پرش به محتوا

محمدباقر نوبخت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محمدباقر نوبخت
معاون رئیس‌جمهور
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور
دوره مسئولیت
۱۲ مرداد ۱۳۹۵ – ۲۰ مرداد ۱۴۰۰
رئیس‌جمهورحسن روحانی
پس ازایجاد جایگاه
پیش ازسید مسعود میرکاظمی
معاون رئیس‌جمهور
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور
دوره مسئولیت
۲۰ مرداد ۱۳۹۲[۱] – ۱۱ مرداد ۱۳۹۵
رئیس‌جمهورحسن روحانی
پس ازبهروز مرادی
پیش ازخودش
(به عنوان رئیس سازمان برنامه و بودجه)
جمشید انصاری
(به عنوان رئیس سازمان اداری و استخدامی)
سخنگوی دولت ایران
دوره مسئولیت
۶ شهریور ۱۳۹۲ – ۹ مرداد ۱۳۹۷
رئیس‌جمهورحسن روحانی
پس ازغلامحسین الهام
پیش ازعلی ربیعی
نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی
دوره‌های ۳، ۴، ۵ و ۶
دوره مسئولیت
۷ خرداد ۱۳۶۷ – ۶ خرداد ۱۳۸۳
حوزه انتخاباتیرشت و خمام
اطلاعات شخصی
زاده
محمدباقر نوبخت حقیقی

۲ فروردین ۱۳۲۹ ‏(۷۴ سال)
رشت، استان گیلان، ایران
حزب سیاسیحزب اعتدال و توسعه
دیگر عضویت‌های سیاسینهادگرایی
فرزندان۳[۲]
خویشاوندانعلی نوبخت حقیقی (برادر)
تحصیلاتدکترای اقتصاد
دکترای مدیریت
محل تحصیلدانشگاه پیزلی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
پیشهسیاستمدار
هیئت دولتدولت یازدهم
دولت دوازدهم
امضا

محمدباقر نوبخت حقیقی (زادهٔ ۲ فروردین ۱۳۲۹) سیاستمدار اعتدالگرا، اقتصاددان نهادگرا، مدرس دانشگاه و مدیر ارشد اجرایی در ایران است.[۳][۴] او در دولت‌های یازدهم و دوازدهم در فاصله سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ سمت سخنگوی دولت و از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و بین سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه فعالیت می‌کرد. او همچنین دبیرکل حزب اعتدال و توسعه است.[۵]

او دانش‌آموختهٔ دکترای اقتصاد از دانشگاه پیزلی و همچنین دکترای مدیریت از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران است. وی فعالیت شغلی خود را از اواخر دهه ۱۳۵۰ در آموزش و پرورش رشت آغاز کرد. نوبخت در چهار ادوار مجلس شورای اسلامی، در دوره‌های سوم، چهارم، پنجم و ششم، به عنوان نماینده رشت و خمام فعالیت می‌کرد. وی پیشتر از دولت یازدهم، به‌عنوان معاون پژوهش‌های اقتصادیِ مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام فعالیت می‌کرد.

زندگی‌نامه

[ویرایش]

محمد باقر نوبخت در تاریخ ۲ فروردین ۱۳۲۹ در شهر رشت زاده شد. وی خواهرزاده حجت‌الاسلام حسن حجتی از روحانیون سرشناس گیلان و نوه آیت‌الله ابوالقاسم حجتی است و دو برادرش نیز در سمت‌های دولتی و قضایی مشغول به فعالیت می‌باشند. او در دهه سوم زندگی‌اش، مدیر دبیرستان دکتر بهشتی (شاپور سابق) رشت، پس از آن مدیرکل آموزش و پرورش کرمانشاه، سپس چهار دوره نماینده رشت در مجلس شورای اسلامی بوده‌است.

نوبخت تا پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲) و به قدرت رسیدن حسن روحانی، به عنوان معاون پژوهش‌های اقتصادی، مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، همچنین دبیرکل حزب اعتدال و توسعه فعالیت می‌نمود. او در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲) از حامیان حسن روحانی بود و به عنوان سخنگوی ستاد انتخاباتی وی فعالیت می‌کرد.[۶] علی نوبخت حقیقی، نماینده تهران در مجلس دهم و دبیر انجمن‌های علمی تخصصی ایران، برادر محمدباقر نوبخت است.[۷]

فعالیت‌های سیاسی

[ویرایش]

انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۴

[ویرایش]

در خلال انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۴ نوبخت، سخنگوی ائتلافی با عنوان «ائتلاف نهم برای فردایی بهتر» را بر عهده داشت. این ائتلاف از چند حزب و گروه چون حزب کارگزاران سازندگی ایران و حزب اعتدال و توسعه تشکیل شده بود، که حامی اصلی ورود اکبر هاشمی رفسنجانی به انتخابات ریاست جمهوری و در اصل، ستاد انتخاباتی غیررسمی او محسوب می‌شد و در پوشش دعوت از هاشمی به نوعی تبلیغات انتخاباتی زودهنگام را به نفع او آغاز نموده بود.

انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸

[ویرایش]

نوبخت در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸، از حامیان میرحسین موسوی بود.

انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۲

[ویرایش]

در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۲ محمدباقر نوبخت نخست به عنوان سخنگوی ستاد حسن روحانی منصوب شد، که با ثبت‌نام اکبر هاشمی رفسنجانی در انتخابات، بعنوان رئیس ستاد انتخابات هاشمی رفسنجانی در استان گیلان انتخاب شد. پس از رد صلاحیت هاشمی، وی دوباره به عنوان سخنگوی ستاد روحانی، فعالیت خود را از سر گرفت. پس از پیروزی روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۲، نوبخت به عنوان نماینده رئیس‌جمهور برای همکاری با محمدرضا باهنر، به عنوان نماینده رئیس مجلس شورای اسلامی (علی لاریجانی) در ایجاد ارتباط و تعامل دو قوه، انتخاب شد.

دولت یازدهم

[ویرایش]

ریاست سازمان برنامه و بودجه

[ویرایش]

بعد از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس دولت یازدهم، وی در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۳۹۲، نوبخت را به سمت معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور و سرپرست معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور، در دولت یازدهم منصوب کرد. به دنبال آن در تاریخ ۱۹ آبان ۱۳۹۳، با دستور رئیس‌جمهور و تصویب شورای عالی اداری، با ادغام دو معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی و توسعه مدیریت و سرمایه انسانی، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور احیاء گردید.[۸] کمتر از دو ماه بعد، در ۸ دی ۱۳۹۳ محمدباقر نوبخت به عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور منصوب گردید.[۹] چندی بعد در ۴ مرداد ۱۳۹۵ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به دو سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور اداری و استخدامی تقسیم شد و نوبخت به عنوان رئیس سازمان برنامه و بودجه انتخاب گردید.[۱۰]

سخنگوی دولت

[ویرایش]

با تصویب هیئت وزیران در تاریخ ۱۳۹۲/۶/۶ محمدباقر نوبخت، معاون رئیس‌جمهور با حفظ سمت، به عنوان سخنگوی دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران معرفی شد. وی در دولت دوازدهم همچنان در این جایگاه فعالیت می‌کرد. او در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۹۷ از سخنگویی دولت استعفا داد.

انتخابات مجلس دوازدهم

[ویرایش]

محمد باقر نوبخت در دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه رشت و خمام نامزد شد علی رغم حمایت های ویژه سیاسیون ملی از جمله علی لاریجانی از وی نتوانست رای لازم برای نمایندگی مردم را کسب کند. محمدباقر نوبخت حقیقی با کسب ۲۸۳۱۶ رأی پنجم شد.[۱۱][۱۲]

تحصیلات

[ویرایش]

سوابق تدریس

[ویرایش]

تألیفات

[ویرایش]
  • اقتصاد کار (۱۳۹۰)
  • راهنمای کامل فرایندها، الگوها و تکنیک‌های کلیدی مدیریت پروژه پیشرفته (۱۳۸۹)
  • اقتصاد جدید (۱۳۸۹)
  • دریاچه خزر در قرن بیست و یکم (۱۳۸۸)
  • پژوهش‌های راهبردی در توسعه اقتصادی ایران (۱۳۸۸)
  • روش‌های ارتقاء بهره‌وری منابع انسانی در چشم‌انداز بیست ساله (۱۳۸۷)
  • دولت الکترونیک و امکان‌سنجی استقرار آن در ایران (۱۳۸۷)
  • بررسی نحوه استفاده از دستاوردهای دانشگاه آزاد اسلامی در صنایع تولیدی (۱۳۸۷)
  • فرایند جهانی‌شدن؛ تغییرات و الزامات لازم در حوزه اقتصاد جمهوری اسلامی ایران (۱۳۸۷)
  • بررسی نقش دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه اقتصادی-اجتماعی کشور (۱۳۸۷)
  • توسعه صنعت گردشگری در ایران؛ موانع و راهکارها (۱۳۸۷)
  • منطقه آزاد انرژی در ایران (۱۳۸۷)
  • اقتصاد کار (راهبردهای تعادل بازار کار و اشتغال فارغ‌التحصیلان) (۱۳۸۷)
  • بررسی ابعاد مختلف تجهیز منابع سرمایه‌ای در جهت توسعه اقتصادی کشور (۱۳۸۷)
  • ارزیابی اقتصادی تأسیس رشته-شهرهای جدید دانشگاه آزاد اسلامی و پیشنهاد مدل ایجاد آن (۱۳۸۷)
  • پژوهش‌های راهبردی در توسعه اقتصادی ایران (۱۳۸۵)

پانویس

[ویرایش]
  1. https://www.president.ir/fa/70496
  2. فرزندان نوبخت کجا هستند و چه شغلی دارند؟ - مشرق
  3. زندگینامهٔ محمدباقر نوبخت - همشهری آنلاین
  4. جهان، Fararu | فرارو | اخبار روز ایران و (۱۳۹۲-۰۵-۱۵). «اقتصاد بازار يا نهاد گرايي؟». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۴-۳۰.
  5. «زندگینامه: محمدباقر نوبخت حقیقی». همشهری‌آنلاین. ۲۰ مرداد ۱۳۹۲.
  6. سخنرانی عباس عبدی و محمدباقر نوبخت در کرمانشاه ایلنا
  7. «رئیس‌جمهور به نوبخت تسلیت گفت / زمان تشییع پیکر برادر سخنگوی دولت». هفت صبح. ۲۰۱۶-۰۲-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۲-۲۳.
  8. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور احیاء شد روز نو
  9. معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور منصوب شد ریاست جمهوری
  10. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی تجزیه شد الف
  11. «بازی با نرخ ارز». www.khabaronline.ir. ۲۰۲۳-۱۰-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۴-۲۴.
  12. ایران، عصر (۱۴۰۲/۱۲/۱۲ - ۱۰:۲۱). «جزئیات دقیق نتایج انتخابات رشت (جدول کامل آرا)». fa. دریافت‌شده در 2024-04-24. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)

منابع

[ویرایش]

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران

پیوند به بیرون

[ویرایش]
کرسی پارلمانی
پیشین:
قاسم مهرزاد صدقیانی
نایب دوم رئیس کمیسیون امور اقتصادی و دارایی
۱۳۶۸–۱۳۶۷
پسین:
قاسم مهرزاد صدقیانی
پیشین:
محمود آستانه
نایب اول رئیس کمیسیون امور اقتصادی و دارایی
۱۳۶۹–۱۳۶۸
پسین:
محمد سلامتی
پیشین:
عین‌الله علاء
سخنگوی کمیسیون امور اقتصادی و دارایی
۱۳۷۰–۱۳۶۹
پسین:
محمدرضا بهزادیان
پیشین:
سید کاظم میرولد
سخنگوی کمیسیون امور برنامه و بودجه
۱۳۷۶–۱۳۷۳
پسین:
عین‌الله علاء
مناصب احزاب سیاسی
عنوان جدید دبیرکل حزب اعتدال و توسعه
اکنون–۱۳۷۸
در حال تصدی
رئیس دفتر سیاسی حزب اعتدال و توسعه
؟–۱۳۷۸
پسین:
محمود واعظی
رئیس فراکسیون حزب اعتدال و توسعه
۱۳۸۳–۱۳۷۹
بدون متصدی
سخنگوی ائتلاف نهم برای فردای بهتر
۱۳۸۴–۱۳۸۳
پسین:
رحمان رنجبر
سخنگوی ستاد انتخاباتی اکبر هاشمی رفسنجانی
۱۳۸۴
پسین:
علی مطهری
پیشین:
؟
رئیس ستاد انتخاباتی اکبر هاشمی رفسنجانی در استان گیلان
۱۳۹۲
آخرین حضور انتخاباتی رفسنجانی
عنوان جدید سخنگوی ستاد انتخاباتی حسن روحانی
۱۳۹۲
پسین:
محمدعلی وکیلی
مناصب حکومتی
پیشین:
علی آقامحمدی
دبیر کمیتهٔ اقتصادی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی
۱۳۸۴–۱۳۸۳
پسین:
محمد نهاوندیان
به عنوان معاون اقتصاد و فناوری دبیرخانه
سِمَت‌های علمی
پیشین:
مرتضی محمدخان
معاون پژوهش‌های اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک
۱۳۹۲–۱۳۸۴
پسین:
مجید قاسمی
مناصب سیاسی
پیشین:
غلامحسین الهام
سخنگوی دولت
۱۳۹۷–۱۳۹۲
پسین:
علی ربیعی
معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور
سرپرست

۱۳۹۳–۱۳۹۲
ادغام دو معاونت ریاست‌جمهوری و
تشکیل یک سازمان زیر نظر رئیس‌جمهور
پیشین:
بهروز مرادی
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور
۱۳۹۳–۱۳۹۲
عنوان جدید معاون رئیس‌جمهور
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور

۱۳۹۵–۱۳۹۳
پسین:
خودش
به عنوان رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور
پسین:
جمشید انصاری
به عنوان رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور
معاون رئیس‌جمهور
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور

۱۴۰۰–۱۳۹۵
پسین:
سید مسعود میرکاظمی