فهرست قهرمانان لیگ فوتبال ایران

لیگ فوتبال ایران
جام منطقه‌ای (۱۳۴۹–۱۳۵۰) جام تخت جمشید (۱۳۵۲–۱۳۵۶) جام قدس (۱۳۶۸–۱۳۶۹) جام آزادگان (۱۳۷۰–۱۳۸۰) لیگ برتر خلیج فارس (۱۳۸۰–)
تأسیس
۱۳۴۹
تعداد تیم‌ها
۱۶
قهرمان کنونی
پرسپولیس
کشور
ایران
موفق‌ترین تیم
پرسپولیس (۱۲ قهرمانی)

قهرمانی تاج تهران در جام منطقه‌ای ایران ۱۳۴۹

قهرمانی پرسپولیس در جام تخت جمشید ۱۳۵۲

قهرمانی تاج در جام تخت جمشید ۱۳۵۳

قهرمانان لیگ فوتبال ایران، باشگاه‌های فوتبالی هستند که از سال ۱۳۴۹ تاکنون در بالاترین دستهٔ لیگ فوتبال ایران شرکت کرده و به مقام نخست رسیده‌اند. قهرمان لیگ ایران، به عنوان نمایندهٔ فوتبال ایران جواز شرکت در معتبرترین رقابت‌های باشگاهی فوتبال آسیا – هم‌اکنون لیگ قهرمانان آسیا، پیشتر جام باشگاه‌های آسیا – را هم به‌دست می‌آورد. پنج دورهٔ لیگ کشوری در ایران برگزار شده‌است و ۷ باشگاه موفق به قهرمانی لیگ ایران شده‌اند. هفت باشگاه قهرمانان لیگ ایران عبارتند از: تاج/استقلال تهران، پرسپولیس تهران، پاس تهران، سایپا تهران/کرج، سپاهان اصفهان، فولاد خوزستان و استقلال خوزستان.

در کل باشگاه پرسپولیس با ۱۲ عنوان قهرمانی، پرافتخارترین باشگاه در لیگ فوتبال ایران است باشگاه استقلال با ۸ عنوان در تعقیب این تیم است. پاس و سپاهان هرکدام ۵ بار، سایپا ۳ بار، فولاد ۲ بار و استقلال خوزستان ۱ بار قهرمانی را تجربه کرده‌اند.

از ۱۳۴۹ تاکنون، لیگ فوتبال ایران با نام‌ها و به شکل‌های مختلفی برگزار شده‌است. هم‌اکنون لیگ برتر فوتبال ایران تحت عنوان جام خلیج فارس بالاترین و معتبرترین سطح لیگ فوتبال در ایران است و هر فصل آن در ۲ سال پیاپی با شرکت ۱۶ تیم از سراسر کشور و به‌صورت دوره‌ای و رفت و برگشت برگزار می‌گردد.

پیشینه

نوشتار(های) وابسته: لیگ فوتبال ایران

سال‌شمار لیگ فوتبال ایران

1345 —

–

1350 —

–

1355 —

–

1360 —

–

1365 —

–

1370 —

–

1375 —

–

1380 —

–

1385 —

–

1390 —

–

1395 —

–

 

 

 

 

 

 جام منطقه‌ای

 جام تخت جمشید

 جام قدس

 جام آزادگان

 جام خلیج فارس

فوتبال باشگاهی در ایران سابقهٔ زیادی دارد اما برگزاری مسابقاتی منظم و در سطح کشوری، با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بوده‌است. نخستین جرقه‌های لیگ فوتبال در ایران در سال‌های ۱۳۳۹–۱۳۳۷ زده‌شد و یک سری مسابقات باشگاهی برگزار شد. گفته می‌شود جم آبادان در سال ۳۹ در مسابقاتی قهرمان شد اما این مسابقات چندان منظم نبود. همچنین تیم‌هایی مانند شاهین، پاس و دارایی در مسابقات باشگاهی که در ایران برگزار می‌شد قهرمانی‌هایی کسب کردند، اما این مسابقات در سطح کشوری برگزار نمی‌شد.

نخستین دوره لیگ فوتبال باشگاهی کشوری در ایران که واقعاً به‌طور منظم و ملی برگزار شد، جام منطقه‌ای ایران در سال ۱۳۴۹ بود. این مسابقات با شرکت ۲۲ تیم در ۸ منطقهٔ کشور برگزار شد و تاج با قهرمانی در این مسابقات، قهرمان نخستین لیگ منظم و کشوری در ایران لقب گرفت. سال بعد یک دورهٔ دیگر نیز از جام منطقه‌ای برگزار شد که در آن پرسپولیس قهرمان جام شد.

در دههٔ ۵۰، جام تخت جمشید لیگ فوتبال اصلی در ایران بود که نخستین دورهٔ آن در سال ۱۳۵۲ با قهرمانی پرسپولیس آغاز شد و ۵ دوره به‌صورت دوره‌ای و رفت‌وبرگشتی برگزار گردید. ۲ دوره اول این جام با شرکت ۱۲ تیم و ۳ دوره بعدی آن با ۱۶ تیم برگزار شد. در این زمان به جز تهران که باشگاه‌هایش قهرمان بلامنازع این رقابت‌ها بودند، گیلان و خوزستان از مراکز مهم بودند.

در حالی که ششمین دوره جام تخت جمشید در حال برگزاری بود، انقلاب ایران اتفاق افتاد و این مسابقات را نیمه‌کاره گذاشت. به دنبال انقلاب، لیگ ایران به مدت ۱۱ سال تعطیل شد. در زمان جنگ ایران و عراق و تعطیلی لیگ کشوری، از سال ۶۴ لیگ‌های استانی شروع به فعالیت کردند. مسابقات جام قدس بدون شرکت باشگاه‌ها و با تیم‌های استانی برگزار شد که استان تهران و استان اصفهان موفق به قهرمانی شدند. پس از جنگ، یک دوره از جام قدس در سال‌های ۶۹–۱۳۶۸ به صورت لیگ کشوری و با شرکت ۲۲ تیم که شامل ۴ تیم از تهران و ۱۸ تیم از شهرستان‌ها بود با قهرمانی استقلال به پایان رسید که نخستین لیگ بعد از انقلاب محسوب می‌شود.

در سال ۱۳۷۰، لیگ فوتبال ایران با نام جام آزادگان دوباره زنده شد و پاس نخستین قهرمان آن شد. ۱۰ دوره از جام آزادگان تا سال ۱۳۸۰ برگزار شد. در دههٔ ۷۰ خوزستان که هنوز اثرات جنگ بر آن باقی بود، از صحنه کنار رفت و خراسان و آذربایجان به عنوان مراکز جدید استعداد فوتبال ایران سر برآوردند اما همچنان هیچ باشگاه خارج از تهرانی موفق به قهرمانی نشده‌بود.

در سال ۱۳۸۰، لیگ حرفه‌ای ایران آغاز به‌کار کرد و پرسپولیس در نخستین دورهٔ آن قهرمان شد. این مسابقات تحت عنوان لیگ برتر فوتبال ایران جام خلیج فارس از سال ۱۳۸۰ تاکنون در حال برگزاری است. در این دوره برای نخستین بار تیم‌های شهرستانی موفق به قهرمانی در لیگ ایران شدند. سپاهان از اصفهان، فولاد و استقلال خوزستان از اهواز تنها قهرمانان شهرستانی لیگ ایران هستند. پرسپولیس و سپاهان در طول دوران لیگ برتر بیش از هر باشگاه دیگری قهرمان شده‌اند (هر کدام ۵ بار). علاوه بر این، پرسپولیس وسپاهان تنها تیم‌هایی هستند که موفق شده‌اند در ۳ دورهٔ متوالی قهرمان لیگ فوتبال شوند.

نتایج

جام منطقه‌ای

فصل	قهرمان	نایب‌قهرمان	سوم	آقای گل		منابع
۱۳۴۹	تاج (۱)	پاس	تاج آبادان	حسین کلانی (پرسپولیس)	۶
۱۳۵۰	پرسپولیس (۱)	پاس	تاج	حسین کلانی (پرسپولیس) صفر ایرانپاک (پرسپولیس)	۱۱

جام تخت جمشید

فصل	قهرمان	نایب‌قهرمان	سوم	آقای گل		منابع
۱۳۵۲	پرسپولیس (۲)	تاج	پاس	غلامحسین مظلومی (تاج)	۱۵
۱۳۵۳	تاج (۲)	پرسپولیس	هما	غلامحسین مظلومی (تاج) عزیز اسپندار (ملوان)	۱۰
۱۳۵۴	پرسپولیس (۳)	هما	پاس	ناصر نورایی (هما)	۱۸
۱۳۵۵	پاس (۱)	پرسپولیس	شهباز	غلامحسین مظلومی (شهباز)	۱۹
۱۳۵۶	پاس (۲)	پرسپولیس	ملوان	عزیز اسپندار (ملوان)	۱۶
۱۳۵۷	به دلیل انقلاب ناتمام ماند

جام قدس

فصل	قهرمان	نایب‌قهرمان	سوم	آقای گل		منابع
۶۹–۱۳۶۸	استقلال (۳)	پرسپولیس	ملوان	محمد احمدزاده (ملوان)	۱۶

جام آزادگان

فصل	قهرمان	نایب‌قهرمان	سوم	آقای گل		منابع
۱۳۷۰	پاس (۳)	استقلال	پرسپولیس	فرشاد پیوس (پرسپولیس)	۱۱
۱۳۷۱	پاس (۴)	پرسپولیس	تراکتورسازی	جمشید شاه‌محمدی (کشاورز)	۱۱
۱۳۷۲	سایپا (۱)	پرسپولیس	جنوب اهواز	عباس سیمکانی (ذوب‌آهن)	۱۷
۱۳۷۳	سایپا (۲)	استقلال	پرسپولیس	فرشاد پیوس (پرسپولیس)	۲۰
۱۳۷۴	پرسپولیس (۴)	بهمن	استقلال	محمد مؤمنی (پلی‌اکریل)	۱۹
۱۳۷۵	پرسپولیس (۵)	بهمن	سپاهان	علی‌اصغر مدیرروستا (بهمن)	۱۸
۱۳۷۶	استقلال (۴)	پاس	ذوب‌آهن	حسین خطیبی (تراکتورسازی)	۱۶
۷۸–۱۳۷۷	پرسپولیس (۶)	استقلال	سپاهان	کوروش برمک (تراکتورسازی) عبدالجلیل گل‌چشمه (ابومسلم)	۱۴
۷۹–۱۳۷۸	پرسپولیس (۷)	استقلال	فجر سپاسی	مهند مهدی النداوی (صنعت نفت)	۱۵
۸۰–۱۳۷۹	استقلال (۵)	پرسپولیس	سایپا	علی سامره (استقلال) رضا صاحبی (ذوب‌آهن)	۱۴

جام خلیج فارس

قهرمانی استقلال در لیگ برتر ۹۲–۱۳۹۱

قهرمانی فولاد در لیگ برتر ۹۳–۱۳۹۲

قهرمانی سپاهان در لیگ برتر ۹۴–۱۳۹۳

قهرمانی استقلال خوزستان در لیگ برتر ۹۵–۱۳۹۴

قهرمانی پرسپولیس در لیگ برتر ۹۶–۱۳۹۵

قهرمانی پرسپولیس در لیگ برتر ۹۷–۱۳۹۶

قهرمانی پرسپولیس در لیگ برتر ۹۸–۱۳۹۷

فصل	قهرمان	نایب‌قهرمان	سوم	آقای گل		منابع
۸۱–۱۳۸۰	پرسپولیس (۸)	استقلال	فولاد	رضا عنایتی (ابومسلم)	۱۷
۸۲–۱۳۸۱	سپاهان (۱)	پاس	پرسپولیس	ادموند بزیک (سپاهان)	۱۳
۸۳–۱۳۸۲	پاس (۵)	استقلال	فولاد	علی دایی (پرسپولیس)	۱۶
۸۴–۱۳۸۳	فولاد (۱)	ذوب‌آهن	استقلال	رضا عنایتی (استقلال)	۲۰
۸۵–۱۳۸۴	استقلال (۶)	پاس	سایپا	رضا عنایتی (استقلال)	۲۱
۸۶–۱۳۸۵	سایپا (۳)	استقلال اهواز	پرسپولیس	مهدی رجب‌زاده (ذوب‌آهن) دنیل اولروم (ابومسلم)	۱۷
۸۷–۱۳۸۶	پرسپولیس (۹)	سپاهان	صباباتری	محسن خلیلی (پرسپولیس) هادی اصغری (راه‌آهن)	۱۸
۸۸–۱۳۸۷	استقلال (۷)	ذوب‌آهن	مس کرمان	آرش برهانی (استقلال)	۲۱
۸۹–۱۳۸۸	سپاهان (۲)	ذوب‌آهن	استقلال	عماد محمد رضا (سپاهان)	۱۹
۹۰–۱۳۸۹	سپاهان (۳)	استقلال	ذوب‌آهن	رضا نوروزی (فولاد)	۲۴
۹۱–۱۳۹۰	سپاهان (۴)	تراکتورسازی	استقلال	کریم انصاری‌فرد (سایپا)	۲۱
۹۲–۱۳۹۱	استقلال (۸)	تراکتورسازی	سپاهان	جلال رافخایی (ملوان)	۱۹
۹۳–۱۳۹۲	فولاد (۲)	پرسپولیس	نفت تهران	کریم انصاری‌فرد (تراکتورسازی)	۱۴
۹۴–۱۳۹۳	سپاهان (۵)	تراکتورسازی	نفت تهران	لوسیانو ادینهو (تراکتورسازی)	۲۰
۹۵–۱۳۹۴	استقلال خوزستان (۱)	پرسپولیس	استقلال	مهدی طارمی (پرسپولیس)	۱۶
۹۶–۱۳۹۵	پرسپولیس (۱۰)	استقلال	تراکتورسازی	مهدی طارمی (پرسپولیس)	۱۸
۹۷–۱۳۹۶	پرسپولیس (۱۱)	ذوب‌آهن	استقلال	علی علیپور (پرسپولیس)	۱۹
۹۸–۱۳۹۷	پرسپولیس (۱۲)	سپاهان	استقلال	کیروس استنلی (سپاهان) شیمبا (فولاد)	۱۶

جدول کلی مسابقات

آمار

سهم هر باشگاه از قهرمانی‌ها:

  پرسپولیس (۳۳٫۳۳٪)

  استقلال (۲۲٫۲۲٪)

  سپاهان (۱۳٫۸۹٪)

  پاس (۱۳٫۸۹٪)

  سایپا (۸٫۳۳٪)

  فولاد (۵٫۵۶٪)

  استقلال‌خ (۲٫۷۸٪)

فهرست

باشگاه	قهرمانی	نایب قهرمانی	فصل‌های قهرمانی
پرسپولیس	۱۲	۹	۱۳۵۰، ۱۳۵۲، ۱۳۵۴، ۱۳۷۴، ۱۳۷۵، ۷۸–۱۳۷۷، ۷۹–۱۳۷۸، ۸۱–۱۳۸۰،‏ ۸۷–۱۳۸۶، ۹۶–۱۳۹۵، ۹۷–۱۳۹۶، ۹۸–۱۳۹۷
استقلال	۸	۹	۱۳۴۹، ۱۳۵۳، ۶۹–۱۳۶۸، ۱۳۷۶، ۸۰–۱۳۷۹،‏ ۸۵–۱۳۸۴،‏ ۸۸–۱۳۸۷،‏ ۹۲–۱۳۹۱
پاس	۵	۵	۱۳۵۵، ۱۳۵۶، ۱۳۷۰، ۱۳۷۱، ۸۳–۱۳۸۲
سپاهان	۵	۲	۸۲–۱۳۸۱،‏ ۸۹–۱۳۸۸،‏ ۹۰–۱۳۸۹،‏ ۹۱–۱۳۹۰،‏ ۹۴–۱۳۹۳
سایپا	۳	۰	۱۳۷۲، ۱۳۷۳، ۸۶–۱۳۸۵
فولاد	۲	۰	۸۴–۱۳۸۳،‏ ۹۳–۱۳۹۲
استقلال خوزستان	۱	۰	۹۵–۱۳۹۴
منبع

قهرمانی بر پایه شهر

شهر	تعداد قهرمانی	برندگان
تهران	۲۷	پرسپولیس (۱۲)، استقلال (۸)، پاس (۵)، سایپا (۲)
اصفهان	۵	سپاهان (۵)
اهواز	۳	فولاد (۲)، استقلال خوزستان (۱)
کرج	۱	سایپا (۱)
منبع

قهرمانی بر پایه استان

استان	تعداد قهرمانی	برندگان
تهران	۲۸	پرسپولیس (۱۲)، استقلال (۸)، پاس (۵)، سایپا (۳)
اصفهان	۵	سپاهان (۵)
خوزستان	۳	فولاد (۲)، استقلال خوزستان (۱)
منبع

جستارهای وابسته

• فوتبال در ایران
• لیگ فوتبال ایران
• ساختار لیگ فوتبال ایران
• فهرست آقای‌گل‌های لیگ فوتبال ایران
• فهرست مربیان برنده لیگ فوتبال ایران

منابع

• محمّدنبی، حسین (۱۳۸۴). «فوتبال باشگاهی در ایران». فوتبال در ایران. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی. شابک ۹۶۴-۳۹۷۹-۰۳۷-۱.
• صداقت، فرهاد (شهریور ۱۳۸۱)، ۳۴ سال با پرسپولیس (از سال ۴۷ تا سال ۸۱)، تبریز، شابک ۹۶۴-۰۶-۱۶۹۳-۱
• «آشنایی با لیگ برتر فوتبال ایران». همشهری آنلاین. ۱۰ اسفند ۱۳۸۵. دریافت‌شده در ۲۳ اسفند ۱۳۹۲.

• F. Naraghi, Hooshyar (9 August 2013). Milad Niqui, Asghar Zarei, ed. "Iran - List of Champions". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Archived from the original on 21 September 2013. Retrieved 14 March 2014.
• Niqui, Milad; Zarei, Asghar (20 June 2007). "Iran - List of Topscorers". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Archived from the original on 14 March 2013. Retrieved 14 March 2014.
• Chehabi, Houchang (December 15, 1999). "FOOTBALL (soccer)". Vol. X, Fasc. 1 (Online ed.). Encyclopædia Iranica. p. 79-80. Retrieved 14 March 2014.

پیوند به بیرون

• وبگاه رسمی سازمان لیگ فوتبال ایران