عملیات بیتالمقدس ۴
عملیات بیتالمقدس ۴ | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از جنگ ایران و عراق | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
عراق | ایران | ||||||
تلفات و خسارات | |||||||
۵۰۰۰ کشته و زخمی ۴۹۸ نفر اسیر |
عملیات بیتالمقدس ۴ عملیات نظامی نیمهگسترده نیروهای مسلح ایران در خلال جنگ ایران و عراق بود، که توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بر ضد نیروهای ارتش عراق در منطقه شاخشمیران و حلبچه، عراق انجام شد. این عملیات در تاریخ ۵ فروردین ۱۳۶۷ آغاز شد و ۴ روز بعد با پیروزی نیروهای ایرانی به پایان رسید.[۱]
اهداف عملیات[ویرایش]
هدف از طراحی و اجرای عملیات بیتالمقدس ۴ تکمیل و تأمین جناح چپ منطقه عملیات والفجر ۱۰ و پاسخگویی به حمله نیروهای عراقی به مناطق مسکونی و روستاهای کردنشین عراق بود.
منطقه عملیات[ویرایش]
منطقه مورد نظر برای عملیات، منطقهای کوهستانی بود، که از شمال به دریاچه دربندیخان و شاخ تمورژیان، از جنوب به دشت مرتکه و ارتفاعات شاخ خشیک و بمو، از شرق به رودخانه زیمکان و کوه بیزل، از غرب به سد دربندیخان و ارتفاعات قاشتی منتهی میشد.
مهمترین ارتفاعات و عوارض این منطقه عبارتند از: شاخ سورمر، شاخ شمیران، برددکان، دریاچه دربندیخان و دشت تولبی. ارتفاعات مذکور بر اکثر جادههای ارتباطی و عقبه هر دو نیروی درگیر در منطقه تسلط داشتند.[۲]
طرح عملیات[ویرایش]
فلشهای عملیات از شمال به جنوب طراحی شده بود، به طوری که نیروهای ایرانی به پشت نیروهای عراقی هدایت میشدند. به این ترتیب، یگانهای عملیاتی میبایست ضمن شکستن خط و تأمین ساحل، ارتفاعات شاخ سورمر، شاخ شمیران، برددکان و دشت تولبی را تصرف و تأمین میکردند.
استعداد نیروها[ویرایش]
عراق[ویرایش]
منطقه عملیات بیتالمقدس ۴ که در حوزه استحفاظی سپاه یکم قرار داشت، توسط لشکر ۳۶ پیاده، که تیپهای ۶۰۲، ۲۳۸، ۱۰۶ و یک گردان تانک و یک گردان کماندویی را تحت امر خود داشت، پدافند میشد. یگانهای تقویت این لشکر نیز به هنگام عملیات بیت المقد ۴ عبارت بودند از: تیپهای ۳۸ و ۵۰۶ پیاده، ۵۰ زرهی، ۶۸ نیروی مخصوص و گردان مستقل ۷ حراست مرزی.
ایران[ویرایش]
نیروی زمینی سپاه پاسداران مأموریت اجرای عملیات بیتالمقدس ۴ را به قرارگاه فتح واگذار کرد و سازمان رزم به شکل زیر طراحی شد:
- قرارگاه فتح
- لشکر ۲۷ محمدرسولالله با ۶ گردان پیاده
- لشکر ۵۷ ابوالفضل با ۵ گردان پیاده
- لشکر ۱۰ سیدالشهدا با ۹ گردان پیاده
- تیپ ۱۸ الغدیر با ۳ گردان پیاده[۳]
نتایج عملیات[ویرایش]
- تصرف کامل ارتفاعات شاخ شمیران و شاخ سورمر
- تصرف قسمتی از دشت تولبی و ارتفاعات برددکان
- کشته و زخمی شدن حدود ۵۰۰۰ نفر و به اسارت درآمدن ۴۹۸ نفر از نیروهای عراقی
- انهدام بیش از ۱۵ تانک و نفربر و ۵۰ خودرو
- به غنیمت درآمدن ۱۱ تانک، ۵۴ خمپاره، یک دستگاه مهندسی، ۵ قبضه سلاح پدافند هوایی، ۱۴ تیربار، یک دستگاه خودرو حامل تفنگ ۱۰۶ و دو قبضه آرپیجی.[۴]
منابع[ویرایش]
- ↑ «بازسازی عملیات بیت المقدس ۴ در شهر دورود». خبرگزاری صداوسیما.
- ↑ «هدف از عملیات بیت المقدس ۴ چه بود؟». خبرگزاری جماران.
- ↑ «کتابهایی که برای ماندگاری عملیات بیتالمقدس ۴ نوشته شدند». خبرگزاری ایبنا.
- ↑ «عملیات بیت المقدس ۴ چگونه رخ داد؟». خبرگزاری دفاع.
- محسن رشید، گزارشی کوتاه / مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ویرایش: مهدی انصاری، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیق جنگ، ۱۳۷۸، شابک: ۹۶۴-۶۳۱۵-۳۳-x