منشور اخلاقی و رفتاری فوتبال ایران

منشور اخلاقی و رفتاری فوتبال ایران یک آئین‌نامه انضباطی مصوب هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال ایران (۱۳۸۷) است که دستوراتی را برای انطباق مسائل فوتبال ایران با فرهنگ اسلامی ایران ارائه می‌دهد.

رعایت مقررات این منشور برای تمامی افرادی که در فوتبال نقش دارند شامل؛ هیئت‌های فوتبال، باشگاه‌ها، مقامات رسمی تیم‌ها، مقامات رسمی مسابقه، بازیکنان، داوران، هر فرد و سازمانی که از سوی فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ، کمیته اجرایی مسابقات، هیئت‌های استانی و محلی برای برگزاری مسابقات جهت انجام مسئولیتی منصوب شده باشند، تماشاگران و هواداران، رسانه‌ها و خبرنگاران مرتبط با محیط‌های فوتبال الزامی است.

منشور اخلاقی ابتدا درفصل ۸۸-۸۹ لیگ برتر اجرا شد. اجرای این آئین‌نامه مخالفت‌های فراوانی را در بین بازیکنان، مربیان، مدیران باشگاه‌ها، رسانه‌ها و حتی برخی مسئولان فدراسیون فوتبال برانگیخت اما اجرای آن با موافقت هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال و به ویژه پشتیبانی عزیز محمدی رئیس سازمان لیگ و علیرضا علیپور دبیر ستاد منشور اخلاقی ادامه یافت.

محرومان منشور اخلاقی

ستاد پیگیری و اجرای منشور اخلاقی در ابتدای فصل ۸۸-۸۹ لیگ برتر اجازه حضور در مسابقات را به تعدادی از مربیان و بازیکنان نداد. این اقدام با انتقاد شدیدی مواجه شد چرا که فقط کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال حقِ محروم کردن بازیکنان و مربیان را دارد. اما به‌گفتهٔ علیپور دبیر ستاد: «منشور اخلاقی کسی را محروم نمی‌کند بلکه به کسی که شرایط اخلاقی منشور را نداشته مجوز حضور در آن تورنمنت را نمی‌دهد.» همچنین از آن‌جا که تصمیمات این ستاد به‌طور رسمی اعلام نمی‌شد، شایعات مختلف و خبرهای ضد و نقیضی در مورد بازیکنان و مربیان محروم منتشر می‌شد. در هر حال در نیم فصل اول لیگ کارت بازی برای علی‌رضا نیکبخت واحدی و حنیف عمران‌زاده صادر نشد. گفته می‌شد محرومیت نیکبخت واحدی هافبک تراکتورسازی به دلیل خالکوبی روی پاهایش و زیر پا گذاشتن ماده معروف ۱۴/۱۱ است^∗ و محرومیت حنیف عمران‌زاده مدافع استقلال هم به‌خاطر داشتن چند پرونده در دادگستری همدان می‌باشد. البته محرومیت عمران‌زاده پس از اینکه در دادگاه تبرئه شد به پایان رسید. در بین مربیان هم فیروز کریمی و فرهاد کاظمی و بر اساس برخی خبرها اکبر میثاقیان و نادر دست‌نشان از مربیگری در لیگ برتر محروم شدند. محرومیت فیروز کریمی و فرهاد کاظمی در میانه‌های فصل به طور رسمی اعلام شد. گفته می‌شد دلیل محرومیت فیروز کریمی توهین به بازیکنان خودی در حین بازی، ترغیب بازیکنان خودی به بدرفتاری در درون زمین و تحریک داور و بازیکنان حریف و تزریق مواد نیروزا به بازیکنان تیمش است و اکبر میثاقیان که هدایت تیم دسته اولی شهرداری تبریز را برعهده گرفته به دلیل توهین و کتک زدن بازیکن خودی و استفاده از کلمات زشت و رکیک در برنامه ۹۰ از مربی‌گری در لیگ برتر محروم شده‌است.

دستگیری دبیر ستاد منشور

به نوشته وبگاه آفتاب، با شکایت برخی از محروم شدگان و همچنین پیرامون تخلفات منتسب شده به محمد علی‌پور دبیر ستاد منشور اخلاقی فدراسیون فوتبال وی در خرداد ۱۳۹۰ توسط دادگاه ویژه روحانیت بازداشت شد.

پانویس

^  ماده ۱۴/۱۱- با رعایت فرهنگ اخلاقی جامعه در چارچوب منشور اخلاقی و رفتاری:
الف- نسبت به مدل لباس از پوشیدن لباسهای جلف، تنگ، بدن نما و مارک دار اجنبی با تبلیغات خلاف عرف و اخلاق که در شأن ورزشکار قهرمان و الگوی برتر نیستند جداً خودداری نماید.
ب: نسبت به مدل قیافه (موی سر و محاسن) از ارائه مدل‌های آرایشی بیگانه و اجنبی غیرمتناسب با شئونات فرهنگی جامعه که موجب ترویج و بسط گسترش فرهنگ اجنبی و بیگانه می‌شود جداً خودداری نماید.
ج- همراه داشتن زیورآلات گردنبند، گوشواره، انگشتر، قاب سر (تل و...) در مسابقات ممنوع می‌باشد.
تذکر۱: باشگاه‌ها موظفند نسبت به تهیه لباس فرم بازیکنان برای اقامت در هتل، اردو و هنگام مسافرت با رعایت فرهنگ عمومی جامعه ایران اسلامی اقدام نمایند (البسه ورزشی برابر آئین‌نامه مربوط و در چارچوب حق رایت باشگاه خواهد بود).
تذکر ۲: بازیکنان مجازند مدل قیافه (ایرانی متناسب با فرهنگ عمومی و غنی جامعه ایران اسلامی) را ارائه نمایند.
تذکر ۳: بازیکنان و مربیان خارجی باید در چارچوب فرهنگ عمومی توجیه شده و از ارائه مدل‌های نامتناسب و ناهمگون خودداری نمایند.
تبصره- کسب امتیازی مثبت در مجموعه عملکرد رفتاری و اخلاقی در طول هفته، ماه، نیم‌فصل، فصل مسابقات مستوجب تشویقات فرد بازیکن بر اساس ماده ۷۳، ۷۴ آئین‌نامه انضباطی خواهد شد.
تذکر۴: کلیه مدیران باشگاهها متعهد می‌شوند مربیان و بازیکنان متخلفی را که در چارچوب منشور اخلاقی دچار محکومیت شده‌اند بعد از استعلام از مبادی ذیربط و تأیید سوابق اخلاقی به کار بگیرند.