طناب نخاعی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏top: اصلاح عبارت جادویی درون مقاله با استفاده از AWB
Behzadbot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح با استفاده از AWB
خط ۱: خط ۱:
{{Infobox anatomy
{{Infobox anatomy
| Name = طناب نخاعی
| Name = طناب طناب نخاعیی
| Latin = medulla spinalis
| Latin = medulla spinalis
| GraySubject =
| GraySubject =
| GrayPage =
| GrayPage =
| Image =طناب نخاعی.jpeg
| Image =طناب طناب نخاعیی.jpeg
| Caption = طناب نخاعی یکی از اعضای [[دستگاه عصبی مرکزی]]
| Caption = طناب طناب نخاعیی یکی از اعضای [[دستگاه عصبی مرکزی]]
| Width =
| Width =
| Image2 =
| Image2 =
خط ۲۴: خط ۲۴:
}}
}}


[[پرونده:Spinal cord direv.svg|بندانگشتی|چپ|ایستاده| طناب نخاعی]]
[[پرونده:Spinal cord direv.svg|بندانگشتی|چپ|ایستاده| طناب طناب نخاعیی]]
[[پرونده:Spinalcord trirev.svg|بندانگشتی|چپ|ایستاده|نخاع در نمایی بسته‌]]
[[پرونده:Spinalcord trirev.svg|بندانگشتی|چپ|ایستاده|طناب نخاعی در نمایی بسته‌]]
'''طناب نخاعی''' {{انگلیسی | Spinal cord}}؛ طناب سفید رنگی به طول تقریباً ۴۵ [[سانتی متر]] است<ref>{{یادکرد| کتاب=آناتومی انسانی پایه |نویسنده=حسن زاده طاهری،محمد مهدی. ابراهیم زاده بیدسکان،علیرضا| ناشر= جهاد دانشگاهی مشهد|نوبت چاپ=دوم|سال=1387|شابک=9463241815}}</ref> که از سوراخ پس سری (Foramen magnum) تا سطح نخستین یا دومین مهره کمری امتداد می‌یابد<ref>میناگر، علیرضا؛ وثوق آزاد، ژاک. ترجمه: نوروآناتومی پایه و کاربردی پروفسور فیتزجرالد. ص۱۳۷. انتشارات دانش پژوه.
'''طناب طناب نخاعیی''' {{انگلیسی | Spinal cord}}؛ طناب سفید رنگی به طول تقریباً ۴۵ [[سانتی متر]] است<ref>{{یادکرد| کتاب=آناتومی انسانی پایه |نویسنده=حسن زاده طاهری،محمد مهدی. ابراهیم زاده بیدسکان،علیرضا| ناشر= جهاد دانشگاهی مشهد|نوبت چاپ=دوم|سال=1387|شابک=9463241815}}</ref> که از سوراخ پس سری (Foramen magnum) تا سطح نخستین یا دومین مهره کمری امتداد می‌یابد<ref>میناگر، علیرضا؛ وثوق آزاد، ژاک. ترجمه: نوروآناتومی پایه و کاربردی پروفسور فیتزجرالد. ص۱۳۷. انتشارات دانش پژوه.
</ref>. [[سوراخ پس سری]]، سوراخی است بزرگ در استخوان پشت سری که [[مغز]] و [[نخاع]] در آن جا به یکدیگر متصل می‌شوند<ref>هوشمند ویژه، محمد. فرهنگ پزشکی انگلیسی-فارسی(دوجلدی). واژه نامه مصور دورلند. جلد اول. ص۵۲۳. انتشارات کلمه.
</ref>. [[سوراخ پس سری]]، سوراخی است بزرگ در استخوان پشت سری که [[مغز]] و '''طناب نخاعی''' در آن جا به یکدیگر متصل می‌شوند<ref>هوشمند ویژه، محمد. فرهنگ پزشکی انگلیسی-فارسی(دوجلدی). واژه نامه مصور دورلند. جلد اول. ص۵۲۳. انتشارات کلمه.
</ref>. طناب نخاعی به نام نخاع شوکی نیز خوانده می‌شود. از برجستگی کمری به پایین نخاع شوکی باریک شده و ناحیه [[مخروط انتهایی]](Conus medullaris)که دربرگیرنده بخش‌های خاجی طناب نخاعی است ایجاد می‌گردد<ref>میناگر، علیرضا؛ وثوق آزاد، ژاک. ترجمه: نوروآناتومی پایه و کاربردی
</ref>. طناب طناب نخاعیی به نام طناب نخاعی شوکی نیز خوانده می‌شود. از برجستگی کمری به پایین طناب نخاعی شوکی باریک شده و ناحیه [[مخروط انتهایی]](Conus medullaris)که دربرگیرنده بخش‌های خاجی طناب طناب نخاعیی است ایجاد می‌گردد<ref>میناگر، علیرضا؛ وثوق آزاد، ژاک. ترجمه: نوروآناتومی پایه و کاربردی
پروفسور فیتزجرالد. ص۱۳۷. انتشارات دانش پژوه.
پروفسور فیتزجرالد. ص۱۳۷. انتشارات دانش پژوه.
</ref>. مخروط انتهایی (Conus medullaris or Conus terminalis)، پایین‌ترین ناحیه تنه نخاع است.
</ref>. مخروط انتهایی (Conus medullaris or Conus terminalis)، پایین‌ترین ناحیه تنه طناب نخاعی است.


== تقسیم بندی تنه نخاعی ==
== تقسیم بندی تنه طناب نخاعیی ==
تنه نخاع از پنج قسمت تشکیل می‌شود که عبارتند از:
تنه طناب نخاعی از پنج قسمت تشکیل می‌شود که عبارتند از:
* گردنی یا سرویکال (Cervical)
* گردنی یا سرویکال (Cervical)
* سینه‌ای یا توراسیک (Thoracic)
* سینه‌ای یا توراسیک (Thoracic)
خط ۴۰: خط ۴۰:
* دنبالچه‌ای یا کوکسیژیال (Coccygeal)
* دنبالچه‌ای یا کوکسیژیال (Coccygeal)


== عصب‌های نخاعی ==
== عصب‌های طناب نخاعیی ==
تعداد [[اعصاب نخاعی]] ۳۱ جفت است که از طناب نخاع منشعب می‌گردند که عبارتند از:
تعداد [[اعصاب طناب نخاعیی]] ۳۱ جفت است که از طناب طناب نخاعی منشعب می‌گردند که عبارتند از:
* اعصاب گردنی هشت زوج
* اعصاب گردنی هشت زوج
* اعصاب سینه‌ای دوازده زوج
* اعصاب سینه‌ای دوازده زوج
خط ۴۸: خط ۴۸:
* یک زوج دنبالچه‌ای
* یک زوج دنبالچه‌ای


ریشه‌های مربوط به اعصاب کمری و خاجی مسیری طولانی دارند و چون نحوه خروج آنها از نخاع به شکل دم اسب است، این ناحیه [[دم اسب]] (Cauda equina)نامیده می‌شود<ref>{{یادکرد|کتاب=بیماری‌های مغز و اعصاب و عضلات|نویسنده = سلطان زاده، اکبر|ناشر =جعفری|چاپ=دوم|سال=پائیز ۱۳۷۶}}
ریشه‌های مربوط به اعصاب کمری و خاجی مسیری طولانی دارند و چون نحوه خروج آنها از طناب نخاعی به شکل دم اسب است، این ناحیه [[دم اسب]] (Cauda equina)نامیده می‌شود<ref>{{یادکرد|کتاب=بیماری‌های مغز و اعصاب و عضلات|نویسنده = سلطان زاده، اکبر|ناشر =جعفری|چاپ=دوم|سال=پائیز ۱۳۷۶}}
ص۲۶</ref>.
ص۲۶</ref>.


== ارتباط قطعات نخاع نسبت به سطوح مهره‌ای ==
== ارتباط قطعات طناب نخاعی نسبت به سطوح مهره‌ای ==
به علت ارتباط نخاع با ۳۱ جفت [[عصب نخاعی]]، طناب نخاعی را به ۳۱ قطعه(سگمنت) تقسیم می‌کنند، اگرچه از بیرون به شکل قطعه یا سگمان نیست. یک قطعه نخاعی، استوانه‌ای از طناب نخاعی است که یک عصب نخاعی به آن اتصال می‌یابد. با توجه به اینکه طول نخاع به طور متوسط حدود ۲۵ سانتی متر کمتر از طول [[ستون فقرات]] است، بنابراین قطعات نخاعی از سطح گردنی به طرف انتهایی‌ترین قسمت نخاع در مقایسه با مهره‌های همنام، یکسان نبوده و به تدریج از هم دورتر می‌گردند. به عنوان مثال قطعه اول نخاعی (C1)، در سطح مهره اول گردنی قرار می‌گیرد، درحالیکه قطعه اول خاجی (S1) در مجاورت مهره اول کمری است.
به علت ارتباط طناب نخاعی با ۳۱ جفت [[عصب طناب نخاعیی]]، طناب طناب نخاعیی را به ۳۱ قطعه(سگمنت) تقسیم می‌کنند، اگرچه از بیرون به شکل قطعه یا سگمان نیست. یک قطعه طناب نخاعیی، استوانه‌ای از طناب طناب نخاعیی است که یک عصب طناب نخاعیی به آن اتصال می‌یابد. با توجه به اینکه طول طناب نخاعی به طور متوسط حدود ۲۵ سانتی متر کمتر از طول [[ستون فقرات]] است، بنابراین قطعات طناب نخاعیی از سطح گردنی به طرف انتهایی‌ترین قسمت طناب نخاعی در مقایسه با مهره‌های همنام، یکسان نبوده و به تدریج از هم دورتر می‌گردند. به عنوان مثال قطعه اول طناب نخاعیی (C1)، در سطح مهره اول گردنی قرار می‌گیرد، درحالیکه قطعه اول خاجی (S1) در مجاورت مهره اول کمری است.


== اعمال طناب نخاعی یا نخاع ==
== اعمال طناب طناب نخاعیی یا طناب نخاعی ==
طناب نخاعی قسمتی از [[دستگاه عصبی مرکزی]] است که در اعمال حسی و حرکتی نقش دارد. درک محرک‌های حسی محیطی همچون گرما، سرما، فشار و... ازطریق انتقال این پیام‌ها از ریشه حسی نخاع به مراکز بالاتر ادراکی در مغز صورت می‌گیرد. ازجمله اعمال مهم نخاع شوکی نقشی است که در عمل حرکتی دارد. پیام‌های حسی از مسیر ریشه حسی وارد نخاع می‌شوند. ورودی‌های حسی با محرک قوی می‌تواند یک پاسخ رفلکسی حتی در سطح نخاعی ایجاد کند. یک تحریک دردناک(مثلاً یک شی نوک تیز یا بسیار گرم)باعث یک پاسخ حرکتی به صورت دورکردن اندام از محرک آسیب رسان می‌گردد. پاسخ حرکتی از مسیر ریشه حرکتی عصب نخاعی صورت می‌گیرد. هر نوع آسیب به مسیرهای عصبی حسی یا حرکتی در خارج از طناب نخاعی و یا در خود تنه نخاع باعث اختلال در عملکرد حسی یا حرکتی می‌گردد. این اختلال با توجه به نوع و میزان آسیب از یک ضعف حسی-حرکتی تا عدم ادراک حس و فلج اندام متغیر است.
طناب طناب نخاعیی قسمتی از [[دستگاه عصبی مرکزی]] است که در اعمال حسی و حرکتی نقش دارد. درک محرک‌های حسی محیطی همچون گرما، سرما، فشار و... ازطریق انتقال این پیام‌ها از ریشه حسی طناب نخاعی به مراکز بالاتر ادراکی در مغز صورت می‌گیرد. ازجمله اعمال مهم طناب نخاعی شوکی نقشی است که در عمل حرکتی دارد. پیام‌های حسی از مسیر ریشه حسی وارد طناب نخاعی می‌شوند. ورودی‌های حسی با محرک قوی می‌تواند یک پاسخ رفلکسی حتی در سطح طناب نخاعیی ایجاد کند. یک تحریک دردناک(مثلاً یک شی نوک تیز یا بسیار گرم)باعث یک پاسخ حرکتی به صورت دورکردن اندام از محرک آسیب رسان می‌گردد. پاسخ حرکتی از مسیر ریشه حرکتی عصب طناب نخاعیی صورت می‌گیرد. هر نوع آسیب به مسیرهای عصبی حسی یا حرکتی در خارج از طناب طناب نخاعیی و یا در خود تنه طناب نخاعی باعث اختلال در عملکرد حسی یا حرکتی می‌گردد. این اختلال با توجه به نوع و میزان آسیب از یک ضعف حسی-حرکتی تا عدم ادراک حس و فلج اندام متغیر است.


== نگارخانه ==
== نگارخانه ==
خط ۶۸: خط ۶۸:


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
* [[آسیب طناب نخاعی]]
* [[آسیب طناب طناب نخاعیی]]
* [[عصب نخاعی]]
* [[عصب طناب نخاعیی]]
* [[عصب محیطی]]
* [[عصب محیطی]]
* [[دستگاه عصبی]]
* [[دستگاه عصبی]]
خط ۸۱: خط ۸۱:
* http://barzkar2.blogspot.com/2009/04/spinal-cord.html
* http://barzkar2.blogspot.com/2009/04/spinal-cord.html
* http://barzkar2.blogspot.com/2009/04/spinal-cord_11.html
* http://barzkar2.blogspot.com/2009/04/spinal-cord_11.html
* [http://www.pachian.com/post-11.aspx نمایشگاه نقاشی معلولان قطع نخاعی]
* [http://www.pachian.com/post-11.aspx نمایشگاه نقاشی معلولان قطع طناب نخاعیی]


{{دستگاه‌ها و اندام‌های بدن}}
{{دستگاه‌ها و اندام‌های بدن}}


[[رده:طناب نخاعی]]
[[رده:طناب طناب نخاعیی]]
[[رده:دستگاه حرکتی]]
[[رده:دستگاه حرکتی]]
[[رده:دستگاه حسی]]
[[رده:دستگاه حسی]]

نسخهٔ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۶:۵۸

طناب طناب نخاعیی
پرونده:طناب طناب نخاعیی.jpeg
طناب طناب نخاعیی یکی از اعضای دستگاه عصبی مرکزی
جزئیات
شناسه‌ها
لاتینmedulla spinalis
MeSHD013116
نورونیمز22
TA98A14.1.02.001
TA26049
FMA7647
طناب طناب نخاعیی
طناب نخاعی در نمایی بسته‌

طناب طناب نخاعیی (به انگلیسی: Spinal cord)؛ طناب سفید رنگی به طول تقریباً ۴۵ سانتی متر است[۱] که از سوراخ پس سری (Foramen magnum) تا سطح نخستین یا دومین مهره کمری امتداد می‌یابد[۲]. سوراخ پس سری، سوراخی است بزرگ در استخوان پشت سری که مغز و طناب نخاعی در آن جا به یکدیگر متصل می‌شوند[۳]. طناب طناب نخاعیی به نام طناب نخاعی شوکی نیز خوانده می‌شود. از برجستگی کمری به پایین طناب نخاعی شوکی باریک شده و ناحیه مخروط انتهایی(Conus medullaris)که دربرگیرنده بخش‌های خاجی طناب طناب نخاعیی است ایجاد می‌گردد[۴]. مخروط انتهایی (Conus medullaris or Conus terminalis)، پایین‌ترین ناحیه تنه طناب نخاعی است.

تقسیم بندی تنه طناب نخاعیی

تنه طناب نخاعی از پنج قسمت تشکیل می‌شود که عبارتند از:

  • گردنی یا سرویکال (Cervical)
  • سینه‌ای یا توراسیک (Thoracic)
  • کمری یا لومبار (Lumbar)
  • خاجی یا ساکرال (Sacral)
  • دنبالچه‌ای یا کوکسیژیال (Coccygeal)

عصب‌های طناب نخاعیی

تعداد اعصاب طناب نخاعیی ۳۱ جفت است که از طناب طناب نخاعی منشعب می‌گردند که عبارتند از:

  • اعصاب گردنی هشت زوج
  • اعصاب سینه‌ای دوازده زوج
  • پنج زوج کمری
  • پنج زوج خاجی
  • یک زوج دنبالچه‌ای

ریشه‌های مربوط به اعصاب کمری و خاجی مسیری طولانی دارند و چون نحوه خروج آنها از طناب نخاعی به شکل دم اسب است، این ناحیه دم اسب (Cauda equina)نامیده می‌شود[۵].

ارتباط قطعات طناب نخاعی نسبت به سطوح مهره‌ای

به علت ارتباط طناب نخاعی با ۳۱ جفت عصب طناب نخاعیی، طناب طناب نخاعیی را به ۳۱ قطعه(سگمنت) تقسیم می‌کنند، اگرچه از بیرون به شکل قطعه یا سگمان نیست. یک قطعه طناب نخاعیی، استوانه‌ای از طناب طناب نخاعیی است که یک عصب طناب نخاعیی به آن اتصال می‌یابد. با توجه به اینکه طول طناب نخاعی به طور متوسط حدود ۲۵ سانتی متر کمتر از طول ستون فقرات است، بنابراین قطعات طناب نخاعیی از سطح گردنی به طرف انتهایی‌ترین قسمت طناب نخاعی در مقایسه با مهره‌های همنام، یکسان نبوده و به تدریج از هم دورتر می‌گردند. به عنوان مثال قطعه اول طناب نخاعیی (C1)، در سطح مهره اول گردنی قرار می‌گیرد، درحالیکه قطعه اول خاجی (S1) در مجاورت مهره اول کمری است.

اعمال طناب طناب نخاعیی یا طناب نخاعی

طناب طناب نخاعیی قسمتی از دستگاه عصبی مرکزی است که در اعمال حسی و حرکتی نقش دارد. درک محرک‌های حسی محیطی همچون گرما، سرما، فشار و... ازطریق انتقال این پیام‌ها از ریشه حسی طناب نخاعی به مراکز بالاتر ادراکی در مغز صورت می‌گیرد. ازجمله اعمال مهم طناب نخاعی شوکی نقشی است که در عمل حرکتی دارد. پیام‌های حسی از مسیر ریشه حسی وارد طناب نخاعی می‌شوند. ورودی‌های حسی با محرک قوی می‌تواند یک پاسخ رفلکسی حتی در سطح طناب نخاعیی ایجاد کند. یک تحریک دردناک(مثلاً یک شی نوک تیز یا بسیار گرم)باعث یک پاسخ حرکتی به صورت دورکردن اندام از محرک آسیب رسان می‌گردد. پاسخ حرکتی از مسیر ریشه حرکتی عصب طناب نخاعیی صورت می‌گیرد. هر نوع آسیب به مسیرهای عصبی حسی یا حرکتی در خارج از طناب طناب نخاعیی و یا در خود تنه طناب نخاعی باعث اختلال در عملکرد حسی یا حرکتی می‌گردد. این اختلال با توجه به نوع و میزان آسیب از یک ضعف حسی-حرکتی تا عدم ادراک حس و فلج اندام متغیر است.

نگارخانه

جستارهای وابسته

منابع

  1. حسن زاده طاهری،محمد مهدی. ابراهیم زاده بیدسکان،علیرضا (۱۳۸۷آناتومی انسانی پایه، جهاد دانشگاهی مشهد، شابک ۹۴۶۳۲۴۱۸۱۵ مقدار |شابک= را بررسی کنید: checksum (کمک) از پارامتر ناشناخته |نوبت چاپ= صرف‌نظر شد (کمک)
  2. میناگر، علیرضا؛ وثوق آزاد، ژاک. ترجمه: نوروآناتومی پایه و کاربردی پروفسور فیتزجرالد. ص۱۳۷. انتشارات دانش پژوه.
  3. هوشمند ویژه، محمد. فرهنگ پزشکی انگلیسی-فارسی(دوجلدی). واژه نامه مصور دورلند. جلد اول. ص۵۲۳. انتشارات کلمه.
  4. میناگر، علیرضا؛ وثوق آزاد، ژاک. ترجمه: نوروآناتومی پایه و کاربردی پروفسور فیتزجرالد. ص۱۳۷. انتشارات دانش پژوه.
  5. سلطان زاده، اکبر (پائیز ۱۳۷۶بیماری‌های مغز و اعصاب و عضلات، جعفری پارامتر |چاپ= اضافه است (کمک) ص۲۶

پیوند به بیرون