ضد تک‌یاخته

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

عوامل ضد تک‌یاخته (Antiprotozoal agents)، (کد ATC: ATC P01) یک دسته از داروهای مورد استفاده در درمان عفونت‌های مرتبط با تک‌یاخته‌ها (پروتوزوئا) است.

یک گروه پارافیلتیک از تک‌یاخته‌ها اشتراکات کمی با یکدیگر دارند، در نتیجه، عوامل مؤثر بر یک پاتوژن ممکن است در برابر پاتوژنی دیگر مؤثر نباشند.

عوامل ضد تک‌یاخته را می‌توان بر پایهٔ سازوکار یا بر پایهٔ نوع جاندار، گروه‌بندی کرد.[۱][۲] مقالات اخیر همچنین استفاده از ویروس‌ها را برای درمان عفونت‌های ناشی از تک‌یاخته‌ها پیشنهاد کرده‌اند.[۳][۴]

کاربردهای پزشکی[ویرایش]

ضد تک‌یاخته‌ها برای درمان عفونت‌های تک‌یاخته‌ای، مانند آمیبیاز، ژیاردیاز، کریپتوسپوریدیوز، میکروسپوریدیوز، مالاریا، بابزیوز، تریپانوزومیاز، بیماری شاگاس، لیشمانیوز و توکسوپلاسموز، مورد استفاده هستند.[۵] در حال حاضر، استفاده از بسیاری از داروهای مؤثر بر این‌گونه عفونت‌ها، به‌دلیل سمیت آن داروها، محدود شده‌است.[۶]

اصطلاحات منسوخ‌شده[ویرایش]

آغازیان (پروتیست‌ها) در گذشته، تک‌یاخته در نظر گرفته می‌شدند، اما اخیراً طبقه‌بندی موجودات تک‌یاخته‌ای، دستخوش تغییرات و توسعهٔ سریعی شده‌است، پروتیست‌ها در واقع یک ابررده از یوکاریوت‌ها هستند که شامل تک‌یاخته‌ها می‌شود.

سازوکار[ویرایش]

سازوکار داروهای ضد تک‌یاخته به‌طور قابل‌توجهی از دارو به دارو متفاوت است. به‌عنوان مثال، به‌نظر می‌رسد که افلورنیتین، دارویی که برای درمان تریپانوزومیاز استفاده می‌شود، اورنیتین دکربوکسیلاز را مهار می‌کند، در حالی‌که تصور می‌شود آنتی‌بیوتیک/ضد تک‌یاختهٔ آمینوگلیکوزید که برای درمان لیشمانیاز استفاده می‌شود، سنتز پروتئین را مهار می‌کند.[۷]

مثال‌ها[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ Cynthia R. L. Webster (15 June 2001). Clinical pharmacology. Teton NewMedia. pp. 86–. ISBN 978-1-893441-37-8. Retrieved 2 May 2010.
  2. ↑ Anthony J. Trevor; Bertram G. Katzung; Susan B. Masters (11 December 2007). Katzung & Trevor's pharmacology: examination & board review. McGraw-Hill Professional. pp. 435–. ISBN 978-0-07-148869-3. Retrieved 2 May 2010.
  3. ↑ Keen, E. C. (2013). "Beyond phage therapy: Virotherapy of protozoal diseases". Future Microbiology. 8 (7): 821–823. doi:10.2217/FMB.13.48. PMID 23841627.
  4. ↑ Hyman, P.; Atterbury, R.; Barrow, P. (2013). "Fleas and smaller fleas: Virotherapy for parasite infections". Trends in Microbiology. 21 (5): 215–220. doi:10.1016/j.tim.2013.02.006. PMID 23540830.
  5. ↑ Khaw, M; Panosian, C B (1 July 1995). "Human antiprotozoal therapy: past, present, and future". Clinical Microbiology Reviews. 8 (3): 427–439. doi:10.1128/CMR.8.3.427. ISSN 0893-8512. PMC 174634. PMID 7553575.
  6. ↑ Graebin, C.; Uchoa, F.; Bernardes, L.; Campo, V.; Carvalho, I.; Eifler-Lima, V. (1 October 2009). "Antiprotozoal Agents: An Overview". Anti-Infective Agents in Medicinal Chemistry. 8 (4): 345–366. doi:10.2174/187152109789760199. ISSN 1871-5214.
  7. ↑ CREEK, DARREN J.; BARRETT, MICHAEL P. (9 January 2017). "Determination of antiprotozoal drug mechanisms by metabolomics approaches". Parasitology. 141 (1): 83–92. doi:10.1017/S0031182013000814. ISSN 0031-1820. PMC 3884841. PMID 23734876.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ضد_تک‌یاخته&oldid=35661917»