درگاه:ادبیات کردی
درگاه‌های ویکی‌پدیا: فرهنگ · جغرافیا · بهداشت و درمان · تاریخ · ریاضیات · علوم طبیعی · مردم · فلسفه · دین · اجتماعی · فناوری
|
ویرایش درگاه ادبیات کردی
 ادبیات کردی به نوشته‌ها، سروده‌ها و داستان‌هایی گفته می‌شود که به گویشهای زبان کردی مانند فیلی، سورانی، کرمانجی و گورانی نوشته یا سروده شده‌اند. از بزرگان ادبیات کلاسیک کردی می‌توان به جزیری، احمد خانی، نالی، مولوی کرد، خان منصور و شاکه، غلامرضا ارکوازی ومستوره اردلان اشاره کرد. از میان معاصران هم می‌توان شیرکو بی‌کس، عبدالله پشیو، هژار و هیمن اشاره کرد. به طور کلی آثار شعر کردی در طول تاریخ بسیار زیادتر از آثار نثر کردی است. ویرایش نوشتار برگزیده
 عبدالرحمان شرفکندی (به کردی: عه‌بدولڕه‌حمان شه‌ره‌فکه‌ندی) (زاده ۲۵ فروردین ۱۳۰۰ در بوکان – درگذشته ۲ اسفند ۱۳۶۹ در کرج)، متخلص به هژار (به کردی: هه‌ژار)، شاعر، نویسنده، مترجم، فرهنگ‌نویس، واژه‌شناس، محقق، اسلام‌شناس، مفسر، فرهنگ‌نویس و عکاس کرد ایرانی بود. از کارهای برجستهٔ او می‌توان به ترجمهٔ کتاب قانون در طب ابن سینا از عربی به فارسی، ترجمهٔ منظوم رباعیات خیام از فارسی به کردی مرکزی و فرهنگ کردی‌به‌کردی و فارسیِ هَنبانه‌بۆرینه اشاره کرد. وی در سرودن شعر، تحت تأثیر شاعران برجستهٔ کرد مانند احمد خانی، وفایی، ملای جزیری و حاجی قادر کویی بود. هژار در جمهوری مهاباد به‌همراه هیمن به‌عنوان شاعر ملی کردستان برگزیده شد. وی همچنین در جنبش آزادی‌خواهی کردستان عراق به رهبری مصطفی بارزانی نیز مشارکت داشت. عبدالرحمن شرفکندی برادر بزرگ‌تر صادق شرفکندی سیاستمدار کرد است که در برلین طی ماجرای ترور میکونوس ترور شد.
ویرایش زندگی‌نامهٔ برگزیده
 نالی (۱۷۹۵–۱۸۵۵) با نام کامل ملا خدر شاویسی میکایلی شاعر کرد و بنیان‌گذار مکتب شعری بابان است. وی در قریه خاک و خول در شهرزور به دنیا آمد و پس از مطالعه قرآن و صرف و نحو در شهرزور، به قصد تحصیل علم به مهاباد، سنندج و حلبچه رفت. نالی در ادبیات کردی به غزلهای عاشقانه اش شناخته شده‌است. نقش وی از آن نظر در تاریخ ادبیات کردی برجسته است که از اولین کسانی بود که به گویش سورانی شعر سرود و پس از وی شعرای بسیاری چون کردی، سالم (شاعر) و حاجی قادر کویی، محوی، وفایی، ناری (شاعر)، حریقی و قانع به شعر سورانی روی آوردند. ویرایش نوشتارهای برگزیده
ویرایش نگارهٔ برگزیده
 نمونهٔ دستنویس شاهنامه کردی از آرشیو کمیته میراث فرهنگی وژین ویرایش رمان
روشن مانند عشق، تیره مانند مرگ (به کردی: روونی مینا ئه‌وینێ تاری مینا مِرِنێ (Ronî Mîna Evînê Tarî Mîna Mirinê)) نام رمانی است به زبان کردی در گویش کرمانجی. نویسنده این رمان، محمد اوزون، از فعالترین و شناخته‌شده‌ترین نویسندگان کرد در غربت است. این رمان، ششمین رمان او بود و در سال ۱۹۸۸ در استانبول منتشر شد. رمان «روونی مینا ئه‌وینێ» توسط محسن کیزیل‌کایا به ترکی استانبولی ترجمه شد و در سال ۲۰۰۰ از سوی انتشاراتی «گنداس کولتور» به چاپ رسید. ترجمه ترکی آن در ترکیه محبوبیت بسیاری یافت و ده بار تجدید چاپ شد. در آغاز سال ۲۰۰۱، دادگاه امنیتی دولتی استانبول، محمد اوزون را بخاطر فعالیت‌های ادبی‌اش به «پشتیبانی از تروریسم» متهم نموده و به پنج سال زندان محکوم کرد. بعداً فشار بین‌المللی باعث تبرئه شدن محمد اوزون شد. ویرایش آنچه می‌توانید انجام دهید
ویرایش گفتاورد
«آدمی نباید آخر سر به جواب پرسش‌هایی فکر کند که در طول زندگی نتوانسته برای آن‌ها جوابی پیدا کند. قبل از مرگم می‌خواهم قدرت آن را داشته باشم که به جواب هیچ پرسش حقیری فکر نکنم.» ویرایش آیا می‌دانید
ویرایش شعر
محوی — |
