زبان درخطر

زبان ِ درخطر به زبانی گفته می‌شود که در معرض نابودی باشد. تعداد گویشوران یک «زبان درخطر» لزوماً کم نیست، بلکه حتی اگر تعداد آنها طی مدت نسبتاً کوتاهی در حال کاهش شدید بوده باشد، باز با آن به سان زبان درخطر برخورد می‌شود.

زبان های ایرانی درخطر

گویش های هرزنی و گرینگانی در استان اردبیل، تالشی در استان گیلان، وفسی و آشتیانی در استان مرکزی و تاکستانی در استان قزوین که همگی از گویش های زبان تاتی به شمار می روند، در خطر هستند. همچنین گویشوران لاهیجی، بالاخانی، سوراخانی و... که گویش های تاتی جمهوری آذربایجان محسوب می شوند نیز با چنان سرعتی در حال کاهشند که از دیدگاه زبانشناسی جزو زبان های «در حال انقراض» شمرده می شوند.

شماری از گویش های استان سمنان نیز در معرض نابودی است.

همچنین «کمزاری» (Komzari) که یک زبان ایرانی است و گویشوران آن در آنسوی تنگه هرمز و در کشور عمان هستند نیز جزو زبان های در خطر است. راهجردی، دزیدی، نطنزی، گزی، خونسازی، نائینی، دری زرتشتی، سنها (Sonha)، سیوندی، کرشی (Koroshi)، لاری و بشکردی (Bashkardi) از دیگر زبان های ایرانی در خطر هستند.

شماری از زبان هایی که گویشورانشان در تاجیکستان، ازبکستان، افغانستان و شرق چین زندگی می کنند نیز در گروه زبان های تهدید شونده قرار دارند. .
امروزه بسیاری از والدین از سخن گفتن به زبان مادری با فرزندانشان خودداری کرده و با آن ها به زبان فارسی حرف می زنند.

منابع

• زبان های ایرانی در معرض خطر

جستارهای وابسته

• زبان مرده
• زبان متروک