عطاملک جوینی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
{{تاریخنگاران دوره اسلامی}} |
{{تاریخنگاران دوره اسلامی}} |
||
{{تاریخنگار-خرد}} |
|||
{{افراد-خرد}} |
|||
{{ترتیبپیشفرض:جوینی، عطاملک}} |
{{ترتیبپیشفرض:جوینی، عطاملک}} |
||
[[رده:افراد ایرانیتبار در سده ۱۳ (میلادی)]] |
[[رده:افراد ایرانیتبار در سده ۱۳ (میلادی)]] |
||
[[رده:اهالی جوین]] |
[[رده:اهالی جوین]] |
نسخهٔ ۷ فوریهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۲۳:۰۲
علاءالدین ابوالمنظر عطاملک بن بهاءالدین محمد جوینی (۶۸۱–۶۲۳ هـ ق) مورخ و ادیب ایرانی قرن هفتم قمری است. از آثار او جهانگشای جوینی و رسالهٔ تسلیةالاخوان است.[۱]
زندگی
او در جوین منطقهای در خراسان در نزدیکی سبزوار به دنیا آمد. پدر و پدر بزرگ او از جمله صاحب دیوانانی بودند که در قرنهای پنجم، ششم و هفتم هجری قمری همواره متصدی مشاغل بزرگ و دولتی در زمان سلطلان جلال الدین منکبرنی و اوگتای خان بودند. عطاملک از جوانی وارد کارهای دیوانی شد و به خدمت امیر ارغون حکمران خراسان درآمد و دوبار به همراه وی به پایتخت مغولستان قراقروم سفر کرد. در این سفرها با احوال مغولان آشنایی پیدا کرد و در همین مسافرتها شروع به نوشتن کتابی با موضوع فتوحات مغولان کرد که به تاریخ جهانگشا شهرت دارد. در سال ۶۵۴هـ ق که هلاکوخان مغول به خراسان آمد عطاملک به وی پیوست و در جنگهای وی با اسماعیلیان الموت و خلیفه عباسی در بغداد همراه او بود؛ و با جلب رضایت هلاکو توانست قسمتی از کتابخانه الموت را از نابودی نجات دهد. او همچنین در سقوط بغداد (۱۲۵۸) توسط هلاکو او را همراهی میکرد ودر سال بعد به عنوان فرماندار بغداد، جنوب بینالنهرین و خوزستان منصوب شد.
درگذشت
پس از مرگ هلاکوخان و به سعایت مجدالملک یزدی مدتی گرفتار گردید؛ چون آزاد گشت در شب شنبه ۴ ذیحجه ۶۸۱ قمری (۲۲ اسفند ۶۶۱) در اران درگذشت. پیکر او را به تبریز برده و در مقبره چرنداب به خاک سپردند. صدرالدین علی طوسی در اینباره سرودهاست:
آصف عهد علا حق و دین زبدهٔ کون | کرد بدرود جهان را چو سر آمدش زمان | |
در شب شنبه چهارم ز مه ذیحجه | سال بر ششصد و هشتاد و یکی در اران |