ترک‌های آناتولی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏پدیدار شدن ترک‌ها در آناتولی: تمیزکاری زیربخش‌ها، + ماژول اصلاح زیربخش با استفاده از AWB
ابرابزار
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:Turkish woman in Ottoman costume 2.jpg|بندانگشتی|250px]]
[[پرونده:Turkish woman in Ottoman costume 2.jpg|بندانگشتی|250px]]
'''ترک‌های آناتولی''' {{به ترکی|Türkiye Türkleri}}، {{به ترکی|Türkler}} (در اصطلاح قدیمی فارسی: '''رومی'''، '''عثمانی''') شاخه‌ای از [[مردمان ترک]] هستند که در کشور خاورمیانه نظیر [[ترکیه]]، [[عراق]]، [[سوریه]] ،کشورهای [[بالکان]] نظیر [[اتریش]]، [[بلغارستان]]، [[بلژیک]]، [[قبرس]]، [[جمهوری ترک قبرس شمالی]]، در کشورهای اروپایی نظیر [[آلمان]]، [[فرانسه]]، [[هلند]]، [[بریتانیا]] و کشورهای آفریقایی نظیر [[الجزایر]]، [[تونس]] زندگی می‌کنند و بیشترشان از [[اهل سنت]] هستند. این قوم حدود ۸۰ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند.
'''ترک‌های آناتولی''' {{به ترکی|Türkiye Türkleri}}، {{به ترکی|Türkler}} (در اصطلاح قدیمی فارسی: '''رومی'''، '''عثمانی''') شاخه‌ای از [[مردمان ترک]] هستند که در کشور خاورمیانه نظیر [[ترکیه]]، [[عراق]]، [[سوریه]]، کشورهای [[بالکان]] نظیر [[اتریش]]، [[بلغارستان]]، [[بلژیک]]، [[قبرس]]، [[جمهوری ترک قبرس شمالی]]، در کشورهای اروپایی نظیر [[آلمان]]، [[فرانسه]]، [[هلند]]، [[بریتانیا]] و کشورهای آفریقایی نظیر [[الجزایر]]، [[تونس]] زندگی می‌کنند و بیشترشان از [[اهل سنت]] هستند. این قوم حدود ۸۰ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند.


به مردم ترک‌زبان [[آسیای کوچک]] و [[آناتولی]] پیشتر در ایران، رومی، عثمانی‌ها یا ترکان عثمانی اطلاق می‌شد که پس از فروپاشی [[حکومت عثمانی]] این اصطلاح کنار گذاشته شد.سرزمین مادری ترک های عثمانی مکانی در آسیای مرکزی نزدیک آلتای میباشد.
به مردم ترک‌زبان [[آسیای کوچک]] و [[آناتولی]] پیشتر در ایران، رومی، عثمانی‌ها یا ترکان عثمانی اطلاق می‌شد که پس از فروپاشی [[حکومت عثمانی]] این اصطلاح کنار گذاشته شد. سرزمین مادری ترک‌های عثمانی مکانی در آسیای مرکزی نزدیک آلتای می‌باشد.
سلجوقیان مردمی ترک تبار از طوایف آسیای مرکزی بودند،به سال 1037میلادی وارد پرسیا
سلجوقیان مردمی ترک تبار از طوایف آسیای مرکزی بودند، به سال ۱۰۳۷میلادی وارد پرسیا
شدند واولین حکومت اسلامی خود را بنا نهادند.سلجوقیان بتدریج قسمت هایی از شرق ومرکز
شدند واولین حکومت اسلامی خود را بنا نهادند. سلجوقیان بتدریج قسمت‌هایی از شرق ومرکز
امپراتوری بیزانس روم را به تصرف خود در آوردند.ومسلمانان قسمت هایی از امپراتوری روم
امپراتوری بیزانس روم را به تصرف خود درآوردند. ومسلمانان قسمت‌هایی از امپراتوری روم
را تسخیرکردندو قونیه را به عنوان مرکز انتخاب کردند.
را تسخیرکردندو قونیه را به عنوان مرکز انتخاب کردند.
ایلخانان و بیگلربیگی ها
ایلخانان و بیگلربیگی‌ها
بیگلربیگی آناتولی گروهی کوچک ازترک ها بودند که توسط بیگلر فرماندهی میشدند.
بیگلربیگی آناتولی گروهی کوچک ازترک‌ها بودند که توسط بیگلر فرماندهی می‌شدند.
سلطان رومی سلجوق بعد از حمله مغولان حکومتش به پایان خود رسید.بعد از حمله مغول ها
سلطان رومی سلجوق بعد از حمله مغولان حکومتش به پایان خود رسید. بعد از حمله مغول‌ها
وتصرف آن،اناتولی به بخش‌های مختلف بیگلربیگی تقسیم شد.
وتصرف آن، آناتولی به بخش‌های مختلف بیگلربیگی تقسیم شد.


== پدیدار شدن ترک‌ها در آناتولی ==
== پدیدار شدن ترک‌ها در آناتولی ==
آناتولی از دوران قدیم، خانه مردمان گوناگونی بود که از آن جمله [[آشوریان]]، [[هیتی‌ها]]، [[زبان لووی|لووی‌ها]]، [[هوری‌ها]]، [[مردم ارمنی|ارمنی‌ها]]، [[یونانی‌ها]]، [[کیمری|کیمری‌ها]]، [[سکاها]]، [[گرجی|گرجی‌ها]]، [[کولخیس|کولخیسی‌ها]]، [[کاریایی‌ها]]، [[لیدیه|لیدیایی‌ها]]، [[لیقیه‌ای‌ها]]، [[فریگیه|فریگیهای‌ها]]، [[عرب|عرب‌ها]]، [[کردو|کردوها]]، [[کاپادوکیه|کاپادوکیهای‌ها]] و [[کیلیکیه]] ای‌ها و بسیاری دیگر بودند.
آناتولی از دوران قدیم، خانه مردمان گوناگونی بود که از آن جمله [[آشوریان]]، [[هیتی‌ها]]، [[زبان لووی|لووی‌ها]]، [[هوری‌ها]]، [[مردم ارمنی|ارمنی‌ها]]، [[یونانی‌ها]]، [[کیمری]]‌ها، [[سکاها]]، [[گرجی]]‌ها، [[کولخیس|کولخیسی‌ها]]، [[کاریایی‌ها]]، [[لیدیه|لیدیایی‌ها]]، [[لیقیه‌ای‌ها]]، [[فریگیه|فریگیهای‌ها]]، [[عرب]]‌ها، [[کردو]]ها، [[کاپادوکیه|کاپادوکیهای‌ها]] و [[کیلیکیه]] ای‌ها و بسیاری دیگر بودند.


حضور یونانی‌ها در طول بسیاری از سواحل باعث شد تا بسیاری از این مردم تحت تاثیر یونان زبان خود را از دست داده و هلنی شوند. مخصوصا در شهرها و در سواحل غربی و جنوبی رومیان تاثیر زیادی گذاشتند. با اینحال کماکان در شمال و شرق و علی‌الخصوص در روستاها بسیاری از گویشگران زبانهای بومی مانند ارمیان و آشوریان زندگی می‌کردند.<ref>Mitchell, Stephen. 1993. ''Anatolia: land, men and gods in Asia Minor. Vol. 1, The Celts, and the impact of Roman rule. '' Clarendon Press. pp.172–176.</ref> اما در زمانی که ترکان برای نخستین بار در قرن یازدهم میلادی در این مناطق ظاهر شدند، فرهنگ یونانی تاثیر زیادی نداشت."<ref name="Langer and Blake 1932: 481">(Langer and Blake 1932: 481)</ref> علی‌الخصوص در سرحدات، بیزانسی‌ها کسانی که به فرقه مسیحی (غیر ارتودوکس) گرایش داشتند را آزار می‌دادند و این موجب شده بود که گرایش به فرهنگ یونانی در آن مناطق کمتر شود.<ref name="Langer and Blake 1932: 481"/> بیزانسی‌ها پیوسته گروههای بزرگی از مردم را برای یکسان سازی مذهبی و زبان یونانی مهاجرت می‌دادند. آنها همچنین کوشش می‌کردند تا تعداد زیادی از ارمنیها را آسیمیله کنند در نتیجه در قرن یازدهم میلادی، اشراف ارمنی از سرزمینهای خود کوچک و به غرب آناتولی مهاجرت کردند. نتیجه غیر قابل پیش بینی این رفتار، از دست رفتن فرماندهی نظامی محلی در مرزهای شرقی بود که راه را برای مهاجمان ترک باز کرد.<ref>Charanis, Peter. 1961. "The Transfer of Population as a Policy in the Byzantine Empire." ''Comparative Studies in Society and History'' 3:140–154.</ref> در اوایل قرن یازدهم جنگ با ترکها، موجب کشته شدن بسیاری از [[مردمان بومی]] شد و بسیاری از مردم هم به غلامی و بردگی گرفته شدند.<ref>(Vryonis 1971: 172)</ref> با خالی شدن این نواحی از سکنه، قبایل ترک به این نواحی کوچ کردند.<ref>(Vryonis 1971: 184–194)</ref>
حضور یونانی‌ها در طول بسیاری از سواحل باعث شد تا بسیاری از این مردم تحت تأثیر یونان زبان خود را از دست داده و هلنی شوند. مخصوصاً در شهرها و در سواحل غربی و جنوبی رومیان تأثیر زیادی گذاشتند. با اینحال کماکان در شمال و شرق و علی‌الخصوص در روستاها بسیاری از گویشگران زبانهای بومی مانند ارمیان و آشوریان زندگی می‌کردند.<ref>Mitchell, Stephen. 1993. ''Anatolia: land, men and gods in Asia Minor. Vol. 1, The Celts, and the impact of Roman rule. '' Clarendon Press. pp.172–176.</ref> اما در زمانی که ترکان برای نخستین بار در قرن یازدهم میلادی در این مناطق ظاهر شدند، فرهنگ یونانی تأثیر زیادی نداشت."<ref name="Langer and Blake 1932: 481">(Langer and Blake 1932: 481)</ref> علی‌الخصوص در سرحدات، بیزانسی‌ها کسانی که به فرقه مسیحی (غیر ارتودوکس) گرایش داشتند را آزار می‌دادند و این موجب شده بود که گرایش به فرهنگ یونانی در آن مناطق کمتر شود.<ref name="Langer and Blake 1932: 481" /> بیزانسی‌ها پیوسته گروه‌های بزرگی از مردم را برای یکسان سازی مذهبی و زبان یونانی مهاجرت می‌دادند. آنها همچنین کوشش می‌کردند تا تعداد زیادی از ارمنیها را آسیمیله کنند در نتیجه در قرن یازدهم میلادی، اشراف ارمنی از سرزمینهای خود کوچک و به غرب آناتولی مهاجرت کردند. نتیجه غیر قابل پیش بینی این رفتار، از دست رفتن فرماندهی نظامی محلی در مرزهای شرقی بود که راه را برای مهاجمان ترک باز کرد.<ref>Charanis, Peter. 1961. "The Transfer of Population as a Policy in the Byzantine Empire." ''Comparative Studies in Society and History'' 3:140–154.</ref> در اوایل قرن یازدهم جنگ با ترکها، موجب کشته شدن بسیاری از [[مردمان بومی]] شد و بسیاری از مردم هم به غلامی و بردگی گرفته شدند.<ref>(Vryonis 1971: 172)</ref> با خالی شدن این نواحی از سکنه، قبایل ترک به این نواحی کوچ کردند.<ref>(Vryonis 1971: 184–194)</ref>


با توجه به اینکه ترکان مناطق طبیعی متفاوتی را در یک سرزمین تصاحب کرده بودند<ref>(Langer and Blake 1932: 479-480)</ref>، تغییری در شیوه زندگیایشان ایجاد شد و تعداد کمتری به گله داری و [[کوچ نشینی]] پرداختند. با اینحال اسباب ترک شدن این منطقه کمتر بخاطر ازدواج ترکان با مردم بومی بود و این تغییر بیشتر به علت تغییر مذهب بسیاری از مسیحیان و غیر مسیحیان به اسلام و تغییر زبانشان به زبان ترکی ایجاد شد. علت این تُرکیدگی مردمان بومی نخست ضعف فرهنگ یونانی در اغلب جمعیت بود و اینکه مردم اشغال شده ترجیح می‌دادند تا به این شیوه مایملک و دارایی‌های خود را حفظ کنند.<ref>(Langer and Blake 1932: 481-483)</ref> یکی از نشانه‌های تُرکیدگی در دههٔ ۱۳۳۰ میلادی رخ داد. در آن زمان نامهای یونانی آناتولی را به نامهای ترکی تغییر دادند.<ref>(Langer and Blake 1932: 485)</ref>
با توجه به اینکه ترکان مناطق طبیعی متفاوتی را در یک سرزمین تصاحب کرده بودند،<ref>(Langer and Blake 1932: 479-480)</ref> تغییری در شیوه زندگیایشان ایجاد شد و تعداد کمتری به گله داری و [[کوچ نشینی]] پرداختند. با اینحال اسباب ترک شدن این منطقه کمتر بخاطر ازدواج ترکان با مردم بومی بود و این تغییر بیشتر به علت تغییر مذهب بسیاری از مسیحیان و غیر مسیحیان به اسلام و تغییر زبانشان به زبان ترکی ایجاد شد. علت این تُرکیدگی مردمان بومی نخست ضعف فرهنگ یونانی در اغلب جمعیت بود و اینکه مردم اشغال شده ترجیح می‌دادند تا به این شیوه مایملک و دارایی‌های خود را حفظ کنند.<ref>(Langer and Blake 1932: 481-483)</ref> یکی از نشانه‌های تُرکیدگی در دههٔ ۱۳۳۰ میلادی رخ داد. در آن زمان نامهای یونانی آناتولی را به نامهای ترکی تغییر دادند.<ref>(Langer and Blake 1932: 485)</ref>


اندرو مانگو می‌گوید<ref>(Mango 2004:17–18)</ref>:
اندرو مانگو می‌گوید:<ref>(Mango 2004:17–18)</ref>

: «ملت ترک در طول قرونی که سلجوقیان و عثمانیان قدرت داشتند، شکل گرفت. قبایل ترک مهاجم، مردمان بومی را جایگزین نکردند بلکه با آنها وصلت کردند. در این میان مردمان هلنی آناتولی (یونانیان)، ارمنی‌ها، مردم قفقاز، کردها، آشوریها و در بالکان اسلاوها، آلبانیایی‌ها و دیگران بودند. پس از اینکه این مردم مسلمان و ترک شدند، از طریق سرزمینهای شمال [[دریای سیاه]] و قفقاز با دانشمند عرب یا هنرمند ایرانی با ماجراجوی اروپایی پیوند خوردند و در نتیجه ترکهای امروزی، گروه‌های قومی متعددی را در خود نمایش می‌دهند. برخی از آنها شرقی هستند، برخی دیگر خصوصیات بومی آناتولی دارند؛ برخی از ایشان بازماندگان اسلاوها، آلبانی‌ها یا [[چرکس]]‌ها هستند. برخی دیگر پوست تیره دارند، بسیاری مدیترانه‌ای هستند، برخی از [[آسیای مرکزی]] و بسیاری هم شبیه ایرانیان اند. تعدادی که از لحاظ شماره اندک اند اما از جهت بازرگانی و دانشی مهم هستند، بازماندگان یهودیان اند که از [[دین یهود]] به اسلام تغییر مذهب دادند. اما همگی ترک هستند.»

== ژنتیک ==
{{بیشتر|Turkification}}

میزان سهم شارش ژنی از کوچ نشینان ترکی آسیای مرکزی در خزانهٔ ژنی کنونی مردم ترک ترکیه، و نقش سکنی گزیدن مردم ترکی در آناتولی در قرن ۱۱ میلادی سوژهٔ مطالعات گوناگونی بوده است. مطالعات متعدد نتیجه گرفته‌اند که گروه‌های پیش از ترکی‌سازی و اسلامی‌سازی منبع اصلی ژنتیکی ترک‌های امروزی ترکیه (یعنی مردم ترک آناتولی) هستند.<ref name=Yardumian_et_al>{{cite journal |last=Yardumian |first=Aram |last2=Schurr |first2=Theodore G. |year=2011 |title=Who Are the Anatolian Turks? |url=http://www.pop.upenn.edu/biblio/who-are-anatolian-turks-reappraisal-anthropological-genetic-evidence |journal=Anthropology & Archeology of Eurasia |volume=50 |pages=6–42 |doi=10.2753/AAE1061-1959500101|accessdate=21 October 2013|quote="These data further solidify our case for a paternal G/J substratum in Anatolian populations, and for continuity between the Paleolithic/Neolithic and the current populations of Anatolia."}}</ref>{{Cref|k}}<ref name=eurostudy>{{Cite journal | pmid = 11078479 | doi = 10.1086/316890 | last1 = Rosser | first1 = Z. | last2 = Zerjal | first2 = T. | last3 = Hurles | first3 = M. | last4 = Adojaan | first4 = M. | last5 = Alavantic | first5 = D. | last6 = Amorim | first6 = A. | last7 = Amos | first7 = W. | last8 = Armenteros | first8 = M. | last9 = Arroyo | first9 = E. | last10 = Barbujani | first10 = G. | last11 = Beckman | first11 = G. | last12 = Beckman | first12 = L. | last13 = Bertranpetit | first13 = J. | last14 = Bosch | first14 = E. | last15 = Bradley | first15 = D. G. | last16 = Brede | first16 = G. | last17 = Cooper | first17 = G. | last18 = Côrte-Real | first18 = H. B. | last19 = De Knijff | first19 = P. | last20 = Decorte | first20 = R. | last21 = Dubrova | first21 = Y. E. | last22 = Evgrafov | first22 = O. | last23 = Gilissen | first23 = A. | last24 = Glisic | first24 = S. | last25 = Gölge | first25 = M. | last26 = Hill | first26 = E. W. | last27 = Jeziorowska | first27 = A. | last28 = Kalaydjieva | first28 = L. | last29 = Kayser | first29 = M. | last30 = Kivisild | first30 = T. | title = Y-Chromosomal Diversity in Europe is Clinal and Influenced Primarily by Geography, Rather than by Language | journal = The American Journal of Human Genetics | volume = 67 | issue = 6 | pages = 1526–1543 | year = 2000 | pmc =1287948}}[http://evolutsioon.ut.ee/publications/Rosser2000.pdf]</ref><ref name=stanford>{{Cite journal | last1 = Cinnioglu | first1 = C. | last2 = King | first2 = R. | last3 = Kivisild | first3 = T. | last4 = Kalfoğlu | first4 = E. | last5 = Atasoy | first5 = S. | last6 = Cavalleri | first6 = G. L. | last7 = Lillie | first7 = A. S. | last8 = Roseman | first8 = C. C. | last9 = Lin | first9 = A. A. | doi = 10.1007/s00439-003-1031-4 | last10 = Prince | first10 = K. | last11 = Oefner | first11 = P. J. | last12 = Shen | first12 = P. | last13 = Semino | first13 = O. | last14 = Cavalli-Sforza | first14 = L. L. | last15 = Underhill | first15 = P. A. | title = Excavating Y-chromosome haplotype strata in Anatolia | journal = Human Genetics | volume = 114 | issue = 2 | pages = 127–148 | year = 2004 | pmid = 14586639| pmc =}}[http://evolutsioon.ut.ee/publications/Cinnioglu2004.pdf]</ref><ref name=antigens57>{{Cite journal | last1 = Arnaiz-Villena | first1 = A. | last2 = Karin | first2 = M. | last3 = Bendikuze | first3 = N. | last4 = Gomez-Casado | first4 = E. | last5 = Moscoso | first5 = J. | last6 = Silvera | first6 = C. | last7 = Oguz | first7 = F. S. | last8 = Sarper Diler | first8 = A. | last9 = De Pacho | first9 = A. | last10 = Allende | doi = 10.1034/j.1399-0039.2001.057004308.x | first10 = L. | last11 = Guillen | first11 = J. | last12 = Martinez Laso | first12 = J. | title = HLA alleles and haplotypes in the Turkish population: Relatedness to Kurds, Armenians and other Mediterraneans | journal = Tissue Antigens | volume = 57 | issue = 4 | pages = 308–317 | year = 2001 | pmid = 11380939| pmc =}}</ref><ref name=euroasia>{{Cite journal | last1 = Wells | first1 = R. S. | last2 = Yuldasheva | first2 = N. | last3 = Ruzibakiev | first3 = R. | last4 = Underhill | first4 = P. A. | last5 = Evseeva | first5 = I. | last6 = Blue-Smith | first6 = J. | last7 = Jin | first7 = L. | last8 = Su | first8 = B. | last9 = Pitchappan | first9 = R. | doi = 10.1073/pnas.171305098 | last10 = Shanmugalakshmi | first10 = S. | last11 = Balakrishnan | first11 = K. | last12 = Read | first12 = M. | last13 = Pearson | first13 = N. M. | last14 = Zerjal | first14 = T. | last15 = Webster | first15 = M. T. | last16 = Zholoshvili | first16 = I. | last17 = Jamarjashvili | first17 = E. | last18 = Gambarov | first18 = S. | last19 = Nikbin | first19 = B. | last20 = Dostiev | first20 = A. | last21 = Aknazarov | first21 = O. | last22 = Zalloua | first22 = P. | last23 = Tsoy | first23 = I. | last24 = Kitaev | first24 = M. | last25 = Mirrakhimov | first25 = M. | last26 = Chariev | first26 = A. | last27 = Bodmer | first27 = W. F. | title = The Eurasian Heartland: A continental perspective on Y-chromosome diversity | journal = Proceedings of the National Academy of Sciences | volume = 98 | issue = 18 | pages = 10244–10249| year = 2001 | pmid = 11526236| pmc = 56946}}</ref>

اضافه بر این، مطالعات بسیاری اشاره می‌کنند که گرچه مهاجمان اولیه ترکی تهاجم با عنصر مهم [[فرهنگ]]، از جمله وارد کردن [[Old Anatolian Turkish language]] (نیای ترکی مدرن) و دین [[اسلام]] صورت دادند، مداخلهٔ ''ژنتیک'' [[آسیای مرکزی]] ممکن است خیلی کم بوده باشد.{{Cref|k}}<ref name=eurostudy /><ref name=med_pops>{{Cite journal | last1 = Arnaiz-Villena | first1 = A. | last2 = Gomez-Casado | first2 = E. | last3 = Martinez-Laso | first3 = J. | doi = 10.1034/j.1399-0039.2002.600201.x | title = Population genetic relationships between Mediterranean populations determined by HLA allele distribution and a historic perspective | journal = Tissue Antigens | volume = 60 | issue = 2 | pages = 111–121 | year = 2002 | pmid = 12392505| pmc =}}</ref> بنا بر ''American Journal of Physical Anthropology'' (2008), مردم ترک امروزی با جمعیت‌های [[بالکان]] بیشتر در رابطه‌اند تا با جمعیت‌های [[آسیای مرکزی]]، <ref name=METU>{{Cite journal
| last1 = Berkman | first1 = C. C.
| last2 = Dinc | first2 = H.
| last3 = Sekeryapan | first3 = C.
| last4 = Togan | first4 = I.
| title = Alu insertion polymorphisms and an assessment of the genetic contribution of Central Asia to Anatolia with respect to the Balkans
| doi = 10.1002/ajpa.20772
| journal = American Journal of Physical Anthropology
| volume = 136
| issue = 1
| pages = 11–18
| year = 2008
| pmid = 18161848
| pmc =
}}</ref><ref name=Comas2004>{{Cite journal | last1 = Comas | first1 = D. | last2 = Schmid | first2 = H. | last3 = Braeuer | first3 = S. | last4 = Flaiz | first4 = C. | last5 = Busquets | first5 = A. | last6 = Calafell | first6 = F. | last7 = Bertranpetit | first7 = J. | last8 = Scheil | first8 = H. -G. | last9 = Huckenbeck | first9 = W. | last10 = Efremovska | doi = 10.1046/j.1529-8817.2003.00080.x | first10 = L. | last11 = Schmidt | first11 = H. | title = Alu insertion polymorphisms in the Balkans and the origins of the Aromuns | journal = Annals of Human Genetics | volume = 68 | issue = 2 | pages = 120–127| year = 2004 | pmid = 15008791| pmc =}}</ref> و مطالعه ای در خصوص بسامدهای آللی اشاره کرده که بین مغول‌ها و ترک‌ها، با وجود رابطه تاریخی زبان هایشان (ترک‌ها و آلمانی‌ها رابطه شان با جمعیت‌های مغول به یک فاصله بود)، رابطهٔ ژنتیکی وجود ندارد.<ref name=Machulla>{{Cite journal | last1 = Machulla | first1 = H. K. G. | last2 = Batnasan | first2 = D. | last3 = Steinborn | first3 = F. | last4 = Uyar | first4 = F. A. | last5 = Saruhan-Direskeneli | first5 = G. | last6 = Oguz | first6 = F. S. | last7 = Carin | first7 = M. N. | last8 = Dorak | first8 = M. T. | doi = 10.1034/j.1399-0039.2003.00043.x | title = Genetic affinities among Mongol ethnic groups and their relationship to Turks | journal = Tissue Antigens | volume = 61 | issue = 4 | pages = 292–299 | year = 2003 | pmid = 12753667| pmc =}}</ref> چندین مطالعه یک مدل جایگزینی زبانی [[نخبه|نخبگان]] با هدف تسلط فرهنگی را برای توضیح اختیار کردن [[زبان ترکی استانبولی]] به وسیلهٔ [[آناتولیایی‌های باستان]] پیشنهاد کردند.<ref name=Yardumian_et_al />{{Cref|k}}<ref name=euroasia />

[[Image:Turkey Y chromosome(in 20 haplogroups).png|thumb|350px|توزیع تک گروه کروموزم وای مردم ترک]]


:«ملت ترک در طول قرونی که سلجوقیان و عثمانیان قدرت داشتند، شکل گرفت. قبایل ترک مهاجم، مردمان بومی را جایگزین نکردند بلکه با آنها وصلت کردند. در این میان مردمان هلنی آناتولی (یونانیان)، ارمنی‌ها، مردم قفقاز، کردها، آشوریها و در بالکان اسلاوها، آلبانیایی‌ها و دیگران بودند. پس از اینکه این مردم مسلمان و ترک شدند، از طریق سرزمینهای شمال [[دریای سیاه]] و قفقاز با دانشمند عرب یا هنرمند ایرانی با ماجراجوی اروپایی پیوند خوردند و در نتیجه ترکهای امروزی، گروههای قومی متعددی را در خود نمایش می‌دهند. برخی از آنها شرقی هستند، برخی دیگر خصوصیات بومی آناتولی دارند؛ برخی از ایشان بازماندگان اسلاوها، آلبانی‌ها یا [[چرکس|چرکس‌ها]] هستند. برخی دیگر پوست تیره دارند، بسیاری مدیترانه‌ای هستند، برخی از [[آسیای مرکزی]] و بسیاری هم شبیه ایرانیان اند. تعدادی که از لحاظ شماره اندک اند اما از جهت بازرگانی و دانشی مهم هستند، بازماندگان یهودیان اند که از [[دین یهود]] به اسلام تغییر مذهب دادند. اما همگی ترک هستند.»
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
* [[:ترک‌های آناتولی]]
* [[:w:en:Turkish people|ویکی‌پدیای انگلیسی]]


{{مردمان ترک‌تبار}}
{{مردمان ترک‌تبار}}

نسخهٔ ‏۱۰ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۵۰

ترک‌های آناتولی (به ترکی استانبولی: Türkiye Türkleri)، (به ترکی استانبولی: Türkler) (در اصطلاح قدیمی فارسی: رومی، عثمانی) شاخه‌ای از مردمان ترک هستند که در کشور خاورمیانه نظیر ترکیه، عراق، سوریه، کشورهای بالکان نظیر اتریش، بلغارستان، بلژیک، قبرس، جمهوری ترک قبرس شمالی، در کشورهای اروپایی نظیر آلمان، فرانسه، هلند، بریتانیا و کشورهای آفریقایی نظیر الجزایر، تونس زندگی می‌کنند و بیشترشان از اهل سنت هستند. این قوم حدود ۸۰ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند.

به مردم ترک‌زبان آسیای کوچک و آناتولی پیشتر در ایران، رومی، عثمانی‌ها یا ترکان عثمانی اطلاق می‌شد که پس از فروپاشی حکومت عثمانی این اصطلاح کنار گذاشته شد. سرزمین مادری ترک‌های عثمانی مکانی در آسیای مرکزی نزدیک آلتای می‌باشد. سلجوقیان مردمی ترک تبار از طوایف آسیای مرکزی بودند، به سال ۱۰۳۷میلادی وارد پرسیا شدند واولین حکومت اسلامی خود را بنا نهادند. سلجوقیان بتدریج قسمت‌هایی از شرق ومرکز امپراتوری بیزانس روم را به تصرف خود درآوردند. ومسلمانان قسمت‌هایی از امپراتوری روم را تسخیرکردندو قونیه را به عنوان مرکز انتخاب کردند. ایلخانان و بیگلربیگی‌ها بیگلربیگی آناتولی گروهی کوچک ازترک‌ها بودند که توسط بیگلر فرماندهی می‌شدند. سلطان رومی سلجوق بعد از حمله مغولان حکومتش به پایان خود رسید. بعد از حمله مغول‌ها وتصرف آن، آناتولی به بخش‌های مختلف بیگلربیگی تقسیم شد.

پدیدار شدن ترک‌ها در آناتولی

آناتولی از دوران قدیم، خانه مردمان گوناگونی بود که از آن جمله آشوریان، هیتی‌ها، لووی‌ها، هوری‌ها، ارمنی‌ها، یونانی‌ها، کیمری‌ها، سکاها، گرجی‌ها، کولخیسی‌ها، کاریایی‌ها، لیدیایی‌ها، لیقیه‌ای‌ها، فریگیهای‌ها، عرب‌ها، کردوها، کاپادوکیهای‌ها و کیلیکیه ای‌ها و بسیاری دیگر بودند.

حضور یونانی‌ها در طول بسیاری از سواحل باعث شد تا بسیاری از این مردم تحت تأثیر یونان زبان خود را از دست داده و هلنی شوند. مخصوصاً در شهرها و در سواحل غربی و جنوبی رومیان تأثیر زیادی گذاشتند. با اینحال کماکان در شمال و شرق و علی‌الخصوص در روستاها بسیاری از گویشگران زبانهای بومی مانند ارمیان و آشوریان زندگی می‌کردند.[۱] اما در زمانی که ترکان برای نخستین بار در قرن یازدهم میلادی در این مناطق ظاهر شدند، فرهنگ یونانی تأثیر زیادی نداشت."[۲] علی‌الخصوص در سرحدات، بیزانسی‌ها کسانی که به فرقه مسیحی (غیر ارتودوکس) گرایش داشتند را آزار می‌دادند و این موجب شده بود که گرایش به فرهنگ یونانی در آن مناطق کمتر شود.[۲] بیزانسی‌ها پیوسته گروه‌های بزرگی از مردم را برای یکسان سازی مذهبی و زبان یونانی مهاجرت می‌دادند. آنها همچنین کوشش می‌کردند تا تعداد زیادی از ارمنیها را آسیمیله کنند در نتیجه در قرن یازدهم میلادی، اشراف ارمنی از سرزمینهای خود کوچک و به غرب آناتولی مهاجرت کردند. نتیجه غیر قابل پیش بینی این رفتار، از دست رفتن فرماندهی نظامی محلی در مرزهای شرقی بود که راه را برای مهاجمان ترک باز کرد.[۳] در اوایل قرن یازدهم جنگ با ترکها، موجب کشته شدن بسیاری از مردمان بومی شد و بسیاری از مردم هم به غلامی و بردگی گرفته شدند.[۴] با خالی شدن این نواحی از سکنه، قبایل ترک به این نواحی کوچ کردند.[۵]

با توجه به اینکه ترکان مناطق طبیعی متفاوتی را در یک سرزمین تصاحب کرده بودند،[۶] تغییری در شیوه زندگیایشان ایجاد شد و تعداد کمتری به گله داری و کوچ نشینی پرداختند. با اینحال اسباب ترک شدن این منطقه کمتر بخاطر ازدواج ترکان با مردم بومی بود و این تغییر بیشتر به علت تغییر مذهب بسیاری از مسیحیان و غیر مسیحیان به اسلام و تغییر زبانشان به زبان ترکی ایجاد شد. علت این تُرکیدگی مردمان بومی نخست ضعف فرهنگ یونانی در اغلب جمعیت بود و اینکه مردم اشغال شده ترجیح می‌دادند تا به این شیوه مایملک و دارایی‌های خود را حفظ کنند.[۷] یکی از نشانه‌های تُرکیدگی در دههٔ ۱۳۳۰ میلادی رخ داد. در آن زمان نامهای یونانی آناتولی را به نامهای ترکی تغییر دادند.[۸]

اندرو مانگو می‌گوید:[۹]

«ملت ترک در طول قرونی که سلجوقیان و عثمانیان قدرت داشتند، شکل گرفت. قبایل ترک مهاجم، مردمان بومی را جایگزین نکردند بلکه با آنها وصلت کردند. در این میان مردمان هلنی آناتولی (یونانیان)، ارمنی‌ها، مردم قفقاز، کردها، آشوریها و در بالکان اسلاوها، آلبانیایی‌ها و دیگران بودند. پس از اینکه این مردم مسلمان و ترک شدند، از طریق سرزمینهای شمال دریای سیاه و قفقاز با دانشمند عرب یا هنرمند ایرانی با ماجراجوی اروپایی پیوند خوردند و در نتیجه ترکهای امروزی، گروه‌های قومی متعددی را در خود نمایش می‌دهند. برخی از آنها شرقی هستند، برخی دیگر خصوصیات بومی آناتولی دارند؛ برخی از ایشان بازماندگان اسلاوها، آلبانی‌ها یا چرکس‌ها هستند. برخی دیگر پوست تیره دارند، بسیاری مدیترانه‌ای هستند، برخی از آسیای مرکزی و بسیاری هم شبیه ایرانیان اند. تعدادی که از لحاظ شماره اندک اند اما از جهت بازرگانی و دانشی مهم هستند، بازماندگان یهودیان اند که از دین یهود به اسلام تغییر مذهب دادند. اما همگی ترک هستند.»

ژنتیک

میزان سهم شارش ژنی از کوچ نشینان ترکی آسیای مرکزی در خزانهٔ ژنی کنونی مردم ترک ترکیه، و نقش سکنی گزیدن مردم ترکی در آناتولی در قرن ۱۱ میلادی سوژهٔ مطالعات گوناگونی بوده است. مطالعات متعدد نتیجه گرفته‌اند که گروه‌های پیش از ترکی‌سازی و اسلامی‌سازی منبع اصلی ژنتیکی ترک‌های امروزی ترکیه (یعنی مردم ترک آناتولی) هستند.[۱۰]k[›][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴]

اضافه بر این، مطالعات بسیاری اشاره می‌کنند که گرچه مهاجمان اولیه ترکی تهاجم با عنصر مهم فرهنگ، از جمله وارد کردن Old Anatolian Turkish language (نیای ترکی مدرن) و دین اسلام صورت دادند، مداخلهٔ ژنتیک آسیای مرکزی ممکن است خیلی کم بوده باشد.k[›][۱۱][۱۵] بنا بر American Journal of Physical Anthropology (2008), مردم ترک امروزی با جمعیت‌های بالکان بیشتر در رابطه‌اند تا با جمعیت‌های آسیای مرکزی، [۱۶][۱۷] و مطالعه ای در خصوص بسامدهای آللی اشاره کرده که بین مغول‌ها و ترک‌ها، با وجود رابطه تاریخی زبان هایشان (ترک‌ها و آلمانی‌ها رابطه شان با جمعیت‌های مغول به یک فاصله بود)، رابطهٔ ژنتیکی وجود ندارد.[۱۸] چندین مطالعه یک مدل جایگزینی زبانی نخبگان با هدف تسلط فرهنگی را برای توضیح اختیار کردن زبان ترکی استانبولی به وسیلهٔ آناتولیایی‌های باستان پیشنهاد کردند.[۱۰]k[›][۱۴]

توزیع تک گروه کروموزم وای مردم ترک

منابع

  1. Mitchell, Stephen. 1993. Anatolia: land, men and gods in Asia Minor. Vol. 1, The Celts, and the impact of Roman rule. Clarendon Press. pp.172–176.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ (Langer and Blake 1932: 481)
  3. Charanis, Peter. 1961. "The Transfer of Population as a Policy in the Byzantine Empire." Comparative Studies in Society and History 3:140–154.
  4. (Vryonis 1971: 172)
  5. (Vryonis 1971: 184–194)
  6. (Langer and Blake 1932: 479-480)
  7. (Langer and Blake 1932: 481-483)
  8. (Langer and Blake 1932: 485)
  9. (Mango 2004:17–18)
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Yardumian, Aram; Schurr, Theodore G. (2011). "Who Are the Anatolian Turks?". Anthropology & Archeology of Eurasia. 50: 6–42. doi:10.2753/AAE1061-1959500101. Retrieved 21 October 2013. These data further solidify our case for a paternal G/J substratum in Anatolian populations, and for continuity between the Paleolithic/Neolithic and the current populations of Anatolia.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Rosser, Z.; Zerjal, T.; Hurles, M.; Adojaan, M.; Alavantic, D.; Amorim, A.; Amos, W.; Armenteros, M.; Arroyo, E.; Barbujani, G.; Beckman, G.; Beckman, L.; Bertranpetit, J.; Bosch, E.; Bradley, D. G.; Brede, G.; Cooper, G.; Côrte-Real, H. B.; De Knijff, P.; Decorte, R.; Dubrova, Y. E.; Evgrafov, O.; Gilissen, A.; Glisic, S.; Gölge, M.; Hill, E. W.; Jeziorowska, A.; Kalaydjieva, L.; Kayser, M.; Kivisild, T. (2000). "Y-Chromosomal Diversity in Europe is Clinal and Influenced Primarily by Geography, Rather than by Language". The American Journal of Human Genetics. 67 (6): 1526–1543. doi:10.1086/316890. PMC 1287948. PMID 11078479.[۱]
  12. Cinnioglu, C.; King, R.; Kivisild, T.; Kalfoğlu, E.; Atasoy, S.; Cavalleri, G. L.; Lillie, A. S.; Roseman, C. C.; Lin, A. A.; Prince, K.; Oefner, P. J.; Shen, P.; Semino, O.; Cavalli-Sforza, L. L.; Underhill, P. A. (2004). "Excavating Y-chromosome haplotype strata in Anatolia". Human Genetics. 114 (2): 127–148. doi:10.1007/s00439-003-1031-4. PMID 14586639.[۲]
  13. Arnaiz-Villena, A.; Karin, M.; Bendikuze, N.; Gomez-Casado, E.; Moscoso, J.; Silvera, C.; Oguz, F. S.; Sarper Diler, A.; De Pacho, A.; Allende, L.; Guillen, J.; Martinez Laso, J. (2001). "HLA alleles and haplotypes in the Turkish population: Relatedness to Kurds, Armenians and other Mediterraneans". Tissue Antigens. 57 (4): 308–317. doi:10.1034/j.1399-0039.2001.057004308.x. PMID 11380939.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ Wells, R. S.; Yuldasheva, N.; Ruzibakiev, R.; Underhill, P. A.; Evseeva, I.; Blue-Smith, J.; Jin, L.; Su, B.; Pitchappan, R.; Shanmugalakshmi, S.; Balakrishnan, K.; Read, M.; Pearson, N. M.; Zerjal, T.; Webster, M. T.; Zholoshvili, I.; Jamarjashvili, E.; Gambarov, S.; Nikbin, B.; Dostiev, A.; Aknazarov, O.; Zalloua, P.; Tsoy, I.; Kitaev, M.; Mirrakhimov, M.; Chariev, A.; Bodmer, W. F. (2001). "The Eurasian Heartland: A continental perspective on Y-chromosome diversity". Proceedings of the National Academy of Sciences. 98 (18): 10244–10249. doi:10.1073/pnas.171305098. PMC 56946. PMID 11526236.
  15. Arnaiz-Villena, A.; Gomez-Casado, E.; Martinez-Laso, J. (2002). "Population genetic relationships between Mediterranean populations determined by HLA allele distribution and a historic perspective". Tissue Antigens. 60 (2): 111–121. doi:10.1034/j.1399-0039.2002.600201.x. PMID 12392505.
  16. Berkman, C. C.; Dinc, H.; Sekeryapan, C.; Togan, I. (2008). "Alu insertion polymorphisms and an assessment of the genetic contribution of Central Asia to Anatolia with respect to the Balkans". American Journal of Physical Anthropology. 136 (1): 11–18. doi:10.1002/ajpa.20772. PMID 18161848.
  17. Comas, D.; Schmid, H.; Braeuer, S.; Flaiz, C.; Busquets, A.; Calafell, F.; Bertranpetit, J.; Scheil, H. -G.; Huckenbeck, W.; Efremovska, L.; Schmidt, H. (2004). "Alu insertion polymorphisms in the Balkans and the origins of the Aromuns". Annals of Human Genetics. 68 (2): 120–127. doi:10.1046/j.1529-8817.2003.00080.x. PMID 15008791.
  18. Machulla, H. K. G.; Batnasan, D.; Steinborn, F.; Uyar, F. A.; Saruhan-Direskeneli, G.; Oguz, F. S.; Carin, M. N.; Dorak, M. T. (2003). "Genetic affinities among Mongol ethnic groups and their relationship to Turks". Tissue Antigens. 61 (4): 292–299. doi:10.1034/j.1399-0039.2003.00043.x. PMID 12753667.

الگو:شجره‌نامه خاندان عثمانی