هرمز گرجیبیانی: تفاوت میان نسخهها
Pgb~fawiki (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Pgb~fawiki (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: حذف منبع ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''هرمز گرجیبیانی''' (۲۴ اسفند ۱۳۲۴ در [[کرمانشاه]] - ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ در [[کرمانشاه]])، فعال سیاسی |
'''هرمز گرجیبیانی''' (۲۴ اسفند ۱۳۲۴ در [[کرمانشاه]] - ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ در [[کرمانشاه]])، فعال سیاسی سوسیالیست، یکی از ۱۱ نفری بود که در ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ به اتهام هواداری از [[سازمان چریکهای فدایی خلق ایران]] در [[زندان دیزلآباد کرمانشاه]] اعدام شدند. وی از کسانی بود که نخستین اعتصاب معلمان ایران را در [[انقلاب بهمن]] در کرمانشاه ساماندهی کردند. |
||
== زندگی == |
== زندگی == |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
== دستگیری و اعدام == |
== دستگیری و اعدام == |
||
گرجیبیانی در ساعت ۲:۳۰ دقیقه بعدازظهر روز ۲۷ امرداد ۱۳۵۸ در منزل شخصیاش، در [[صددستگاه|کوی صددستگاه]] کرمانشاه برای «پاسخگویی مختصر و کوتاه مدت به چند سؤال» دستگیر شد. اما در ساعت ۱:۳۰ پس از نیمه شب در [[زندان دیزلآباد کرمانشاه]] به همراه ۱۰ نفردیگر بدون محاکمه و به اتهام «فساد فی الارض و محاربه با خدا و رسول خدا» تیرباران شد.<ref name="ReferenceC">''هرمزهم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۱۶</ref> (دستگیری گرجیبیانی همچنین در ۱۲ نیمهشب و اعدام در ساعت ۲:۴۰ دقیقه نیز ذکر شدهاست.<ref>''هرمز هم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۴۴</ref><ref name="iranrights.org">[http://www.iranrights.org/farsi/memorial-case--4199.php پایگاه اینترنتی امید؛ یک سرگذشت: آقای هرمز گرجیبیانی؛ به نقل از روزنامۀ کیهان ۳ مهر ۱۳۵۸]</ref>) |
گرجیبیانی در ساعت ۲:۳۰ دقیقه بعدازظهر روز ۲۷ امرداد ۱۳۵۸ در منزل شخصیاش، در [[صددستگاه|کوی صددستگاه]] کرمانشاه برای «پاسخگویی مختصر و کوتاه مدت به چند سؤال» دستگیر شد. اما در ساعت ۱:۳۰ پس از نیمه شب در [[زندان دیزلآباد کرمانشاه]] به همراه ۱۰ نفردیگر بدون محاکمه و به اتهام «فساد فی الارض و محاربه با خدا و رسول خدا» تیرباران شد.<ref name="ReferenceC">''هرمزهم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۱۶</ref> (دستگیری گرجیبیانی همچنین در ۱۲ نیمهشب و اعدام در ساعت ۲:۴۰ دقیقه نیز ذکر شدهاست.<ref>''هرمز هم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۴۴</ref><ref name="iranrights.org">[http://www.iranrights.org/farsi/memorial-case--4199.php پایگاه اینترنتی امید؛ یک سرگذشت: آقای هرمز گرجیبیانی؛ به نقل از روزنامۀ کیهان ۳ مهر ۱۳۵۸]</ref>) . وی پیش از این بارها به قتل تهدید شدهبود.<ref name=ToolAutoGenRef1>''هرمز هم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۴۰</ref> اعلام شدهبود که گرجیبیانی در [[پاوه]] و در جریان مبارزهٔ مسلحانه دستگیرشدهاست. بدین منظور شلوار کردی به تن او پوشانده شدهبود، اما با وجود تیرباران شلوار سوراخ نشدبود.<ref name=ToolAutoGenRef1/> {{سخ}} |
||
{{سخ}} |
|||
این مسئله که گرجیبیانی و نیز [[آذرنوش مهدویان]] در پاوه دستگیرشدهاند هرگز اثبات نشد.<ref>''هرمز هم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۴۵</ref> همچنین این شایعه که از منزل شخصی گرجیبیانی مقادیر زیادی مهمات به دست آمده هم هرگز اثبات نگردید.<ref>''هرمز هم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۵۱</ref> اما حاکم شرع کرمانشاه، [[علی رازیزاده]] گفتهبود: «حرفهای او از گلوله هم بدتر بود».<ref>''هرمز هم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۶۴</ref> |
این مسئله که گرجیبیانی و نیز [[آذرنوش مهدویان]] در پاوه دستگیرشدهاند هرگز اثبات نشد.<ref>''هرمز هم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۴۵</ref> همچنین این شایعه که از منزل شخصی گرجیبیانی مقادیر زیادی مهمات به دست آمده هم هرگز اثبات نگردید.<ref>''هرمز هم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۵۱</ref> اما حاکم شرع کرمانشاه، [[علی رازیزاده]] گفتهبود: «حرفهای او از گلوله هم بدتر بود».<ref>''هرمز هم جاودانه شد''. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۶۴</ref> |
||
رازیزاده همچنین چندی بعد در تهدید معلمان دیگر گفتبود: «مسئولان آموزش و پرورش کرمانشاه وظیفه دارند که آموزگاران و دبیرانی را که علیه مصالح اسلامی صحبت میکنند، با ارائهٔ دلایل روشن به ما معرفی کنند که در امور آنها تصمیمگیری شود.»<ref>[http://www.iranrights.org/farsi/document-2017.php کتابخانه حقوق بشر و دمکراسی؛ دبیران و آموزگاران مخالف مصالح اسلامی تعقیب میشوند؛ به نقل از روزنامۀ کیهان ۲ مهر ۱۳۵۸]</ref> |
رازیزاده همچنین چندی بعد در تهدید معلمان دیگر گفتبود: «مسئولان آموزش و پرورش کرمانشاه وظیفه دارند که آموزگاران و دبیرانی را که علیه مصالح اسلامی صحبت میکنند، با ارائهٔ دلایل روشن به ما معرفی کنند که در امور آنها تصمیمگیری شود.»<ref>[http://www.iranrights.org/farsi/document-2017.php کتابخانه حقوق بشر و دمکراسی؛ دبیران و آموزگاران مخالف مصالح اسلامی تعقیب میشوند؛ به نقل از روزنامۀ کیهان ۲ مهر ۱۳۵۸]</ref> |
نسخهٔ ۴ سپتامبر ۲۰۱۸، ساعت ۲۲:۵۰
هرمز گرجیبیانی (۲۴ اسفند ۱۳۲۴ در کرمانشاه - ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ در کرمانشاه)، فعال سیاسی سوسیالیست، یکی از ۱۱ نفری بود که در ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ به اتهام هواداری از سازمان چریکهای فدایی خلق ایران در زندان دیزلآباد کرمانشاه اعدام شدند. وی از کسانی بود که نخستین اعتصاب معلمان ایران را در انقلاب بهمن در کرمانشاه ساماندهی کردند.
زندگی
هرمز گرجیبیانی در اسفند ۱۳۲۴ در محلهٔ سرتپه در کرمانشاه به دنیا آمد.[۱] پس از اخذ دیپلم در دانشگاه تبریز در رشتهٔ فیزیک به تحصیل پرداخت.[۲] در دوران تحصیل به فعالیتهای دانشجویی پرداخت و در سال دوم تحصیل به عنوان نمایندهٔ دانشکده از طرف دانشجویان انتخاب شد.[۲] وی در جریان مبارزات دانشجویی و تظاهرات دانشجویان در تبریز علیه رژیم شاه توسط ساواک دستگیر شد و مدتی از دوران دانشجویی را در زندان به سر برد.[۲] وی پس از پایان دوران زندان به سربازی فرستادهشد، اما به دلیل بیماری قلبی و نیز اعتراض دانشجویان از سربازی معاف و به دانشکده بازگشت.[۳] گرجیبیانی پس از پایان تحصیلات به کرمانشاه بازگشت و به معلمی پرداخت. در سال ۱۳۵۰ همزمان با جشنهای ۲۵۰۰ ساله مجدداً از سوی رژیم شاه دستگیر شد و پس از مدتی به زندان اوین و سپس زندان قزلقلعه منتقل شد. پس از آزادی مدتها در تلاش برای بازگشت به کار بود و در نهایت موفق شد به سر کار بازگردد.[۴]
وی در تظاهرات اعتصابات و حرکتهای معلمان و دانش آموزان در انقلاب ۱۳۵۷ ایران فعالیت زیادی داشت و در شهریور و مهر همان سال به همراه دیگر معلمان و نیز چند تن از دانش آموزان «کانون معلمان کرمانشاه» را تأسیس کرد که نقش اساسی را در به راه انداختن اعتصاب عمومی در آموزش و پرورش در شهر کرمانشاه به عنوان نخستین اعتصاب معلمان در انقلاب ۱۳۵۷ داشت.[۵] وی همچنین در به راه انداختن تظاهرات شهری و میتینگهای سیاسی نقش فراوانی داشت.[۵] گرجیبیانی پس از انقلاب نیز به فعالیت خود ادامه داد و در سال ۱۳۵۸ همراه با دیگر اعضای بنیانگذار «کانون معلمان کرمانشاه» را به «کانون مستقل معلمان آزادیخواه» تغییر دادند. علاوه بر این وی پس از انقلاب در ارتباط با سازمان چریکهای فدایی خلق ایران قرار گرفت.[۶]
دستگیری و اعدام
گرجیبیانی در ساعت ۲:۳۰ دقیقه بعدازظهر روز ۲۷ امرداد ۱۳۵۸ در منزل شخصیاش، در کوی صددستگاه کرمانشاه برای «پاسخگویی مختصر و کوتاه مدت به چند سؤال» دستگیر شد. اما در ساعت ۱:۳۰ پس از نیمه شب در زندان دیزلآباد کرمانشاه به همراه ۱۰ نفردیگر بدون محاکمه و به اتهام «فساد فی الارض و محاربه با خدا و رسول خدا» تیرباران شد.[۷] (دستگیری گرجیبیانی همچنین در ۱۲ نیمهشب و اعدام در ساعت ۲:۴۰ دقیقه نیز ذکر شدهاست.[۸][۹]) . وی پیش از این بارها به قتل تهدید شدهبود.[۱۰] اعلام شدهبود که گرجیبیانی در پاوه و در جریان مبارزهٔ مسلحانه دستگیرشدهاست. بدین منظور شلوار کردی به تن او پوشانده شدهبود، اما با وجود تیرباران شلوار سوراخ نشدبود.[۱۰]
این مسئله که گرجیبیانی و نیز آذرنوش مهدویان در پاوه دستگیرشدهاند هرگز اثبات نشد.[۱۱] همچنین این شایعه که از منزل شخصی گرجیبیانی مقادیر زیادی مهمات به دست آمده هم هرگز اثبات نگردید.[۱۲] اما حاکم شرع کرمانشاه، علی رازیزاده گفتهبود: «حرفهای او از گلوله هم بدتر بود».[۱۳]
رازیزاده همچنین چندی بعد در تهدید معلمان دیگر گفتبود: «مسئولان آموزش و پرورش کرمانشاه وظیفه دارند که آموزگاران و دبیرانی را که علیه مصالح اسلامی صحبت میکنند، با ارائهٔ دلایل روشن به ما معرفی کنند که در امور آنها تصمیمگیری شود.»[۱۴]
با وجود ارتباط گرجیبیانی با سازمان چریکهای فدایی خلق، رادیو و روزنامهٔ کیهان از گرجیبیانی و ۱۰ معلم دیگر به عنوان «یازده نفر از مهاجمین و سران حزب دموکرات کردستان» نام برد و حاکم شرع کرمانشاه نیز او را «عضو حزب توده» معرفی کردهبود.[۹][۱۵]
حاکم شرع کرمانشاه همچنین گرجیبیانی را دخیل در «جریانات سنندج و ارومیه و پاوه» دانسته و او را «مغز متفکر مخالفین اسلام در منطقهٔ غرب» نامیدهبود. همچنین ادعا کردهبود که گرجیبیانی در «تحصن قوریقلعه» با حزب دمکرات همکاری داشته و حتی بنا بوده «در صورت موفقیت حزب دمکرات و برقراری خودمختاری سمت وزیر آموزش و پرورش کردستان خودمختار به وی محول شود».[۹] تحصن قوریقلعه در واقع تجمع جمعیتی نزدیک به هزار تن از مردم پاوه در محل روستای قوریقلعه و «در اعتراض به رفتار خشونتآمیز مأموران دولت و تهدید جان مردم کرد» بود که روز ۲۷ مرداد ۱۳۵۸ با حملهٔ نظامیان و شروع درگیری مسلحانه خاتمه یافتهبود.[۹]
پیوند به بیرون
- شعری از پرویز گرجیبیانی با صدای او، به یاد هرمز گرجیبیانی
- پایگاه اینترنتی سرافرازان
- خبر اعدام هرمز گرجیبیانی در صفحۀ نخست «کار»، ارگان «سازمان چریکهای فدایی خلق ایران»
منابع
- ↑ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۹
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۱۰
- ↑ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۱۱
- ↑ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۱۲
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۱۳
- ↑ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۱۴
- ↑ هرمزهم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۱۶
- ↑ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۴۴
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ پایگاه اینترنتی امید؛ یک سرگذشت: آقای هرمز گرجیبیانی؛ به نقل از روزنامۀ کیهان ۳ مهر ۱۳۵۸
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۴۰
- ↑ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۴۵
- ↑ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۵۱
- ↑ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۶۴
- ↑ کتابخانه حقوق بشر و دمکراسی؛ دبیران و آموزگاران مخالف مصالح اسلامی تعقیب میشوند؛ به نقل از روزنامۀ کیهان ۲ مهر ۱۳۵۸
- ↑ هرمز هم جاودانه شد. یادنامهٔ هرمز گرجیبیانی، کرمانشاه؛ ۱۳۵۸. ص۵۹