شهر سبز

شهرسبز ( کَش )

میراث جهانی یونسکو
مکان	ازبکستان
معیار ثبت	فرهنگی: iii, iv
شمارهٔ ثبت	۸۸۵
تاریخ ثبت	۲۰۰۰ (نشست ۲۴ ام)

شهرسبز (در ازبکی: Shahrisabz/Шахрисабз) یکی از شهرهای تاریخی ازبکستان است. نام شهر فارسی است و در گذشته بخشی از ایران بوده‌است. هسته مرکزی این شهر به دلیل اهمیت تاریخی و فرهنگی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌است. امیر تیمور گورکانی در ۷۳۶ ه‍. ق / ۱۳۳۵ م در شهرسبز که در آن روزگار کش یاکیش نامیده می‌شد دیده به جهان گشود.

تاریخچه

شهر سبز که قبلا به عنوان کش يا کيش نيز شناخته ميشده يکي از قديميترين شهرهاي آسياي مرکزيست که ۲۷۰۰ سال پيش پايه گذاري شده و در دوران مدرن به شهر سبز تغيير نام داده است. اين شهر از قرن شش تا چهار پيش از ميلاد جزيي از شاهنشاهی هخامنشيان بوده است.

بطلیموس یکم سردار اسکندر کبیر ساتراپ باختر را تصرف کرد و مدعی تاج و تخت پارسی شد. اگر چه قبل از او اردشیر پنجم  به حکومت هخامنشیان در این ناحیه پایان داده بود. اسکندر در سال ۳۲۸ و ۳۲۷ پیش از میلاد زمستانهای خود را در این ناحیه گذراند و با همسر خود روشنک  نیز در اینجا ملاقات کرد.

از قرن چهار تا هشت میلادی کش یکی از نواحی شهری سغد بود و بین سالهای ۵۶۷ تا ۶۵۸ میلادی مالیات خود را به خاقانات ترک غربی می پرداختند. در سال ۷۱۰ میلادی این شهر بوسیله اعراب فتح شد.

شهرسبز زادگاه تیمور بوده است که در ۹ آوریل ۱۳۳۶ میلادی در خانواده یکی از اربابان کوچک محلی بدنیا آمد. شهرسبز در سالهای اولیه سلسله تیموری از حمایت قابل توجهی بهره برد. تیمور از این شهر بعنوان زادگاه خود یاد میکرد و در نظر داشت تا مقبره خود را در این شهر بنا کند اگر چه در دوران حکومت خود مرکز فعالیتها را به شهر سمرقند منتقل کرده بود.

شهر در زمان سلطه بخارائیان برای خود مختاری جنگید و روسها در سال ۱۸۷۰ به امیر بخارا برای تسخیر شهر کمک کردند.

موقعیت

این شهر در هشتاد کیلومتری جنوب سمرقند و در ارتفاع ۶۲۲ متری از سطح دریا قرار دارد. جمعیت شهر سبز در سال ۱۹۹۲، ۵۳۰۰۰ نفر بوده‌است.