ابن هانی
ابن هانی | |
|---|---|
| زادهٔ | ۳۲۶ هجری قمری / ۹۳۸ میلادی |
| درگذشت | ۳۶۲ هجری قمری / ۹۷۳ میلادی |
| عنوان | متنبی المغرب |
ابوالقاسم محمد بن هانی (درگذشت ۳۶۲ هجری) معروف به ابن هانی اندلسی شاعر اندلسی با نام مستعار متنبی غرب بود.
زندگی
[ویرایش]او محمد بن هانی است که نسبش به حاتم بن قبیصه بن مهلب بن ابی صفره ازدی، در سویا می‌رسد. پدرش هانی از یکی از روستاهای مهدیه تونس در افریقیه بود، که از آنجا خارج و به اندلس منتقل شد و محمد در سویا به دنیا آمد.[۲] ابن هانی در سویا بزرگ شد و شعر و ادبیات را فرا گرفت. در شعرش تمایل برجسته ای به اسماعیلیه دیده می‌شد. او با فرماندار سویا نیز ارتباط نزدیک داشت. پس از اینکه مردم آن دیار وی را به آموزه‌های فلاسفه متهم کردند، بدگویی‌ها نسبت به حاکمان آن منطقه نیز شروع شد؛ لذا حاکم به وی دستور داد که از چشم مردمان پنهان شود. وی در سن ۲۷ سالگی از سویا خارج شد و به مراکش رفت و جوهر الصقلی را تمجید نمود، سپس به زاب نزد جعفر و یحیی پسران علی رفت که وی را کرام کردند. خبر این ماجرا به معز لدین الله فاطمی رسید. او از این دو برادر، ابن هانی را طلب کرد و پس از آن او در منصوریه در نزدیکی قیروان، اقامت گزید و به ستایش خلیفه فاطمی پرداخت.[۳] هنگامی که المعز به مصر عزیمت کرد، از وی خواست که با او همراه شود و از وی خواست تا به مراکش برگردد تا خانواده اش را بردارد. در مسیر مصر، ابن هانی در ۲۳ رجب ۳۶۲ هجری قمری در برقه کشته شد. هنگامی که خبر درگذشت او به المعز در مصر رسید بسیار ناراحت شد و تاسف خورد و گفت: «ما امید داشتیم به واسطه این مرد به شاعران مشرق افتخار کنیم، اما این امر برای ما مقدر نشده بود.»
پانویس
[ویرایش]- ↑ علی صیادانی (پاییز و زمستان ۱۳۹۳). «وام واژه های فارسی دیوان ابن هانی؛ شاعر شیعه اندلس». پژوهش های تطبیقی (۸): ۱۴۳–۱۵۷.
- ↑ (ابن خلکان 1972)
- ↑ دیوان ابن هانی الأندلسی. ابن هانی الأندلسی. المطبعة اللبنانیة. بیروت (لبنان) 1886.
منابع
[ویرایش]- ابن خلکان, أبو العباس أحمد بن محمد بن إبراهیم بن أبی بکر (1972). وفیات الأعیان وأنباء أبناء الزمان. دارالکتب العلمیة، بیروت.
- حیدر محلاتی (بهار ۱۳۸۱). «ابن هانی الاندلسی». پژوهشنامه علوم انسانی (شماره ۳۳): ۳۷۱ - ۳۸۴.
- علیرضا محمدرضایی (بهار ۱۳۸۰). «شرح حال ابن هانی شاعر شیعی اندلسی (۳۲۰ - ۳۶۲ هجری قمری)». دانشکده ادبیات و علوم انسانی (تهران) (شماره ۱۵۷): ۲۲۹-۲۴۸.