فهرست صنایع دستی ایران

فهرست صنایع دستی ایران فهرست آن دسته از صنایع دستی است که در ایران تولید میشوند. بالغ بر ۳۷۰ نوع صنایع دستی در کشور وجود دارد و ایران جزء ۸ کشور اول تولیدکننده صنایع دستی در جهان است البته هنوز به جایگاه اصلی صادرات نرسیدیم. گستردگی تنوع و کیفیت محصولات صنایع دستی ایران موجب شد این صنایع مورد پسند تمام دنیا قرار گیرد. تهران، همدان و اصفهان بیشترین کالاهای صنایع دستی را بر اساس ارزش در سال ۹۱ صادر کردهاند.مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی کردستان گفت: تاکنون ١٦٥ اثر از صنایعدستی استان موفق به کسب نشان ملی مرغوبیت کالا شده است. منصور مهرزاد در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: در حال حاضر بیش از ٢٨ هزار نفر صنعتگر دارای مجوز در رشتههای مختلف صنایع دستی در استان مشغول به فعالیت هستند. وی افزود: در حال حاضر ٢٧ مرکز مجتمع کارگاهی آموزشی، ٤٣ کارگاه آموزشی و ٤٨ تعاونی و اتحادیه صنایعدستی در سطح استان بهطور رسمی فعالیت دارند. [۱][۲]
صنایع دستی ایران[ویرایش]
طبقهبندیهای گوناگونی از صنایع دستی ایران به عمل آمده و یکی از مناسبترین این طبقهبندیها طبقهبندی گروه هنرهای سنتی فرهنگستان هنر است:[۳]
بافتههای داری[ویرایش]

- فرش و قالی:
- قالی تمام پشمی
- قالی پشم ابریشم
- قالی کرک ابریشم
- قالی گل ابریشم
- قالی تمام ابریشمی
- گلیم:
- گلیم دو رو
- گلیم یک رو
- گلیم یک رو با ترکیبی از بافتهای قالی
- گبه
- زیلو
بافتههای دستگاهی[ویرایش]
- جاجیم
- جاجیممانندها:
- جاجیمچه
- گلیمچه متکازین
- چنته
- کیسه حمام
- موج
- ماشته
- اهرامی
- پلاس
- پارچهها:
- پارچههای فاخر: زربفت (زری)، مخمل، مخمل نقش برجسته، ترمه، داراییبافی، ابریشمدوزی.
- سایر پارچهها: عبا، برک، کرباس، متقال، ارمکبافی، شمد، شعربافی، احرامی، چادرشببافی، رو فرشی و پردهای.
رودوزی سنتی[ویرایش]
دوخت روی پارچه[ویرایش]

- سوزندوزی:
- پتهدوزی
- بخارادوزی
- نقشدوزی
- نواردوزی
- ملیلهدوزی
- گلابتوندوزی
- خوسدوزی
- زرتشتیدوزی
- قلابدوزی:
دوخت داخل پارچه[ویرایش]
الحاق سایر مواد به پارچه[ویرایش]
- قیطاندوزی
- دهیکدوزی
- پیلهدوزی
- آجیدهدوزی
- منجوقدوزی
- نقدهدوزی
- پولکدوزی
- سکه دوزی
- زغرهدوزی
- چهلتکهدوزی
صنایع دستی فلزی[ویرایش]

- دواتگری
- حکاکی روی فلز
- قلمزنی
- مشبک فلز
- ملیلهکاری
- زرگری
- کوفتهگری:
- ورشوسازی
- چلنگری
- زمودگری
- قفل سازی
- ریختهگری
- زیورسازی
انگشتر سازی (به ویژه انگشتر نقره مردانه)ساخت انگشتر توسط هنرمند استان قم (شهر ملی انگشتر) - آثار فلزی ترکیبی:
- جنگافزارسازی
- ضریحسازی
- علامتسازی
- چاقوسازی
میناکاری[ویرایش]


سفالگری[ویرایش]
- سفال بدون لعاب:
- سفالگری با دست
- چرخکاری
- نقش برجسته سفالی
- سفال لعابدار:
- سفال دوغابی
- لعابسازی
- نقاشی روی لعاب
- نقاشی زیر لعاب
- کاشیکاری: کاشیکاری خود انواع مختلفی دارد: کاشی هفت رنگ، کاشی معرق، کاشی زرینفام، کاشی مینایی، کاشی معقلی
- سفال زرین فام
- سفال مینایی
- خرمهره سازی
- بدلچینی
آبگینه[ویرایش]
- شیشهگری:
- روشها: شیشهگری فوتی، شیشهگری فوتی قالبی
- انواع: بارفتن، دوپوست، سهپوست.
- تزئین شیشه:
- تراش روی شیشه
- نقاشی روی شیشه مینایی
- نقاشی پشت شیشه
- آبگزکاری
- ماتکاری
- تلفیق شیشه و فلز
صنایع دستی چوبی[ویرایش]


- پیکرتراشی
- ارسیسازی
- چیقبافی
- خاتمکاری
- خراطی
- سازسازی
- سوخت روی چوب
- قوارهبری
- کندهکاری
- گرهچینی
- مشبککاریچوب
- معرق چوب
- معرق منبت
- منبتکاری
- نازککاری
- نقاشی روی چوب
- خولک بافی
- توتن بافی
صنایع دستی سنگی[ویرایش]

- سنگتراشی
- خراطی سنگ
- معرق سنگ
- مشبک سنگ
- حکاکی روی سنگ
- مرصع کاری
- فیروزه کوبی
- نقش برجسته مس و فیروزه ماهانیت
نگارگری[ویرایش]

- نگارگری کتاب و مرقعات:
- نقشمایه ایرانی:
- طراحی قالی و گلیم
- طراح قلمی
- گرهگشی
- ساخت ابزار طراحی:
- بومسازی
- ساخت قلم و قلممو
- ساخت چسبها و روغنها
- ساخت مهره
- ساخت کاغذ پوستی
- ساخت تخته صیقل
چاپهای سنتی[ویرایش]
پوستین دوزی[ویرایش]
نمد مالی[ویرایش]

حصیر بافی[ویرایش]
صنایع دستی چرمی[ویرایش]
- حکاکی روی چرم
- سراجی
- سوخت روی چرم
- معرق چرم
رنگسازی سنتی[ویرایش]
- ساخت رنگهای گیاهی
- ساخت رنگیهای حیوانی
- ساخت رنگهای معدنی
- ساخت رنگهای شیمیایی
- مرکبسازی:
- مرکب نگارگری
- مرکب خوشنویسی
رنگرزی سنتی[ویرایش]
- رنگرزی روی کاغذ
- رنگرزی روی چوب
- رنگرزی روی ابریشم
- رنگرزی روی پنبه
جستارهای وابسته[ویرایش]
- صنایع دستی (هرمزگان)
- صنایع دستی شمال شرق ایران
- صنایع دستی اصفهان
- صنایع دستی بختیاریها
- صنایع دستی قزوین
- صنایع دستی
- صنعتگر
- فهرست صنایع دستی استان اصفهان
- فهرست صنایع دستی استان فارس
- فهرست صنایع پتروشیمی ایران
- فهرست صنایع تبریز
- قالی ایرانی
- قالی بیجار
- هنر ایرانی
منابع[ویرایش]
- ↑ https://www.fardanews.com/بخش-اقتصاد-23/1146026-جایگاه-صنایع-دستی-ایران-در-جهان
- ↑ https://www.mehrnews.com/news/5811469/١٦٥-اثر-صنایع-دستی-کردستان-دارای-نشان-ملی-مرغوبیت-است
- ↑ یاوری، حسین (۱۳۸۹). شناخت صنایع دستی ایران. تهران: انتشارات مهکامه. ص. ۱۶.
پیوند به بیرون[ویرایش]
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ فهرست صنایع دستی ایران موجود است. |