نقش جنسیتی: تفاوت میان نسخهها
ابرابزار |
ابرابزار |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:WomanFactory1940s.jpg |بندانگشتی|چپ|در [[جنگ جهانی دوم]] زنان نقشهایی را بر عهده گرفتند که در آن زمان معمولاً مردانه شمرده میشد.]] |
[[پرونده:WomanFactory1940s.jpg |بندانگشتی|چپ|در [[جنگ جهانی دوم]] زنان نقشهایی را بر عهده گرفتند که در آن زمان معمولاً مردانه شمرده میشد.]] |
||
'''نقش جنسیتی''' {{به انگلیسی|Gender role}} یک [[نقش]] اجتماعی، شامل طیفی از رفتارها و نگرشهایی است که بهطور کلی برای یک فرد بر اساس [[جنس (زیستشناسی)|جنسیت]] آن فرد قابل قبول، مناسب یا مطلوب تلقی میشود.<ref name="Alters">{{cite book |first1= Sandra |last1=Alters |first2=Wendy |last2= Schiff |title= Essential Concepts for Healthy Living |publisher= [[Jones & Bartlett Publishers]] |isbn= 978-0-7637-5641-3 |year=2009 |page=143 |access-date= 3 January 2018 |url= https://books.google.com/books?id=lc-YBRQkldAC&pg=PA143}}</ref><ref name="Gochman">{{cite book |author= David S. Gochman |title= Handbook of Health Behavior Research II: Provider Determinants |publisher= [[Springer Science & Business Media]] |isbn= 978-1-4899-1760-7 |year=2013 |page=424 |access-date= 3 January 2018 |url= https://books.google.com/books?id=hW_1BwAAQBAJ&pg=PA424}}</ref> نقشهای جنسیتی معمولاً بر مفاهیم [[نرینگی|مردانگی]] و [[مادینگی|زنانگی]] متمرکز میشوند،<ref name="Alters"/> اگرچه استثناها و تغییراتی نیز وجود دارد مانند [[جنسیت سوم]] و [[جنسیت کوئیر]] |
|||
'''نقش جنسیتی''' {{به انگلیسی|Gender role}} مجموعهای از [[هنجارهای اجتماعی|ناهنجارهای اجتماعی]] و رفتاری ناعادلانه در یک فرهنگ خاص است که عموماً برای فردی با یک جنس مشخص مناسب دانسته میشوند. نقشهای جنسیتی شامل حالتها، رفتار، اعمال و خصوصیات شخصیتی هستند که به یک جنسیت خاص در آن فرهنگ نسبت داده میشود. نقشهای جنسیتی، فرهنگ محور هستند و درحالیکه اکثر فرهنگها قائل به دو جنسیت ([[دختر]]/[[زن]] یا [[پسر]]/[[مرد]]) هستند، بعضی فرهنگها تعداد بیشتری جنسیت را به رسمیت میشناسند. |
|||
ویژگیهای مربوط به این انتظارات جنسیتی ممکن است در بین فرهنگها متفاوت باشد، در حالی که ویژگیهای دیگر ممکن است در طیف وسیعی از فرهنگها مشترک باشد.<ref>{{Cite journal |last1=Miller |first1=Andrea L. |last2=Borgida |first2=Eugene |date=2016-01-22 |title=The Separate Spheres Model of Gendered Inequality |journal=PLOS ONE |volume=11 |issue=1 |pages=e0147315 |doi=10.1371/journal.pone.0147315 |issn=1932-6203 |pmc=4723260 |pmid=26800454|bibcode=2016PLoSO..1147315M |doi-access=free }} |
|||
به عنوان مثال، در مفهوم [[سنتی]] نقش جنسیتی انتظار این است که مردان باید به کارهای سخت و سنگین علاقه داشته و زنان [[خانهدار]] باشند. |
|||
</ref> |
|||
⚫ | «گیل کافمن» با استفاده از دادههای [[ایالات متحده]] و تمرکز بر نقشهای جنسیتی در خانواده اظهار کرد که مردان با نگرش برابریطلبانه تمایل بیشتری به داشتن فرزند دارند، در حالی که در میان زنان برعکس است.<ref name="e2qeo">{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی=Lappegård | نام=Trude | نام خانوادگی۲=Neyer | نام۲=Gerda | نام خانوادگی۳=Vignoli | نام۳=Daniele | عنوان=Three dimensions of the relationship between gender role attitudes and fertility intentions | ژورنال=Genus | ناشر=Springer Science and Business Media LLC | جلد=77 | شماره=1 | تاریخ=2021-08-04 | issn=2035-5556 | doi=10.1186/s41118-021-00126-6 | زبان=en | صفحه=}}</ref> |
||
نقشهای جنسیتی بر طیف وسیعی از رفتارهای انسانی تأثیر میگذارد، اغلب شامل لباسی که فرد برای پوشیدن انتخاب میکند، حرفهای که فرد دنبال میکند، روابط شخصی که فرد وارد میشود و نحوه رفتار آنها در این روابط. بهطور سنتی زنان را در حوزه «خصوصی» نگه میدارند. و مردان در حوزه «عمومی».<ref>{{Cite journal |last1=Scott Carter |first1=J. |last2=Corra |first2=Mamadi |last3=Carter |first3=Shannon K. |date=March 2009 |title=The Interaction of Race and Gender: Changing Gender-Role Attitudes, 1974-2006 |url=http://dx.doi.org/10.1111/j.1540-6237.2009.00611.x |journal=Social Science Quarterly |volume=90 |issue=1 |pages=196–211 |doi=10.1111/j.1540-6237.2009.00611.x |issn=0038-4941}} |
|||
</ref> |
|||
گروههای مختلف، بهویژه جنبشهای [[فمینیسم|فمینیستی]]، تلاشهایی را برای تغییر جنبههای نقشهای جنسیتی غالب انجام دادهاند که معتقدند ظالمانه، نادرست، و [[جنسیتگرایی|جنسیتگرا]] هستند. |
|||
{| class="wikitable sortable mw-collapsible" border="1" style="border-collapse: collapse;" |
{| class="wikitable sortable mw-collapsible" border="1" style="border-collapse: collapse;" |
||
خط ۱۹: | خط ۲۴: | ||
|- |
|- |
||
! خانهداری |
! خانهداری |
||
| |
| خانهداری و مراقبت از کودک از وظایف اصلی زن است. |
||
| مشارکت مرد در این کارکردها فقط تا حدی مورد نظر است. تمام کارهای خانه توسط هر دو طرف ازدواج بهطور مساوی انجام میشود. |
| مشارکت مرد در این کارکردها فقط تا حدی مورد نظر است. تمام کارهای خانه توسط هر دو طرف ازدواج بهطور مساوی انجام میشود. |
||
|- |
|- |
||
خط ۳۰: | خط ۳۵: | ||
| زن و مرد این وظایف را بهطور مساوی تقسیم میکنند. |
| زن و مرد این وظایف را بهطور مساوی تقسیم میکنند. |
||
|} |
|} |
||
⚫ | «گیل کافمن» با استفاده از دادههای [[ایالات متحده]] و تمرکز بر نقشهای جنسیتی در خانواده اظهار کرد که مردان با نگرش برابریطلبانه تمایل بیشتری به داشتن فرزند دارند، در حالی که در میان زنان برعکس است.<ref name="e2qeo">{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی=Lappegård | نام=Trude | نام خانوادگی۲=Neyer | نام۲=Gerda | نام خانوادگی۳=Vignoli | نام۳=Daniele | عنوان=Three dimensions of the relationship between gender role attitudes and fertility intentions | ژورنال=Genus | ناشر=Springer Science and Business Media LLC | جلد=77 | شماره=1 | تاریخ=2021-08-04 | issn=2035-5556 | doi=10.1186/s41118-021-00126-6 | زبان=en | صفحه=}}</ref> |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس}} |
{{پانویس|۲}} |
||
* {{یادکرد ویکی|عنوان = Gender role |پیوند = https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Gender_role&oldid=576562678 |زبان = انگلیسی | بازیابی =۱۸ مهر ۱۳۹۲}} |
* {{یادکرد ویکی|عنوان = Gender role |پیوند = https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Gender_role&oldid=576562678 |زبان = انگلیسی | بازیابی =۱۸ مهر ۱۳۹۲}} |
||
نسخهٔ ۶ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۲۴
نقش جنسیتی (به انگلیسی: Gender role) یک نقش اجتماعی، شامل طیفی از رفتارها و نگرشهایی است که بهطور کلی برای یک فرد بر اساس جنسیت آن فرد قابل قبول، مناسب یا مطلوب تلقی میشود.[۱][۲] نقشهای جنسیتی معمولاً بر مفاهیم مردانگی و زنانگی متمرکز میشوند،[۱] اگرچه استثناها و تغییراتی نیز وجود دارد مانند جنسیت سوم و جنسیت کوئیر
ویژگیهای مربوط به این انتظارات جنسیتی ممکن است در بین فرهنگها متفاوت باشد، در حالی که ویژگیهای دیگر ممکن است در طیف وسیعی از فرهنگها مشترک باشد.[۳]
نقشهای جنسیتی بر طیف وسیعی از رفتارهای انسانی تأثیر میگذارد، اغلب شامل لباسی که فرد برای پوشیدن انتخاب میکند، حرفهای که فرد دنبال میکند، روابط شخصی که فرد وارد میشود و نحوه رفتار آنها در این روابط. بهطور سنتی زنان را در حوزه «خصوصی» نگه میدارند. و مردان در حوزه «عمومی».[۴]
گروههای مختلف، بهویژه جنبشهای فمینیستی، تلاشهایی را برای تغییر جنبههای نقشهای جنسیتی غالب انجام دادهاند که معتقدند ظالمانه، نادرست، و جنسیتگرا هستند.
مدل الف – تفکیک جنسیتی کامل | مدل ب – ادغام کامل نقشها | |
---|---|---|
آموزش | صلاحیت حرفهای بالا فقط برای مرد مهم است. | مدارس مختلط، محتوای یکسان کلاسهای دخترانه و پسرانه، صلاحیت یکسان برای زنان و مردان. |
حرفه | محل کار حوزه اصلی زنان نیست. پیشرفت شغلی و حرفه ای برای زنان بیاهمیت تلقی میشود. | برای زنان، شغل به همان اندازه برای مردان مهم است. فرصتهای حرفه ای برابر برای مردان و زنان ضروری است. |
خانهداری | خانهداری و مراقبت از کودک از وظایف اصلی زن است. | مشارکت مرد در این کارکردها فقط تا حدی مورد نظر است. تمام کارهای خانه توسط هر دو طرف ازدواج بهطور مساوی انجام میشود. |
تصمیمگیری | در صورت تعارض، مرد حرف آخر را میزند، مثلاً در انتخاب محل زندگی، انتخاب مدرسه برای کودکان و تصمیمگیری در مورد خرید. | هیچیک از شریکها تسلط ندارند. راهحلها همیشه از اصل یافتن یک تصمیم هماهنگ پیروی نمیکنند. وضعیت موجود در صورت بروز اختلاف حفظ میشود. |
نگهداری از کودکان | زن بزرگترین بخش این کارکردها را بر عهده دارد. او بچهها را تربیت میکند و از هر نظر از آنها مراقبت میکند. | زن و مرد این وظایف را بهطور مساوی تقسیم میکنند. |
«گیل کافمن» با استفاده از دادههای ایالات متحده و تمرکز بر نقشهای جنسیتی در خانواده اظهار کرد که مردان با نگرش برابریطلبانه تمایل بیشتری به داشتن فرزند دارند، در حالی که در میان زنان برعکس است.[۵]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Alters, Sandra; Schiff, Wendy (2009). Essential Concepts for Healthy Living. Jones & Bartlett Publishers. p. 143. ISBN 978-0-7637-5641-3. Retrieved 3 January 2018.
- ↑ David S. Gochman (2013). Handbook of Health Behavior Research II: Provider Determinants. Springer Science & Business Media. p. 424. ISBN 978-1-4899-1760-7. Retrieved 3 January 2018.
- ↑ Miller, Andrea L.; Borgida, Eugene (2016-01-22). "The Separate Spheres Model of Gendered Inequality". PLOS ONE. 11 (1): e0147315. Bibcode:2016PLoSO..1147315M. doi:10.1371/journal.pone.0147315. ISSN 1932-6203. PMC 4723260. PMID 26800454.
- ↑ Scott Carter, J.; Corra, Mamadi; Carter, Shannon K. (March 2009). "The Interaction of Race and Gender: Changing Gender-Role Attitudes, 1974-2006". Social Science Quarterly. 90 (1): 196–211. doi:10.1111/j.1540-6237.2009.00611.x. ISSN 0038-4941.
- ↑ Lappegård, Trude; Neyer, Gerda; Vignoli, Daniele (2021-08-04). "Three dimensions of the relationship between gender role attitudes and fertility intentions". Genus (به انگلیسی). Springer Science and Business Media LLC. 77 (1). doi:10.1186/s41118-021-00126-6. ISSN 2035-5556.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Gender role». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۸ مهر ۱۳۹۲.
پیوند به بیرون
- Zhu، Nan؛ Chang، Lei (۲۰۱۹-۰۷-۲۳). «Evolved but Not Fixed: A Life History Account of Gender Roles and Gender Inequality». Frontiers in Psychology. Frontiers Media SA. ۱۰. doi:10.3389/fpsyg.2019.01709. شاپا 1664-1078.
- International Foundation (For) Gender Education،
- Gender PAC.
- Career advancement for professional women returners to the workplace
- Men and Masculinity Research Center (MMRC), seeks to give people (especially men) across the world a chance to contribute their perspective on topics relevant to men (e.g. , masculinity, combat sports, fathering, health, and sexuality) by participating in Internet-based psychological research.
- The Society for the Psychological Study of Men and Masculinity (Division 51 of the American Psychological Association): SPSMM advances knowledge in the psychology of men through research, education, training, public policy, and improved clinical practice.
- Gender Stereotypes - Changes in People's Thoughts, A report based on a survey on roles of men and women.