳	۹۶
جام حذفی	۶	۵	۱	۰	۱۱	۴	۷	۱۶
لیگ قهرمانان آسیا	۱۴	۵	۵	۴	۱۸	۱۸	۰	۳۵
جمع	۶۹	۳۷	۲۱	۱۱	۱۰۳	۴۲	۶۰	۱۳۲

یوگنی سکوموروخوف
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز
لیگ دسته یک آزادگان	۱۸	۱۰	۶	۲	۲۴	۱۱	۱۳	۳۶
جام حذفی	۱۰	۳	۲	۵	۱۱	۵	۶	۱۱
لیگ دسته سه	۲۴	۱۶	۶	۲	۴۵	۱۵	۳۰	۵۴
جمع	۵۲	۲۹	۱۴	۹	۸۰	۳۱	۴۹	۱۰۱

علیرضا منصوریان
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز
لیگ برتر	۳۷	۱۷	۱۱	۹	۴۷	۳۴	۱۳	۶۲
جام حذفی	۵	۳	۱	۱	۷	۴	۳	۱۰
لیگ قهرمانان آسیا	۹	۴	۳	۲	۱۲	۱۱	۱	۱۵
جمع	۵۱	۲۴	۱۵	۱۲	۶۶	۴۹	۱۷	۸۷

ولادمیر جکیچ
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز*
لیگ تخت جمشید	۴۲	۲۱	۱۰	۱۱	۴۴	۲۹	۱۵	۵۲
جام حذفی	۵	۴	۱	۰	۷	۲	۵	۹
جمع	۴۷	۲۵	۱۱	۱۱	۵۱	۳۱	۲۰	۶۱

* امتیازها بر حسب هر برد ۲ امتیاز محاسبه شده است

رولاند کخ
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز
لیگ برتر	۱۸	۷	۷	۴	۲۴	۱۸	۶	۲۸
جام حذفی	۳	۲	۰	۱	۴	۴	۰	۶
لیگ قهرمانان آسیا	۷	۴	۰	۳	۱۰	۹	۱	۱۲
جمع	۲۸	۱۳	۷	۸	۳۸	۳۱	۷	۴۶

فیروز کریمی
عنوان	بازی	برد	مساوی	باخت	گ.ز	گ.خ	تفاضل	امتیاز
لیگ برتر	۱۹	۶	۵	۸	۲۲	۲۳	۱-	۲۳
جام حذفی	۲	۰	۲	۰	۳	۳	۰	۲
جمع	۲۱	۶	۷	۸	۲۵	۲۶	۱-	۲۵

مهمترین اخراج‌های مربیان در تاریخ باشگاه

#	مربی اخراج شده	تاریخ اخراج	توضیحات
۱	وینفرد شفر	۹  اردیبهشت ۱۳۹۸	در حالی که پنج بازی استقلال در فصل مانده بود شفر اخراج شد (۳ بازی در لیگ برتر و ۲ بازی در لیگ قهرمانان)
۲	علیرضا منصوریان	۲۹ شهریور ۱۳۹۶	منصوریان پس از هشت بازی اخراج شد (لیگ ۷ - جام حذفی ۱) زود هنگام ترین اخراج بین مربیان استقلال
۳	ناصر حجازی	۳ آذر ۱۳۸۶	حجازی پس از پانزده بازی اخراج شد (لیگ ۱۴ - جام حذفی ۱) اخراج حجازی در این فصل هم جالب بود و این مربی چند هفته از روی سکوها تیم را هدایت میکرد
۴	رولاند کخ	۳۱ فروردین ۱۳۸۲	بعد از باخت برابر برق شیراز و در حالی که ۸ بازی استقلال در لیگ برتر باقی مانده بود اخراج شد
۵	یوگنی سکوموروخوف	۶ اسفند ۱۳۷۸	بعد از تساوی برابر فولاد خوزستان و در هشت هفته به پایان لیگ سکوموروخوف اخراج شد و دو روز قبل از دربی ۴۹ باز هم پورحیدری مربی استقلال شد
۶	ناصر حجازی	۱۹ اردیبهشت ۱۳۷۸	بعد از باخت برابر سایپا تهران اخراج شد باخت استقلال به سایپا از عجیب‌ترین باختهای تاریخ باشگاه میباشد
۷	منصور پورحیدری	۲۲ آبان ۱۳۷۵	فتح‌اله‌زاده که که به تازگی به سمت مدیریت استقلال منسوب شده بود چند هفته قبل‌تر اعلام کرده بود قصد تغییر در کادر مربیگری تیم را دارد
۸	لئونید بیلفسکی	۱ شهریور ۱۳۷۳	این تاریخ تقریبی میباشد و بیلفسکی بعد از آخرین مربیگریش در تاریخ ۲۱ مرداد ۱۳۷۳ُ، دیگر هرگز بر روی نیمکت استقلال ننشست
۹	زدراکو رایکوف	۲۹ آبان ۱۳۵۵	بعد از شکست در برابر نفت آبادان و در چهار هفته به پایان لیگ زدراکو رایکوف اخراج شد